Điện mặt trời trên lòng hồ thủy điện: Xu hướng mới, tại sao không?
Hiện nay tại Việt Nam, nhiều nhà máy thủy điện đã và đang dự định đầu tư thêm nhà máy điện mặt trời nổi trên diện tích hồ thủy điện.

Lòng hồ Thủy điện Sơn La (Ảnh: Phong Cầm)
Xây điện mặt trời trên lòng hồ thủy điện
Ngày 17/7/2017, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã làm việc với Ban Thường vụ Tỉnh ủy Sơn La về tình hình kinh tế - xã hội địa phương. Báo cáo với Thủ tướng, lãnh đạo tỉnh Sơn La đã đề nghị Chính phủ cho phép được đầu tư các dự án điện mặt trời trên các lòng hồ thủy điện Sơn La, Hòa Bình. Hiện trên địa bàn tỉnh có 13.000 ha lòng hồ Thủy điện Sơn La và 7.900 ha lòng hồ Thủy điện Hòa Bình.
Về việc này, Thủ tướng giao Bộ Công Thương chủ trì, nghiên cứu đề xuất, báo cáo Thủ tướng.
Trước đó vào tháng 2/2017, thông tin từ Bộ Công Thương cho biết, UBND tỉnh Bình Thuận đã chấp thuận chủ trương cho Công ty CP Thủy điện Đa Nhim - Hàm Thuận - Đa Mi thuộc Tổng công ty Phát điện 1 (Tập đoàn Điện lực Việt Nam) khảo sát, nghiên cứu và đầu tư dự án nhà máy điện mặt trời nổi tại hồ Đa Mi thuộc địa bàn tỉnh.
Nhà máy điện mặt trời nổi có quy mô công suất 47,5 MWp, với tổng mức đầu tư khoảng hơn 1.500 tỷ đồng, dự kiến đưa vào vận hành năm 2019, điện năng sản xuất bình quân dự kiến hơn 69 triệu kWh/năm đầu tiên.
Diện tích đất sử dụng cho Dự án, gồm phần trên mặt hồ khoảng gần 57 ha (lắp đặt panel mặt trời) và phần trên mặt đất khoảng gần 67 ha (xây dựng trạm biến áp, inverter và đường dây tải điện...).
Đây là dự án nguồn điện độc lập chưa có tên trong danh mục nguồn điện của Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia giai đoạn 2011-2020 có xét đến năm 2030. Do vậy, UBND tỉnh Bình Thuận đã đề nghị Tổng cục Năng lượng (Bộ Công Thương) thẩm định và phê duyệt điều chỉnh bổ sung theo đúng quy định hiện hành.
Tháng 3/2017, một nhà lắp đặt điện mặt trời Hàn Quốc là công ty Solkiss cũng đã tổ chức chuyến khảo sát hồ thủy điện Thác Bà tại Yên Bái để chuẩn bị xây dựng nhà máy điện mặt trời nổi. Tỉnh Yên Bái đã cam kết sẽ có các cơ chế, chính sách chung, chính sách ưu đãi đối với công ty Solkiss để triển khai thực hiện nhà máy. Đồng thời tỉnh Yên Bái cũng đề nghị phía đối tác chú ý đến các thủ tục về thẩm định dự án và giá bán điện.
Thế giới đã làm, tại sao không?
Trong những năm gần đây, nhiều nước đã áp dụng công nghệ sản xuất ngay trên mặt nước của sông hồ và cả trên mặt biển.
Trong số những nước đi tiên phong trong việc xây dựng và thí điểm công nghệ này phải kể đến Israel, cụ thể là hãng Solaris Synergy. Nghiên cứu của hãng Solaris Synergy đưa ra được những hiệu quả đáng ngạc nhiên và nhờ vậy đã đạt được vị trí thứ nhất trong cuộc thi ý tưởng tại Đại học Tel Aviv vào tháng 11/2011.
Cụ thể, các kết quả nghiên cứu đạt được của Solaris Synergy như sau: Để giảm chi phí sử dụng các tấm silicon lớn, cần chia nhỏ chúng rồi cho “nổi trên mặt nước như đồ chơi Lego” và “được bao phủ bởi một tấm phim tráng gương có hình cong, có thể thu ánh sáng thành một đường mỏng…" và như vậy “bề mặt của thiết bị giảm chỉ cần 5% lượng silicon, do đó giảm được chi phí đắt đỏ của loại vật liệu này”.
Để giảm tốn kém diện tích đất, hãng Solaris Synergy đã đưa thiết bị thu và biến đổi ánh sáng mặt trời thành dòng điện cho nổi trên mặt nước sạch, nước mặn hoặc nước thải. Và hệ thiết bị này được nâng bởi một mạng lưới được kết nối từ các phần nhỏ chế biến từ sợi thủy tinh và chất dẻo siêu nhẹ có thể nổi được trên mặt nước. Ngoài ra, có thể kể thêm một lợi ích kèm theo: tấm pin mặt trời trên mặt nước này còn đưa lại lợi ích khác vì nó giảm đáng kể sự bay hơi, ngăn chặn sự phát triển của tảo và các sinh vật hữu cơ trong môi trường nước.
Phát minh trên của hãng Solaris Synergy có ý nghĩa lớn và được ứng dụng ngày càng rộng rãi trên thế giới. Ngoài Australia - nơi lắp đặt nhà máy điện mặt trời nổi đầu tiên trên thế giới, công nghệ pin năng lượng mặt trời lắp đặt trên mặt nước đã được quan tâm phát triển tại Anh, Úc, Ấn Độ và Ý.
Đặc biệt ở Nhật Bản, một đất nước khá hẹp về diện tích đất đai bằng phẳng và không đủ diện tích để xây dựng các nhà máy điện mặt trời cỡ lớn; nhưng bù lại, nước Nhật có tiềm năng về các hồ tích nước trong nông nghiệp, hồ kiểm soát lũ và ngoài ra, toàn bộ đất nước Phù Tang bao quanh bởi đại dương. Đó là tài sản quý giá để đặt các tấm pin cho các nhà máy điện mặt trời kích cỡ khác nhau.
Kể từ năm 2011 khi xảy ra thảm họa động đất sóng thần với nhà máy điện hạt nhân ở Fukushima, Nhật Bản chú trọng phát triển các nguồn năng lượng tái tạo, trong đó có điện mặt trời với xu hướng thiên về các nhà máy sử dụng công nghệ quang điện và lắp đặt trên mặt nước.

Nhà máy điện quang nổi trên mặt nước ở hồ chứa của đập Yamakura, tỉnh Chiba, Nhật Bản. Ảnh: Jamey Stillings
Đầu năm 2016, tập đoàn Kyocera đưa ra kế hoạch khởi công xây dựng nhà máy điện mặt trời mang tên Yamakura nằm trên mặt hồ chứa đập Yakamura ở Ichihara, tỉnh Chiba, Nhật Bản. Các tấm pin năng lượng mặt trời bao phủ diện tích 180.000 m2, dự kiến cung cấp đủ điện cho 5.000 hộ gia đình tại địa phương.
Dự án tại hồ chứa nước Yamakura là nhà máy điện mặt trời nổi thứ tư của tập đoàn Kyocera, sau khi hai nhà máy khác đi vào hoạt động tháng 3 và tháng 6/2015. Theo Kyocera, các tấm pin nổi trên biển hoạt động tốt hơn trên đất liền vì nước biển làm mát các tấm pin mặt trời khiến tế bào quang điện hoạt động hiệu quả hơn.
Ngoài Nhật Bản, Trung Quốc cũng đã tiến hành xây dựng nhiều trung tâm năng lượng mặt trời khắp cả nước với mục tiêu thay thế tất cả các nhà máy nhiệt điện bằng năng lượng mặt trời cho đến năm 2027.
Mới đây, tập đoàn Sungrow Power Supply của Trung Quốc, cũng là tập đoàn chuyên về các tấm pin mặt trời đã hoàn tất công trình trung tâm năng lượng điện mặt trời nổi lớn nhất thế giới cho tới thời điểm hiện nay.

Nhà máy điện mặt trời nổi lớn nhất thế giới ở Hoài Nam, Trung Quốc. Ảnh: IFL Science
Nhà máy điện mặt trời này nằm ở khu vực hồ nước lớn trên các hố khai thác than đá lâu năm. Những tấm pin mặt trời nổi trên mặt hồ nước có độ sâu 4-10 m.
Các nhà máy điện mặt trời nổi tận dụng lợi thế của những khu vực bỏ hoang và nước giúp làm mát bề mặt tấm pin, làm giảm nguy cơ quá nhiệt.
Nhà máy điện mặt trời nổi lớn nhất thế giới ở Trung Quốc có thể sản xuất 40 MW, đủ cung cấp điện cho 15.000 hộ dân.
- Cùng chuyên mục
Hà Nội thành lập 126 ban quản lý dự án đầu tư
Hà Nội quyết định thành lập 126 ban quản lý dự án đầu tư - hạ tầng thuộc UBND xã, phường.
Đầu tư - 03/07/2025 07:28
Vụ Tập đoàn Sơn Hải trượt thầu: Yêu cầu báo cáo lại với Chính phủ
Văn phòng Chính phủ yêu cầu Bộ Tài chính báo cáo lại việc lựa chọn nhà thầu gói thầu thi công Dự án xây dựng đường cao tốc TP HCM - Thủ Dầu Một - Chơn Thành trước ngày 5/7.
Đầu tư - 02/07/2025 15:11
Gặp khó trong tuyển dụng lao động, Luxshare-ICT đề nghị Nghệ An hỗ trợ
Luxshare-ICT vừa có văn bản gửi UBND tỉnh Nghệ An đề xuất các nội dung nhằm hỗ trợ công ty giải quyết vấn đề khó khăn trong tuyển dụng nhân lực.
Đầu tư - 02/07/2025 13:01
Mục tiêu GDP 8% năm 2025: Cơ hội đầu tư từ đâu?
Chính phủ đặt mục tiêu tăng trưởng GDP đạt 8% trong năm 2025 với lực đẩy từ đầu tư công cùng loạt chính sách tài khóa mở rộng, nhiều ngành kinh tế và nhóm cổ phiếu như hạ tầng, bất động sản khu công nghiệp và vật liệu xây dựng đang đứng trước chu kỳ tăng trưởng mới, tạo cơ hội cơ cấu lại danh mục đầu tư trung – dài hạn cho nhà đầu tư.
Đầu tư thông minh - 02/07/2025 11:33
Khánh Hòa có thêm hai khu đô thị 'khủng', vốn đầu tư hơn 65.000 tỷ
Khánh Hòa đón thêm hai dự án quy mô lớn tại Khu kinh tế Vân Phong, gồm Khu đô thị mới Tu Bông và Khu đô thị mới Đầm Môn, tổng vốn đầu tư hơn 65.000 tỷ đồng.
Đầu tư - 01/07/2025 14:50
Bất động sản Bình Dương hưởng lợi sau sáp nhập
Trong khi thị trường bất động sản nhiều địa phương phía Nam vẫn trong quá trình phục hồi sau giai đoạn khó khăn, thì Bình Dương vẫn cho thấy sự nhộn nhịp với hàng loạt dự án ra mắt, khởi công.
Đầu tư - 01/07/2025 07:40
Minh bạch thị trường chứng khoán qua công nghệ AI
Trong bối cảnh thị trường tài chính ngày càng phức tạp, lượng thông tin dày đặc và tốc độ lan truyền nhanh chóng, nhà đầu tư cá nhân đứng trước thách thức lớn trong việc tiếp cận dữ liệu chính xác, phân tích chuyên sâu và ra quyết định kịp thời.
Đầu tư - 01/07/2025 07:00
Số phận hai dự án điện mặt trời 7.800 tỷ ở Nghệ An?
Hai dự án nhà máy điện mặt trời có tổng mức đầu tư 7.800 tỷ đồng tại Nghệ An vừa được Sở Tài chính tỉnh này kiến nghị UBND tỉnh bãi bỏ chủ trương đầu tư.
Đầu tư - 01/07/2025 06:45
Bất chấp rủi ro thuế quan, doanh nghiệp châu Âu vẫn vững tin vào triển vọng dài hạn của Việt Nam
Bất chấp những biến động ngày càng phức tạp trên thị trường quốc tế, niềm tin của các doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam vẫn được duy trì vững vàng.
Đầu tư - 30/06/2025 18:03
Chuyên gia kinh tế trưởng OECD: Hy vọng Việt Nam đạt được thỏa thuận thương mại với Mỹ
Chuyên gia OECD kỳ vọng Việt Nam đạt được thỏa thuận không chỉ với Mỹ mà với các quốc gia khác để tiếp tục hạ các rào cản và xuất khẩu mạnh mẽ.
Đầu tư - 30/06/2025 16:08
Bảo Việt khẳng định tiên phong trong hệ sinh thái bảo hiểm
Ông Nguyễn Việt Anh, Phó Tổng giám đốc Tổng công ty Bảo Việt cho rằng những doanh nghiệp có năng lực triển khai nhanh chóng, minh bạch và nhất quán như Bảo hiểm Bảo Việt chính là mắt xích thiết yếu, giúp giảm nhẹ tổn thất, ổn định dòng vốn và giữ vững niềm tin thị trường.
Đầu tư - 30/06/2025 14:41
Hà Tĩnh xây dựng 35 khu tái định cư dự án đường sắt Bắc - Nam
Hà Tĩnh dự kiến sẽ xây dựng 35 khu tái định cư cho người dân bị ảnh hưởng bởi Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam.
Đầu tư - 30/06/2025 07:00
Kết quả đàm phán thương mại ảnh hưởng thế nào đến triển vọng kinh tế Việt Nam?
Hai tổ chức IMF và OECD cho rằng kết quả đàm phán thuế quan với Mỹ sẽ tác động đến tốc độ tăng trưởng GDP, tình hình tài chính và tiền tệ của Việt Nam.
Đầu tư - 30/06/2025 06:45
Đà Nẵng cần thêm thời gian để gỡ vướng 13 dự án trên bán đảo Sơn Trà
Đà Nẵng kiến nghị Chính phủ xem xét cho phép bổ sung thời hạn hoàn thiện các thủ tục pháp lý đối với 13 dự án trên bán đảo Sơn Trà.
Đầu tư - 29/06/2025 15:44
VinFast khánh thành nhà máy sản xuất ô tô điện công suất 200.000 xe/năm tại Hà Tĩnh
Nhà máy sản xuất ô tô điện tại Hà Tĩnh quy mô 360.000 m2, công suất 200.000 xe/năm là nhà máy sản xuất thứ 5 đang được VinFast triển khai trên toàn cầu.
Đầu tư - 29/06/2025 15:41
Quảng Trị ra điều kiện gia hạn tiến độ cho ba dự án điện gió
Ba dự án điện gió gồm Hướng Linh 5, Hướng Hiệp 2 và Hướng Hiệp 3 chỉ được gia hạn tiến độ khi đảm bảo thực hiện đầy đủ các yêu cầu do tỉnh đề ra.
Đầu tư - 29/06/2025 13:58
- Đọc nhiều
Đáng đọc
- Đáng đọc
Tổng Bí thư Tô Lâm: 'Bộ tứ trụ cột' để giúp đất nước cất cánh
Sự kiện - Update 1 month ago
Thủ tướng: Cần truyền cảm hứng cho doanh nhân cống hiến vì đất nước
Sự kiện - Update 1 month ago
Chuyên gia: Không nên quá ‘hoảng loạn’ với con số thuế 46% từ Mỹ
Tài chính - Update 2 month ago