Chân dung các nhà đầu tư chứng khoán nước ngoài - Bài 2: Điểm mặt những ‘tay chơi’ ngoại đình đám
Với lợi thế lớn về nguồn vốn, các công ty chứng khoán “ngoại” đang thách thức vị thế của các thành viên thị trường trong nước. Cũng vì thế, giới đầu tư được hưởng lợi lớn nhờ sự nâng cấp dịch vụ, chăm sóc khách hàng, phí giao dịch ưu đãi…

Các CTCK nước ngoài đang thách thức vị thế của các thành viên thị trường trong nước (Ảnh minh họa: Internet)
Hiện nay, có 83 công ty chứng khoán có giấy phép hoạt động, 74 trong số đó là thành viên của các sở giao dịch chứng khoán. Dẫu vậy, nếu xét về mức độ phủ sóng, nhà đầu tư thường chỉ nhớ đến một vài cái tên nổi bật, đơn cử như: CTCP Chứng khoán Sài Gòn (HOSE: SSI), CTCP Chứng khoán MBB (HNX: MBS), CTCP Chứng khoán VnDirect (HOSE: VND), CTCP Chứng khoán Bản Việt (HOSE: VCI - VCSC) và vài cái tên khác nằm trong top 10 thị phần môi giới.
Với kết quả kinh doanh tích cực, tỷ lệ an toàn tài chính tốt, đội ngũ môi giới và phân tích có trình độ cao,… không khó hiểu khi những cái tên kể trên dễ dàng được nhiều nhà đầu tư tin tưởng “chọn mặt gửi vàng”.
Quý II/2020 ghi nhận top 10 công ty có thị phần môi giới lớn nhất trên HOSE chiếm tới 64,82% thị phần. Trong bối cảnh như vậy, các CTCK đã phát triển, nay lại càng phát triển hơn, còn các công ty chứng khoán nhỏ lại càng khó hơn nữa.
Nắm bắt được vấn đề này, dòng vốn ngoại đã âm thầm M&A các CTCK nhỏ và biến họ trở thành “tay chơi” lớn trên thị trường chứng khoán.
Tháng 10/2017, Yuanta Securities – cổ đông ngoại gốc Đài Loan, đã “rộng đường” thâu tóm CTCP Chứng khoán Đệ Nhất khi cổ đông doanh nghiệp này chấp thuận hai doanh nghiệp liên quan tới Yuanta được cùng mua trọn 100% cổ phần mà không cần thủ tục chào mua công khai.
Trong đợt tăng vốn lên 1.000 tỷ đồng, cổ đông lớn Yuanta Securities đã nâng tổng số cổ phần nắm giữ lên hơn 85,2 triệu cổ phần, qua đó hai cổ đông liên quan tới Yuanta đã nắm tới 99,99% vốn CTCK này, tương đương cổ đông ngoại này đã chi 700 tỷ đồng để mua toàn bộ số cổ phần phát hành.
Cùng thời điểm, một cổ đông ngoại Singapore là Sunvie Investment đã mua hơn 16,6 triệu cổ phiếu CTCP Chứng khoán Phương Nam từ chính Chủ tịch CTCK này - ông Lữ Bình Huy, qua đó nắm 49% cổ phần Phương Nam. Sau đó, công ty đổi tên thành CTCP Chứng khoán Phương Nam Funan.
Đáng chú ý nhất phải kể đến trường hợp của CTCP Chứng khoán Maritime (MSI). Vào năm 2017 MSI được KB Securities – CTCK của Hàn Quốc mua thỏa thuận 99% cổ phần với giá 35 tỷ won, tương đương 31 triệu USD, khoảng 700 tỷ đồng. Sau đó, MSI đổi tên thành CTCP Chứng khoán KB Việt Nam.
Một trường hợp khác gây chú ý là CTCP Chứng khoán Đầu tư Việt Nam (HNX: IVS). ĐHĐCĐ thường niên năm 2017 của công ty này đã thông qua phương án tăng room ngoại lên 100%. Trong phương án phát hành cổ phiếu chào bán riêng lẻ gần đây nhằm tăng vốn điều lệ từ 340 tỷ lên 900 tỷ đồng, đa phần các cổ đông ngoại đã mua vào hết số cổ phần này. Cụ thể: Guotai Junan International Holdings Limited - công ty chứng khoán Trung Quốc đầu tiên niêm yết trên Sàn chứng khoán Hồng Kông đã mua 46 triệu cổ phiếu; Công ty TNHH Dazhong (Việt Nam) mua 3 triệu cổ phiếu; cá nhân Pan Zhi Rong mua 2 triệu cổ phiếu riêng lẻ; cá nhân Nguyễn Thanh Tú mua 1 triệu;…
Ngoài ra, cũng phải kể đến Công ty Shinhan Investment Corporation đã mua lại toàn bộ vốn CTCP Chứng khoán Nam An, sau đó công ty này cũng đổi mô hình hoạt động thành Công ty TNHH Chứng khoán Shinhan Việt Nam. Tính đến năm 2014, Chứng khoán Nam An có vốn chủ sở hữu là 140 tỷ đồng.
Với CTCP Chứng khoán Phú Hưng, khởi sự cái tên Phú Hưng là mối lương duyên giữa CTCP Chứng khoán Âu Lạc (Âu Lạc) và Công ty Liên doanh Phú Mỹ Hưng (tên hiện tại là Công ty TNHH Phát triển Phú Mỹ Hưng) - chủ đầu tư dự án bất động sản đình đám cùng tên ở quận 7, TP.HCM. Theo đó, cuối tháng 2/2008, Công ty CX Technology (Cayman), thuộc sở hữu của gia đình Ting, đã trở thành cổ đông chiến lược của Âu Lạc khi tham gia góp 49% vốn điều lệ trong đợt Âu Lạc tăng vốn điều lệ từ 50 tỷ đồng lên 100 tỷ đồng.
Từ tháng 9/2008, ông Albert Kwang – Chin Ting, con trai lớn của ông Lawrence S.Ting (cố Chủ tịch đầu tiên của Công ty Liên doanh Phú Mỹ Hưng) chính thức được bầu làm Chủ tịch HĐQT của Chứng khoán Phú Hưng.
Đến năm 2015, PHS nhận sáp nhập CTCP Chứng khoán An Thành, với mục tiêu nhắm đến tập khách hàng của An Thành, hơn là gia tăng nền tảng tài chính. Bởi lẽ, nguồn lực tài chính của các cổ đông ngoại của PHS là không hề nhỏ. Trong vòng 4 năm (từ năm 2016 đến tháng 2/2020), bằng 4 đợt phát hành cổ phiếu riêng lẻ, PHS đã tăng vốn gấp 4,44 lần, từ 202,6 tỷ lên 900 tỷ đồng.
Hiện tại, các cổ đông lớn PHS gồm: Phu Hung Far East Holding (Albert Kwang – Chin Ting là Người đại diện, Thành viên HĐQT) - 46%, An Thinh Development Limited - 18,09%, Công ty TNHH Tư vấn Đầu tư Vũ Thái - 12,88%, Freshfields Capital Corporation - 7,56%, Dong Bang Development Limited - 7,56%. Ngoài ra, PHS còn có cổ đông họ Phú Hưng khác là CTCP Bảo hiểm Phú Hưng - 2,09%.
CTCP Chứng khoán Kiến thiết Việt Nam (VNCS) thành lập từ năm 2008, tiền thân là CTCP Chứng khoán Phượng Hoàng. Ban đầu, đây là CTCK có quy mô nhỏ, tập trung vào 2 nghiệp vụ chính là môi giới chứng khoán và tư vấn đầu tư chứng khoán. Sau gần 10 năm hoạt động, đến giữa năm 2016, thị trường chứng kiến sự đổi chủ ở Phượng Hoàng khi 15 cổ đông cũ chuyển nhượng 100% vốn cổ phần cho các cá nhân khác.
Ngày 18/10/2016, CTCP Chứng khoán Phượng Hoàng đã chính thức đổi tên thành CTCP Chứng khoán Kiến Thiết Việt Nam (VNCS), chuyển trụ sở chính về 117 Trần Duy Hưng – Hà Nội, đồng thời cũng chính thức thay đổi hoàn toàn hệ thống giao dịch mới. Đến tháng 8/2018, VNCS đã thực hiện tăng vốn điều lệ thành công từ 60 tỷ đồng lên mức 168 tỷ đồng, thông qua đợt phát hành cổ phiếu riêng lẻ.
Theo danh sách chốt ngày 29/1/2019, chiếm đa số trong cơ cấu cổ đông của VNCS là các cổ đông nước ngoài với tỷ lệ sở hữu lên tới 64,3% do 2 cổ đông Trung Quốc nắm giữ là ông Wang Wei Ya (chiếm 38,6%) và ông Li You Mu (chiếm 25,7%).
Về phía cổ đông trong nước, đa số cổ phần do ông Hoàng Xuân Hùng nắm giữ với tỷ lệ sở hữu đạt 27,4%. Số cổ phần còn lại do 154 cổ đông tổ chức và cá nhân khác nắm giữ.
Một cái tên khác phải kể đến là CTCP Chứng khoán Mirae Asset. Công ty được thành lập theo Quyết định số 73/UBCK-GP ngày 18/12/2007 của Ủy Ban Chứng Khoán Nhà Nước. Đến ngày 8/4/2009, UBCKNN đã ban hành Quyết định số 218/ỌĐ-UBCK chấp thuận việc đổi tên thành CTCP Chứng khoán Mirae Asset (Việt Nam).
Tính đến hết ngày 30/6/2020, vốn góp chủ sở hữu công ty đạt 5.445,5 tỷ đồng, 100% vốn thuộc sở hữu của Mirae Asset Securities (HK) Limited. So với những cái tên kể trên, Chứng khoán Mirae Asset có phần nổi bật hơn khi là cái tên quen thuộc trong top 10 thị phần môi giới cổ phiếu trên sàn HOSE. Trong quý I/2020 và quý II/2020, Chứng khoán Mirae Asset lần lượt nắm 5,5% và 4,33% thị phần môi giới tại sàn giao dịch lớn nhất nước này.
Ngoài ra, không thể không nhắc đến CTCP Chứng khoán Kim Eng Việt Nam (KEVS), công ty được thành lập theo Giấy phép số 71/UBCK-GP do Ủy Ban Chứng khoán Nhà Nước (UBCK) cấp ngày 14/12/2007 và chính thức đi vào hoạt động tháng 4/2008.
Sau khi tập đoàn tài chính Maybank Group (Malaysia) mua lại toàn bộ cổ phần của Kim Eng Holdings Ltd - hiện nay là Maybank Kim Eng Holdings Ltd, tập đoàn tài chính đã kiểm soát 49% cổ phần tại KEVS thông qua Maybank Kim Eng Holdings Ltd. Công ty sau đó được đổi tên thành CTCP Chứng khoán Maybank Kim Eng theo Giấy phép điều chỉnh số 105/GPĐC-UBCK ngày 10/08/2012.
Ngày 3/1/2014, MBKE đã chính thức được UBCKNN chấp thuận hình thức sở hữu mới: Công ty TNHH MTV Chứng khoán Maybank Kim Eng (“MBKE”) theo Giấy phép Thành lập và Hoạt động số 117/GP-UBCK và là công ty chứng khoán có 100% vốn nước ngoài đầu tiên ở Việt Nam.
Giống Chứng khoán Mirae Asset, MBKE cũng là cái tên quen thuộc khi nhiều lần góp mặt trong top 10 thị phần sàn HOSE. Trong quý I/2020, MBKE nắm 3,47% thị phần môi giới trên sàn HOSE. Dù vậy, trong quý II/2020, MBKE đã nhanh chóng bị đánh bật khỏi bảng xếp hạng Top 10 thị phần, thay vào đó là sự xuất hiện của CTCK nội là TCBS (thị phần đạt 3,49%).
Đường dài mới biết ngựa hay
Ngoài lợi thế về nguồn vốn lãi suất thấp, các CTCK ngoại còn có tiềm lực tài chính lớn mạnh, đa phần nhờ vào cổ đông lớn nắm quyền chi phối. Đặt trong bối cảnh thị trường chứng khoán Việt Nam đang ngày càng có sự tăng trưởng cả về chất và lượng, những “tay chơi” này không giấu diếm tham vọng cạnh tranh với nhóm công ty top đầu thị phần.
Để đạt mục đích này, nhiều CTCK đã “tung” ra nhiều ưu đãi về phí giao dịch nhằm thu hút khách hàng. Có thể thấy, nhiều công ty trong số này hoạt động kinh doanh dựa trên lãi các khoản cho vay và phải thu (cho vay margin).
Đơn cử, tổng doanh thu hoạt động bán niên 2020 của Yuanta Việt Nam đạt 126,3 tỷ đồng thì chiếm 66% là lãi từ các khoản cho vay và phải thu (83,4 tỷ); hoặc tại CTCK Phú Hưng, lãi từ cho vay margin đạt 54,3 tỷ đồng, chiếm 59% tổng doanh thu.
Sự gia nhập thị trường chứng khoán Việt Nam của khối ngoại được dự báo sẽ khiến cuộc cạnh tranh thị phần trở nên hấp dẫn hơn. Dù vậy, trong ngắn hạn, “cuộc chơi” vẫn nằm trong tay các “ông lớn” CTCK trong nước. Có thể thấy, trong quý II/2020 vừa qua, chỉ có duy nhất 1 công ty ngoại lọt top 10 là Công ty TNHH Chứng khoán Mirae Asset (Việt Nam), hoặc MBKE.
Dẫu vậy, sự gia nhập thị trường của các công ty chứng khoán ngoại vẫn được kỳ vọng sẽ thúc đẩy tính cạnh tranh trong ngành môi giới chứng khoán. Khi các CTCK ngoại tích cực gia tăng chất lượng dịch vụ, giảm giá giao dịch, lôi kéo các nhân sự chất lượng,… các CTCK nội có tiềm lực cũng sẽ không thể ngồi yên. Và như vậy, người được lợi sẽ là các nhà đầu tư chứng khoán.
- Cùng chuyên mục
HHS chính thức trở thành công ty mẹ Bất động sản CRV
Với việc mua vào thành công gần 50,1 triệu cổ phần HHS Capital, HHS đã nâng tỷ lệ sở hữu tại Bất động sản CRV lên 51,03% kể từ ngày 18/6/2025.
Tài chính - 18/06/2025 09:02
Gọi tên cổ phiếu bán lẻ khi giảm VAT đến hết năm 2026
Triển vọng cổ phiếu bán lẻ đang được củng cố bởi tiêu dùng tăng khi giảm thuế VAT cùng các giải pháp khác của Chính phủ hay việc thanh lọc hàng giả, hàng nhái.
Tài chính - 18/06/2025 07:00
Doanh nghiệp chưa đại chúng nợ quá 5 lần vốn không được phát hành trái phiếu
Quốc hội vừa thông qua quy định yêu cầu doanh nghiệp chưa đại chúng muốn phát hành trái phiếu riêng lẻ thì nợ phải trả không được vượt quá 5 lần vốn chủ sở hữu.
Tài chính - 17/06/2025 11:25
TCH lần thứ 2 gọi vốn từ cổ đông sau 10 năm niêm yết
Mục tiêu huy động vốn của TCH là để rót vào 2 dự án lớn gồm Hoàng Huy Green River và tòa nhà chung cư H2 thuộc Hoang Huy Commerce, tổng đầu tư 6.249 tỷ.
Tài chính - 17/06/2025 09:32
Xếp hạng tín nhiệm giúp củng cố niềm tin thị trường
Sự xuất hiện của các tổ chức xếp hạng tín nhiệm nội địa với tiêu chuẩn toàn cầu như VIS Rating sẽ góp phần quan trọng vào sự phát triển của ngành xếp hạng tín nhiệm, cũng như hoàn thiện cơ sở hạ tầng thị trường tài chính.
Tài chính - 17/06/2025 07:00
Tập đoàn CRV lên kế hoạch lãi 'khủng', dự kiến lên sàn HoSE nửa cuối năm 2025
Tập đoàn CRV lên kế hoạch lãi đậm 1.600 tỷ - 2.000 tỷ đồng cho 2025 và 2026. Doanh nghiệp kỳ vọng niêm yết trên HoSE trong quý III và IV.
Tài chính - 16/06/2025 16:24
CEO Đạm Cà Mau: Xung đột Iran và Israel sẽ khiến giá phân bón tăng
CEO Đạm Cà Mau tiết lộ lượng hàng công ty chốt đơn bán đã vượt sản lượng, nửa cuối năm tiếp tục khả quan, đảm bảo hoàn thành kế hoạch năm.
Tài chính - 16/06/2025 15:39
Thêm 2 cổ phiếu chuẩn bị rời sàn HoSE
Vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ công bố thông tin, cổ phiếu PSH và KPF bị HoSE đưa ra quyết định xem xét hủy niêm yết bắt buộc.
Tài chính - 15/06/2025 08:10
Phú Tài giữ mức cổ tức 25% năm thứ hai
CTCP Phú Tài sẽ chi hơn 100 tỷ đồng để trả cổ tức còn lại năm 2024. Với việc đã tạm ứng 10% trước đó, tổng cổ tức doanh nghiệp chi trả đạt 25% và năm thứ hai duy trì tỷ lệ này.
Tài chính - 14/06/2025 11:52
Đầu tư thế nào trong bối cảnh chứng khoán có nhiều biến động?
Sau một giai đoạn phục hồi tốt từ phiên "đáy" của năm 2025 (9/4/2025), VN-Index trong giai đoạn gần đây đang rơi vào trạng thái điều chỉnh với 6/8 phiên giảm điểm tính từ phiên 4/6 đến 13/6.
Tài chính - 14/06/2025 06:45
Giá dầu tăng mạnh, cổ phiếu dầu khí ‘rực sáng’
Nhóm cổ phiếu dầu khí trở thành điểm sáng trên thị trường khi đồng loạt tăng mạnh, trong đó PLX gây chú ý khi tăng hết biên độ.
Tài chính - 13/06/2025 17:26
Lập Sở giao dịch vàng quốc gia: Nhà đầu tư được hưởng lợi gì?
Với việc triển khai Sở giao dịch vàng quốc gia, người dân, nhà đầu tư không chỉ được phép mua vàng vật chất tại các cửa hàng, mà quan trọng hơn là có thể mở tài khoản vàng tại ngân hàng hoặc các tổ chức tài chính trung gian, thực hiện các giao dịch mua, bán vàng tương tự như cổ phiếu…
Tài chính - 13/06/2025 15:43
PVTrans chuẩn bị chia cổ tức cao kỷ lục
PVTrans sẽ phát hành gần 114 triệu cổ phiếu để trả cổ tức năm 2024, tương ứng tỷ lệ 32%. Vốn điều lệ dự kiến tăng lên 4.699 tỷ đồng.
Tài chính - 13/06/2025 13:27
Tôn Đông Á sẽ niêm yết HoSE, trả cổ tức tỷ lệ 40%
Trong bối cảnh thị trường xuất khẩu gặp khó, Tôn Đông Á sẽ tập trung hơn cho thị trường nội địa, mục tiêu nâng tỷ trọng sản lượng lên 75%.
Tài chính - 12/06/2025 15:32
Thị trường vàng ra sao khi xoá bỏ độc quyền vàng miếng?
Ngoài thương hiệu SJC độc quyền bấy lâu nay sẽ có thêm các thương hiệu vàng của các doanh nghiệp, ngân hàng được cấp phép sản xuất, và chỉ những doanh nghiệp có đủ điều kiện mới được cấp hạn mức nhập khẩu vàng nguyên liệu.
Tài chính - 12/06/2025 14:48
Chứng khoán HSC sắp tăng vốn lên 10.000 tỷ đồng
Chứng khoán HSC chào bán 360 triệu cổ phiếu cho cổ đông với giá 10.000 đồng/cp, mục tiêu tăng vốn lên trên 10.000 tỷ đồng.
Tài chính - 12/06/2025 10:53
- Đọc nhiều
Đáng đọc
- Đáng đọc
Tổng Bí thư Tô Lâm: 'Bộ tứ trụ cột' để giúp đất nước cất cánh
Sự kiện - Update 1 month ago
Thủ tướng: Cần truyền cảm hứng cho doanh nhân cống hiến vì đất nước
Sự kiện - Update 1 month ago
Chuyên gia: Không nên quá ‘hoảng loạn’ với con số thuế 46% từ Mỹ
Tài chính - Update 2 month ago