Dự án cao tốc Bắc - Nam: Cẩn trọng hệ lụy từ chỉ định thầu
Sự xuất hiện của dịch COVID-19 không chỉ ảnh hưởng tới các hoạt động vận tải trong nước mà còn tác động tiêu cực đến cả lĩnh vực đầu tư xây dựng hạ tầng giao thông, trong đó có “siêu dự án” cao tốc Bắc – Nam.

Thi công cao tốc Cam Lộ - La Sơn thuộc cao tốc Bắc - Nam. Ảnh: Đình Quang
Đổi sang đầu tư công để đảm bảo tiến độ dự án
Ngày 6/4, Bộ GTVT phát thông tin mới về công tác GPMB dự án cao tốc Bắc – Nam phía Đông. Tính tới thời điểm hiện tại, các địa phương có 11 dự án thành phần đi qua đã hoàn thành GPMB 454/653km, tương đương với 69,5%. Tiến độ như trên là điều kiện cần để đảm bảo các dự án được khởi công và về đích đúng kỳ vọng.
Tuy nhiên, thực tế, quan trọng nhất là khâu lựa chọn được nhà đầu tư cho 11 dự án thành phần của cao tốc Bắc – Nam phía Đông đang gặp rất nhiều khó khăn. Thậm chí, có những dự án như cao tốc Vĩnh Hảo - Phan Thiết dù đã hoàn thành GPMB tới 94% nhưng danh tính của nhà đầu tư được lựa chọn vẫn... bóng chim tăm cá. Sau một thời gian nhận và đánh giá hồ sơ các ứng viên, vừa qua, Bộ GTVT đã phải tuyên bố, cả 3 liên danh nhà đầu tư nộp hồ sơ dự tuyển vào dự án này đều không đạt yêu cầu.
Vào thời điểm cuối năm 2019, khi Bộ GTVT quyết định hủy đấu thầu quốc tế để chuyển sang đấu thầu rộng rãi trong nước đối với các dự án cao tốc Bắc – Nam phía Đông, dư luận đã đánh giá rất cao quyết định này và kỳ vọng đây sẽ là tiền đề quan trọng để các DN trong nước tham gia vào sân chơi lớn cũng như thể hiện năng lực của mình.
Thế nhưng, ngay đầu năm 2020, sự xuất hiện của dịch COVID-19 đã khiến hàng loạt DN trong nước đều lâm vào cảnh khó khăn. Việc kêu gọi và lựa chọn nhà đầu tư theo hình thức đối tác công tư (PPP) cho “siêu dự án” này bỗng trở nên khó khăn hơn bao giờ hết. Một lần nữa, lại cần có sự thay đổi về hình thức đầu tư để đảm bảo cho dự án được triển khai đúng như kế hoạch.
Ngày 12/3, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chủ trì cuộc họp Thường trực Chính phủ về các giải pháp đẩy nhanh tiến độ các dự án đầu tư xây dựng một số đoạn trên tuyến đường bộ cao tốc Bắc – Nam và dự án cao tốc Mỹ Thuận - Cần Thơ.
Trong cuộc họp này, Bộ GTVT đã đề xuất phương án chuyển đổi hình thức đầu tư từ PPP sang đầu tư công đối với một số dự án cấp bách nhằm sử dụng hiệu quả tối đa nguồn vốn, đẩy nhanh tiến độ đầu tư, sớm đưa công trình vào sử dụng, từ đó góp phần quan trọng vào thúc đẩy tăng trưởng.
Đề xuất của Bộ GTVT đã nhận được sự đồng ý của Thủ tướng và hiện Bộ GTVT đang phối hợp với Bộ KH&ĐT, các cơ quan liên quan để hoàn thiện báo cáo chuyển đổi hình thức đầu tư đối với 8 dự án cao tốc Bắc - Nam và cao tốc Mỹ Thuận - Cần Thơ. Đặc biệt, trong báo cáo mới đây, Bộ KH&ĐT đề nghị Bộ GTVT trình cấp có thẩm quyền xem xét lựa chọn nhà thầu theo hình thức chỉ định thầu để đẩy nhanh tiến độ các dự án này.
Chuyển đổi hình thức đầu tư là hợp lý
Trao đổi với phóng viên Kinh tế & Đô thị, chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long cho rằng, việc chuyển đổi hình thức đầu tư từ đối tác công tư sang đầu tư công đối với 8 đoạn cao tốc thuộc dự án cao tốc Bắc – Nam là phù hợp và cần thiết trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19 đang khiến hàng loạt DN trong nước lao đao.
“Hình thức đầu tư PPP cho phép huy động nguồn lực từ trong xã hội để đầu tư hạ tầng giao thông nhưng trên thực tế nguồn vốn ấy vẫn chủ yếu đến từ các ngân hàng thương mại. Với tình trạng nguồn vốn tín dụng cho vay dài hạn của các ngân hàng đã chạm trần như hiện nay thì đầu tư toàn bộ 8 dự án cao tốc Bắc - Nam theo hình thức PPP đối với DN trong nước có thể nói rằng bất khả thi” – chuyên gia Ngô Trí Long phân tích. Đồng thời cho rằng, biện pháp khả dĩ nhất là lựa chọn và ưu tiên các dự án cấp bách, cần hoàn thành trước để tăng tính kết nối liên thông của các đoạn đang triển khai.
Đồng quan điểm ủng hộ việc chuyển hình thức đầu tư PPP sang đầu tư công nhưng nguyên Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Cao Sỹ Kiêm cho rằng cần cân nhắc thật kỹ trước khi quyết định có cho phép áp dụng phương án chỉ định thầu đối với dự án cao tốc Bắc – Nam để tránh những hệ lụy không mong muốn.
“Phương án chỉ định thầu là một trong những nguyên nhân dẫn tới hàng loạt bất cập và sai phạm ở các dự án BOT giao thông trước kia. Đến nay, chúng ta vẫn chưa xử lý xong. Tốt nhất là phương án đấu thầu chọn nhà thầu trong nước” – ông Cao Sỹ Kiêm khẳng định.
Theo nguyên Thống đốc Ngân hàng Nhà nước, thực tiễn đã chứng minh việc đấu thầu theo hình thức đấu thầu rộng rãi bao giờ cũng đảm bảo tính minh bạch hơn chỉ định thầu. Hơn nữa, khi chuyển từ đối tác công tư sang đầu tư công, công tác đấu thầu tại các dự án thành phần của cao tốc Bắc – Nam cũng phải tuân thủ theo đúng quy định của Luật Đầu tư công.
(Theo Kinh tế đô thị)
- Cùng chuyên mục
Ra mắt liên minh AI Âu Lạc
Trong bối cảnh Quyết định 1131/QĐ-TTg do Thủ tướng Chính phủ vừa ban hành xác định 11 nhóm công nghệ chiến lược ảnh hưởng sâu rộng đến năng lực cạnh tranh và tự chủ công nghệ của quốc gia, trong đó AI được xếp ở vị trí số 1, lần đầu tiên hơn 20 cơ quan nhà nước, doanh nghiệp, trường đại học "bắt tay" thành lập Liên minh AI Âu Lạc
Công nghệ - 20/06/2025 19:23
Vốn FDI toàn cầu giảm mạnh - mức thấp nhất sau gần 3 thập kỷ
Savills cho biết, dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) đã suy giảm đáng kể. Giai đoạn 2023-2024, vốn FDI vào 20 nền kinh tế lớn nhất chỉ đạt trung bình 1,3% GDP - mức thấp nhất kể từ năm 1996, thấp hơn nhiều so với ngưỡng trung bình dài hạn là trên 2%.
Đầu tư - 20/06/2025 15:52
Giá nhà đất vẫn tăng sau nhiều chỉ đạo, Chính phủ nói gì?
Đối với việc kiểm soát giá nhà "lên xuống", Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình nhấn mạnh Chính phủ sẽ có giải pháp tổng thể để không xảy ra tình trạng đầu cơ, trục lợi.
Đầu tư - 20/06/2025 13:49
Ba mỏ cát ở Quảng Nam trúng đấu giá cao gấp hàng chục lần giá khởi điểm
UBND huyện Đại Lộc (tỉnh Quảng Nam) vừa tổ chức đấu giá 6 mỏ khoáng sản, trong đó có 3 mỏ cát, sỏi có giá trúng cao gấp hàng chục lần giá khởi điểm.
Đầu tư - 20/06/2025 11:27
Đầu tư loạt dự án tại miền Trung, tiềm lực Hacom Holdings ra sao?
Hacom Holdings đang mạnh tay đầu tư loạt dự án bất động sản, năng lượng, du lịch nghỉ dưỡng tại các địa phương ở miền Trung.
Đầu tư - 20/06/2025 06:45
Dự án Sangshin Central Việt Nam được tăng vốn
UBND tỉnh Quảng Trị vừa có quyết định chấp thuận điều chỉnh chủ trương đầu tư, chấp thuận nhà đầu tư dự án Sangshin Central Việt Nam.
Đầu tư - 19/06/2025 16:40
Bất chấp bất ổn, dòng vốn FDI vào Việt Nam 'rất tích cực'
Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, bất chấp tác động bất lợi từ bên ngoài, dòng vốn FDI vào Việt Nam được duy trì rất tích cực. Hiện, cả nước có 44.000 dự án FDI, tổng vốn đăng ký đạt 517 tỷ USD.
Đầu tư - 19/06/2025 13:00
Chưa hoàn thiện KCN VSIP Cần Thơ đã thu hút 300 triệu USD vốn FDI, kiến nghị một loạt vướng mắc
Dự án VSIP Cần Thơ có tổng vốn đầu tư hơn 3.717 tỷ đồng và diện tích gần 294 ha, đang được đẩy nhanh thi công hạ tầng, xúc tiến đầu tư.
Đầu tư - 19/06/2025 08:08
Quỹ đầu tư danh tiếng Thuỵ Sỹ muốn đưa Quy Nhơn thành Trung tâm tài chính toàn cầu
Các nhà đầu tư định hướng đưa Quy Nhơn (Bình Định) trở thành Trung tâm Tài chính toàn cầu. Trong đó, mục tiêu là xây dựng Trung tâm Tài chính quốc tế (IFC) tại Quy Nhơn trở thành điểm thu hút vốn đầu tư toàn cầu, đổi mới sáng tạo và có tầm ảnh hưởng quốc tế.
Đầu tư - 18/06/2025 19:56
Tập đoàn GEO sắp xây Trung tâm đào tạo năng lượng tái tạo 50 triệu USD tại Bình Định
Dự án Trung tâm đào tạo và phát triển nguồn nhân lực năng lượng tái tạo có diện tích dự kiến 20ha (tại huyện Phù Mỹ, Bình Định) với tổng vốn đầu tư là 50 triệu USD.
Đầu tư - 18/06/2025 17:14
ACV làm chủ đầu tư dự án kéo dài đường cất hạ cánh sân bay Vinh
Bộ Xây dựng đề nghị ACV khẩn trương chuẩn bị hồ sơ đề nghị chấp thuận chủ đầu tư dự án, trình UBND tỉnh Nghệ An theo quy định, trong đó nghiên cứu kỹ lưỡng các pháp kỹ thuật để bảo đảm không phải thực hiện đóng cảng hàng không khi thực hiện dự án kéo dài đường cất hạ cánh hiện hữu tại Cảng hàng không Vinh.
Đầu tư - 18/06/2025 11:06
Khánh Hoà thu hút gần 300 nghìn tỷ đồng đầu tư vào bất động sản trong 6 tháng
Từ đầu năm đến nay, Khánh Hòa thu hút 12 dự án đầu tư ngoài ngân sách với tổng vốn đăng ký gần 300 nghìn tỷ đồng. Nhiều dự án quy mô lớn trong lĩnh vực đô thị, công nghiệp, năng lượng... đang tạo lực đẩy mạnh mẽ cho quá trình phát triển kinh tế địa phương.
Đầu tư - 18/06/2025 08:30
Thương mại Đối ứng Việt Nam - Hoa Kỳ: Cơ hội mới cho thị trường chứng khoán
Tiến trình đàm phán Hiệp định Thương mại Đối ứng Việt Nam – Hoa Kỳ đang có bước tiến rõ rệt, mở ra những cơ hội tăng trưởng mới cho kinh tế và thị trường chứng khoán Việt Nam. Các nhóm ngành hưởng lợi sẽ là xuất khẩu, công nghệ, năng lượng tái tạo, logistic.
Đầu tư thông minh - 17/06/2025 15:50
FDI chưa tạo giá trị gia tăng cao, chủ yếu là lắp ráp và gia công
Đại biểu Quốc hội cho biết, FDI chưa tạo giá trị gia tăng cao, vẫn chủ yếu tập trung vào lĩnh vực lắp ráp, gia công. Tỷ lệ nội địa hóa trong khu vực FDI vẫn dưới 30% ở nhiều ngành công nghiệp chế biến - chế tạo và chưa có liên kết chặt chẽ với doanh nghiệp trong nước.
Đầu tư - 17/06/2025 13:20
Bình Định ưu tiên gần 1.500 căn nhà ở xã hội cho cán bộ Gia Lai
Bình Định ưu tiên bố trí cho cán bộ, công chức, viên chức và người lao động từ tỉnh Gia Lai mua nhà ở xã hội tại 8 dự án với quỹ nhà ở gần 1.500 căn.
Đầu tư - 17/06/2025 13:14
Vietnam Wafer muốn làm nhà máy sản xuất vật liệu thạch anh tại Quảng Trị
CTCP Vietnam Wafer vừa đề xuất với UBND tỉnh Quảng Trị đầu tư xây dựng nhà máy sản xuất vật liệu thạch anh siêu tinh khiết tại khu công nghiệp Quán Ngang.
Đầu tư - 17/06/2025 06:45
- Đọc nhiều
-
1
TP.HCM: Giá nhà cao khiến sức mua yếu
-
2
Bất chấp bất ổn, dòng vốn FDI vào Việt Nam 'rất tích cực'
-
3
FDI chưa tạo giá trị gia tăng cao, chủ yếu là lắp ráp và gia công
-
4
Bí thư Hải Dương làm Phó Tổng Thường trực Thanh tra Chính phủ
-
5
Quốc hội dời lịch thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Các tổ chức tín dụng
Đáng đọc
- Đáng đọc
Tổng Bí thư Tô Lâm: 'Bộ tứ trụ cột' để giúp đất nước cất cánh
Sự kiện - Update 1 month ago
Thủ tướng: Cần truyền cảm hứng cho doanh nhân cống hiến vì đất nước
Sự kiện - Update 1 month ago
Chuyên gia: Không nên quá ‘hoảng loạn’ với con số thuế 46% từ Mỹ
Tài chính - Update 2 month ago