Ngày 23/3, Tạp chí Diễn đàn Doanh nghiệp tổ chức Diễn đàn Tái định vị doanh nghiệp để phát triển bền vững.

Phát biểu tại diễn đàn, ông Đậu Anh Tuấn, Phó Tổng Thư ký, Trưởng ban Pháp chế Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho biết, nền kinh tế đã cho thấy những tín hiệu hết sức khó khăn ngay từ quý IV/2022 khi tốc độ tăng trưởng xuất khẩu nhiều ngành hàng suy giảm, tỷ lệ thất nghiệp tăng cao, nhiều công ty bắt đầu sa thải lao động.

Đặc biệt, trong bối cảnh mới, với sự rung lắc của rất nhiều thị trường toàn cầu, thách thức đặt ra từ Quy tắc thuế tối thiểu toàn cầu,... khiến cho năng lực cạnh tranh của Việt Nam sẽ ngày càng suy giảm. Năm 2022, dù vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài thực hiện tăng nhưng vốn đăng ký giảm. Điều này cho thấy thách thức không còn là nguy cơ mà đã hiện hữu.

Trưởng ban Pháp chế đánh giá, nền kinh tế của một đất nước chỉ có thể phát triển vững mạnh nếu có khu vực kinh tế tư nhân trong nước vững mạnh. Tuy nhiên, hiện nay những cải cách để hỗ trợ doanh nghiệp lại chưa thực sự mạnh dạn, rất nhiều quy định vẫn dựa vào định tính, trao quyền cho công chức thực thi, chưa có cách thức quản lý chỉ tập trung ở một khu vực có vi phạm.

"Khi điều tra các doanh nghiệp cho thấy thực tế rằng, doanh nghiệp càng kinh doanh nhiều, càng "ăn nên làm ra" thì chi phí thực hiện thủ tục hành chính càng nhiều, càng đón nhận nhiều thanh, kiểm tra. Điều đó không tạo ra động lực. Trong khi theo quy luật kinh tế, doanh nghiệp nào càng lớn thì nhân lực càng chuyên nghiệp, chi phí thủ tục hành chính phải càng thấp", ông Đậu Anh Tuấn nói.

Theo đó, để tiếp tục thúc đẩy hơn nữa phát triển kinh tế tư nhân trong nước, Trưởng ban Pháp chế VCCI nhấn mạnh một số giải pháp gồm:

Một là, đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính trên mọi ngành, mọi cấp. Giải pháp này sẽ hỗ trợ được rất nhiều doanh nghiệp giảm chi phí, công bằng và hướng tới những mục tiêu phát triển bền vững hơn.

Hai là, áp dụng công nghệ thông tin một cách thực chất.

Ba là, cần phải tăng tính ổn định, dự đoán có chính sách pháp luật. "Nhiều doanh nghiệp cho biết hiện nay rủi ro của pháp luật lớn hơn rủi ro từ thị trường, vì vậy cần phải cải cách mạnh mẽ hơn nữa", ông Tuấn nói.

Bốn là, cần phải phát huy vai trò của thị trường trong đó có một số ngành như thị trường xăng dầu.

Năm là, xây dựng giải pháp thu hút đầu tư nước ngoài, bảo hộ một cách hợp lý, hợp pháp nhưng thị trường trong nước cũng cần chính sách khôn ngoan.

Thế giới thay đổi - Việt Nam không thể đứng yên

Chia sẻ thông tin tại diễn đàn, bà Lâm Thúy Nga - Giám đốc toàn quốc Khối khách hàng Doanh nghiệp lớn, HSBC Việt Nam cho biết, trong một vài năm trở lại đây, chúng ta có thể dễ dàng nhận thấy thế giới đang thay đổi nhanh chóng. Hơn bao giờ hết, những tiến bộ công nghệ, mục tiêu phát triển bền vững và các chiến lược ứng phó với rủi ro được đặt lên hàng đầu.

Cụ thể, từ cuối năm ngoái và đầu năm nay, sự xuất hiện của Chat GPT - một chatbot trí tuệ nhân tạo có khả năng xử lý ngôn ngữ một cách tự nhiên, đã thu hút sự chú ý lớn trên toàn cầu, đặt ra hàng loạt câu hỏi về cách AI có thể thay thế con người trong tương lai.

Ngay tại Việt Nam, AI đã được nghiên cứu để thực hiện một số nhiệm vụ trong y tế, nhận dạng hình ảnh, eKYC, thanh toán mua sắm, dự đoán tiềm năng khách hàng… Những tiến bộ nổi bật của công nghệ dường như diễn ra hàng ngày. Chưa bao giờ thế giới thay đổi và tái định nghĩa lại cách chúng ta học tập, làm việc và sinh hoạt nhanh chóng như hiện nay.

Báo cáo Chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu (Global Innovation Index - GII) năm 2022 do Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO) công bố vào tháng 9/2022 và Sách Trắng Thương mại điện tử năm 2022 nhấn mạnh, nếu trước đây, doanh nghiệp chỉ quan tâm đến năng suất sản xuất và làm sao bán được hàng hóa ra thị trường, thậm chí xuất khẩu đi nước ngoài, thì nay, một doanh nghiệp muốn phát triển và tăng trưởng bền vững cần quan tâm nhiều yếu tố hơn như: Làm sao để sản xuất ra những sản phẩm tốt mà không tổn hại môi trường và xã hội, vi phạm những quy định của pháp luật? Làm sao ứng dụng công nghệ tiên tiến một cách nhanh chóng để tối ưu hóa hiệu quả, tăng lợi nhuận, đồng thời đáp ứng nhu cầu biến đổi không ngừng của thị trường tiêu dùng? Làm sao để doanh nghiệp có đủ năng lực chống chọi với những biến động khôn lường của thế giới? Làm sao để doanh nghiệp trở nên thu hút hơn trong mắt các nhà đầu tư?...

Trước thực tế đã nêu, đại diện HSBC Việt Nam nhấn mạnh, chúng ta cần xây dựng một môi trường mà trong đó: Chính phủ có những hướng dẫn, định hướng cụ thể, giúp doanh nghiệp, đặc biệt là những doanh nghiệp vừa và nhỏ nhận thức rõ tầm quan trọng của việc tái định vị hoạt động kinh doanh thông qua đổi mới sáng tạo, để nắm bắt kịp thời những cơ hội mới; kịp thời cập nhật những điều chỉnh trong quy định và những thay đổi của toàn cầu đến doanh nghiệp địa phương; Các tổ chức, các hiệp hội cần chung tay hỗ trợ Chính phủ trong việc cung cấp kiến thức đổi mới từng ngày cho cộng đồng doanh nghiệp Việt, giúp kết nối, chia sẻ kinh nghiệm cùng những trường hợp đổi mới sáng tạo thành công trong nước và quốc tế.

Cùng với đó, doanh nghiệp phải chủ động học hỏi, tìm tòi từ các hoạt động chia sẻ trong cộng đồng doanh nghiệp, từ các tổ chức tư vấn trong nước và quốc tế, những xu hướng kinh doanh, đầu tư của thế giới, những yêu cầu mới của người tiêu dùng, các công nghệ tiên tiến… để linh hoạt ứng dụng cho hoạt động của doanh nghiệp nhằm mục đích nâng cao năng suất lao động, chất lượng, giá trị gia tăng của sản phẩm, dich vụ...; Đầu tư vào các hoạt động R&D đã được chứng minh ở nhiều quốc gia là chất xúc tác giúp đổi mới sáng tạo thành công.

"Hiện nay, Việt Nam là một quốc gia dẫn đầu thế giới về nhập khẩu công nghệ cao. Khi thế giới thay đổi, với tư cách là một trong những nền kinh tế tăng trưởng nhanh, năng động bậc nhất, có độ mở lớn và đã tham gia sâu rộng vào chuỗi giá trị toàn cầu, Việt Nam không thể đứng yên. Nếu doanh nghiệp tận dụng tốt những lợi thế riêng có của Việt Nam, nhanh chóng và tăng tốc hơn nữa có thể sẽ tạo ra nhiều giá trị lớn trong đổi mới sáng tạo”, bà Nga nhấn mạnh.

Bài liên quan

Phát triển thị trường trái phiếu doanh nghiệp ở Việt Nam - Bài học và giải pháp

Giải pháp lành mạnh hoá thị trường trái phiếu doanh nghiệp

FiinRatings: 67 doanh nghiệp chậm thanh toán nghĩa vụ nợ trái phiếu

11 ngân hàng bị thanh tra đột xuất về đầu tư trái phiếu doanh nghiệp