Đây là vụ kiện hành chính về việc “Kiện quyết định hành chính, hành vi hành chính trong lĩnh vực quản lý thuế và yêu cầu bồi thường thiệt hại”, giữa người khởi kiện là Công ty TNHH Thương mại Hoàng Nam Giang (trụ sở tại thôn Đắc Ôốc, xã La Dêê, huyện Nam Giang, tỉnh Quảng Nam) và người bị khởi kiện là Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Kỳ Hà – ông Đoàn Đình Nhi, địa chỉ tại thôn An Hải Đông, xã Tam Quang, huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam.

Theo quyết định của Tòa, vào lúc 13 giờ 30 phút chiều ngày 14/9/2017, vụ án sẽ được xét xử công khai tại trụ sở TAND tỉnh Quảng Nam.

Doanh nghiệp nhập đường theo Nghị định 124

Như Nhadatu.vn đã có loạt bài đề cập, thực hiện Hiệp định Thương mại song phương Việt Nam - Lào và Nghị định 124/2016/NĐ-CP ngày 1/9/2016 của Chính phủ quy định về biểu thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt để thực hiện Hiệp định Thương mại song phương Việt Nam - Lào, Cty Hoàng Hoàng Nam đã ký hợp đồng với Cty Mitra (Lào) nhập 2.000 tấn đường mía, mỗi tấn đường có giá trị 500 USD. Doanh nghiệp được cơ quan chức năng Lào cấp giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa mẫu S (C/O form S) để được hưởng thuế suất ưu đãi là 2,5% (bằng 50% thuế suất ATIGA).

Tuy nhiên, khi hàng hóa về đến Việt Nam, Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Kỳ Hà cho rằng mặt hàng đường nhập từ Lào phải chịu thuế suất nhập khẩu 80%. Cty Hoàng Nam Giang không đồng ý, dẫn đến 120 tấn đường phơi ngoài nắng tại Cảng Kỳ Hà gần 4 tháng nay khiến doanh nghiệp thiệt hại đến thời điểm này gần 3 tỷ đồng.

Ngày 13/7/2017, TAND tỉnh Quảng Nam tổ chức đối thoại lần một theo trình tự tố tụng. Hai bên đương sự không thống nhất, đến ngày 25/7/2017, Tòa tiếp tục tổ chức đối thoại lần hai. Tại cả hai lần đối thoại, đại diện Cty Hoàng Nam Giang, luật sư Phạm Văn Thanh đều bảo lưu quan điểm: yêu cầu hủy quyết định số 24/QĐ-KH ngày 31/5/2017 của Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Kỳ Hà về việc ấn định thuế đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu; buộc Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Kỳ Hà ấn định thuế đúng quy định của pháp luật; thực hiện thông quan lô hàng 120 tấn đường của Cty Hoàng Nam Giang nhập từ Lào và buộc Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Kỳ Hà bồi thường thiệt hại với số tiền gần 2 tỷ đồng.

Phía người bị khởi kiện là ông Đoàn Đình Nhi – Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Kỳ Hà bảo lưu quan điểm: mặt hàng đường nhập khẩu để được hưởng ưu đãi thuế phải có giấy phép áp dụng chế độ hạn ngạch thuế quan  theo quy định. Tuy nhiên, trong trường hợp này phía Cty Hoàng Nam Giang  đã không xuất trình được văn bản thông báo giao quyền sử dụng hạnh ngạch thuế quan nhập khẩu đường của Bộ Công thương năm 2017.

Cơ hội cho hàng hóa hai nước

Tháng 3/2015, Việt Nam và Lào chính thức ký Hiệp định Thương mại song phương Việt Nam – Lào để thay thế cho bản Hiệp định năm 1998. Ngay sau đó, đến tháng 6/2015, hai nước tiếp tục ký Hiệp định Thương mại biên giới Việt Nam – Lào.

Khi thực thi Hiệp định Thương mại song phương Việt Nam - Lào, nhiều loại hàng hóa được tiếp cận với mức ưu đãi thuế quan đặc biệt, giảm bằng 0% hoặc 50% với trên 95% các dòng thuế hàng hóa so với mức thuế của Hiệp định Thương mại hàng hóa ASEAN (ATIGA). Trong khi đó, với Hiệp định Thương mại biên giới Việt Nam - Lào, doanh nghiệp hai nước cũng sẽ được hưởng các ưu đãi riêng, như: Miễn thuế giá trị gia tăng và miễn giảm các biện pháp hàng rào kỹ thuật đối với hàng hóa do nhà đầu tư Việt Nam sản xuất, nuôi trồng tại các tỉnh biên giới của Lào khi nhập khẩu về Việt Nam; tạo điều kiện thuận lợi hơn nữa cho hoạt động thương mại của doanh nghiệp hai nước tại khu vực biên giới…

Trong khuôn khổ lễ kỷ niệm 55 năm ngày thiết lập quan hệ ngoại giao và 40 năm ngày ký Hiệp ước Hữu nghị và Hợp tác giữa Việt Nam và Lào, ngày 2/6/2017, tại TP Đà Nẵng, Đại sứ quán Lào tại Việt Nam phối hợp với Bộ Công Thương Việt Nam tổ chức “Hội nghị phổ biến Hiệp định Thương mại, Hiệp định Thương mại biên giới Việt Nam – Lào”.

Tại hội nghị, Đại sứ đặc mệnh toàn quyền CHDCND Lào tại Việt Nam Thongsavanh Phomvihane bày tỏ mong muốn doanh nghiệp hai nước tận dụng hiệu quả 2 hiệp định song phương Việt Nam – Lào, từ đó có phương hướng đột phát để phát triển, tạo thêm nhiều việc làm cho người dân khu vực biên giới và miền núi hai nước.

Theo Hiệp định Thương mại Việt Nam – Lào, hầu hết các sản phẩm, dòng sản phẩm từ 2 bên sẽ được miễn giảm thuế khi xuất khẩu sang nước còn lại. Trong đó, Việt Nam có 27 dòng hàng được hưởng thuế nhập khẩu vào thị trường Lào với mức thuế bằng 50% so của ATIGA; đối với sản phẩm hàng hóa từ phía Lào, có 15 dòng hàng được hưởng mức thuế bằng 50% so của ATIGA, đặc biệt trong đó có mặt hàng đường thô được sản xuất tứ mía. Điều kiện được hưởng ưu đãi là hàng hóa vận chuyển thẳng từ mỗi bên sang nước còn lại, đáp ứng được quy tắc xuất xứ hàng hóa theo quy định của mỗi bên (chuẩn C/O form S). Đối với hiệp định thương mại miền núi Việt Nam – Lào, doanh nghiệp là thương nhân biên giới sẽ được hưởng thuế suất 0% khi nhập khẩu vào quốc gia còn lại…

Tuy nhiên, trên thực tế việc thực thi các điều khoản ưu đãi trong 2 hiệp định vẫn còn gặp nhiều khó khăn. Câu chuyện 120 tấn đường là một ví dụ.

Việt Nam là quốc gia có vốn đầu tư lớn thứ 2 vào Lào sau Trung Quốc. Tổng vốn đầu tư lũy kế trên 5 tỷ USD với hơn 270 dự án, ở các ngành nghề trải khắp các địa bàn của Lào. Kim ngạch xuất khẩu 2 chiều năm 2016 đạt 823 triệu USD.

Bài liên quan

Vụ '120 tấn đường phơi nắng': Bộ Tài chính phản hồi Nhadautu.vn

120 tấn đường phơi nắng: Văn phòng Chính phủ hai lần đề nghị Bộ Tài chính báo cáo

Vụ 120 tấn đường phơi nắng: Doanh nghiệp khởi kiện Hải quan đòi bồi thường

120 tấn đường phơi nắng tại Quảng Nam: liệu có mọc thêm một “đỉnh cao vô cảm" thứ hai?