Phát triển điện mặt trời: Ưu đãi đến 2019, vậy sau đó sẽ ra sao?

QUANG TUYẾN - NGUYỄN LONG
07:11 07/08/2017

Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định 11/2017/QĐ-TTg ngày 11/4/2017, cho phép các dự án điện mặt trời được miễn thuế nhập khẩu hàng hóa phục vụ sản xuất, miễn giảm tiền sử dụng đất, thuê đất, thuê mặt nước… Quyết định đã giải tỏa tâm lý cho các nhà đầu tư, nhưng về lâu dài vẫn còn nhiều băn khoăn.

Nhiều băn khoăn

Quyết định cũng nêu rõ bên mua điện (EVN) có trách nhiệm mua toàn bộ sản lượng điện từ các dự án nối lưới, với giá 9,35 cent/kWh; thời hạn hợp đồng mua bán điện với các dự án là 20 năm kể từ ngày vận hành thương mại.

Các nhà đầu tư trong và ngoài nước đã tính toán và thấy rằng, trong điều kiện chi phí pin, chi phí thiết bị biến đổi tần đã giảm, chi phí vốn và lãi vay xuống dưới 9%/năm, giá bán điện 9,35 cent/kwh sẽ đảm bảo dự án có tính khả thi cao.

Mặc dù vậy, các nhà đầu tư vẫn còn những câu hỏi quan trọng liên quan đến các chính sách. Cụ thể: Quyết định 11/2017/QĐ-TTg chỉ có hiệu lực đến hết 30/6/2019, sau đó Bộ Công Thương có kế hoạch ban hành chính sách năng lượng mặt trời mới. Như vậy các dự án triển khai sau 2019 sẽ có được cơ chế bán điện và ưu đãi thế nào?

phoi canh dien mat troi

Phối cảnh lắp pin mặt trời trên mái nhà máy (Công ty Mặt trời Bách khoa đang đầu tư).

Điều quan trọng không kém là khó khăn cho các dự án cách xa các tuyến lưới điện hiện có. Chi phí của đường dây truyền tải là một yếu tố quan trọng trong khả năng tài chính của dự án.

Đầu tư điện mặt trời thường đòi hỏi quỹ đất lớn nhưng quy hoạch từng địa phương có giới hạn. Do đó, rất cần các cán bộ chuyên môn cao để thẩm định các dự án nhằm tránh hiện tượng xin dự án để chiếm dụng đất.

Bên cạnh đó, các cấp quản lý hiện nay đang thiếu kiến thức chuyên sâu về điện mặt trời, nên rất khó trong xem xét các khâu thẩm định phê duyệt dự án, quy hoạch, xây dựng quy chuẩn kỹ thuật.

Để điện mặt trời phát triển thì phải huy động nguồn lực tài chính tổng lực của toàn xã hội. Tuy nhiên, các tổ chức tín dụng và ngân hàng hoàn toàn không có kế hoạch đào tạo nhân lực phục vụ cho việc thẩm định và xét duyệt tín dụng cho các dự án điện mặt trời.

Nguồn nhân sự thiết kế, lắp đặt, vận hành và bảo dưỡng các nhà máy điện mặt trời rất hạn chế. Công việc nghiên cứu và đào tạo về năng lượng tái tạo trong các trường đại học của Việt Nam vẫn còn ở những bước đi ban đầu với quy mô nhỏ lẻ và chưa có một chương trình tổng thể định hướng nghiên cứu ở tầm quốc gia.

Chuyên gia kiến nghị

TS. Nguyễn Tiến Long, CEO Công ty Chemical & Solutions (Mỹ) nhận định, việc Chính phủ, các cơ quan chức năng và nhà đầu tư quyết liệt vào thị trường điện mặt trời ở Việt Nam là một tín hiệu tốt.

Tuy nhiên, các cơ quan chức năng không nên quá chú trọng vào các dự án lớn vì chúng làm mất đất nông nghiệp. Việt Nam không nhiều quỹ đất để xây dựng điện mặt trời như Trung Quốc, Ấn Độ, hay các quốc gia Trung Đông, Châu Phi…

Các ý kiến cho rằng vùng đất hiện nay đang quy hoạch cho điện mặt trời là khô cằn, khó phát triển nông nghiệp là sai lầm, vì trong 25 - 30 năm nữa chúng ta có thể đạt đến trình độ cao để khai thác các quỹ đất này.

Nên cần tập trung hỗ trợ để đưa các dự án điện mặt trời ra các quần đảo, đảo mà điều kiện địa lý không thể đưa điện lưới quốc gia ra.

Sử dụng công nghệ pin mặt trời nổi tại các hồ thủy điện - thủy lợi, các hồ tự nhiên…, như vậy không tốn đất nông nghiệp và có thể giảm tình trạng bốc hơi nước và sinh tảo.

Hơn nữa, các nhà máy điện mặt trời công nghệ nổi trên mặt nước có lợi thế về độ phản xạ cao (tỷ lệ ánh sáng phản xạ từ bề mặt nước) và làm mát tự nhiên, tạo ra năng suất cao.

Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết Định 11/2017/QĐ-TTg cho các dự án điện trên mái nhà được thực hiện cơ chế bù trừ điện năng (net-metering) sử dụng hệ thống công tơ (đồng hồ) hai chiều.

Do đó, nên tập trung phát triển điện mặt trời cho các hộ tiêu dùng, các dự án nhỏ phù hợp về năng lực tài chính và không cần đầu tư hệ thống truyền tải đấu nối với lưới điện quốc gia.

Một số tiềm năng có thể đầu tư phát triển điện mặt trời như: Lắp đặt tấm pin mặt trời cho các nhà xưởng trong khu công nghiệp, các trang trại chăn nuôi, khu nghỉ dưỡng…; Lắp đặt tấm pin mặt trời cho các khu đô thị mới, tòa nhà làm việc, khách sạn…

Khi có quy định về việc mua bán điện, người dân sẽ giảm được chi phí đầu tư đáng kể khi không phải tốn thêm tiền đầu tư bộ tích điện. Điện xài không hết có thể coi như “gửi” lên lưới điện quốc gia, lúc cần đem xuống xài mà không cần tốn tiền mua.

Nếu áp dụng được mô hình sẽ khắc phục được bất cập hiện nay là thừa phải cho không nhưng khi cần sử dụng lại phải mua. Ví dụ với diện tích pin mặt trời khoảng 30m2 lắp đặt trên mái với chi phí tổng cộng 150 triệu đồng thì khoảng 3 năm hoàn vốn.

"Việc phát triển điện mặt trời ở Việt Nam là cần thiết để đảm bảo an ninh năng lượng, góp phần cải thiện sức khỏe cộng đồng, bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu...", TS. Nguyễn Tiến Long nói.

  • Cùng chuyên mục
Dự án Sangshin Central Việt Nam được tăng vốn

Dự án Sangshin Central Việt Nam được tăng vốn

UBND tỉnh Quảng Trị vừa có quyết định chấp thuận điều chỉnh chủ trương đầu tư, chấp thuận nhà đầu tư dự án Sangshin Central Việt Nam.

Đầu tư - 19/06/2025 16:40

Bất chấp bất ổn, dòng vốn FDI vào Việt Nam 'rất tích cực'

Bất chấp bất ổn, dòng vốn FDI vào Việt Nam 'rất tích cực'

Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, bất chấp tác động bất lợi từ bên ngoài, dòng vốn FDI vào Việt Nam được duy trì rất tích cực. Hiện, cả nước có 44.000 dự án FDI, tổng vốn đăng ký đạt 517 tỷ USD.

Đầu tư - 19/06/2025 13:00

Chưa hoàn thiện KCN VSIP Cần Thơ đã thu hút 300 triệu USD vốn FDI, kiến nghị một loạt vướng mắc

Chưa hoàn thiện KCN VSIP Cần Thơ đã thu hút 300 triệu USD vốn FDI, kiến nghị một loạt vướng mắc

Dự án VSIP Cần Thơ có tổng vốn đầu tư hơn 3.717 tỷ đồng và diện tích gần 294 ha, đang được đẩy nhanh thi công hạ tầng, xúc tiến đầu tư.

Đầu tư - 19/06/2025 08:08

Quỹ đầu tư danh tiếng Thuỵ Sỹ muốn đưa Quy Nhơn thành Trung tâm tài chính toàn cầu

Quỹ đầu tư danh tiếng Thuỵ Sỹ muốn đưa Quy Nhơn thành Trung tâm tài chính toàn cầu

Các nhà đầu tư định hướng đưa Quy Nhơn (Bình Định) trở thành Trung tâm Tài chính toàn cầu. Trong đó, mục tiêu là xây dựng Trung tâm Tài chính quốc tế (IFC) tại Quy Nhơn trở thành điểm thu hút vốn đầu tư toàn cầu, đổi mới sáng tạo và có tầm ảnh hưởng quốc tế.

Đầu tư - 18/06/2025 19:56

Tập đoàn GEO sắp xây Trung tâm đào tạo năng lượng tái tạo 50 triệu USD tại Bình Định

Tập đoàn GEO sắp xây Trung tâm đào tạo năng lượng tái tạo 50 triệu USD tại Bình Định

Dự án Trung tâm đào tạo và phát triển nguồn nhân lực năng lượng tái tạo có diện tích dự kiến 20ha (tại huyện Phù Mỹ, Bình Định) với tổng vốn đầu tư là 50 triệu USD.

Đầu tư - 18/06/2025 17:14

ACV làm chủ đầu tư dự án kéo dài đường cất hạ cánh sân bay Vinh

ACV làm chủ đầu tư dự án kéo dài đường cất hạ cánh sân bay Vinh

Bộ Xây dựng đề nghị ACV khẩn trương chuẩn bị hồ sơ đề nghị chấp thuận chủ đầu tư dự án, trình UBND tỉnh Nghệ An theo quy định, trong đó nghiên cứu kỹ lưỡng các pháp kỹ thuật để bảo đảm không phải thực hiện đóng cảng hàng không khi thực hiện dự án kéo dài đường cất hạ cánh hiện hữu tại Cảng hàng không Vinh.

Đầu tư - 18/06/2025 11:06

Khánh Hoà thu hút gần 300 nghìn tỷ đồng đầu tư vào bất động sản trong 6 tháng

Khánh Hoà thu hút gần 300 nghìn tỷ đồng đầu tư vào bất động sản trong 6 tháng

Từ đầu năm đến nay, Khánh Hòa thu hút 12 dự án đầu tư ngoài ngân sách với tổng vốn đăng ký gần 300 nghìn tỷ đồng. Nhiều dự án quy mô lớn trong lĩnh vực đô thị, công nghiệp, năng lượng... đang tạo lực đẩy mạnh mẽ cho quá trình phát triển kinh tế địa phương.

Đầu tư - 18/06/2025 08:30

Thương mại Đối ứng Việt Nam - Hoa Kỳ: Cơ hội mới cho thị trường chứng khoán

Thương mại Đối ứng Việt Nam - Hoa Kỳ: Cơ hội mới cho thị trường chứng khoán

Tiến trình đàm phán Hiệp định Thương mại Đối ứng Việt Nam – Hoa Kỳ đang có bước tiến rõ rệt, mở ra những cơ hội tăng trưởng mới cho kinh tế và thị trường chứng khoán Việt Nam. Các nhóm ngành hưởng lợi sẽ là xuất khẩu, công nghệ, năng lượng tái tạo, logistic.

Đầu tư thông minh - 17/06/2025 15:50

FDI chưa tạo giá trị gia tăng cao, chủ yếu là lắp ráp và gia công

FDI chưa tạo giá trị gia tăng cao, chủ yếu là lắp ráp và gia công

Đại biểu Quốc hội cho biết, FDI chưa tạo giá trị gia tăng cao, vẫn chủ yếu tập trung vào lĩnh vực lắp ráp, gia công. Tỷ lệ nội địa hóa trong khu vực FDI vẫn dưới 30% ở nhiều ngành công nghiệp chế biến - chế tạo và chưa có liên kết chặt chẽ với doanh nghiệp trong nước.

Đầu tư - 17/06/2025 13:20

Bình Định ưu tiên gần 1.500 căn nhà ở xã hội cho cán bộ Gia Lai

Bình Định ưu tiên gần 1.500 căn nhà ở xã hội cho cán bộ Gia Lai

Bình Định ưu tiên bố trí cho cán bộ, công chức, viên chức và người lao động từ tỉnh Gia Lai mua nhà ở xã hội tại 8 dự án với quỹ nhà ở gần 1.500 căn.

Đầu tư - 17/06/2025 13:14

Vietnam Wafer muốn làm nhà máy sản xuất vật liệu thạch anh tại Quảng Trị

Vietnam Wafer muốn làm nhà máy sản xuất vật liệu thạch anh tại Quảng Trị

CTCP Vietnam Wafer vừa đề xuất với UBND tỉnh Quảng Trị đầu tư xây dựng nhà máy sản xuất vật liệu thạch anh siêu tinh khiết tại khu công nghiệp Quán Ngang.

Đầu tư - 17/06/2025 06:45

Từ quốc gia nhỏ bé đến cường quốc số: Học gì từ hành trình chuyển đổi số đột phá của Estonia?

Từ quốc gia nhỏ bé đến cường quốc số: Học gì từ hành trình chuyển đổi số đột phá của Estonia?

Estonia - một quốc gia chỉ có khoảng 1,3 triệu dân, đã trở thành hình mẫu toàn cầu trong ứng dụng AI vào chuyển đổi số chính phủ, từ đó gợi mở nhiều chính sách cho Việt Nam.

Công nghệ - 17/06/2025 06:45

Thành lập Khu thương mại tự do Đà Nẵng với quy mô 1.881ha

Thành lập Khu thương mại tự do Đà Nẵng với quy mô 1.881ha

Thủ tướng Chính phủ vừa có quyết định thành lập Khu thương mại tự do Đà Nẵng với quy mô khoảng 1.881ha, bố trí tại 7 vị trí không liền kề.

Đầu tư - 16/06/2025 16:45

Giá nhà ở xã hội mới có thể chạm mức 30 triệu đồng/m2

Giá nhà ở xã hội mới có thể chạm mức 30 triệu đồng/m2

Hiện mức giá cao nhất đối với một dự án nhà ở xã hội mới là 25 triệu đồng/m2. Tuy nhiên, ngưỡng này có thể sớm bị phá vỡ trong bối cảnh chi phí xây dựng ngày càng đắt đỏ.

Đầu tư - 16/06/2025 14:17

Liên danh VEC trúng thầu xây dựng cao tốc 56.000 tỷ thuộc dự án Vành đai 4 - vùng Thủ đô

Liên danh VEC trúng thầu xây dựng cao tốc 56.000 tỷ thuộc dự án Vành đai 4 - vùng Thủ đô

Dự án xây dựng đường cao tốc theo hình thức PPP, loại hợp đồng BOT, thuộc dự án đường Vành đai 4 - vùng Thủ đô đã tìm được nhà đầu tư trúng thầu, đó là liên danh CITYLAND - SUNFLOWER - VEC - HORIZON. Giá đề xuất của liên danh làm đường cao tốc này khoảng 56.000 tỷ đồng.

Đầu tư - 16/06/2025 14:10

Cơ hội mua vào các cổ phiếu nền tảng cơ bản tốt

Cơ hội mua vào các cổ phiếu nền tảng cơ bản tốt

Các thống kê chỉ ra chứng khoán trong nước thường sẽ thường không chịu tác động tiêu cực trong trung và dài hạn từ các sự kiện địa chính trị. Từ đó, sự sụt giảm của chỉ số (nếu có) sẽ mở ra cơ hội mua vào cổ phiếu nền tảng tốt.

Đầu tư - 16/06/2025 11:00