Ngày 2/6, tiếp tục chương trình kỳ họp thứ 3, Quốc hội tiếp tục thảo luận hội trường về phát triển kinh tế - xã hội.

Sẽ có giải pháp giảm áp lực tăng giá xăng dầu

Năm 2022 được đa số các đại biểu Quốc hội đánh giá tiếp tục là một năm khó khăn. Ngay từ đầu năm đã có nhiều biến động trong và ngoài nước như căng thẳng địa chính trị, xung đột giữa Nga và Ukraine, lạm phát tăng cao tại các quốc gia là đối tác kinh tế quan trọng, đi kèm với sự điều chỉnh chính sách tiền tệ, giá xăng dầu, lương thực, nguyên vật liệu tăng cao, nguồn cung biến động mạnh, ảnh hưởng tới an ninh lương thực, an ninh năng lượng.

Điều này khiến nhiều đại biểu bày tỏ quan ngại về những khó khăn, thách thức, rủi ro tiềm ẩn trong những tháng còn lại, có thể ảnh hưởng đến việc thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội năm 2022.

Trước những quan ngại này, giải trình trước Quốc hội, Bộ trưởng KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng cho biết, đến hết tháng 5/2022, nền kinh tế nước ta tiếp tục phục hồi mạnh mẽ, tích cực, lạm phát được kiểm soát, các cân đối lớn về cung cầu năng lượng, lương thực, cán cân thanh toán ngân sách nhà nước được bảo đảm, hàng hóa, năng lượng cũng không bị thiếu hụt, đáp ứng được nhu cầu phát triển.

Riêng đối với lạm phát của tháng 5 và 5 tháng cơ bản được kiểm soát. CPI của tháng 5 tăng 2,86% so với cùng kỳ năm 2021, tính chung của 5 tháng là tăng 2,25%, tương đương với cùng kỳ của các năm 2018 đến 2021.

"Tuy nhiên, áp lực điều hành và thực hiện mục tiêu lạm phát của cả năm dưới 4% là rất lớn do các yếu tố từ cả bên trong và bên ngoài của nền kinh tế. Đó là giá cả hàng hóa, lương thực, thực phẩm, dầu thô, nguyên vật liệu đầu vào tăng cao, rủi ro, gián đoạn chuỗi cung ứng, sản xuất, tiêu dùng do xung đột Nga và Ukraine", Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng đánh giá.

Lý giải thêm về điều này, Bộ trưởng cho biết, ở trong nước lạm phát đến từ 4 yếu tố. Thứ nhất là về giá xăng, dầu, nguyên vật liệu nhập khẩu đầu vào, chi phí vận tải tăng cao. Thứ hai là sức mua tiêu dùng trong nước phục hồi mạnh mẽ. Thứ ba là tăng học phí năm học 2022-2023. Thứ tư là giá đầu vào và mặt bằng lãi suất cho vay dự báo tiếp tục tăng, làm áp lực lên chi phí vốn vay và chi phí sản xuất, tạo sức ép cho tăng giá bán đầu ra. Qua theo dõi, chỉ số giá CPI của 5 tháng năm 2022 so với cuối năm 2021 đã tăng 2,48%, tức là gấp khoảng 1,5 lần cùng kỳ của năm trước dịch và đây là mức tăng cao phản ánh khá rõ xu thế tăng giá của các mặt hàng trong thời gian tới.

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho biết, về vấn đề này Chính phủ sẽ theo dõi chặt chẽ, quyết liệt thực hiện các biện pháp, công cụ thuộc thẩm quyền để bảo đảm cung cầu, kiểm soát lạm phát, đồng thời cũng nghiên cứu các giải pháp về giảm thuế, phí báo cáo cấp có thẩm quyền quyết định để giảm áp lực tăng giá xăng dầu, tránh tác động tăng giá dây chuyền, hỗ trợ phục hồi sản xuất kinh doanh, hỗ trợ người dân, nhất là người nghèo, người có thu nhập thấp, đối tượng khó khăn bị ảnh hưởng nặng nề bởi việc tăng giá.

Rà soát quy định pháp luật gỡ vướng đầu tư công

Một vấn đề cũng được rất nhiều đại biểu Quốc hội quan tâm đó là giải ngân vốn đầu tư công. Trong nhiều năm qua dù Đảng, Quốc hội, Chính phủ đã quan tâm chỉ đạo xây dựng và ban hành nhiều cơ chế, chính sách và quy định liên quan nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý và sử dụng vốn đầu tư công; cũng có nhiều đổi mới quan trọng căn bản như phân cấp, phân quyền mạnh mẽ gắn liền với thẩm quyền, trách nhiệm của từng cấp; đổi mới tư duy, phương pháp, kế hoạch từ ngắn hạn hàng năm sang trung hạn 5 năm và từ quản lý bằng văn bản dưới luật đến bằng Luật Đầu tư công, tuy nhiên thực trạng tình hình đầu tư công cũng như các nguyên nhân và giải pháp có rất nhiều vấn đề. 

Bộ trưởng KH&ĐT cho rằng, đầu tư công không những bị chi phối bởi Luật Đầu tư công mà bị chi phối bởi rất nhiều luật khác như: Luật Xây dựng, Luật Đất đai, Luật Đấu thầu, Luật Khoáng sản... Trong cùng một lúc phải tuân thủ thực hiện tất cả các luật đó, mà các khâu trong một quy trình không được làm trước, phải thực hiện từng bước, xong cái này mới được làm cái kia, thế nên mỗi một khâu theo từng luật phải trải qua các công đoạn và mất rất nhiều thời gian.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng, trong thời gian tới, giải pháp căn cơ là rà soát lại quy định của Luật Đầu tư công cũng như các quy định của các pháp luật khác liên quan, do vậy không thể giải quyết ngày một, ngày hai vấn đề này là vì như vậy.

"Về điều hành thì Chính phủ cũng đang rất quyết liệt chỉ đạo điều hành với rất nhiều các giải pháp. Hy vọng sẽ đạt được các kết quả cao hơn và tích cực hơn trong thời gian tới và cũng mong các đại biểu Quốc hội, các Đoàn đại biểu Quốc hội tăng cường công tác giám sát ở các bộ, các ngành cũng như ở các địa phương của mình, để làm sao giúp cùng với Chính phủ trong việc đôn đốc, kiểm tra, thúc đẩy giải ngân ở các bộ, ngành và địa phương", Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng bày tỏ.

Bài liên quan

Ủy ban Kinh tế của Quốc hội: Đảm bảo khơi thông trái phiếu doanh nghiệp

Trình Quốc hội 2 đường vành đai, 3 cao tốc trong tuần này

Giải ngân vốn đầu tư công: Nhiệm vụ không bước lùi

Lạm phát và lãi suất tăng cao bóp nghẹt các nền kinh tế lớn