Cần chấm dứt tình trạng chủ đầu tư vơ tiền của cả người dân và ngân hàng

THỦY TIÊN
15:46 08/12/2017

Việc bảo lãnh nhà ở hình thành trong tương lai và việc huy động vốn từ người dân đang giúp các chủ đầu “vơ đũa cả hai tay”, tay trái lấy tiền của người dân, tay phải vay tiền ngân hàng. Có ngân hàng bảo lãnh nhưng rủi ro của người tiêu dùng vẫn rất lớn.

Ngân hàng bảo lãnh, người dân vẫn không nhận được nhà

Tại Hội thảo Nhận diện cơ hội và rủi ro thị trường bất động sản năm 2018 diễn ra vào sáng 8/12, do Cafeland tổ chức, TS. Nguyễn Trí Hiếu - chuyên gia tài chính ngân hàng cho rằng, Bộ Xây dựng, Bộ Tài chính và Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cần xem lại việc bảo lãnh của ngân hàng thương mại cho nhà ở hình thành trong tương lai. Điều 56 của Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi) quy định, các chủ đầu tư phải có sự bảo lãnh của ngân hàng, bảo lãnh cho số tiền của người dân nộp cho chủ đầu tư để mua nhà. Nếu căn nhà đó không được giao cho người dân theo tiến độ thì ngân hàng phải thực hiện bảo lãnh, bồi thường cho người dân.

“Mặc dù Thông tư 07/2015 quy định về bảo lãnh ngân hàng đã thực hiện được hơn 2 năm, nhưng cho đến nay vẫn còn tin tức người dân không có sổ đỏ mặc dù đã đóng đủ tiền, thậm chí có dự án người dân còn không có nhà, thì việc bảo lãnh nhà ở hình thành trong tương lai được thực hiện ra sao?”, TS. Hiếu đặt câu hỏi.

nguyen-tri-hieu

TS. Nguyễn Trí Hiếu - chuyên gia tài chính ngân hàng

TS. Nguyễn Trí Hiếu cũng cho biết: “Tôi ở trong hệ thống ngân hàng nhưng không nắm được thông tin hiện tại có bao nhiêu tiền đang được bảo lãnh cho nhà ở hình thành trong tương lai, cũng chẳng biết rằng trong các bảo lãnh đó có sự tranh chấp nào không?

Dù có bao nhiêu quy định chăng nữa thì rủi ro vẫn tồn tại, cho đến khi nào cơ chế huy động vốn của người dân được hủy bỏ. Cần chấm dứt tình trạng chủ đầu tư “vơ đũa cả hai tay”, tay trái lấy tiền của người dân, tay phải vay tiền ngân hàng

TS. Nguyễn Trí Hiếu

Phát hành bảo lãnh là một chuyện nhưng thực hiện bảo lãnh là chuyện khác. Khi thực hiện bảo lãnh, ngân hàng phải xem xét có những điều kiện gì ở trong giao dịch không khớp với hợp đồng, không khớp với bảo lãnh không, nếu tìm được, ngân hàng có quyền từ chối bảo lãnh bởi chủ đầu tư đã không thực hiện đúng các điều kiện. Tại thời điểm này, tôi không biết được có bao nhiêu bảo lãnh được phát hành, bao nhiêu bảo lãnh có tranh chấp, ra tòa án được xử lý như thế nào”.

So sánh với câu chuyện này ở Mỹ, ông Hiếu thừa nhận, NHNN và Bộ Xây dựng học hỏi được trong quá khứ là có những chủ đầu tư lừa đảo và để bảo đảm quyền lợi cho người dân, ngân hàng đứng ra bảo lãnh.

Tuy nhiên, ở Mỹ, không có vấn đề ngân hàng thương mại đứng ra bảo lãnh cho các chủ đầu tư. Nhà ở sẽ phải hình thành đúng tiến độ. Bởi vì ở đó, các chủ đầu tư không được huy động vốn từ người dân. Nếu người dân muốn đóng cọc trước, thì phải đóng vào tài khoản phong tỏa mà chủ đầu tư không được phép sử dụng cho đến khi hoàn thành, chuẩn bị giao nhà thì bấy giờ, chủ đầu tư, ngân hàng và người mua nhà đồng ý cho giải tỏa tài khoản đó cho chủ đầu tư trả cho ngân hàng, ngân hàng giải chấp rồi chuyển quyền sở hữu từ ngân hàng, từ chủ đầu tư qua cho người mua nhà.

Như vậy, để đảm bảo quyền lợi cho người dân, nước Mỹ quy định các chủ đầu tư chỉ có thể đi vay ngân hàng, không được quyền huy động vốn của người dân thì sẽ không có rủi ro. Người dân hoặc dùng vốn của mình, hoặc đi vay ngân hàng để mua nhà theo hình thức “tiền trao cháo múc”.

Thay vì để giảm thiểu rủi ro cho người tiêu dùng bằng cách cho phép ngân hàng thương mại bảo lãnh nhà ở hình thành trong tương lai, TS. Nguyễn Trí Hiếu kiến nghị Chính phủ, Bộ Xây dựng, Bộ Tài chính và NHNN xem xét lại việc có cho chủ đầu tư tiếp tục huy động tiền của dân chúng. “Dĩ nhiên khi làm vậy, chủ đầu tư có lợi khi không phải trả lãi ngân hàng thì giá nhà sẽ rẻ hơn chút nhưng không gì có thể đảm bảo quyền lợi người mua nhà sẽ được bảo vệ một cách tuyệt đối”, TS. Hiếu nhấn mạnh.

Chủ đầu tư "vơ đũa hai tay"

Cũng liên quan đến vấn đề này, ông Nguyễn Mạnh Khởi, Phó Cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản, Bộ Xây dựng phân tích: “Trong thời gian dài, thị trường bất động sản phát triển một cách bùng nổ ở góc độ rất tự do, không có kế hoạch, nhà nhà đi làm bất động sản, dẫn đến nhiều rủi ro trong quá trình đầu tư kinh doanh. Đặc biệt là rủi ro cho người tiêu dùng – vốn được xem là phía yếu thế khi tham gia thị trường.

Trước thực trạng đó, đặt ra cho cơ quan quản lý nhà nước trong đó có Bộ Xây dựng vấn đề làm sao có giải pháp bên cạnh ổn định thị trường cũng hạn chế được rủi ro trong kinh doanh bất động sản. Chính vì lí do đó, Bộ Xây dựng đã đề xuất và được Quốc hội thông qua giải pháp tránh rủi ro đó là bảo lãnh ngân hàng trong hoạt động kinh doanh. Chính sách này có thể nói học Hàn Quốc hơi nhiều dù không phải tất cả”.

Theo ông Khởi, ở Hàn Quốc có hẳn một công ty bảo lãnh nhà ở, do nhà nước đứng ra thành lập, Chính phủ cấp vốn. Được biết, Chính phủ Hàn Quốc đã bỏ vốn 16 – 17 tỷ USD cho công ty này để thực hiện bảo lãnh hoạt động kinh doanh. Đối với nước nào cho phép hoạt động kinh doanh nhà ở hình thành trong tương lai, nguy cơ có thể xảy ra rủi ro thì các chủ đầu tư phải tham gia bảo lãnh để đảm bảo quyền lợi cho người tiêu dùng đặc biệt là người mua nhà. Trên cơ sở đó, Bộ Xây dựng và các bộ, ngành liên quan đã thảo luận rất kỹ.

“Vấn đề mà TS. Hiếu đưa ra, tôi cho rằng đã xảy ra đối với dự án trước 2015 nhưng đến bây giờ vẫn còn. Nhiều chủ đầu tư thực hiện huy động vốn không đúng theo yêu cầu từ những năm trước, đến giờ chưa có sản phẩm và chưa có cơ chế để xử lý. Còn đối với các dự án bắt đầu sau khi Luật Kinh doanh bất động sản có hiệu lực và đặc biệt sau khi có thông báo danh sách các ngân hàng đủ điều kiện đứng ra bảo lãnh thì hoạt động kinh doanh bất động sản đã đi vào nề nếp hơn. Mặc dù chưa có thống kê cụ thể về việc này nhưng tôi cho rằng, rủi ro trong hoạt động mua bán của người mua đã giảm đi rất nhiều. Bởi ngân hàng cùng chủ đầu tư có mục tiêu nhanh chóng đưa sản phẩm bất động sản ra thị trường, buộc chủ đầu tư có ý thức trách nhiệm hơn với người tiêu dùng và người tiêu dùng yên tâm hơn khi tham gia thị trường”, ông Khởi lý giải.

Đồng quan điểm với ông Nguyễn Mạnh Khởi, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội bất động sản TP.HCM (HoREA) cho biết: Kẽ hở trên thị trường vẫn nhiều, hoạt động quản lý môi giới bất động sản chưa tốt. Nhưng hiện nay NHNN đã có thông tư mới về bảo lãnh. Người mua nhà hình thành trong tương lai sẽ nhận được thông báo trực tiếp của ngân hàng về bảo lãnh, nên hoạt động đầu tư, kinh doanh bất động sản sẽ được quản lý chặt hơn, quyền lợi người tiêu dùng sẽ được bảo vệ tốt hơn.

bat-dong-san

Vẫn còn tiềm ẩn nhiều rủi ro từ những dự án bất động sản được ngân hàng bảo lãnh (ảnh minh họa)

Tuy nhiên, TS. Nguyễn Trí Hiếu cho rằng: “Dù có bao nhiêu quy định chăng nữa thì rủi ro vẫn tồn tại, cho đến khi nào cơ chế huy động vốn của người dân được hủy bỏ. Cần chấm dứt tình trạng chủ đầu tư “vơ đũa cả hai tay”, tay trái lấy tiền của người dân, tay phải vay tiền ngân hàng”.

“Khi doanh nghiệp vay vốn ngân hàng, doanh nghiệp có quyền thế chấp tài sản. Và ngân hàng có quyền không giải chấp cho đến khi nhận đủ tiền của doanh nghiệp. Rủi ro của người dân là khi ngân hàng chưa nhận được tiền của chủ đầu tư, ngân hàng sẽ không giải chấp và chủ đầu tư không thể giao nhà cho người mua”, TS. Hiếu cho biết.

Mới đây, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) vừa ban hành Thông tư 13/2017 sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 07/2015/TT-NHNN ngày 25/6/2015 của Thống đốc NHNN quy định về bảo lãnh ngân hàng.

  • Cùng chuyên mục
Dự án Sangshin Central Việt Nam được tăng vốn

Dự án Sangshin Central Việt Nam được tăng vốn

UBND tỉnh Quảng Trị vừa có quyết định chấp thuận điều chỉnh chủ trương đầu tư, chấp thuận nhà đầu tư dự án Sangshin Central Việt Nam.

Đầu tư - 19/06/2025 16:40

Bất chấp bất ổn, dòng vốn FDI vào Việt Nam 'rất tích cực'

Bất chấp bất ổn, dòng vốn FDI vào Việt Nam 'rất tích cực'

Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, bất chấp tác động bất lợi từ bên ngoài, dòng vốn FDI vào Việt Nam được duy trì rất tích cực. Hiện, cả nước có 44.000 dự án FDI, tổng vốn đăng ký đạt 517 tỷ USD.

Đầu tư - 19/06/2025 13:00

Chưa hoàn thiện KCN VSIP Cần Thơ đã thu hút 300 triệu USD vốn FDI, kiến nghị một loạt vướng mắc

Chưa hoàn thiện KCN VSIP Cần Thơ đã thu hút 300 triệu USD vốn FDI, kiến nghị một loạt vướng mắc

Dự án VSIP Cần Thơ có tổng vốn đầu tư hơn 3.717 tỷ đồng và diện tích gần 294 ha, đang được đẩy nhanh thi công hạ tầng, xúc tiến đầu tư.

Đầu tư - 19/06/2025 08:08

Quỹ đầu tư danh tiếng Thuỵ Sỹ muốn đưa Quy Nhơn thành Trung tâm tài chính toàn cầu

Quỹ đầu tư danh tiếng Thuỵ Sỹ muốn đưa Quy Nhơn thành Trung tâm tài chính toàn cầu

Các nhà đầu tư định hướng đưa Quy Nhơn (Bình Định) trở thành Trung tâm Tài chính toàn cầu. Trong đó, mục tiêu là xây dựng Trung tâm Tài chính quốc tế (IFC) tại Quy Nhơn trở thành điểm thu hút vốn đầu tư toàn cầu, đổi mới sáng tạo và có tầm ảnh hưởng quốc tế.

Đầu tư - 18/06/2025 19:56

Tập đoàn GEO sắp xây Trung tâm đào tạo năng lượng tái tạo 50 triệu USD tại Bình Định

Tập đoàn GEO sắp xây Trung tâm đào tạo năng lượng tái tạo 50 triệu USD tại Bình Định

Dự án Trung tâm đào tạo và phát triển nguồn nhân lực năng lượng tái tạo có diện tích dự kiến 20ha (tại huyện Phù Mỹ, Bình Định) với tổng vốn đầu tư là 50 triệu USD.

Đầu tư - 18/06/2025 17:14

ACV làm chủ đầu tư dự án kéo dài đường cất hạ cánh sân bay Vinh

ACV làm chủ đầu tư dự án kéo dài đường cất hạ cánh sân bay Vinh

Bộ Xây dựng đề nghị ACV khẩn trương chuẩn bị hồ sơ đề nghị chấp thuận chủ đầu tư dự án, trình UBND tỉnh Nghệ An theo quy định, trong đó nghiên cứu kỹ lưỡng các pháp kỹ thuật để bảo đảm không phải thực hiện đóng cảng hàng không khi thực hiện dự án kéo dài đường cất hạ cánh hiện hữu tại Cảng hàng không Vinh.

Đầu tư - 18/06/2025 11:06

Khánh Hoà thu hút gần 300 nghìn tỷ đồng đầu tư vào bất động sản trong 6 tháng

Khánh Hoà thu hút gần 300 nghìn tỷ đồng đầu tư vào bất động sản trong 6 tháng

Từ đầu năm đến nay, Khánh Hòa thu hút 12 dự án đầu tư ngoài ngân sách với tổng vốn đăng ký gần 300 nghìn tỷ đồng. Nhiều dự án quy mô lớn trong lĩnh vực đô thị, công nghiệp, năng lượng... đang tạo lực đẩy mạnh mẽ cho quá trình phát triển kinh tế địa phương.

Đầu tư - 18/06/2025 08:30

Thương mại Đối ứng Việt Nam - Hoa Kỳ: Cơ hội mới cho thị trường chứng khoán

Thương mại Đối ứng Việt Nam - Hoa Kỳ: Cơ hội mới cho thị trường chứng khoán

Tiến trình đàm phán Hiệp định Thương mại Đối ứng Việt Nam – Hoa Kỳ đang có bước tiến rõ rệt, mở ra những cơ hội tăng trưởng mới cho kinh tế và thị trường chứng khoán Việt Nam. Các nhóm ngành hưởng lợi sẽ là xuất khẩu, công nghệ, năng lượng tái tạo, logistic.

Đầu tư thông minh - 17/06/2025 15:50

FDI chưa tạo giá trị gia tăng cao, chủ yếu là lắp ráp và gia công

FDI chưa tạo giá trị gia tăng cao, chủ yếu là lắp ráp và gia công

Đại biểu Quốc hội cho biết, FDI chưa tạo giá trị gia tăng cao, vẫn chủ yếu tập trung vào lĩnh vực lắp ráp, gia công. Tỷ lệ nội địa hóa trong khu vực FDI vẫn dưới 30% ở nhiều ngành công nghiệp chế biến - chế tạo và chưa có liên kết chặt chẽ với doanh nghiệp trong nước.

Đầu tư - 17/06/2025 13:20

Bình Định ưu tiên gần 1.500 căn nhà ở xã hội cho cán bộ Gia Lai

Bình Định ưu tiên gần 1.500 căn nhà ở xã hội cho cán bộ Gia Lai

Bình Định ưu tiên bố trí cho cán bộ, công chức, viên chức và người lao động từ tỉnh Gia Lai mua nhà ở xã hội tại 8 dự án với quỹ nhà ở gần 1.500 căn.

Đầu tư - 17/06/2025 13:14

Vietnam Wafer muốn làm nhà máy sản xuất vật liệu thạch anh tại Quảng Trị

Vietnam Wafer muốn làm nhà máy sản xuất vật liệu thạch anh tại Quảng Trị

CTCP Vietnam Wafer vừa đề xuất với UBND tỉnh Quảng Trị đầu tư xây dựng nhà máy sản xuất vật liệu thạch anh siêu tinh khiết tại khu công nghiệp Quán Ngang.

Đầu tư - 17/06/2025 06:45

Từ quốc gia nhỏ bé đến cường quốc số: Học gì từ hành trình chuyển đổi số đột phá của Estonia?

Từ quốc gia nhỏ bé đến cường quốc số: Học gì từ hành trình chuyển đổi số đột phá của Estonia?

Estonia - một quốc gia chỉ có khoảng 1,3 triệu dân, đã trở thành hình mẫu toàn cầu trong ứng dụng AI vào chuyển đổi số chính phủ, từ đó gợi mở nhiều chính sách cho Việt Nam.

Công nghệ - 17/06/2025 06:45

Thành lập Khu thương mại tự do Đà Nẵng với quy mô 1.881ha

Thành lập Khu thương mại tự do Đà Nẵng với quy mô 1.881ha

Thủ tướng Chính phủ vừa có quyết định thành lập Khu thương mại tự do Đà Nẵng với quy mô khoảng 1.881ha, bố trí tại 7 vị trí không liền kề.

Đầu tư - 16/06/2025 16:45

Giá nhà ở xã hội mới có thể chạm mức 30 triệu đồng/m2

Giá nhà ở xã hội mới có thể chạm mức 30 triệu đồng/m2

Hiện mức giá cao nhất đối với một dự án nhà ở xã hội mới là 25 triệu đồng/m2. Tuy nhiên, ngưỡng này có thể sớm bị phá vỡ trong bối cảnh chi phí xây dựng ngày càng đắt đỏ.

Đầu tư - 16/06/2025 14:17

Liên danh VEC trúng thầu xây dựng cao tốc 56.000 tỷ thuộc dự án Vành đai 4 - vùng Thủ đô

Liên danh VEC trúng thầu xây dựng cao tốc 56.000 tỷ thuộc dự án Vành đai 4 - vùng Thủ đô

Dự án xây dựng đường cao tốc theo hình thức PPP, loại hợp đồng BOT, thuộc dự án đường Vành đai 4 - vùng Thủ đô đã tìm được nhà đầu tư trúng thầu, đó là liên danh CITYLAND - SUNFLOWER - VEC - HORIZON. Giá đề xuất của liên danh làm đường cao tốc này khoảng 56.000 tỷ đồng.

Đầu tư - 16/06/2025 14:10

Cơ hội mua vào các cổ phiếu nền tảng cơ bản tốt

Cơ hội mua vào các cổ phiếu nền tảng cơ bản tốt

Các thống kê chỉ ra chứng khoán trong nước thường sẽ thường không chịu tác động tiêu cực trong trung và dài hạn từ các sự kiện địa chính trị. Từ đó, sự sụt giảm của chỉ số (nếu có) sẽ mở ra cơ hội mua vào cổ phiếu nền tảng tốt.

Đầu tư - 16/06/2025 11:00