Vì sao ngành đường sắt Việt Nam chậm phát triển?

VŨ PHẠM
17:13 10/03/2025

Cho ý kiến về dự án Luật Đường sắt (sửa đổi), Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho rằng, cần làm rõ nguyên nhân dẫn đến sự chậm phát triển của đường sắt Việt Nam do thiếu nguồn lực hay chưa quan tâm đúng mức. Từ đó, luật sửa đổi cần tập trung vào các chính sách, tạo ra sự bứt phá cho ngành.

Ngày 10/3, tại Nhà Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổ chức phiên họp thứ 43, cho ý kiến về dự án Luật Đường sắt (sửa đổi).

Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Danh Huy trình bày tờ trình về dự án luật.

Theo đó, về đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng đường sắt, dự thảo đã bổ sung quy định để huy động tối đa nguồn lực của địa phương, các thành phần kinh tế khác tham gia đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng đường sắt. Trong đó, có quy định về việc khuyến khích tất cả các tổ chức, cá nhân tham gia đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng đường sắt thông qua nhiều hình thức hợp đồng (BT, BOT, BTO...).

Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Danh Huy. Ảnh: QH.

Bên cạnh đó, dự thảo cũng bổ sung quy định địa phương được dùng ngân sách của mình để tham gia công tác bồi thường, hỗ trợ tái định cư, đầu tư xây dựng một số hạng mục thuộc kết cấu hạ tầng đường sắt quốc gia.

Về quản lý, khai thác kết cấu hạ tầng đường sắt, dự thảo đã sửa đổi, bổ sung quy định về phân loại hệ thống đường sắt Việt Nam, bao gồm đường sắt quốc gia, đường sắt địa phương và đường sắt chuyên dùng. Quy định này nhằm giải quyết yêu cầu thực tiễn của các địa phương có nhu cầu đầu tư đường sắt thông thường (không phải đường sắt đô thị).

Thứ trưởng nêu rõ, dự thảo cũng bổ sung quy định danh mục dịch vụ, hàng hóa công nghiệp đường sắt được giao nhiệm vụ hoặc đặt hàng; tiêu chí lựa chọn tổ chức, doanh nghiệp nhà nước được giao nhiệm vụ hoặc tổ chức, doanh nghiệp Việt Nam được "đặt hàng"...

Trình bày báo cáo thẩm tra sơ bộ dự án luật, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Lê Quang Huy bày tỏ tán thành với sự cần thiết sửa đổi toàn diện Luật Đường sắt.

Tuy nhiên, cơ quan chủ trì soạn thảo cần tiếp tục rà soát, tham khảo có chọn lọc kinh nghiệm quốc tế phù hợp với thực tế của Việt Nam để bảo đảm tính khả thi của một số quy định liên quan đến đầu tư, quản lý, khai thác kết cấu hạ tầng đường sắt, chính sách ưu đãi, hỗ trợ phát triển đường sắt, bảo đảm an ninh, an toàn tuyệt đối cho hệ thống đường sắt, đặc biệt cần có các giải pháp cụ thể, đồng bộ để giải quyết các vấn đề tồn đọng trong quá trình triển khai các dự án đường sắt hiện tại, đảm bảo nguồn lực tài chính và nhân lực cho việc thực hiện các quy định trong luật.

Cần tập trung vào những chính sách đột phá cho ngành đường sắt

Cho ý kiến tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn lưu ý, việc sửa đổi Luật Đường sắt phải thể chế hóa các chủ trương, đường lối của Đảng, đặc biệt là Kết luận số 49/2023 của Bộ Chính trị về định hướng phát triển giao thông vận tải đường sắt Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 và Nghị quyết 29/2022 về tiếp tục đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Chủ tịch Quốc hội cho rằng, cần làm rõ nguyên nhân dẫn đến sự chậm phát triển của đường sắt Việt Nam, bao gồm việc chưa quan tâm đúng mức, thiếu nguồn kinh phí đầu tư, hoặc sự tập trung chủ yếu vào giao thông đường bộ và hàng không.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn. Ảnh: QH

Đồng thời, luật sửa đổi cần tập trung vào các chính sách đột phá để tạo ra sự bứt phá cho ngành đường sắt. Nghiên cứu kỹ lưỡng để luật sửa đổi thực sự mang lại hiệu quả, khắc phục những hạn chế của luật cũ, tạo động lực mạnh mẽ cho sự phát triển của ngành đường sắt Việt Nam. Đặc biệt, cần tập trung vào việc tạo ra những chính sách đột phá, mang tính chiến lược, nhằm thúc đẩy mạnh mẽ sự phát triển của ngành đường sắt Việt Nam.

Tham gia ý kiến tại phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng cho biết, Quốc hội đã ban hành nghị quyết riêng về phát triển đường sắt đô thị tại Hà Nội và TP.HCM, với các cơ chế, chính sách đặc thù. Tuy nhiên, luật hiện hành chưa phân định rõ loại hình đường sắt đô thị và tốc độ cao, thiếu các cơ chế, chính sách đặc thù để triển khai hiệu quả.

Do đó, ông Tùng đề nghị cơ quan soạn thảo cần nghiên cứu kỹ lưỡng, bổ sung các quy định cụ thể, trọng tâm để thúc đẩy đầu tư, phát triển và quản lý hiệu quả loại hình đường sắt đặc thù này.

Trong khi đó, Phó Chủ nhiệm Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính Lê Quang Mạnh nhìn nhận, dự thảo luật đã đưa ra một số quy định, trong đó có việc ưu tiên phát triển các sản phẩm công nghiệp đường sắt thuộc danh mục công nghệ cao theo quyết định của Thủ tướng.

Tuy nhiên, các quy định này chưa đủ mạnh mẽ, chưa đảm bảo áp dụng hiệu quả trong thực tiễn. Vì vậy, việc sửa luật lần này phải tạo ra môi trường thuận lợi, khuyến khích đầu tư vào nghiên cứu, phát triển và sản xuất các sản phẩm công nghệ cao trong lĩnh vực đường sắt.

  • Cùng chuyên mục
AISC 2025: Khẳng định vị thế của Việt Nam trong cuộc đua công nghệ

AISC 2025: Khẳng định vị thế của Việt Nam trong cuộc đua công nghệ

Lần đầu tiên, hơn 1.000 lãnh đạo, chuyên gia với sự góp mặt của các tên tuổi lớn và các tập đoàn công nghệ từ Silicon Valley (Hoa Kỳ) quy tụ tại AISC 2025, khẳng định vị thế của Việt Nam trong cuộc đua công nghệ toàn cầu.

Sự kiện - 12/03/2025 13:13

Doanh nghiệp Singapore muốn tăng đầu tư vào ngành điện, bất động sản tại Việt Nam

Doanh nghiệp Singapore muốn tăng đầu tư vào ngành điện, bất động sản tại Việt Nam

Một số doanh nghiệp của Singapore bày tỏ mong muốn đầu tư vào Việt Nam trong các lĩnh vực như kinh tế số, năng lượng tái tạo, khu công nghiệp, tài chính xanh.

Sự kiện - 12/03/2025 06:27

Chủ tịch Quốc hội: Tới đây sửa Hiến pháp, sáp nhập tỉnh, sắp xếp 60-70% xã

Chủ tịch Quốc hội: Tới đây sửa Hiến pháp, sáp nhập tỉnh, sắp xếp 60-70% xã

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn lưu ý khối lượng công việc sắp tới rất lớn khi nghiên cứu sửa Hiến pháp và các luật liên quan; sắp xếp tỉnh, xã và bỏ cấp huyện.

Sự kiện - 11/03/2025 14:14

VAFIE dự triển lãm quốc tế về máy công cụ ở Trung Quốc

VAFIE dự triển lãm quốc tế về máy công cụ ở Trung Quốc

Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp đầu tư nước ngoài - GS-TSKH. Nguyễn Mai cùng đoàn doanh nghiệp Việt Nam tham dự Triển lãm và Diễn đàn quốc tế về máy công cụ tại Trung Quốc.

Sự kiện - 11/03/2025 12:38

Tạm dừng bổ nhiệm, luân chuyển cán bộ tới khi hoàn thành sáp nhập, hợp nhất một số tỉnh

Tạm dừng bổ nhiệm, luân chuyển cán bộ tới khi hoàn thành sáp nhập, hợp nhất một số tỉnh

Kể từ ngày 7/3/2025 cho đến khi hoàn thành sáp nhập, hợp nhất tỉnh, tạm dừng việc tuyển dụng, quy hoạch, điều động, luân chuyển, bổ nhiệm chức danh phó bí thư, chủ tịch hội đồng nhân dân...

Sự kiện - 11/03/2025 10:00

'Bất động sản, đầu tư công sẽ là 2 nhóm cổ phiếu tiềm năng trong năm 2025'

'Bất động sản, đầu tư công sẽ là 2 nhóm cổ phiếu tiềm năng trong năm 2025'

Chuyên gia cho rằng, bất động sản và đầu tư công sẽ là 2 nhóm cổ phiếu tiềm năng trong năm 2025, khi hưởng lợi trực tiếp từ xu hướng phục hồi kinh tế và chính sách hỗ trợ từ Chính phủ.

Sự kiện - 11/03/2025 09:44

Tổng Bí thư Tô Lâm kêu gọi doanh nghiệp Việt Nam, Indonesia mở rộng đầu tư vào bán dẫn, AI, IoT

Tổng Bí thư Tô Lâm kêu gọi doanh nghiệp Việt Nam, Indonesia mở rộng đầu tư vào bán dẫn, AI, IoT

Tổng Bí thư Tô Lâm mong muốn các doanh nghiệp Indonesia vươn lên trở thành một trong các nhà đầu tư lớn nhất tại Việt Nam.

Sự kiện - 10/03/2025 15:15

Ông Đặng Hữu Phúc giữ chức Giám đốc Sở Công Thương TP. Huế

Ông Đặng Hữu Phúc giữ chức Giám đốc Sở Công Thương TP. Huế

Ông Đặng Hữu Phúc, nguyên Giám đốc Sở Lao động - Thương binh và Xã hội được UBND TP. Huế điều động giữ chức Giám đốc Sở Công Thương.

Sự kiện - 10/03/2025 10:38

Quốc hội có thể họp sớm hơn, sửa đổi Hiến pháp

Quốc hội có thể họp sớm hơn, sửa đổi Hiến pháp

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho biết, dự kiến kỳ họp Quốc hội lần thứ 9 sẽ khai mạc sớm sau nghỉ lễ 30/4 - 1/5, trong đó có nội dung sửa đổi Hiến pháp 2013 và các luật có liên quan.

Sự kiện - 10/03/2025 10:23

Thủ tướng: 8 nhóm nhiệm vụ thúc đẩy các dự án GTVT trọng điểm

Thủ tướng: 8 nhóm nhiệm vụ thúc đẩy các dự án GTVT trọng điểm

Chiều 9/3, Thủ tướng Phạm Minh Chính, Trưởng Ban Chỉ đạo Nhà nước các công trình, dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành giao thông vận tải chủ trì họp phiên thứ 16 của Ban Chỉ đạo, nêu rõ 8 nhóm nhiệm vụ, giải pháp quan trọng, trong đó có hàng loạt nhiệm vụ phải hoàn thành ngay trong tháng 3/2025.

Sự kiện - 10/03/2025 06:22

Chuyến công tác của Tổng Bí thư mở ra không gian hợp tác mới cho Việt Nam

Chuyến công tác của Tổng Bí thư mở ra không gian hợp tác mới cho Việt Nam

Chuyến thăm diễn ra vào thời điểm có ý nghĩa quan trọng đối với cả Việt Nam, Indonesia, ASEAN, Singapore khi năm 2025 là năm có nhiều sự kiện quan trọng của các bên.

Sự kiện - 09/03/2025 12:32

Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt như 'tên đã lắp lên dây cung'?

Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt như 'tên đã lắp lên dây cung'?

Một số chuyên gia nêu ý kiến rằng việc thông qua Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) gần như là chắc chắn tại kỳ họp sắp tới của Quốc hội, và sẽ tác động mạnh đến các đối tượng chịu thuế.

Sự kiện - 09/03/2025 08:37

Bộ Chính trị đồng ý điều chỉnh nghị định 178 về chế độ, chính sách với cán bộ khi tinh gọn bộ máy

Bộ Chính trị đồng ý điều chỉnh nghị định 178 về chế độ, chính sách với cán bộ khi tinh gọn bộ máy

Bộ Chính trị cơ bản đồng ý chủ trương điều chỉnh phạm vi, đối tượng áp dụng nghị định 178/2024 để xử lý một số bất cập về chính sách, chế độ với cán bộ, công chức khi tinh gọn bộ máy.

Sự kiện - 09/03/2025 08:24

Thủ tướng: Xây dựng kế hoạch cân bằng thương mại với các đối tác lớn

Thủ tướng: Xây dựng kế hoạch cân bằng thương mại với các đối tác lớn

Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu xây dựng kế hoạch cân bằng thương mại với các đối tác lớn, chú ý khai thác bổ sung thiếu hụt, hỗ trợ lẫn nhau

Sự kiện - 08/03/2025 22:00

[Cafe Cuối tuần] Nghị quyết phát triển kinh tế tư nhân: Khơi thông điểm nghẽn từ tâm thế 'không dám lớn'

[Cafe Cuối tuần] Nghị quyết phát triển kinh tế tư nhân: Khơi thông điểm nghẽn từ tâm thế 'không dám lớn'

Dự kiến Nghị quyết về phát triển kinh tế tư nhân không chỉ là một văn kiện chính trị, mà còn là lời đáp cho khát vọng của hàng triệu doanh nhân đang chờ đợi một bệ phóng vững chắc.

Sự kiện - 08/03/2025 11:01

Tổng bí thư Tô Lâm:  Kinh tế tư nhân là động lực quan trọng nhất cho tăng trưởng

Tổng bí thư Tô Lâm: Kinh tế tư nhân là động lực quan trọng nhất cho tăng trưởng

Khẳng định kinh tế tư nhân là động lực quan trọng nhất cho tăng trưởng, Tổng bí thư Tô Lâm nhấn mạnh, cần thay đổi tư duy, nhận thức và có chiến lược phát triển khu vực kinh tế này…

Sự kiện - 07/03/2025 22:24