120 tấn đường phơi nắng hai tháng

Công ty TNHH Thương mại Hoàng Nam Giang ngày 14/6 đã có đơn gửi TAND tỉnh Quảng Nam khởi kiện Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Kỳ Hà (đóng tại xã Tam Quang, huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam) yêu cầu bồi thường thiệt hại về kinh tế gần 2 tỷ đồng đối với lô hàng 120 tấn đường mía nhập từ Lào bị tạm giữ phơi nắng hơn 60 ngày.

Theo đơn khởi kiện, Cty Hoàng Hoàng Nam thực hiện theo Hiệp định thương mại song phương Việt Nam-Lào và Nghị định 124/NĐ-CP ngày 1/9/2016 của Chính phủ quy định về biểu thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt để thực hiện Hiệp định thương mại song phương Việt Nam-Lào, đã ký hợp đồng với Cty Mitra (Lào) nhập 2.000 tấn đường mía, mỗi tấn đường có giá trị 500 USD. Cty Hoàng Nam Giang cũng được cơ quan chức năng Lào cấp giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa mẫu S (C/O form S) để được hưởng thuế suất ưu đãi 2,5%.

Đầu tháng 4/2017, Cty Hoàng Nam Giang nhập lô hàng đầu tiên với khối lượng 120 tấn đường về tại Cửa khẩu Lao Bảo (Quảng Trị) với thuế suất nhập khẩu 2,5%. Cty đã nộp thuế với số tiền hơn 103 triệu đồng. Tuy nhiên, Hải quan cửa khẩu Lao Bảo cho rằng mặt hàng đường nằm trong diện quản lý hạn ngạch thuế quan có thuế suất nhập khẩu 80%. Doanh nghiệp không đồng ý.

Do đó, ngày 21/4/2017, Cty Hoàng Nam Giang về Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Kỳ Hà (Quảng Nam) để xin mở lại tờ khai hải quan nhập lô hàng đường này với thuế suất nhập khẩu 2,5% và tờ khai đã được chấp nhận và yêu cầu doanh nghiệp chuyển khẩu từ Lao Bảo về Chi cục Hải quan Kỳ Hà để kiểm tra hàng hóa thông quan.

Tuy nhiên, ngày 24/4 lô hàng 120 tấn đường về đến Hải quan Kỳ Hà, sau khi mở niêm phong chì kiểm tra xong, bất ngờ Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Kỳ Hà không cho thông quan và tạm giữ với lý do chờ ý kiến cấp trên về hạn ngạch thuế quan. Ngay sau đó, doanh nghiệp đã làm việc và kiến nghị nhiều lần nhưng vẫn không được xem xét. Từ đó đến nay đã hơn 60 ngày, 120 tấn đường bị “giam lỏng” phơi ngoài nắng tại cảng Kỳ Hà.

Ngày 31/5/2017, ông Đoàn Đình Nhi - Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Kỳ Hà ký quyết định số 24/QĐ-KH về việc ấn định thuế đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu đối với lô hàng 120 tấn đường nhập từ Lào với thuế suất nhập khẩu 80%, buộc doanh nghiệp phải nộp thuế hơn 1,250 tỷ đồng mới cho thông quan.

“Doanh nghiệp thì cứ kiện đi”!

Trong đơn khởi kiện, Cty Hoàng Nam Giang cho rằng việc ấn định thuế của Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Kỳ Hà như trên là hoàn toàn không đúng quy định.

Doanh nghiệp viện dẫn lý do: Theo quy định tại Chương 17 của Biểu thuế nhập khẩu ưu đãi đặc biệt của Việt Nam để thực hiện Hiệp định thương mại hàng hóa ASEAN (thuế ATIGA) giai đoạn 2016 – 2018 kèm theo Nghị định số 129/NĐ-CP ngày 1/9/2016 của Chính phủ thì đường và các loại kẹo đường được hưởng mức thuế 5%.

Theo quy định tại Điều 4 Nghị định số 124/NĐ-CP ngày 1/9/2016 của Chính phủ đã dẫn ở trên, đối chiếu Phụ lục 1 kèm theo Nghị định này, thì các loại đường được áp dụng mức thuế suất thuế nhập khẩu bằng 50% thuế suất thuế nhập khẩu ATIGA, tức là được hưởng 50% của 5%, nghĩa là được hưởng thuế suất thuế nhập khẩu là 2,5%.

Cũng tại khoản 2 Điều 4 Nghị định 124 trên, Chính phủ đã quy định điều kiện để được hưởng thuế suất bằng 50% thuế suất thuế nhập khẩu ATIGA gồm 2 điều kiện sau: (i) Được nhập khẩu và vận chuyển thẳng từ CHDCND Lào vào Việt Nam; (ii) Đáp ứng theo quy định của pháp luật hiện hành về Quy tắc xuất xứ áp dụng cho hàng hóa được hưởng ưu đãi thuế quan Việt Nam - Lào theo quy định và phải có Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa mẫu S (C/O form S) do cơ quan có thẩm quyền của nước CHDCND Lào cấp theo quy định, hoàn toàn không có quy định về hạn ngạch xuất nhập khẩu.

Theo luật sư đại diện pháp lý của Cty Hoàng Nam Giang, đối chiếu với các quy định trên thì mặt hàng đường do doanh nghiệp nhập khẩu trực tiếp từ Lào rõ ràng là được hưởng thuế suất thuế nhập khẩu là 2,5%. Thế nhưng không hiểu vì lý do gì mà Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Kỳ Hà lại ấn định mức thuế là 80%?

Việc không thông quan cho lô hàng 120 tấn đường nhập từ Lào đã gây thiệt hại nghiêm trọng cho doanh nghiệp, tạm tính đến thời điểm này là hơn 1.991.520.000 đồng.

Trên cơ sở đó, Cty Hoàng Nam Giang khởi kiện yêu cầu TAND tỉnh Quảng Nam giải quyết hủy quyết định số 24 của Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Kỳ Hà; buộc Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Kỳ Hà ấn định mức thuế đối với trường hợp của Cty với mức thuế suất là 2,5% theo đúng quy định của Điều 4 Nghị định 124 ngày 01/9/2016 của Chính phủ và thực hiện việc thông quan cho lô hàng 120 tấn đường nhập từ Lào; buộc Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Kỳ Hà bồi thường thiệt hại với số tiền tạm tính là 1.991.520.000 đồng.

Trao đổi với phóng viên về quyết định khởi kiện của Cty Hoàng Nam Giang, ông Đoàn Đình Nhi – Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Kỳ Hà nói: “Việc doanh nghiệp gửi đơn kiện thì cứ kiện đi. Chúng tôi làm theo quy định, chức năng quản lý Nhà nước về hải quan. Tôi ký quyết định ấn thuế có sự chỉ đạo từ trên chứ không phải đơn giản đâu... Tôi là chi cục trưởng, tham gia trong ngành 50 năm nay nói thật tôi chưa bao giờ gặp trường hợp nào như thế này. Chuyện này tôi vô tư, khách quan. Báo chí cũng nên chia sẻ với hải quan vì Hải quan Quảng Nam tuyệt vời lắm!”.

Nhadautu.vn đã có loạt bài "120 tấn đường phơi nắng tại Quảng Nam: Liệu có mọc thêm một 'đỉnh cao vô cảm' thứ hai?" đề cập tới vụ việc này. Văn phòng Chính phủ cũng có văn bản đề nghị Bộ Tài chính làm rõ. Nay câu chuyện đã dẫn đến thủ tục tố tụng hành chính. Theo quy định của Luật tố tụng hành chính, trong trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày nhận được đơn khởi kiện, Chánh án Toà án sẽ phân công một Thẩm phán xem xét đơn khởi kiện. 

Điều 107. Nhận và xem xét đơn khởi kiện

1. Toà án nhận đơn khởi kiện do đương sự nộp trực tiếp tại Toà án hoặc gửi qua bưu điện và phải ghi vào sổ nhận đơn, cấp giấy xác nhận đã nhận đơn cho đương sự.

2. Trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày nhận được đơn khởi kiện, Chánh án Toà án phân công một Thẩm phán xem xét đơn khởi kiện.

3. Trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày được phân công, Thẩm phán phải xem xét đơn khởi kiện và tài liệu kèm theo để thực hiện một trong các thủ tục sau đây:

a) Tiến hành thủ tục thụ lý vụ án nếu vụ án thuộc thẩm quyền giải quyết;

b) Chuyển đơn khởi kiện cho Toà án có thẩm quyền và báo cho người khởi kiện, nếu vụ án thuộc thẩm quyền giải quyết của Toà án khác;

c) Trả lại đơn khởi kiện cho người khởi kiện, nếu thuộc một trong các trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 109 của Luật này.

(Luật Tố tụng hành chính)

Bài liên quan

120 tấn đường phơi nắng tại Quảng Nam: liệu có mọc thêm một “đỉnh cao vô cảm" thứ hai?

Chuyện kỳ khôi tại Tổng cục Hải quan: Hoả tốc thông báo... chờ hướng dẫn

Vụ 120 tấn đường phơi nắng: Doanh nghiệp tiến hành thủ tục khởi kiện Hải quan