Nhà đầu tư cần thay đổi tư duy khi đầu tư cổ phiếu

Mạch chảy ngầm của thị trường chứng khoán

Chia sẻ tại workshop "Đầu tư gì trong quý IV/2025" do CTCP Chứng khoán DNSE (DNSE) tổ chức sáng 19/10, ông Võ Diệp Thành Thoại, Trưởng phòng KHCC của DNSE nhận định năm 2025 là năm lịch sử của thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam và những mạch ngầm đã được khơi thông.

"Chưa bao giờ, TTCK tăng hơn 300 điểm chỉ trong 4 tháng. Đây chính là lịch sử. Giờ đây, TTCK sẽ là cuộc chiến mới, vươn ra biển lớn và sẽ xuất hiện nhiều cá mập mới", ông Thoại đánh giá.

Đại diện của DNSE ví von, TTCK đang được bồi đắp bởi những mạch chảy ngầm như KRX và câu chuyện nâng hạng. TTCK Việt Nam hiện tại là một đại dương của rất nhiều tay chơi mới, nhà đầu tư cá nhân cần nhận diện những thách thức và rủi ro vì những tác động ngoại lực.

"Diễn biến thị trường từ đầu năm đến nay, đã được khơi mở rất nhiều mạch ngầm. Sau câu chuyện thuế quan, chính sách bơm tiền và nâng hạng mạnh mẽ. Những tác động của ngoại lực như thuế quan và lãi suất giảm, cộng hưởng với sức mạnh nội tại từ chính sách bơm tiền, KRX vận hành và thị trường được nâng hạng, khiến TTCK tăng mạnh và bùng nổ", ông Thoại đánh giá.

Sau khi được FTSE Russell công bố thông tin nâng hạng, TTCK Việt Nam có pha bật tăng mạnh mẽ và VN-Index lần đầu vượt mốc 1.700 điểm. Trong bối cảnh này, nhiều nhà đầu tư cho rằng, thị trường Việt Nam đang có xu hướng tăng điểm vô lý.

Tuy nhiên, theo các chuyên gia của DNSE, đà tăng này là hợp lý và trong tương quan với các thị trường quốc tế, TTCK Việt Nam đang có sự đồng pha.

Nhà đầu tư cần thay đổi tư duy

Đại diện của DNSE cho rằng, trong bối cảnh thị trường hiện tại, nhà đầu tư cá nhân cần thay đổi tư duy và chiến lược đầu tư, thoát khỏi vùng an toàn của bản thân nếu muốn gặt hái lợi nhuận từ chứng khoán.

"Hầu hết các nhà đầu tư hiện tại đều đang có xu hướng tư duy mỏ neo, tâm lý về giá. Đây là một trong những rào cản khiến nhà đầu tư bỏ qua rất nhiều cơ hội. Tôi lấy ví dụ, một cổ phiếu ngày hôm qua đang ở vùng giá 100.000 đồng, hôm nay tăng trần lên 120.000 hay 130.000 đồng. Lúc này nhà đầu tư có xu hướng đợi giá cổ phiếu về lại mốc 100.000 đồng để mua. Nhưng, một khi cổ phiếu đã mạnh, vào đà tăng thì gần như không bao giờ về vùng giá cũ. Lúc này, cổ phiếu đã thiết lập vùng giá mới. Vì thế, nhà đầu tư cần chấp nhận xu hướng này. Việc nên làm là xem thử cổ phiếu này còn tiềm năng tăng trưởng ở tương lai gần không", ông Thoại phân tích.

Đồng quan điểm, ông Nguyễn Văn Thành, chuyên viên phân tích của DNSE cho rằng, không nên chỉ nhìn vào báo cáo tài chính đơn thuần để đánh giá doanh nghiệp trước khi đầu tư, thay vào đó, cần phân tích cả những ngoại lực tác động như vĩ mô, diễn biến thị trường, dòng vốn... trước khi "xuống tiền".

Lấy dẫn chứng từ nhóm cổ phiếu đầu tư công, ông Thành cho rằng nếu ở thời điểm cách đây một vài năm, nhóm cổ phiếu này không hấp dẫn nếu nhìn vào kết quả kinh doanh. Nhưng ở thời điểm hiện tại, việc đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công khiến nhóm cổ phiếu này lọt vào tầm ngắm của nhiều nhà đầu tư.

"Nếu chỉ nhìn vào kết quả kinh doanh, hiệu quả quản lý không thực sự tốt. Những chỉ số biên lợi nhuận, ROA, ROE... nhỏ hơn 10%. Như vậy, nếu tính về hiệu quả đầu tư, chỉ ngang gửi ngân hàng. Như vậy, đầu tư sẽ không hiệu quả và nếu chỉ nhìn vào báo cáo tài chính, nhóm cổ phiếu này không thực sự hấp dẫn. Tuy nhiên, ở thì hiện tại, những yếu tố xuất khẩu chưa thực sự tốt, trong khi đà tăng của nhóm ngành chứng khoán đang chững lại, thì nhóm cổ phiếu đầu tư công hứa hẹn bùng nổ trong bối cảnh các động lực thúc đẩy tăng cao", ông Thành nhận định.

Theo vị chuyên gia này, nhà đầu tư có thể đầu tư từ bây giờ để "đón sóng" bùng nổ doanh thu và lợi nhuận dịp cuối năm, điều thường thấy ở các báo cáo tài chính quý IV của doanh nghiệp đầu tư công.

Bổ sung thêm, ông Võ Diệp Thành Thoại cho rằng, trong quý cuối năm, nhà đầu tư quyết định "xuống tiền" gặt hái lợi nhuận, cần cân nhắc bốn yếu tố.

"Muốn tăng lợi nhuận, nhà đầu tư có thể lưu ý các nhóm cổ phiếu điển hình. Đầu tiên, là đầu tư vào nhóm cổ phiếu mới nổi. Thứ hai, đầu tư vào các "họ" cổ phiếu, TTCK Việt Nam đang có khoảng 8 họ cổ phiếu có vốn hoá chiếm 29% toàn thị trường. Đây đều là những cổ phiếu đáng lưu tâm. Tiếp theo, đầu tư cổ phiếu theo kết quả kinh doanh của các doanh nghiệp. Và cuối cùng, lưu ý nhóm cổ phiếu leader, dẫn dắt thị trường. Từ đó, nhà đầu tư có thể để ý các mã cổ phiếu như VIC, VHM, VJC, GEE hay MSN...", ông Thoại cho biết.