Mùa vọng lại về, là những ngày chiến tranh phá hoại của không quân Mỹ với đạn bom tràn ngập Hà Nội, Hải Phòng, Thái Nguyên và một số nơi khác. Người ta gọi những ngày không quên đó là “Mười hai ngày đêm Điện Biên Phủ trên không”.

Mùa vọng lại về, ngày lễ trọng Giáng sinh lại đến. Xa quê tắm mình trong Mùa vọng tháng mười hai rét mướt, dĩ vãng tuổi thơ, ký ức thời đi học qua xóm đạo Quảng Phúc bên kia sông, cứ tràn về cồn cào nỗi nhớ trong tôi. Tôi không phải là người Ki tô giáo, làng tôi toàn người đi lương, nhưng quê tôi có rất nhiều nhà thờ. Những chóp nhà thờ lô nhô, thấp thoáng trong xóm mạc bạt ngàn màu xanh trù phú. Càng đi về phía biển càng nhiều mái nhà thờ hình chóp vút lên và cây thánh giá im lặng, trầm buồn in hình lên nền trời xanh cao vời vợi.

Bài liên quan

Cảm hứng xuân 2021 từ 'Bài ca mùa xuân 1961'

Trong cái đêm Giáng sinh lạnh lẽo ấy, tôi theo bạn bè là người công giáo đến dự lễ ở nhà thờ. Kết thúc buổi lễ Thánh, chưa kịp về đến nhà, thì bom đạn Mỹ bùng chụp nhoáng nhoàng kinh hoàng trên khắp làng quê. Nhà thờ Quảng Phúc bị đánh bay tháp chuông và sụp đổ tam tòa. Chúng tôi vĩnh viễn không còn đêm Giáng sinh thứ hai ở xóm đạo quê nhà…

Có một điều kỳ lạ, ngay từ mùa xuân năm 1968, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói với tướng Phùng Thế Tài, Phó Tổng tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam, như là lời dự báo thần thánh: “Sớm muộn gì, Mỹ cũng sẽ đưa B.52 ra ném bom Hà Nội, rồi có thua mới chịu thua. Chú nên nhớ trước khi đến Bàn Môn Điếm ký hiệp định đình chiến ở Triều Tiên, Mỹ đã cho không quân hủy diệt Bình Nhưỡng. Ở Việt Nam, Mỹ nhất định thua, nhưng nó chỉ chịu thua sau khi thua trên bầu trời Hà Nội”.

Quả thật, nhằm giữ thể diện của một siêu cường quân sự sau những thất bại liên miên của chiến lược “Việt Nam hóa chiến tranh”, lại muốn rút quân trong danh dự, đồng thời ngăn chặn miền Bắc chi viện cho chiến trường miền Nam, đạt được cả mục tiêu “Đưa miền Bắc về thời kỳ đồ đá” bằng Chiến dịch Linebacker II, người Mỹ gây sức ép ở Hội nghị Paris, thì chiến trường trên bầu trời Hà Nội là điều không thể không diễn ra với họ. Miền Bắc lúc nào cũng cảnh giác, đã kịp tập trung 6 trung đoàn tên lửa SAM-2 và 3 trung đoàn không quân tiêm kích, 4 trung đoàn và 8 tiểu đoàn pháo cao xạ, 356 đơn vị pháo, súng cao xạ, với toàn mạng ra đa trước khi Tổng thống Richard Nixon gửi tối hậu thư cho Hà Nội: “Trong 72 giờ đồng hồ phải quay lại ký Hiệp định Paris theo phương án Hoa Kỳ đề nghị, nếu không Mỹ sẽ ném bom lại Bắc Việt Nam”.

Từ tháng 5/1972, trong một lần làm việc với Quân chủng Phòng không, Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã đặt vấn đề với các sĩ quan tham mưu tác chiến: “Tỷ lệ B.52 bị bắn rơi ở mức độ nào thì Nhà Trắng rung chuyển, mức độ nào thì Mỹ không chịu nổi, phải thua?”. Người ta đã tốn nhiều giấy bút và thời gian để nói về cuộc đối đầu lịch sử này. Chỉ biết rằng, sau ba ngày mở cuộc tập kích đường không chiến lược, đã có 12 máy bay B.52 của Mỹ bị bắn rơi. Có nhà bình luận quốc tế thốt lên rằng: “Nếu B.52 cứ rơi với tốc độ này, thì sau hai tuần lễ, người Mỹ sẽ không còn máy bay ở Đông Nam Á để chiến đấu nữa”.

Chỉ riêng cái đêm Giáng sinh năm 1972 rực lửa ấy, Mỹ dùng 33 lượt B52 đánh phá ác liệt ga Kép, Bắc Giang, sân bay Yên Bái, Hà Nội, ấy là chưa kể đến các loại máy bay cường kích, máy bay tiêm kích khác trên bầu trời miền Bắc. Chỉ đến 0h ngày 25/12 thì tiếng máy bay mới tạm yên. Người Mỹ ngừng bay không phải xót thương cảnh người dân Việt Nam bị chết chóc, mà họ cho phi công nghỉ Lễ Giáng sinh. Chỉ được vài chục tiếng đồng hồ yên ắng, đến đêm 26/12 thì Hà Nội, Hải Phòng, Thái Nguyên lại chìm trong khói lửa. Lúc 22 giờ 47 phút, khu phố Khâm Thiên bị trúng 3 vệt bom B.52 kéo dài từ Ô Chợ Dừa đến sát Công viên Thống Nhất, các loạt bom trùm lên cả hai bên dãy phố dài tới 1,2 km. Những mất mát và đau thương ấy giờ còn đọng lại ở Đài tưởng niệm Khâm Thiên với bức tượng người mẹ bồng đứa con nhỏ đã chết bên đường phố đông người qua.

Người Mỹ đã phải trả giá: 81 máy bay, trong đó có 34 máy bay B.52 bị bắn rơi trên bầu trời miền Bắc. Chiến dịch Linebacker II thất bại, Hoa Kỳ phải ký vào văn bản Hiệp định Paris mà họ không muốn ký

Có thể nói chiến thắng 12 ngày đêm Điện Biên Phủ trên không góp phần quyết định trực tiếp buộc Mỹ phải ký kết Hiệp định Paris (27/1/1973), chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt Nam. Quân đội viễn chinh Mỹ và quân đồng minh phải rút về nước. Cục diện chiến tranh sang bước ngoặt mới, đi đến Ngày thống nhất đất nước 30 tháng Tư năm 1975 mà đồng bào ta bao nhiêu năm mong mỏi, ngóng chờ.

Bây giờ, chiến tranh đã lùi xa. Tôi rời khỏi quê hương đã nhiều năm. Lang thang khắp xứ người, tôi vẫn ám ảnh đêm Giáng sinh rét mướt và tháng cuối năm 1972 đầy trời máy bay Mỹ.

Tuổi thơ của con tôi bây giờ là thế giới Truyện cổ Grim, Truyện Adecxen, phim “Ở nhà một mình”… Có nghĩa là chân trời ước mơ và tưởng tượng của con tôi kéo dài, êm đềm và bay bổng, xa vút tận phía trời Tây. Đêm Giáng sinh, trước lúc đi ngủ, con tôi đặt cái tất đỏ trên bậu cửa sổ và hé cánh chờ ông già Tuyết đến. Tôi bỏ vào đấy, khi quả bóng bằng cao su xanh đỏ, khi thì con gà mào đỏ chót chạy cót, gật gù mổ... Sáng, con trai tôi thức dậy, chưa kịp rửa mặt đã vồ lấy quà của ông già Tuyết và sung sướng, hớn hở hồn nhiên khoe. Rồi bất chợt, con trai tôi buồn lặng: “Sao ông già Tuyết không đánh thức con dậy?”. Tôi bảo nó rằng: “Còn bao nhiêu em bé nghèo đang run rẩy trong rét mướt ngóng chờ quà của ông già Tuyết. Ông chỉ kịp thả quà vào cho con rồi còn đi nhà khác cho kịp, con ạ”. Thằng bé ngẩn người tiếc rẻ…

Tôi phải chờ đến lúc tuổi thiếu thời êm đềm của con trai qua đi, thì mới đủ can đảm kể về tiếng nhạc Jingle Bell ở Nhà thờ Thái Hà, Nhà thờ Lớn Hà Nội, Nhà thờ Quảng Phúc quê tôi, đã bỗng dưng vụt tắt giữa chừng bởi tiếng máy bay Mỹ gầm rú, tiếng pháo cao xạ bắn trả. Tôi cũng đã kịp kể về ông già Tuyết với món quà cho trẻ nhỏ bị vùi lấp trong đống đổ nát phố Khâm Thiên, bệnh viện Bạch Mai sau trận oanh tạc của máy bay B.52 mùa Giáng sinh năm 1972 đỏ lửa.

Bây giờ con tôi đã là sinh viên đại học năm thứ ba… Đêm Giáng sinh của nó náo nức tiếng nhạc Jingle Bell rộn rã trong không gian nhà thờ êm đềm, ấm áp bên người bạn gái, chứ không phải là không khí lạnh lẽo và hoảng sợ trong tiếng máy bay gầm rú rợn người, tiếng pháo cao xạ và tiếng bom nổ ù tai nhức óc như tôi ngày xưa nữa.

Khoảng cách giữa hai đêm Giáng sinh ấy, của tôi và của con trai tôi, là một nửa thế kỷ rồi. Đã có biết bao nhiêu thay đổi, bao nhiêu biến thiên, bao nhiêu những hy sinh, mất mát và nhọc nhằn, bền bỉ để nối giữa hai đêm Giáng sinh này chứ?

Bài liên quan

Hàng nghìn người viếng mộ Đại tướng Võ Nguyên Giáp trong dịp Tết

Gần 5 vạn người viếng mộ Đại tượng Võ Nguyên Giáp dịp Tết Nguyên đán

Cảm hứng xuân 2021 từ 'Bài ca mùa xuân 1961'

Người “vẽ” mùa xuân