[Cafe Cuối tuần] Những nạn nhân trong vụ Phó Đức Nam/Mr.Pips lừa đảo đầu tư: Bị hại hay đồng phạm?

LAM SƠN
10:03 14/12/2024

Dù theo quan điểm nào thì câu chuyện "đầu tư khát nước" này không chỉ là bài học cá nhân mà còn là vấn đề của cả xã hội. Để hạn chế những vụ việc tương tự, các chuyên gia truyền thông nhấn mạnh rằng không có khoản đầu tư nào "siêu lợi nhuận, không rủi ro"; các cơ quan chức năng cần có cách thức phổ biến kiến thức tài chính cơ bản, giúp người dân nhận diện các dấu hiệu lừa đảo.

Phó Đức Nam/Mr.Pips từng được xem là "chuyên gia đầu tư" với một cộng đồng vài chục ngàn người. Ảnh: Baomoi

Cuối tháng trước, tôi nhận được cuộc gọi từ một người bạn cũ, giọng run run: "Tôi mất hết rồi. Hơn 500 triệu đồng vào sàn ảo của Mr.Pips… Giờ tôi chẳng biết làm gì nữa"

Câu chuyện của anh, hóa ra, không phải cá biệt. Phó Đức Nam (hay còn gọi là TikToker Mr.Pips) đã lợi dụng sự cả tin và "khát nước" của hàng ngàn nhà đầu tư để lừa đảo hàng ngàn tỷ đồng, gây rúng động cả cộng đồng mạng và thị trường tài chính.

Hành vi "khát nước" của các nạn nhân

Người bạn tôi, như bao "nhà đầu tư" khác, bị cuốn vào những lời hứa hẹn "ngồi không kiếm tiền" từ sàn giao dịch của Nam. Với một tài khoản TikTok hàng triệu lượt theo dõi, Phó Đức Nam tạo ra hình ảnh một chuyên gia tài chính thông thái, liên tục khoe lãi khủng, xe sang, và đời sống xa hoa.

Những "nạn nhân" như bạn tôi không phải là những người nghèo khó. Họ là những người đã có ít nhiều kinh nghiệm đầu tư, nhưng bị đánh bại bởi lòng tham: "Tôi cứ nghĩ đây là cơ hội đổi đời".

Thậm chí, không ít người còn mượn tiền ngân hàng, thế chấp tài sản, và "rủ rê" người thân, bạn bè tham gia để nhận "lãi khủng". Khi sàn sập, lòng tham đã biến họ từ nạn nhân thành những người trực tiếp hoặc gián tiếp kéo người khác vào vòng xoáy lừa đảo.

Quan điểm khác nhau về vai trò của "bị hại"

Vụ việc này gây ra nhiều tranh cãi trong cộng đồng mạng, đặc biệt về vai trò của các nạn nhân. Quan điểm số đông (và của các cơ quan chức năng) hiện tại cho rằng: Họ chỉ là nạn nhân. Theo quan điểm này, những người tham gia là nạn nhân bị lừa đảo bởi chiêu trò tinh vi và hình ảnh hào nhoáng của Phó Đức Nam. Họ thiếu kiến thức đầu tư và bị dẫn dắt bởi những lời hứa hẹn vô căn cứ. Chính vì thế ngoài sự an ủi, thông điệp gửi đến họ chỉ là "hồi chuông cảnh báo" cho xã hội về tầm quan trọng của giáo dục tài chính và nhận thức về rủi ro.

Thế nhưng có có ý kiến nói: "Họ là đồng phạm" với lập luận rằng những người này đã tham gia đầu tư vào các sàn giao dịch không chính thức, hành động không khác gì "đánh bạc trái phép". Biết rõ rủi ro nhưng vẫn lao vào vì lòng tham, họ góp phần tiếp tay cho các sàn giao dịch ảo, kéo thêm nhiều người khác vào vòng xoáy mất mát. Do các vụ việc phát giác ngày một nhiều, nạn nhân ngày một đông, quy mô ngày một lớn mà chưa bị ngăn chặn, răn đe, phòng ngừa nên ý kiến nghiêng theo hướng này khẳng định: Trường hợp những người rủ rê bạn bè, người thân tham gia còn có thể bị xem xét trách nhiệm pháp lý vì hành vi lừa đảo gián tiếp. Hơn thế, ý kiến này phan tích và so sánh hành vi này với những người tham gia cá độ bóng đá – vừa là nạn nhân vừa là người vi phạm pháp luật.

Dĩ nhiên là mạng, nên ý kiến luôn là đa chiều. Nếu xử lý các nhà đầu tư sàn ảo theo cách này, câu chuyện sẽ trở thành bài học quá nghiêm khắc, dù mục tiêu chỉ là để răn đe, phòng ngừa chung.

Phó Đức Nam/Mr.Pips trước khi bị bắt. Ảnh: FBNV

Tỉnh táo và trách nhiệm

Tuy nhiên, dù theo quan điểm nào thì câu chuyện "đầu tư khát nước" này không chỉ là bài học cá nhân mà còn là vấn đề của cả xã hội. Để hạn chế những vụ việc tương tự, các chuyên gia truyền thông nhấn mạnh rằng không có khoản đầu tư nào "siêu lợi nhuận, không rủi ro"; các cơ quan chức năng cần có cách thức phổ biến kiến thức tài chính cơ bản, giúp người dân nhận diện các dấu hiệu lừa đảo.

Đối với các cơ quan pháp luật, khi cung cấp thông tin ra ngoài cần phân biệt rõ ràng giữa những nạn nhân thực sự và những người có hành vi tiếp tay, lôi kéo; đồng thời kêu gọi trách nhiệm cá nhân: "Đừng để lòng tham làm bạn trở thành nạn nhân hoặc đồng phạm".

Mặt khác cũng phải nêu rõ các quy định pháp luật liên quan đến đầu tư tài chính, giao dịch tiền ảo, và các hình thức đánh bạc; đồng thời thông báo đường dây nóng để tố cáo các sàn giao dịch lừa đảo.

Tỉnh táo trước cám dỗ

Bạn tôi giờ đây đang tìm mọi cách co kéo trả nợ, nhưng bài học đau đớn sẽ theo anh cả đời. Còn tôi, nghe những câu chuyện tương tự này đến lần 2-3, chỉ muốn nhắn nhủ: Khi đứng trước cơ hội làm giàu dễ dàng, hãy tỉnh táo tự hỏi: "Nếu nó thực sự tốt như vậy, tại sao đến lượt tôi"?

Hãy tự trang bị kiến thức tài chính, lựa chọn các kênh đầu tư minh bạch, và quan trọng nhất: Đừng để lòng tham điều khiển bạn.

  • Cùng chuyên mục
Đề nghị Bộ Công an tiếp nhận sai phạm tại KCN Thốt Nốt

Đề nghị Bộ Công an tiếp nhận sai phạm tại KCN Thốt Nốt

Trung tâm xây dựng hạ tầng khu công nghiệp (KCN) Thốt Nốt chưa được UBND TP. Cần Thơ cho thuê đất tại KCN Thốt Nốt (giai đoạn 3), chưa đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng khu công nghiệp nhưng đã ký hợp đồng cho thuê lại đất trả tiền một lần cho cả thời gian thuê cho 2 doanh nghiệp, với diện tích 7,01 ha.

Pháp luật - 08/05/2025 06:59

Xem xét trách nhiệm người 'biến' 4,56 ha đất biệt thự nghỉ dưỡng thành đất ở biệt thự tại Cồn Ấu - Cần Thơ

Xem xét trách nhiệm người 'biến' 4,56 ha đất biệt thự nghỉ dưỡng thành đất ở biệt thự tại Cồn Ấu - Cần Thơ

UBND TP. Cần Thơ điều chỉnh quy hoạch chi tiết Khu đô thị du lịch sinh thái Cồn Ấu, với nội dung điều chỉnh 4,56 ha từ chức năng Bungalow - biệt thự nghỉ dưỡng sang chức năng đất ở biệt thự. Song, Thanh tra Chính phủ nêu rõ, việc điều chỉnh này làm thay đổi chức năng sử dụng đất, không đảm bảo căn cứ lập quy hoạch, vi phạm quy định Luật Quy hoạch đô thị 2009.

Pháp luật - 07/05/2025 13:22

Đà Nẵng hủy 27 cuộc thanh tra tại nhiều đơn vị trong năm 2025

Đà Nẵng hủy 27 cuộc thanh tra tại nhiều đơn vị trong năm 2025

TP. Đà Nẵng đã hủy 27 cuộc thanh tra tại các sở, ngành, địa phương do chủ trương về sắp xếp bộ máy, không tổ chức cấp huyện, sáp nhập xã, phường và tránh chồng chéo trong hoạt động kiểm tra, giám sát...

Pháp luật - 07/05/2025 07:30

Dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp 2013

Dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp 2013

Nhadatu.vn trân trọng giới thiệu toàn văn Dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013.

Pháp luật - 06/05/2025 10:28

Cựu Chủ tịch Quảng Ngãi Cao Khoa bị cáo buộc nhận hối lộ 6 tỷ đồng và 20.000 USD

Cựu Chủ tịch Quảng Ngãi Cao Khoa bị cáo buộc nhận hối lộ 6 tỷ đồng và 20.000 USD

Cáo trạng xác định, để được trúng thầu gói thầu số 12 thuộc Dự án đầu tư xây dựng đường bờ Nam sông Trà Khúc (tỉnh Quảng Ngãi), Nguyễn Văn Hậu đã đưa cho cựu Chủ tịch tỉnh Quảng Ngãi Cao Khoa 6 tỷ đồng và 20.000 USD. Qua đó, Hậu hưởng lợi bất chính 93,7 tỷ đồng từ nguồn tiền chủ đầu tư thanh toán.

Pháp luật - 06/05/2025 06:49

Quốc hội thông qua 2 Nghị quyết về sửa đổi, bổ sung Hiến pháp 2013

Quốc hội thông qua 2 Nghị quyết về sửa đổi, bổ sung Hiến pháp 2013

Với 100% đại biểu có mặt tán thành, Quốc hội thông qua 2 Nghị quyết của Quốc hội về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013.

Pháp luật - 05/05/2025 19:06

Trình Quốc hội sửa, bổ sung một số điều của Hiến pháp 2013

Trình Quốc hội sửa, bổ sung một số điều của Hiến pháp 2013

Ủy ban Thường vụ Quốc hội vừa trình đề nghị Quốc hội xem xét, quyết định việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 và thành lập Ủy ban dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013.

Pháp luật - 05/05/2025 12:57

Triệt phá băng nhóm tội phạm quốc tế chuyên tống tiền doanh nhân

Triệt phá băng nhóm tội phạm quốc tế chuyên tống tiền doanh nhân

Bằng thủ đoạn cắt ghép hình ảnh nhạy cảm, nhóm tội phạm đe doạ tống tiền cán bộ, doanh nhân. Ước tính số tiền bị băng nhóm tội phạm này chiếm đoạt lên đến 200 tỷ đồng.

Pháp luật - 04/05/2025 18:13

Bộ Công an cảnh báo, 'bóc trần' thủ đoạn thao túng tâm lý của tội phạm công nghệ

Bộ Công an cảnh báo, 'bóc trần' thủ đoạn thao túng tâm lý của tội phạm công nghệ

Bộ Công an vừa phát đi cảnh báo người dân cần nâng cao cảnh giác khi giao tiếp với người lạ trên mạng xã hội, tuyệt đối không chia sẻ thông tin cá nhân, làm theo hướng dẫn khi chưa xác định chính xác nhân thân, lai lịch của người đó.

Pháp luật - 03/05/2025 08:37

Bắt tạm giam Chủ tịch HĐQT Trường Quốc tế Mỹ

Bắt tạm giam Chủ tịch HĐQT Trường Quốc tế Mỹ

Bà Nguyễn Thị Út Em, Chủ tịch HĐQT Trường Quốc tế Mỹ (AISVN) bị khởi tố, bắt tạm giam về hành vi "Gây rối trật tự công cộng".

Pháp luật - 02/05/2025 07:58

Những chính sách nổi bật có hiệu lực từ tháng 5

Những chính sách nổi bật có hiệu lực từ tháng 5

Từ đầu tháng 5/2025, nhiều chính sách mới có hiệu lực như: Chính phủ sửa đổi quy định về nhà đầu tư nước ngoài mua cổ phần tổ chức tín dụng Việt Nam; Quy định mới về chế độ công tác phí, chi hội nghị; Chính sách mới đối với thí sinh thi đại học...

Pháp luật - 01/05/2025 06:00

741 phạm nhân kinh tế được đặc xá

741 phạm nhân kinh tế được đặc xá

Có 8.055 phạm nhân đang chấp hành án phạt tù và 1 người đang được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù, có đủ điều kiện được hưởng đặc xá năm 2025.

Pháp luật - 29/04/2025 16:45

Cựu thứ trưởng Hoàng Quốc Vượng nhận án 6 năm tù

Cựu thứ trưởng Hoàng Quốc Vượng nhận án 6 năm tù

TAND TP Hà Nội vừa tuyên phạt bị cáo Hoàng Quốc Vượng (cựu Thứ trưởng Bộ Công Thương) mức án 6 năm tù về tội "Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ".

Pháp luật - 29/04/2025 11:05

Buộc Công ty LDG phải trả hơn 500 tỷ cho khách hàng

Buộc Công ty LDG phải trả hơn 500 tỷ cho khách hàng

Trong vụ án xảy ra tại Khu dân cư Tân Thịnh, huyện Trảng Bom, tỉnh Đồng Nai, bị cáo Nguyễn Khánh Hưng, nguyên Chủ tịch HĐQT LDG bị tuyên án 16 tháng tù; Nguyễn Quốc Vy Liêm, nguyên Phó Tổng Giám đốc phụ trách khối kinh doanh - tiếp thị LDG tuyên án 12 tháng tù về tội "Lừa dối khách hàng".

Pháp luật - 28/04/2025 15:13

Khởi tố 2 bị can mua bán trái phép thông tin tài khoản ngân hàng

Khởi tố 2 bị can mua bán trái phép thông tin tài khoản ngân hàng

Công an tỉnh Lâm Đồng vừa khởi tố hai bị can về hành vi mua bán trái phép tài khoản ngân hàng. Các đối tượng đã móc nối, bán khoảng 50 tài khoản cho người Trung Quốc, thu lợi bất chính hơn 79 triệu đồng.

Pháp luật - 28/04/2025 13:47

Không nên áp dụng án tử hình đối với các tội phạm về kinh tế

Không nên áp dụng án tử hình đối với các tội phạm về kinh tế

Bà Ung Thị Xuân Hương, Chủ tịch Hội Luật gia TP.HCM cho rằng, án tử hình chỉ nên áp dụng đối với một số tội phạm đặc biệt nghiêm trọng thuộc nhóm phạm tội an ninh quốc gia, xâm phạm tính mạng con người. Không nên áp dụng án tử hình đối với các tội phạm về kinh tế.

Pháp luật - 27/04/2025 08:36