Cẩn trọng trước chiêu lừa gọi video qua Messenger, dùng AI ghép mặt

Lừa đảo qua Messenger dùng AI ghép mặt

Cục An toàn thông tin cho biết, mới đây, chị N.T.H (trú tại Long Biên, Hà Nội) có nhận được điện thoại qua video qua Messenger của con trai đang học đại học ở TP.HCM đề nghị chuyển hơn 100 triệu đồng để đóng phí đăng ký du học. Vốn là cán bộ ngân hàng đã được tập huấn, chị H đã không làm theo lời đối tượng.

Đối với thủ đoạn trên, ban đầu, các đối tượng thu thập hình ảnh và video, tìm kiếm hình ảnh, video từ tài khoản mạng xã hội hoặc các nguồn khác của nạn nhân.

Sau đó, chúng tạo video giả mạo bằng cách sử dụng công nghệ AI để ghép khuôn mặt và giọng nói, tạo các cuộc gọi video giả mạo người thân/bạn bè.

Trong cuộc gọi, đối tượng đưa ra lý do cấp bách như tai nạn, nợ tiền, hoặc cần hỗ trợ tài chính, yêu cầu chuyển tiền ngay vào tài khoản do chúng cung cấp.

Cục An toàn thông tin nhận định các thủ đoạn lừa đảo sử dụng AI ngày càng tinh vi, vì vậy, người dân nâng cao cảnh giác để bảo vệ tài sản, thông tin cá nhân, và phối hợp chặt chẽ với cơ quan chức năng nhằm ngăn chặn những hành vi phạm pháp. Cụ thể, người dân khi nhận cuộc gọi yêu cầu chuyển tiền, trước tiên phải xác minh thông tin, gọi lại trực tiếp cho người thân qua số điện thoại đã biết để kiểm tra thông tin; cẩn trọng khi chia sẻ thông tin cá nhân trên mạng xã hội, hạn chế đăng tải hình ảnh, video cá nhân và thông tin nhạy cảm; điều chỉnh quyền riêng tư để hạn chế người lạ truy cập tài khoản.

Lừa đảo dưới hình thức tổ chức tour du lịch

Theo Cục An toàn thông tin, một hình thức lừa đảo phổ biến trong tuần qua là "chiêu" tổ chức tour du lịch.

Một phụ nữ sống tại Hà Nội mới đây đã bị khởi tố về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Người này đã nhận tiền của 2 lãnh đạo doanh nghiệp để làm thủ tục xin visa, tổ chức tour du lịch 5 ngày 4 đêm tại Hàn Quốc; tuy nhiên sau đó đã chiếm đoạt tiền, không thực hiện thỏa thuận.

Thủ đoạn chung của các đối tượng là giả mạo công ty du lịch uy tín hoặc tạo lập công ty không có thật. Công ty lừa đảo thường không cung cấp địa chỉ, số điện thoại, hoặc thông tin về giấy phép kinh doanh.

Đối tượng đăng hàng loạt quảng cáo tour du lịch trên mạng xã hội, tin nhắn; chào bán các tour du lịch với mức giá rất thấp và yêu cầu thanh toán trước toàn bộ hoặc một khoản tiền lớn, nhưng không có hợp đồng rõ ràng hoặc không có thông tin đầy đủ về đơn vị tổ chức tour.

Cục An toàn thông tin khuyến cáo người dân thận trọng trước các tour du lịch giá rẻ bất ngờ trên mạng xã hội, đặc biệt vào dịp cuối năm.

Người dân nên kiểm tra để đảm bảo công ty du lịch có giấy phép hoạt động hợp pháp; chỉ nên thanh toán qua các phương thức an toàn, không bao giờ gửi tiền qua các kênh không rõ ràng.

Người dân không nên chuyển tiền cho cá nhân hoặc tài khoản ngân hàng không rõ nguồn gốc; không truy cập những liên kết hoặc tệp đính kèm trong tin nhắn, email hoặc những bài đăng đáng ngờ trên mạng xã hội; không chia sẻ thông tin cá nhân, số tài khoản ngân hàng hay thông tin thẻ tín dụng với người lạ.

Cẩn trọng với "lò luyện thi đánh giá năng lực" trên mạng

Thủ đoạn chung của các đối tượng là tạo lập các hội nhóm liên quan đến các khóa học "luyện thi đánh giá năng lực".

Trên các hội nhóm trên mạng xã hội Facebook về kỳ thi đánh giá năng lực, cứ vài tiếng lại có một bài viết ẩn danh hỏi địa chỉ luyện thi. Dưới bài đăng, hàng loạt bình luận giới thiệu là nhân sự hoặc từng học ở những trung tâm và đạt kết quả tốt. Thí sinh chỉ cần phản hồi bình luận liền có người chủ động liên hệ giới thiệu các khóa học.

Đa phần các nhóm, "trung tâm" ôn thi đánh giá năng lực trên nền tảng mạng xã hội được tổ chức theo hình thức học online, có các buổi thi thử.

Cụ thể, sau khi để lại thông tin liên hệ trên Facebook của một trung tâm, không lâu sau nhân viên gọi điện và tư vấn nhiệt tình.

Theo nhân viên này, khóa luyện thi bao gồm 3 giai đoạn: Nền tảng, tổng ôn và luyện đề. Phần nền tảng là dạy kiến thức cơ bản lớp 12 có trong đề thi. Phần tổng ôn là hệ thống kiến thức từ lớp 10 đến lớp 12. Hai phần này do thí sinh chủ động học qua video.

Cuối tháng 12, trung tâm bắt đầu phần luyện đề qua hình thức trực tuyến (live stream). Thí sinh sẽ tương tác trực tuyến với giáo viên trong vòng 30 buổi, mỗi buổi kéo dài 90 - 120 phút.

Sau khi đăng ký xong, người học được hướng dẫn học lại từ đầu. Học phí là 850.000 đồng giảm xuống còn 779.000 đồng nếu đăng ký trước 26/12. Mỗi tuần học khoảng 3 - 4 tiếng, kết thúc khi thi xong đánh giá năng lực đợt 1. Đối tượng sẽ gửi số tài khoản cá nhân đăng ký ở một phòng giao dịch tại tỉnh Bình Thuận. Người này cam kết không có chuyện lừa đảo và thông tin thêm "nhóm dạy online, không có văn phòng".

Trước tình hình lừa đảo trên không gian mạng có xu hướng gia tăng vào dịp cuối năm, Cục An toàn thông tin (Bộ TT&TT) khuyến cáo người dân đặc biệt là học sinh và phụ huynh, khi có nhu cầu tìm kiếm các trung tâm luyện thi cần hết sức cẩn trọng. Người dân nên lựa chọn và tham gia các khóa học từ các trường đại học, các trung tâm luyện thi có uy tín, hoặc thông qua các nền tảng học trực tuyến đã được kiểm chứng.

Thực hiện kiểm tra thông tin trung tâm luyện thi, giảng viên, và phương pháp giảng dạy. Phụ huynh, học sinh có thể hỏi ý kiến từ những người đã từng học trước đó hoặc tìm các đánh giá từ nguồn uy tín. Tuyệt đối không tin vào những lời hứa "đảm bảo đỗ", những cam kết như vậy thường không thể thực hiện được và thường là dấu hiệu của lừa đảo.

Đảm bảo trung tâm có giấy phép hoạt động hợp pháp và đã được kiểm định chất lượng. Nếu mức phí không hợp lý, hoặc có các khoản phụ phí không rõ ràng, cần phải xem xét lại. Trường hợp nghi ngờ lừa đảo, người dân cần báo ngay cho cơ quan công an gần nhất để được hướng dẫn xử lý.