Chuyên gia hiến kế giải quyết tình trạng thiếu cát làm đường cao tốc Tây Nam Bộ
Các tuyến đường bộ cao tốc tại Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) đang triển khai rất chậm, nguyên nhân là thiếu vật liệu cát san lấp. Để tiết kiệm nguồn vật liệu cát cho các công trình sau này, các chuyên gia đã đề xuất nhiều giải pháp táo bạo.

Đường cao tốc trên cao là một phương án thi công tiết kiệm hàng triệu m3 cát đắp nền. Ảnh Hoàng Giám
Đường cao tốc trên cao
Theo Bộ GTVT, vùng ĐBSCL đang triển khai 4 dự án cao tốc (Dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông đoạn Cần Thơ - Cà Mau; Dự án cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng; Dự án cao tốc Cao Lãnh - An Hữu và Cao tốc Mỹ An - Cao Lãnh) với chiều dài 355 km, với tổng lượng cát phục vụ xây dựng gần 54 triệu m3. Trong đó, chỉ tính riêng nhu cầu cát đắp nền trong năm 2023 khoảng 16 triệu m3 nhưng đến nay lượng cát cung cấp chưa tới 10%. Nhu cầu cát đắp nền cho năm 2024 dự kiến khoảng 20 triệu m3.
Mặc dù các địa phương có nguồn cát lớn là An Giang, Đồng Tháp, Vĩnh Long cam kết cung ứng đủ lượng cát xây dựng các tuyến cao tốc này theo từng năm và đến kết thúc dự án. Tuy nhiên, do phải thực hiện các thủ tục về gia hạn, nâng công suất khai thác nên lượng cát thực tế cung cấp cho các công trình không đáp ứng yêu cầu.
Theo Chủ tịch Hội Vật liệu xây dựng Việt Nam Tống Văn Nga, việc khai thác cát quá mức sẽ để lại những hậu quả nghiêm trọng và lâu dài. Bên cạnh đó, việc đắp nền cao tốc cao sẽ cản trở thoát lũ tại khu vực., làm trầm trọng hơn tình trạng ngập lụt ở ĐBSCL.
Để tiết kiệm nguồn tài nguyên cát, các chuyên gia đề xuất những công trình đường cao tốc triển khai trong giai đoạn tiếp theo cần nghiên cứu phương án xây dựng cầu cạn.
Theo PGS.TS Hoàng Hà, Phó Chủ tịch Hội KHKT Cầu đường Việt Nam, đối với vùng đất yếu như ĐBSCL thì phương án làm cầu cạn giá thành chỉ cao hơn khoảng 20% so với làm đường trên mặt đất như hiện nay. Đặc biệt, thi công cầu cạn sẽ nhanh hơn vì không cần thời gian thử tải ổn định nền đất, ít tốn diện tích hơn nên đỡ chi phí giải phóng mặt bằng, tái định cư và đặc biệt là không cần lượng vật liệu cát đắp nền quá lớn.
Phó Chủ tịch Hội Bê tông Việt Nam Trần Bá Việt cho rằng, giải pháp cầu cạn với công nghệ bê tông tiên tiến cho phép thi công nhanh, chất lượng cao, bảo trì thấp, tuổi thọ trên 100 năm và chi phí đầu tư với chi phí bảo trì trong 30 năm là thấp nhất trong các phương án.
Kết quả nghiên cứu của nhóm nghiên cứu thuộc Công ty Cổ phần tư vấn Synectics, Hội Bê tông Việt Nam và trường Đại học GTVT cũng cho biết, phương án xây dựng cầu cạn tuy chi phí có cao hơn nhưng không chỉ có ưu điểm tiết kiệm cát mà phương án thi công này cũng mang lại nhiều lợi ích về mặt môi trường; giảm đáng kể diện tích chiếm dụng mặt bằng; đảm bảo thông thoáng thoát lũ, thoát nước vào mùa mưa; rút ngắn tiến độ thi công và chi phí bảo trì thấp. Giải pháp này còn giải quyết được đầu ra cho ngành vật liệu xi măng, sắt thép và bê tông khi ngành hàng này đang tồn kho lớn.

Khẩn trương nghiên cứu tìm vật liệu thay thế cát sông là yêu cầu cách bách. Ảnh PK
Tìm vật liệu thay thế cát
Theo nghiên cứu của Theo kết quả khảo sát của Tổ chức Quốc tế về Bảo tồn Thiên nhiên tại Việt Nam (WWF-Việt Nam), hiện nay trữ lượng cát tại sông Tiền và sông Hậu còn khoảng khoảng 367 - 550 triệu m3. Với tốc độ khai thác từ 35 - 55 triệu m3/năm như hiện nay thì cát trên sông Tiền và sông Hậu tại khu vực ĐBSCL sẽ cạn kiệt trong vòng 10 năm tới.
Theo ông Marc Goichot, Quản lý Chương trình Nước ngọt, WWF Châu Á – Thái Bình Dương, khai thác cát có nhiều giá trị đối với nền kinh tế. Tuy nhiên, nếu để cát lại dưới lòng sông sẽ giúp cân bằng sinh thái, giảm thiểu xói lở bờ sông. Việc khai thác cát quá mức để phục vụ các công trình xây dựng có thể mang về nguồn lợi trước mắt nhưng sẽ tổn thất rất lớn về lâu dài.
Theo ông Hà Huy Anh, Quản lý quốc gia Dự án Quản lý cát bền vững ở ĐBSCL của WWF, để tiết kiệm nguồn cát sông quý giá đang ngày càng cạn kiệt, WWF khuyến nghị mức khai thác cát chỉ tương đương lượng cát bù đắp hàng năm (từ 2 – 4 triệu m3). Đồng thời khẩn trương nghiên cứu vật liệu thay thế cát sông trong xây dựng.
Về vật liệu có thể thay thế cát, WWF đã nghiên cứu và đề xuất 8 loại vật liệu, đó là: cát nghiền với sản lượng có thể sản xuất ở khu vực phía Nam khoảng 2,5 triệu m3/năm; tro trấu dùng làm phụ gia sản xuất bê tông công suất cung cấp hơn 10 triệu tấn/năm; tro bã mía khoảng 72.000 tấn/năm; bê tông tái chế khoảng 0,33 triệu tấn/năm; thủy tinh phế thải; xỉ lò cao trong các nhà máy luyện gang; cao su phế thải và xỉ đáy nhà máy nhiệt điện than cũng là nguyên liệu góp phần lớn trong thay thế nguồn cát.
"Tuy nhiên, 8 loại vật liệu vừa nêu có trữ lượng nhỏ và chỉ đóng vai trò là phụ gia đúc bê tông chưa thể thay thế cát hoàn toàn. Vật liệu thay thế cát cũng có giá thành cao hơn nhiều so với cát sông. Do đó, giải pháp thi công công trình sẽ có tính chất quyết định tiết kiệm sử dụng cát sông một cách hiệu quả", ông Hà Huy Anh đề xuất.
Trở lại vấn đề khó khăn của khu vực ĐBSCL trong tìm nguồn cát để đắp nền đường cho các dự án đường cao tốc, Ông Sephehr Eslami (Hà Lan), Trưởng nhóm liên danh Deltares nghiên cứu về cát sông WWF cho biết, trước năm 1930, Hà Lan cũng cho phép khai thác cát sông là chủ yếu để phục vụ các công trình xây dựng. Tuy nhiên, sau khi thấy được nhiều tác hại về môi trường do khai thác cát sông, Chính phủ Hà Lan đã không cho phép khai thác cát sông nữa mà chuyển sang khai thác cát ở ngoài biển khơi. Vị trí khai thác cát biển phải cách xa bờ, không tác động xói lở bờ biển và có độ sâu mớn nước phải trên 12 m.
"Việc khai thác cát biển một cách bền vững đã giúp Hà Lan có thêm nguồn vật liệu quý giá này để phục vụ cho các công trình xây dựng", ông Sephehr Eslami chia sẻ kinh nghiệm từ Hà Lan.
Theo Bộ GTVT, đánh giá bước đầu cho thấy trữ lượng cát biển tại khu vực ĐBSCL còn rất lớn, trong đó chỉ riêng 2 địa phương là Sóc Trăng, Trà Vinh trữ lượng đã trên 14 tỷ m3. Nếu cát biển đạt được các tiêu chuẩn kỹ thuật để đưa vào phục vụ san lấp thì bài toán thiếu cát tại khu vực ĐBSCL đã tìm được lời giải.
- Cùng chuyên mục
Kinh nghiệm quản lý và phát triển quỹ ETF nhìn từ thị trường Đài Loan
Với đặc thù là tỷ lệ giao dịch của các nhà đầu tư cá nhân chiếm tỷ trọng lên tới hơn 80%, sản phẩm ETF rất phù hợp tại thị trường Việt Nam với chi phí thấp, thanh khoản cao so với các chứng chỉ quỹ khác, dễ giao dịch.
Đầu tư - 14/07/2025 07:00
Giá căn hộ TP.HCM tiếp tục tăng, nguồn cung thấp nhất trong 10 năm
Thị trường căn hộ tại TP.HCM tiếp tục ghi nhận lượng nguồn cung chào bán mới hạn chế, giá bán tiếp tục tăng. Dù nguồn cung căn hộ đã tăng gấp đôi so với quý trước, nhưng nguồn cung của 6 tháng thấp nhất kể từ 2015 đến nay.
Đầu tư - 14/07/2025 06:45
Chủ tịch Sunhouse: Sản xuất là nền tảng của phát minh, sáng tạo
Ông Nguyễn Xuân Phú, Chủ tịch Tập đoàn Sunhouse, cho rằng sản xuất là yếu tố cốt lõi của một quốc gia. Nếu một đất nước không trực tiếp tham gia vào sản xuất, chỉ cần một thế hệ thôi, khả năng sáng tạo sẽ mất đi.
Đầu tư - 13/07/2025 08:50
Chứng chỉ quỹ: Lựa chọn tối ưu giữa bối cảnh thế giới có nhiều biến động
Nhiều chuyên gia nhận định trong bối cảnh bên ngoài bất định, bên trong ổn định, chứng chỉ quỹ nổi lên như một kênh đầu tư hấp dẫn, phù hợp với đông đảo người dân, đặc biệt là nhóm nhà đầu tư ít kinh nghiệm.
Đầu tư - 13/07/2025 07:00
Bất động sản Đà Nẵng tăng nhiệt trước loạt thông tin 'hot'
Thời gian qua, TP. Đà Nẵng liên tiếp đón nhận các thông tin quy hoạch và hạ tầng dồn dập, điều này khiến cho thị trường bất động sản Đà Nẵng tăng trưởng tích cực, thậm chí nhiều khu vực biến động mạnh.
Đầu tư - 13/07/2025 06:45
Quỹ đầu tư lạc quan với mức thuế quan mới
Nhiều quỹ đầu tư nhìn nhận với việc Việt Nam sớm đạt được thỏa thuận thương mại với Hoa Kỳ, yếu tố bất định đã suy giảm đáng kể, từ đó tác động tích cực đến tâm lý nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán.
Đầu tư - 12/07/2025 13:28
Hạ tầng giao thông mở ra không gian phát triển mới cho Quảng Trị
Quảng Trị sau sáp nhập sẽ có đủ các thiết chế về hạ tầng giao thông từ bến cảng, cao tốc, sân bay, đây chính là động lực tạo ra không gian phát triển mới cho Quảng Trị.
Đầu tư - 12/07/2025 10:07
Khi nhà đầu tư không còn hỏi về '3 chữ cái'
Nhà đầu tư cá nhân đang có xu hướng quan tâm nhiều hơn đến giá trị của doanh nghiệp trước khi ra quyết định đầu tư.
Đầu tư - 12/07/2025 07:00
Nhìn lại đóng góp của Samsung vào kinh tế Việt Nam
Doanh thu và kim ngạch xuất khẩu của Samsung tại Việt Nam tương đương lần lượt 13,12% GDP và 13,4% tổng kim ngạch xuất khẩu của nước ta trong năm 2024.
Đầu tư - 11/07/2025 10:23
Để nhà đầu tư không còn bị 'dắt mũi'
Các chuyên gia luôn nhấn mạnh thay vì dựa vào những tin đồn, tin nội bộ chưa có căn cứ, nhà đầu tư nên tham khảo những nghiên cứu, phân tích từ chuyên gia uy tín, báo cáo của các công ty chứng khoán, quỹ đầu tư… trước khi ra quyết định nên giải ngân hay không.
Đầu tư - 11/07/2025 07:00
Sáp nhập địa phương khai mở không gian phát triển bất động sản
Việc sáp nhập các địa phương được kỳ vọng tạo "cú hích" mạnh mẽ cho thị trường bất động sản. Không gian quy hoạch mở rộng, hạ tầng kết nối đồng bộ và quỹ đất mới là những yếu tố then chốt thúc đẩy thị trường chuyển mình.
Đầu tư - 11/07/2025 06:45
Bàn giải pháp đẩy nhanh tiến độ dự án Cảng hàng không quốc tế Gia Bình
Chiều 9/7, ông Vương Quốc Tuấn, Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng, Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh chủ trì hội nghị rà soát, đôn đốc tiến độ triển khai thực hiện một số dự án trọng điểm trên địa bàn tỉnh.
Đầu tư - 10/07/2025 19:25
Lạm phát năm 2025 trong tầm kiểm soát
Năm 2025 nhiều khả năng sẽ là năm thứ 11 liên tiếp Việt Nam kiểm soát thành công lạm phát ở mức dưới 4%.
Đầu tư - 10/07/2025 13:21
Bước tiến mới đưa cảng biển Hải Phòng thành trung tâm logistics quốc tế
Dự án xây dựng 4 bến mới tại khu bến Lạch Huyện gần 25.000 tỷ đồng vừa được chấp thuận chủ trương đầu tư, sẽ góp phần đưa Hải Phòng trở thành trung tâm logistics quốc tế.
Đầu tư - 10/07/2025 11:34
Doanh nghiệp 'hiến kế' để đạt mục tiêu tăng trưởng GDP 2 con số
Bên cạnh nỗ lực của doanh nghiệp, để đạt mục tiêu tăng trưởng GDP 2 con số không thể thiếu vai trò đồng hành của Nhà nước…
Đầu tư - 09/07/2025 13:54
VCBS: Mức thuế quan của Trump chưa đủ mạnh để kích hoạt xu hướng dịch chuyển sản xuất khỏi Việt Nam
VCBS đánh giá sẽ không có làn sóng FDI ồ ạt rút khỏi Việt Nam, nhưng cảnh báo lượng đầu tư mới có thể chững lại.
Đầu tư - 09/07/2025 10:15
- Đọc nhiều
-
1
Để nhà đầu tư không còn bị 'dắt mũi'
-
2
Người nước ngoài được mua những dự án nhà ở nào ở TP.HCM?
-
3
Thủ tướng: Quyền sử dụng đất là yếu tố đầu vào quan trọng cho đầu tư phát triển
-
4
VCBS: Mức thuế quan của Trump chưa đủ mạnh để kích hoạt xu hướng dịch chuyển sản xuất khỏi Việt Nam
-
5
Sáp nhập địa phương khai mở không gian phát triển bất động sản
Đáng đọc
- Đáng đọc
Tổng Bí thư Tô Lâm: 'Bộ tứ trụ cột' để giúp đất nước cất cánh
Sự kiện - Update 1 month ago
Thủ tướng: Cần truyền cảm hứng cho doanh nhân cống hiến vì đất nước
Sự kiện - Update 1 month ago
Chuyên gia: Không nên quá ‘hoảng loạn’ với con số thuế 46% từ Mỹ
Tài chính - Update 3 month ago