Vì sao đang thiếu điện nhưng hàng tỷ kWh điện gió, điện mặt trời bị bỏ đi?
Tiềm năng các nguồn năng lượng tái tạo, nhất là điện gió, mặt trời là một trong những chìa khóa chuyển đổi năng lượng Việt Nam tiến tới trung hòa cac-bon nhưng do mạng lưới truyền tải không đáp ứng, mỗi năm có hàng tỷ kWh điện bị cắt bỏ đi, đây là một lãng phí rất lớn cho xã hội.
Năm 2021 đã có hơn 1 tỷ kWh điện mặt trời, điện gió bị cắt giảm do quá tải truyền tải. Ảnh NQ
Nhiều nhà máy điện gió "tắc đầu ra"
Tiềm năng điện gió của Việt Nam được các nhà đầu tư đánh giá rất cao, theo các khảo sát, đánh giá sơ bộ, tiềm năng điện gió trên bờ của Việt Nam khoảng 217 GW, điện gió ngoài khơi trên 160 GW. Đặc điểm của điện gió ngoài khơi là có số giờ vận hành thiết bị nhiều, hiệu quả cao.
Phó giám đốc Sở Công Thương tỉnh Sóc Trăng Lê Thành Thanh cho biết, đến nay, tỉnh đã quy hoạch phát triển 20 dự án điện gió, đã cấp chủ trương đầu tư cho 18 dự án với tổng công suất 1.345MW, 2 dự án còn lại đang được xem xét để cấp chủ trương đầu tư.
Trong số 18 dự án có nhà đầu tư đã có 11 dự án đã khởi công xây dựng trong năm 2020 với tổng công suất là 496,4MW. Tính đến ngày 31/10/2021 (thời điểm hết hạn giá FIT - giá hỗ trợ) có 4 dự án đưa vào vận hành thương mại là nhà máy điện gió số 7, nhà máy điện gió Quốc Vinh (số 6), nhà máy điện gió Lạc Hòa giai đoạn 1 (số 5) và nhà máy điện gió Hòa Đông 2 với tổng công suất của 4 nhà máy là 110,8MW (trong đó 2 dự án vận hành 100% công suất). Đáng quan tâm là đến thờ điểm này đã có thêm nhiều dự án xây dựng hoàn chỉnh nhưng không thể hòa lưới vì cơ chế giá FIT đã hết hạn.
"Khu vực ven biển và ngoài khơi thuộc tỉnh Sóc Trăng còn nhiều vị trí có thể phát triển điện gió, địa phương cũng đã có bước khảo sát ban đầu để quy hoạch bổ sung dự án điện gió, tuy nhiên, theo Bộ Công Thương thì phải chờ quy hoạch điện VIII được phê duyệt mới có cơ sở để đề xuất bổ sung dự án mới", ông Thanh cho biết.
Tương tự như vậy, Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau Huỳnh Quốc Việt cũng cho biết, Cà Mau có 16 dự án điện gió trong quy hoạch được phê duyệt với công suất 1.000MW. Trong đó có 12 dự án đã được UBND tỉnh cấp chủ trương đầu tư với tổng công suất 700MW, 5 chủ đầu tư đã triển khai thực hiện dự án nhưng đến hết thời gian hưởng giá FIT (31/10/2021), chỉ có 3 dự án kịp đấu nối vận hành thương mại với tổng công suất chỉ 100MW.
"Là địa phương có nhiều tiềm năng phát triển điện gió, tỉnh Cà Mau đã đề xuất bổ sung vào quy hoạch phát triển điện lực quốc gia 24 dự án điện gió với công suất 12.018MW, tuy nhiên, theo Bộ Công Thương thì phải chờ quy hoạch điện VIII được phê duyệt thì Bộ mới có cơ sở để trình Thủ tướng xem xét các đề xuất bổ sung quy hoạch điện lực của các địa phương", ông Việt cho hay.
Theo Tập đoàn điện lực Việt Nam (EVN), tính đến hết ngày 31/10/2021, tức thời hạn cuối cùng để được xét công nhận dự án vận hành thương mại và được hưởng giá hỗ trợ (FIT) theo Quyết định số 39/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, đã có 84/146 dự án điện gió ký hợp đồng mua bán điện (PPA) với EVN, với tổng công suất gần 4.000MW được công nhận vận hành thương mại COD.
Như vậy, còn 62 dự án với tổng công suất 4.170MW mặc dù đã ký hợp đồng PPA với EVN nhưng do chậm tiến độ nên không kịp đưa vào vận hành thương mại. Tính đến thời điểm này đã có nhiều nhà máy điện gió trong số 62 dự án "lỡ nhịp" đã hoàn thành xây dựng và lắp đặt thiết bị, nhưng không thể vận hành thương mại do hết cơ chế hưởng giá FIT.
Tiềm năng điện gió của Việt Nam khoảng 377 GW. Ảnh TN
Hàng tỷ kWh điện mặt trời bị cắt giảm
Theo đánh giá của các tổ chức năng lượng quốc tế, tiềm năng kinh tế - kỹ thuật về điện mặt trời (ĐMT) của Việt Nam được ước tính khoảng 434 GW, bao gồm ĐMT mặt đất (309 GW), trên mặt nước (77 GW) và ĐMT trên mái nhà (48 GW).
Nhờ cơ chế khuyến khích của Chính phủ, chỉ từ năm 2019 đến nay đã có trên 16.400 MW nguồn ĐMT được đưa vào vận hành, trong đó có 7.755 MW nguồn ĐMT mái nhà. Các nguồn ĐMT tập trung hầu hết ở miền Nam và miền Trung.
Vấn đề đáng quan tâm là do việc phát triển nguồn năng lượng này "quá nóng" nên hạ tầng truyền tải không theo kịp, bắt buộc ngành điện phải tạm ngưng cho đấu nối dự án mới và cắt giảm công suất của cả những dự án đang vận hành thương mại.
Theo EVN, chỉ tính riêng năm 2021, sản lượng điện không khai thác được của các nguồn năng lượng tái tạo nói trên tăng lên đến 1,68 tỷ kWh (trong đó, tiết giảm 1,25 tỷ kWh điện mặt trời và 430 triệu kWh điện gió, tương đương khoảng 7 - 9% sản lượng khả dụng các nguồn điện này). Sản lượng điện không khai thác được của các nguồn năng lượng tái tạo đang tăng lên khi ngày càng có nhiều dự án hoàn thành, đây là một lãng phí rất lớn trong khi các nguồn năng lượng nhiệt điện khác đang thiếu hụt, giá cả ngày càng đắt đỏ.
Việt Nam có cam kết với quốc tế về giảm dần các nguồn điện sử dụng nhiên liệu hóa thạch để tiến tới đạt mức phát thải ròng bằng "0" (Net Zero) vào năm 2050.
Để thực hiện cam kết này, dự thảo quy hoạch điện VIII đề xuất không tăng nhiệt điện than nhưng tăng nhiệt điệt khí để làm nguồn "chạy nền", kết hợp với nguồn năng lượng tái tạo như: thủy điện, điện gió, mặt trời, sinh khối. Trong dài hạn, khi các nhiên liệu sạch sẽ giảm dần giá thành, nhiên liệu cho các nguồn nhiệt điện sẽ được chuyển đổi từ than, khí sang amoniac, hydrogen.
Theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA), giá nguyên liệu đầu vào cho nhiệt điện than, khí tăng mạnh trên 30% so với năm 2021 chính là một thách thức cho an ninh năng lượng toàn cầu.
Đối với Việt Nam trong khi nhiều nhà máy nhiệt điện chạy than được quy hoạch điện VII và quy hoạch điện VII điều chỉnh chưa hoàn thành, các nguồn thủy điện sắp bão hòa; quy hoạch điện khí LNG rất lớn với trên 23.000 MW nhưng chưa có nhà máy nào được khởi công; điện gió, điện mặt trời và các nguồn năng lượng tái tạo khác đang gián đoạn chính sách phát triển, đây là thách thức không nhỏ đối với an ninh năng lượng quốc gia trong thời gian tới.
- Cùng chuyên mục
Nghệ An chuyển mình từ dòng vốn FDI: Nhận định của doanh nghiệp ngoại
Nghệ An là một trong những tỉnh có tiềm năng phát triển kinh tế lớn ở khu vực Bắc Trung Bộ, đang ngày càng thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư nước ngoài. Các doanh nghiệp FDI khi đến đầu tư tại Nghệ An đều có những nhận xét tích cực về môi trường đầu tư tại đây, góp phần tạo động lực thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.
Đầu tư - 01/10/2025 15:16
Quy mô kinh tế Hà Tĩnh tăng 1,5 lần so với 2020
Quy mô nền kinh tế Hà Tĩnh hiện đạt 126.000 tỷ đồng, gấp 1,5 lần so với đầu nhiệm kỳ. Tổng vốn đầu tư toàn xã hội tăng 47%, nhiều dự án đầu tư được xúc tiến và phát triển.
Đầu tư - 01/10/2025 12:04
Đà Nẵng hợp tác với Frankfurt Main Finance phát triển Trung tâm tài chính
Đà Nẵng đã ký kết ghi nhớ hợp tác về Trung tâm tài chính với Công ty Frankfurt Main Finance; đồng thời, xúc tiến, mời gọi các "đại bàng" từ CHLB Đức đầu tư phát triển trung tâm tài chính, chú trọng vào blockchain, tài chính xanh, tài chính số.
Đầu tư - 30/09/2025 23:27
Hà Tĩnh đưa biển Thiên Cầm trở thành 'điểm đến xanh' của miền Trung
Trong bối cảnh du lịch xanh đang trở thành xu hướng toàn cầu, Hà Tĩnh đặt mục tiêu đưa Thiên Cầm trở thành "điểm đến xanh" đặc trưng của miền Trung, gắn với phát triển bền vững, bảo tồn thiên nhiên và nâng cao trải nghiệm cho du khách.
Đầu tư - 30/09/2025 18:17
Quảng Ninh khởi công thêm một dự án nhà ở xã hội gần 1.000 tỷ đồng
Dự án Nhà ở xã hội tại quỹ đất ký hiệu OXH-01 thuộc khu đô thị ở các phường Cao Xanh và Hà Lầm (tỉnh Quảng Ninh) có tổng mức đầu tư khoảng 968 tỷ đồng.
Đầu tư - 30/09/2025 13:48
Hà Nội sắp có Sàn Giao dịch công nghệ và Trung tâm Đổi mới sáng tạo
Sàn Giao dịch công nghệ Hà Nội hoạt động theo mô hình "Đầu tư công, quản trị tư", đó là nhà nước đầu tư hạ tầng và tổ chức hợp đồng thuê thầu, tuyển chọn doanh nghiệp vận hành khai thác và cung ứng dịch vụ. Còn Trung tâm đổi mới sáng tạo Hà Nội là doanh nghiệp theo mô hình công ty cổ phần (trong đó vốn nhà nước chiếm cổ phần chi phối) do UBND TP. Hà Nội thành lập theo quy định của pháp luật.
Công nghệ - 30/09/2025 11:35
Thị trường bất động sản Cửa Lò 2025: Tăng tốc, tạo đà phát triển
Hạ tầng bứt phá, du lịch phát triển mạnh mẽ và mặt bằng giá hợp lý đang tạo động lực lớn cho thị trường bất động sản Cửa Lò (Nghệ An). Nổi bật trong đó, dự án Pearl Residence được mệnh danh “viên ngọc trai xứ Nghệ” đang thu hút sự quan tâm mạnh mẽ của giới đầu tư.
Bất động sản - 30/09/2025 11:34
Thị trường bất động sản sôi động với đô thị Sun Group Nam Hà Nội
Ngày 27/9, gần 800 khách hàng và chuyên viên tư vấn đã cùng “đổ bộ” sự kiện ra mắt phân khu Flora Avenue, thuộc đại đô thị Sun Urban City. Sức hút ấy một lần nữa khẳng định vị thế sản phẩm bất động sản thương hiệu Sun Group Nam Hà Nội.
Bất động sản - 30/09/2025 11:33
Nghệ An chuyển mình từ dòng vốn FDI: Bài 3: Lao động được ‘nâng tầm’
Nghệ An đang là điểm sáng trong thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), đánh dấu bước chuyển mình mạnh mẽ trên nhiều lĩnh vực kinh tế - xã hội. Dòng vốn FDI không chỉ góp phần thúc đẩy phát triển hạ tầng, mở rộng sản xuất mà còn tạo ra cơ hội nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, giúp lao động địa phương được “nâng tầm” cả về kỹ năng lẫn tư duy làm việc.
Đầu tư - 30/09/2025 07:50
Du lịch Đà Nẵng bùng nổ, bất động sản nghỉ dưỡng vẫn 'ngủ đông'
Du lịch Đà Nẵng đang “bùng nổi” với lượng khách và doanh thu tăng mạnh, song nghịch lý là bất động sản nghỉ dưỡng - vốn được hưởng lợi lớn từ dòng khách vẫn chưa thể khởi sắc trở lại.
Đầu tư - 30/09/2025 06:45
CEO UK Export Finance: 'Cơ hội thu hút các doanh nghiệp Anh đến Việt Nam đầu tư là rất rõ ràng'
Ông Tim Reid, Tổng Giám đốc Cơ quan Hỗ trợ Tài chính Xuất khẩu Anh (UKEF) cho rằng, Việt Nam có sức hút tự nhiên đối với các doanh nghiệp Anh vì tăng trưởng kinh tế mạnh và có mục tiêu 10% GDP trong tương lai gần.
Đầu tư - 29/09/2025 14:51
Nghệ An chuyển mình từ dòng vốn FDI: Bài 2 - Chuyển dịch cơ cấu kinh tế
Trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu rộng, Nghệ An đã và đang tận dụng hiệu quả dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) để thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế, tạo bước đột phá trong phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.
Đầu tư - 29/09/2025 14:19
Tập đoàn Phương Trang đề xuất làm hai khu đô thị tại Huế
Tập đoàn Phương Trang - CTCP Kim Long Motor Huế vừa có đề xuất thực hiện hai dự án khu đô thị tại khu kinh tế Chân Mây - Lăng Cô, Huế.
Đầu tư - 29/09/2025 14:16
Doanh nghiệp Hàn Quốc đề xuất làm dự án điện 2 tỷ USD ở Thanh Hóa
Công ty TNHH SK Innovation (Hàn Quốc) đã đề xuất với UBND tỉnh Thanh Hóa về việc đầu tư dự án nhiện điện LNG Nghi Sơn.
Đầu tư - 29/09/2025 11:49
Làm thế nào để người dân mua được nhà giá rẻ?
Có thể khẳng định, việc mua nhà vốn chưa bao giờ dễ dàng, nhất là với người lao động, người trẻ đang sinh sống tại đô thị lớn và việc sở hữu nhà ngày nay còn khó khăn hơn khi khoảng cách giữa thu nhập và giá nhà ngày càng xa.
Đầu tư - 29/09/2025 10:50
Quảng Ninh tăng tốc thu hút đầu tư từ Hàn Quốc
Với lợi thế hạ tầng hiện đại, vị trí chiến lược và môi trường đầu tư ngày càng thông thoáng, Quảng Ninh đang trở thành điểm đến hấp dẫn của nhiều tập đoàn quốc tế, đặc biệt là các doanh nghiệp Hàn Quốc.
Đầu tư - 28/09/2025 15:34
- Đọc nhiều
Đáng đọc
- Đáng đọc
Tổng Bí thư Tô Lâm: 'Bộ tứ trụ cột' để giúp đất nước cất cánh
Sự kiện - Update 4 month ago
Thủ tướng: Cần truyền cảm hứng cho doanh nhân cống hiến vì đất nước
Sự kiện - Update 4 month ago
Chuyên gia: Không nên quá ‘hoảng loạn’ với con số thuế 46% từ Mỹ
Tài chính - Update 5 month ago
