Trao đổi trong Talk show Phố Tài chính tối 23/5, các chuyên gia đánh giá câu chuyện quản lý rủi ro cần đặt lên hàng đầu trước bất cứ quyết định đầu tư nào. Bên cạnh đó, nhà đầu tư có thể tìm đến các tổ chức đầu tư uy tín để giảm thiểu rủi ro và đạt được lợi nhuận như kỳ vọng.

Câu chuyện về quản trị rủi ro cho danh mục được quan tâm hơn sau diễn biến thị trường giảm điểm nhanh và mạnh như giai đoạn vừa qua, ông/bà đánh giá sao về vấn đề này? 

Bà Nguyễn Thị Hằng Nga, CFA, Phó Tổng giám đốc Công ty Quản lý Quỹ Vietcombank (VCBF): Rủi ro là xác suất không đạt được lợi nhuận kỳ vọng. Tuy nhiên đối với nhà đầu tư cá nhân, mọi người quan tâm nhiều nhất đến rủi ro khi họ bị lỗ. Khi thị trường đang đi lên, mọi người có thể tạm thời gác lại nỗi lo sợ đó. Thế nhưng, cần phải hiểu rằng thị trường chứng khoán luôn có lên và xuống nên cần chuẩn bị được phương án hai chiều để đạt được lợi nhuận khi thị trường tích cực nhưng cũng kiểm soát được rủi ro khi thị trường có những biến động.

Ông Phan Dũng Khánh, Giám đốc Tư vấn Đầu tư Maybank Investment Bank: Đầu tư là chuyện không hề dễ dàng và việc quản trị rủi ro là rất quan trọng. Rủi ro ở đây ngoài chuyện thua lỗ thì còn là việc không đạt được tỷ suất sinh lời như mình mong muốn. Từ đầu năm đến nay VN-Index đã giảm khoảng 20% và danh mục của rất nhiều nhà đầu tư có mức thua lỗ rất lớn, nên việc quản trị rủi ro trong bối cảnh thị trường xuống nhận được sự quan tâm đặc biệt.

Gần đây thị trường đã có một số tín hiệu phục hồi trở lại, và nếu trong trường hợp thị trường đi lên thì rủi ro có hết đối với nhà đầu tư không? 

Bà Nguyễn Thị Hằng Nga: Cổ phiếu được coi là một loại tài sản có rủi ro cao bởi những biến động mạnh, có thể có lên rất mạnh và cũng có thể xuống rất nhanh. Ngoài ra, cổ phiếu là chứng nhận bạn sở hữu cổ phần công ty, bạn là chủ công ty đó và lợi nhuận mà bạn nhận được thì sẽ phụ thuộc vào kết quả kinh doanh của công ty. Đồng thời, nếu nó được mang lên thị trường để giao dịch, nó lại còn phụ thuộc vào cung cầu, phụ thuộc vào tâm lý của nhà đầu tư. Tâm lý này thì lại phụ thuộc rất nhiều yếu tố, vậy nên, nếu bây giờ bạn đầu tư vào thị trường cổ phiếu mà kỳ vọng nó không có rủi ro, thì điều đấy là hoàn toàn không bao giờ có thể xảy ra được. 

Ông Phan Dũng Khánh: Ở thị trường chứng khoán, có thể có những rủi ro không lường trước được. Thị trường không thể nào lên mãi mãi và cũng không thể nào xuống mãi mãi nên chúng ta cần phải có những chiến lược để có thể kiểm soát được rủi ro, để duy trì tỷ suất lợi nhuận ổn định trong một khoảng thời gian dài. 

Việc người dân đầu tư chứng khoán gia tăng là một tín hiệu tốt, nhưng đổi lại, tâm lý nhà đầu tư cũng dễ bị ảnh hưởng khi thị trường có biến động, ý kiến của ông/bà về vấn đề này như thế nào?

Bà Nguyễn Thị Hằng Nga: Việc người dân tham gia nhiều hơn vào thị trường chứng khoán là xu hướng tất yếu. Khi người dân đầu tư vào cổ phiếu sẽ có lợi ở hai điểm. Thứ nhất là có lợi cho chính người dân, bởi về mặt dài hạn ở trong rất nhiều lịch sử các thị trường đã chứng minh, bản thân cổ phiếu là tài sản có thể mang lại lợi nhuận cao nhất trong dài hạn cho nhà đầu tư. Ngoài ra thị trường cổ phiếu là một kênh dẫn vốn vô cùng quan trọng của nền kinh tế. Khi người dân tham gia nhiều hơn vào thị trường cổ phiếu thì doanh nghiệp sẽ có khả năng huy động vốn hơn và từ đó phát triển kinh tế.

Tuy nhiên nhà đầu tư cá nhân lại dễ rơi vào vòng xoáy mua cao, bán thấp và bị ảnh hưởng về tâm lý, điều này sẽ tác động rất nhiều đến thị trường. 

Ông Phan Dũng Khánh: Số lượng tài khoản chứng khoán Việt Nam đã vượt 5% dân số. Đây là tín hiệu đáng mừng và cũng cho thấy rằng kinh tế vẫn đang phát triển về mặt dài hạn. Tuy nhiên, những nhà đầu tư cá nhân thường tâm lý sẽ yếu hơn. Tỷ lệ giao dịch của nhà đầu tư cá nhân trên thị trường Việt Nam hiện nay đạt khoảng 85% nên nếu nhà đầu tư cá nhân mua mạnh thì sẽ ảnh hưởng tích cực đến thị trường và ngược lại.  

Vậy theo ông/bà, nhà đầu tư nên quản lý rủi ro đầu tư như thế nào để đạt hiệu quả cao?

Bà Nguyễn Thị Hằng Nga: Nếu nhà đầu tư cá nhân không có kiến thức về đầu tư tài chính, chưa bao giờ nhìn thấy báo cáo tài chính của công ty, chưa biết đội ngũ quản lý công ty là ai, công ty đấy hoạt động trong lĩnh vực nào thì tốt nhất là không nên tự đầu tư mà nên thông qua các tổ chức chuyên nghiệp. Còn nếu mà bạn vẫn muốn tự đầu tư cổ phiếu thì tôi nghĩ là quan trọng nhất bạn quản trị được rủi ro cho mình. 

Tại VCBF, chúng tôi sẽ có ba cách để quản trị rủi ro. Thứ nhất, khi lựa chọn cổ phiếu, chúng tôi sẽ phải đánh giá rất kỹ trên mọi khía cạnh của công ty và quan trọng nhất là đưa vào mô hình định giá và chạy các kịch bản khác nhau, để so sánh tiềm năng tăng trưởng và rủi ro có thể bị lỗ, từ đó tận dụng những biến động của thị trường để đầu tư.

Hai là, chúng tôi sẽ xây dựng một danh mục đa dạng, lựa chọn những cổ phiếu đầu ngành nhưng sẽ ở nhiều ngành khác nhau. Chúng tôi luôn ở trong tâm thế sẽ có những yếu tố không thể lường trước được và sẽ xây dựng một danh mục đa dạng để giảm thiểu rủi ro. Ba là với định hướng đầu tư dài hạn quan trọng nhất là phải kiên nhẫn. Chúng tôi rất hạn chế giao dịch ngắn hạn.

Với những phương pháp đầu tư như vậy, chúng tôi đã giảm thiểu được rất nhiều rủi ro khi thị trường biến động mạnh.  

Ông Phan Dũng Khánh: Nếu bạn cảm thấy đầu tư là công việc phức tạp thì tốt nhất nên ủy quyền cho những tổ chức đầu tư chuyên nghiệp. Trong trường hợp bạn vẫn muốn tự đầu tư, thì cần chú ý vào sự dịch chuyển của dòng tiền và cần có kỹ năng quan sát dòng tiền. 

Còn câu hỏi “Có cách nào để kiếm được tiền trong xu hướng thị trường xuống không?” Thì ở đây, bạn phải xác định được những nhóm ngành nghề đi ngược xu hướng hoặc những cổ phiếu mang tính chất phòng thủ. Tuy nhiên, chuyện này sẽ khá khó, bởi trong một xu hướng thị trường xuống có thể là 90% ngành nghề đều xuống hết và chỉ có 10% lên, nên đòi hỏi kỹ năng phân tích của bạn.

Ngoài ra, chúng ta có thể tham gia trên thị trường chứng khoán phái sinh. Tuy nhiên sử dụng phái sinh để làm một công cụ phòng vệ sẽ tốt hơn để gỡ lỗ thị trường cơ sở.

Bài liên quan

VN-Index bật tăng 15 điểm, khối ngoại chấm dứt chuỗi bán ròng

Chủ tịch Hoà Phát nói ngành thép sẽ thê thảm, cổ phiếu đồng loạt giảm sàn

Ông Trần Đình Long: 'Chúng tôi không can thiệp giá cổ phiếu, đầu tư HPG cần nhìn xa’

'Chiến trường' phái sinh