Cần 16.000 lao động cho 2 'siêu' dự án đường sắt, đường sắt đô thị mới

Ngày 27/2, Chính phủ tổ chức Hội nghị Thường trực Chính phủ làm việc với doanh nghiệp Nhà nước.

Phát biểu tại hội nghị, ông Đặng Sỹ Mạnh, Chủ tịch HĐTV Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam (VNR) cho biết, năm 2024 là năm thuận lợi, VNR đạt được kết quả khả quan. Về sản lượng toàn VNR đạt trên 10.000 tỷ đồng, tăng 7,7% so với cùng kỳ; doanh thu đạt trên 9.600 tỷ đồng, tăng 7,9%. Trong năm 2024, VNR đưa nhiều sản phẩm mới ra thị trường được người dân đón nhận tích cực.

Nhấn mạnh chỉ trong thời gian rất ngắn, 2 "siêu" dự án đường sắt đã trình và được Quốc hội thông qua, ông Mạnh bày tỏ, khi thực hiện hoàn thành, đường sắt sẽ trở thành "trục xương sống, động mạch chủ của nền kinh tế", xứng đáng với vai trò của ngành đường sắt như các nước có đường sắt phát triển.

Năm 2025, ngoài việc tăng tốc, về đích của nhiệm kỳ, còn là năm VNR tập trung cao độ để triển khai thực hiện các nội dung liên quan về chủ trương đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam và tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng.

Để làm được việc này, ông Mạnh nêu một số giải pháp trọng tâm.

Thứ nhất, nhóm giải pháp cho đường sắt hiện hữu. Trong đó, về vận tải, tiếp tục đưa nhiều sản phẩm vận tải khách gắn với du lịch, vừa di chuyển vừa trải nghiệm, hợp tác chặt chẽ với doanh nghiệp, đối tác, địa phương hình thành các chuỗi kết nối về dịch vụ, giao thông đầu cuối. Hợp tác đẩy mạnh việc khai thác dịch vụ trên tàu, dưới ga.

Tăng cường việc vận tải hàng hóa trong nước và liên vận nước ngoài, đặc biệt là việc đưa cửa khẩu vào sâu trong nội địa Việt Nam và tăng cường vận tải liên vận quốc tế qua châu Âu, Tây Á.

Về công nghiệp, nghiên cứu đầu tư, đóng mới bổ sung sức kéo, sức chở cho vận tải hàng, vận tải khách. Phát huy các sản phẩm tự hành, chuyển đổi xanh, các sản phẩm chất lượng cao, độc đáo, như toa xe cao cấp, toa xe mui trần, xe đạp trên đường sắt…

Về hạ tầng, đề xuất cải tạo, nâng cấp, đảm bảo an toàn và phục vụ nâng cao chất lượng vận tải, phục vụ du lịch. Đề xuất các dự án hàn liền ray, nâng cấp các đoạn đường sắt xuyên tâm thành phố, kết nối khu công nghiệp, cảng biển.

Về khai thác tài sản, tập trung triển khai thực hiện Nghị định 15/2025 của Chính phủ về quản lý tài sản, phát triển các trung tâm logistics, dịch vụ hỗ trợ vận tải để nâng cao năng lực cạnh tranh…

Sớm phê duyệt 3 đề án quan trọng

Thứ hai, nhóm giải pháp cho đường sắt mới, đường sắt tốc độ cao, ông Mạnh chia sẻ, qua nghiên cứu quy mô thị trường đường sắt, nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế, sau khi làm việc với các đối tác liên quan trong và ngoài nước, VNR đề xuất việc xây dựng và phê duyệt sớm 3 đề án.

Cụ thể, Đề án tái cơ cấu VNR theo hướng có các Tổng công ty con về hạ tầng, vận tải, công nghiệp và học viện đào tạo. Với năng lực phù hợp để xứng tầm với một doanh nghiệp 100% vốn nhà nước, thực hiện nhiệm vụ mà Nghị quyết 172, 187 của Quốc hội đã giao.

Tiếp theo, Đề án đào tạo phát triển nguồn nhân lực đường sắt cả cho đường sắt tốc độ cao, đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng và đường sắt đô thị. Ông Mạnh thông tin, dự kiến nhu cầu nhân lực cho công tác quản lý, khai thác, bảo trì tuyến đường sắt mới là 16.000 lao động với chi phí đào tạo dự kiến 10.000 tỷ đồng

Do đó, rất cần một đề án đào tạo nguồn nhân lực để đưa ra quy mô, thời gian, thời lượng, cơ cấu ngành nghề, trình độ, chi phí, chính sách… kịp thời cho việc xây dựng, quản lý, khai thác vận hành, bảo trì.

Cuối cùng, Đề án về phát triển công nghiệp và chuyển giao công nghệ. Dự kiến, nhu cầu đóng mới thiết bị phương tiện đầu máy toa xe giai đoạn 2030-2050 cho đường sắt hiện tại, các tuyến đường sắt đô thị, đường sắt tốc độ cao, đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng gồm: 261 đầu máy, 1.100 toa xe đường sắt tốc độ cao, 1.000 toa xe khách, 7.000 toa xe hàng, 1.500 toa xe đường sắt đô thị…

Chủ tịch VNR cho rằng, cần phân tích công nghệ lõi, an ninh - quốc phòng, công nghiệp vệ tinh, hình thành hệ sinh thái công nghiệp. Qua tính toán sơ bộ, dự kiến cần 1 tổ hợp công nghiệp có diện tích khoảng 200 ha. Trong đó có các phân khu chức năng, dây chuyền sản xuất, lắp ráp. Chi phí xây dựng và thiết bị dự kiến 200 triệu USD (chưa tính đất).

Đồng thời, VNR chuẩn bị nguồn lực chủ yếu từ 20 công ty hạ tầng để tham gia tích cực vào công tác xây dựng các tuyến đường sắt, góp phần đẩy nhanh tiến độ xây dựng và tích lũy kinh nghiệm thực hiện bảo trì.