Doanh nghiệp cần trợ lực để đóng góp vào tăng trưởng GDP
Tốc độ tăng trưởng doanh nghiệp (DN) đang chậm lại, năm 2024 chứng kiến số DN thành lập mới giảm, số DN tạm ngừng kinh doanh tăng mạnh… DN đang cần trợ lực để bứt phá, đóng góp vào tỷ lệ tăng trưởng GDP 8% của năm 2025
Tốc độ tăng doanh nghiệp đang chậm lại
Đánh giá “bức tranh” DN năm 2024, Tổng cục Thống kê (TCTK) chỉ ra 3 “điểm sáng”. Một là, các chính sách hỗ trợ DN đã có những tác động tích cực đến tâm lý của người dân và cộng đồng DN, được phản ánh qua số DN gia nhập và tái gia nhập thị trường trong năm 2024 vẫn đạt mức cao, gấp 1,2 lần số DN rút lui khỏi thị trường.
Hai là, số DN quay trở lại hoạt động trong năm 2024 đạt mức cao nhất từ trước đến nay, vượt mức 70 nghìn DN tái gia nhập thị trường trong một năm.
Ba là, các DN đang hoạt động trong nền kinh tế đẩy mạnh việc mở rộng hoạt động sản xuất kinh doanh (SXKD) hơn so với năm trước: số vốn đăng ký bổ sung của DN đang hoạt động vào nền kinh tế trong năm 2024 đạt trên 2 triệu tỷ đồng, tăng 3,6% so với năm 2023.
“Đây là một trong những dấu hiệu tích cực, các DN đang hoạt động là những DN đã có trải nghiệm, thích nghi trong nền kinh tế, khi bỏ vốn kinh doanh đồng nghĩa với việc đã nhìn thấy cơ hội kinh doanh…”- Bà Nguyễn Thị Hương, Tổng cục trưởng TCTK nhận định.
Theo số liệu của TCTK, năm 2024, cả nước có hơn 157.240 DN đăng ký thành lập mới với tổng số vốn đăng ký là hơn 1.54 triệu tỷ đồng và tổng số lao động đăng ký gần 1 triệu lao động, giảm 1,4% về số DN, giảm 1,8% về vốn đăng ký và giảm 5,4% về số lao động so với năm trước.
Trong khi đó, số DN tạm ngừng kinh doanh có thời hạn là hơn 100 nghìn DN, tăng 12,4% so với năm trước; gần 76,2 nghìn DN ngừng hoạt động chờ làm thủ tục giải thể, tăng 16,3%; hơn 21,6 nghìn DN hoàn tất thủ tục giải thể, tăng 20,0%. Bình quân một tháng có gần 16,5 nghìn DN rút lui khỏi thị trường.

Tuy nhiên, bên cạnh những điểm sáng, bức tranh DN năm 2024 vẫn còn một số điểm đáng lưu tâm: DN vẫn đối mặt với nhiều khó khăn, trong khi nguồn lực của người dân, DN có dấu hiệu suy giảm sau nhiều biến động tiêu cực. Số DN thành lập mới trong năm 2024 giảm 1,4% so với năm 2023. Trong 02 tháng cuối năm 2024, số DN gia nhập thị trường giảm mạnh so với cùng kỳ năm 2023.
Khó khăn của DN đến từ việc giá nguyên vật liệu nhập khẩu tăng cao ảnh hưởng tới chi phí sản xuất. Bên cạnh đó, sự phát triển của thương mại điện tử cũng khiến nhiều cá nhân không lựa chọn thành lập DN mà chỉ cộng tác và tham gia vào khâu trung gian bán hàng trên những nền tảng số, sàn thương mại điện tử để giảm chi phí hoạt động và tối đa hóa lợi nhuận.
Con số DN tạm ngừng kinh doanh đã vượt mốc 100 nghìn DN, phần nào cho thấy những khó khăn của DN vẫn còn hiện hữu. Bên cạnh đó, sức mua và nhu cầu trong nước giảm cũng khiến các DN gặp khó khăn cho đầu ra của sản phẩm. Điều này dẫn đến nhiều DN phải thu hẹp quy mô sản xuất hoặc tạm ngừng kinh doanh trong ngắn hạn.
Cùng với đó, các vùng động lực quan trọng như Đồng bằng sông Hồng, Đông Nam bộ và 2 cực tăng trưởng là Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh có sự sụt giảm về số DN thành lập mới trong năm 2024.
TS. Nguyễn Minh Thảo, Trưởng ban Ban Môi trường kinh doanh và Năng lực cạnh tranh, Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) bày tỏ lo ngại về sự chậm lại của tốc độ tăng số lượng DN. Bà dẫn chứng: Giai đoạn trước đại dịch, tỷ lệ DN gia nhập mới trên số DN rút lui thường là 3 lần, nhưng năm 2023, tỷ lệ này là 1,26 và năm 2024, theo số liệu cập nhật, giảm xuống còn 1,18 lần.
“Điểm nghẽn lớn nhất là thể chế, từ văn bản đến thực thi. Thậm chí, việc sửa đổi, tháo gỡ các điểm nghẽn cũng tạo nên thách thức lớn cho hoạt động của DN khi thiếu sự tổng thể, vẫn là ngành nào sửa ngành đó…” Trưởng ban Ban Môi trường kinh doanh và Năng lực cạnh tranh (CIEM) nhấn mạnh.
Chia sẻ những khảo sát về môi trường kinh doanh của CIEM, Nguyễn Minh Thảo cho biết, DN thường hoạt động đa ngành, nên dù có hưởng lợi nhờ sự thông thoáng của một ngành, thì sẽ gặp khó khi vướng mắc vẫn còn ở các ngành khác.
“Ở địa phương, chia sẻ của nhiều DN cũng cho thấy sự chậm lại trong cải cách, không thấy nhiều sáng kiến cải cách như giai đoạn trước”- Chuyên gia lo ngại.
Kịch bản tăng trưởng nào cũng cần doanh nghiệp mạnh
Tại Hội thảo Kinh tế vĩ mô Việt Nam: Nhìn lại 2024 và Triển vọng 2025 được tổ chức mới đây, TS. Cấn Văn Lực, Chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV đưa ra 2 kịch bản tăng trưởng GDP của Việt Nam trong năm 2025 của nhóm chuyên gia nghiên cứu tại BIDV. Theo đó, ở kịch bản tốt nhất, tăng trưởng GDP của Việt Nam mới đạt được 8%, .kịch bản trung bình chỉ đạt 7,5%/ Mục tiêu tăng trưởng hai con số sẽ bắt đầu từ năm 2026.
Phân tích bối cảnh thế giới, chuyên gia đến từ BIDV cho biết, đầu tư toàn xã hội chiếm khoảng 37-40% GDP, trong đó khu vực tư nhân chiếm 56%. Tiêu dùng cuối cùng, bao gồm cả tiêu dùng của người dân và Chính phủ, đang chiếm khoảng 62,5% GDP. “Quan điểm của tôi là động lực tăng trưởng năm nay sẽ dựa vào nội lực”, TS. Lực phân tích.
Khẳng định tăng trưởng dựa vào khu vực tư nhân trong nước, nhưng chuyên gia tỏ ra băn khoăn khi có quá nhiều thách thức mà DN đang đối mặt.
Kết quả khảo sát của TCTK cho thấy để hỗ trợ tốt hơn nữa cho hoạt động SXKD của các DN ngành công nghiệp chế biến, chế tạo trong các quý tiếp theo, có 4 vấn đề DN cần được tháo gỡ.
Thứ nhất, để giảm áp lực chi phí đầu vào của DN và tạo điều kiện cho DN có nguồn vốn SXKD, 42,0% DN kiến nghị nhà nước tiếp tục giảm lãi suất cho vay.
Theo ngành kinh tế, ngành sản xuất chế biến thực phẩm có tỷ lệ DN kiến nghị giảm lãi suất cho vay cao nhất với 50,3%; thứ hai là ngành chế biến gỗ và sản xuất sản phẩm từ gỗ, tre, nứa (trừ giường, tủ, bàn, ghế) với 50,1%; thứ ba là ngành sản xuất sản phẩm từ khoáng phi kim loại khác với 47,3%.
Theo địa phương, có tới 36/63 địa phương có tỷ lệ DN kiến nghị giảm lãi suất cho vay cao hơn mức bình quân chung của cả nước (42,0%).
Một số trung tâm công nghiệp lớn của cả nước có tỷ lệ DN kiến nghị giảm lãi suất cho vay cao gồm: TP. Hồ Chí Minh 51,6%; Hà Nội 48,8%; Bắc Ninh 40,5%; Đồng Nai 35,6%.

Thứ hai, có 33,3% DN kiến nghị Nhà nước cần có các biện pháp nhằm bình ổn giá nguyên vật liệu và năng lượng để DN yên tâm sản xuất.
Theo ngành kinh tế, ngành sản xuất sản phẩm từ khoáng phi kim loại có 40,2% DN mong muốn được hỗ trợ bình ổn giá nguyên vật liệu, năng lượng; ngành sản xuất chế biến thực phẩm với 37,3%; ngành sản xuất sản phẩm từ kim loại đúc sẵn (trừ máy móc thiết bị) với 35,0%.
Theo địa phương, có 32/63 địa phương có tỷ lệ DN mong muốn được hỗ trợ bình ổn giá nguyên vật liệu, năng lượng cao hơn mức bình quân chung của cả nước (33,3%).
Một số trung tâm công nghiệp lớn của cả nước có tỷ lệ DN mong muốn được hỗ trợ bình ổn giá nguyên vật liệu, năng lượng cao gồm: Hà Nội 36,7%; Bắc Ninh 33,6%; TP. Hồ Chí Minh 28,1%; Bình Dương và Đồng Nai lần lượt là 26,0% và 21,6%.
Thứ ba, cải cách thủ tục hành chính bao gồm việc rút ngắn thời gian và cắt giảm quy trình xử lý thủ tục hành chính có 25,2% DN kiến nghị, đặc biệt là các ngành công nghiệp nặng như ngành sản xuất phương tiện vận tải khác với 32,4%; ngành sản xuất thiết bị điện với 31,5%; ngành sản xuất sản phẩm điện tử, máy vi tính và sản phẩm quang học với 30,7% DN kiến nghị.
Thứ tư, DN kiến nghị Nhà nước có chính sách cụ thể đối với việc thuê đất dùng cho SXKD của DN, hạn chế việc gia tăng gánh nặng cho DN do giá thuê đất trong năm 2024 tăng cao, đặc biệt là các DN vùng Đông Nam bộ như TP. Hồ Chí Minh có tỷ lệ DN kiến nghị là 18,5%; Đồng Nai 24,1%.
Ngoài các kiến nghị trên, các DN sản xuất vật liệu xây dựng kiến nghị Chính phủ, Bộ, ngành, địa phương có chính sách thúc đẩy hoạt động xây dựng phát triển để hỗ trợ các DN sản xuất vật liệu xây dựng nói chung và sản xuất thép nói riêng có thị trường đầu ra ổn định, lâu dài.
“Trong các kịch bản tăng trưởng, nếu không thúc đẩy sự gia tăng của khu vực DN nhân, thì các mục tiêu sẽ trở nên khó khăn. Thậm chí, bài toán tăng trưởng trên 8% và cao hơn sẽ rất thách thức…”- TS Cấn Văn Lực lưu ý.
- Cùng chuyên mục
Tập đoàn hàng đầu Pháp muốn hợp tác cùng Nvidia để phát triển trung tâm dữ liệu tại Việt Nam
Chia sẻ tại cuộc tọa đàm bên lề Diễn đàn Kinh tế thế giới, ông Jean Pascal Tricoire, Lãnh đạo Schneider Electric bày tỏ mong muốn hợp tác cùng Nvidia để phát triển trung tâm dữ liệu tại Việt Nam.
Đầu tư - 22/01/2025 11:17
Tăng trưởng đầu tư bất động sản dự kiến đạt 1 tỷ USD vào năm 2026
Các chuyên gia toàn cầu của Savills cho biết, năm 2025, môi trường đầu tư bất động sản sẽ tích cực hơn khi các thách thức theo chu kỳ lắng xuống đi kèm với sự phục hồi của thị trường và giá trị vốn đầu tư dự kiến tiếp tục cải thiện.
Đầu tư - 22/01/2025 10:33
SAM Holdings đề xuất ‘siêu’ dự án hơn 100.000 tỷ đồng tại Quảng Trị
SAM Holdings đề xuất thực hiện dự án Quần thể khu dân cư, du lịch nghỉ dưỡng, thể thao và vui chơi giải trí cao cấp với tổng mức đầu tư 102.865 tỷ đồng tại Quảng Trị.
Đầu tư - 22/01/2025 09:10
Hà Tĩnh kiến nghị thành lập Khu Thương mại tự do Vũng Áng
Chính phủ đề nghị tỉnh Hà Tĩnh nghiên cứu sự cần thiết việc thành lập Khu Thương mại tự do Vũng Áng gắn với cảng biển nước sâu Vũng Áng - Sơn Dương.
Đầu tư - 21/01/2025 19:31
Việt, Pháp thí điểm hợp tác khai thác, chế biến sâu khoáng sản chiến lược
Thời gian qua, phía Pháp đã chủ động liên hệ, triển khai hợp tác với đối tác Việt Nam về công nghệ khai thác, chế biến khoáng sản và kim loại chiến lược.
Đầu tư - 21/01/2025 19:31
Tài sản công nhà, đất sở hữu Nhà nước: Làm sao để không thất thoát
Chỉ tính riêng tại Hà Nội và TP Hồ Chí Minh, hàng nghìn mét vuông nhà, đất công bị bỏ hoang hoặc không thu hồi được các khoản nợ cho thuê trước đây, đã gây ra thất thoát một lượng lớn nguồn thu cho ngân sách.
Đầu tư - 21/01/2025 15:10
Chủ tịch Bình Định kiểm tra 2 dự án 'khủng' của FPT trong đêm
Tại buổi kiểm tra, Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định kì vọng 2 dự án trọng điểm của FPT sẽ phát triển ngành công nghệ thông tin, hiện thực hóa mục tiêu đưa Bình Định trở thành trung tâm nghiên cứu và ứng dụng AI hàng đầu Việt Nam.
Đầu tư - 21/01/2025 13:10
Liên minh công nghệ Việt – Séc đề xuất loạt dự án tại Quảng Trị
UBND tỉnh Quảng Trị vừa có buổi làm việc với đại diện Liên minh Công nghệ Việt – Séc và Liên hiệp Khoáng sản Séc CDT nghe các đơn vị này báo cáo đề xuất xây dựng các dự án trên địa bàn.
Đầu tư - 21/01/2025 13:09
'Thúc' tiến độ các dự án trọng điểm tại khu kinh tế Đông Nam Quảng Trị
Dù được gia hạn thi công nhưng các dự án tại Khu kinh tế Đông Nam Quảng Trị vẫn chậm so với kế hoạch, tỉnh Quảng Trị đề nghị các nhà đầu tư tập trung nhân lực, thiết bị đẩy nhanh các dự án đúng với tiến độ đề ra.
Đầu tư - 21/01/2025 09:40
Khánh Hòa kỳ vọng động lực bứt phá từ dòng vốn FDI
Năm 2024 được đánh giá là năm khởi sắc nhất trong công tác xúc tiến đầu tư của Khánh Hòa. Đặc biệt, địa phương đa dạng hóa các hoạt động thu hút FDI với nhiều dự án động lực sắp được triển khai, kỳ vọng tạo sức bật cho năm 2025.
Đầu tư - 21/01/2025 07:36
Ninh Thuận sẽ có trung tâm sản xuất chip bán dẫn khi có nhà máy điện hạt nhân
Chủ tịch UBND tỉnh Ninh Thuận Trần Quốc Nam, cho biết tỉnh sẽ thành lập bốn trung tâm lớn, trong đó có trung tâm sản xuất chip bán dẫn và trí tuệ nhân tạo (AI) khi có nhà máy điện hạt nhân.
Đầu tư - 21/01/2025 07:35
Czech chào mời cung cấp công nghệ điện hạt nhân cho Việt Nam
Đây là khẳng định của Thủ tướng Cộng hoà Czech Petr Fiala tại cuộc gặp gỡ báo chí cùng Thủ tướng Phạm Minh Chính để thông báo kết quả hội đàm ngày 20/1.
Đầu tư - 21/01/2025 07:34
Nhiều quy định mới về PPP có hiệu lực: Mở rộng không gian thu hút đầu tư tư nhân
Từ ngày 15/1/2024, nhiều quy định mới về đầu tư theo phương thức đối tác công tư (PPP) tại Luật số 57/2024/QH15 sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quy hoạch, Luật Đầu tư, Luật PPP, Luật Đấu thầu có hiệu lực thi hành. Những sửa đổi, bổ sung này được kỳ vọng sẽ mở rộng không gian, tăng sức hấp dẫn trong thu hút vốn đầu tư tư nhân vào các công trình, dự án thuộc khu vực công.
Đầu tư - 20/01/2025 16:20
Nâng cao hiểu biết tài chính cho người nông dân góp phần hoàn thành mục tiêu tài chính toàn diện quốc gia
Việc nâng cao hiểu biết và tăng cường sử dụng dịch vụ tài chính, quản lý tài chính cho người nông dân nói riêng và người dân nói chung luôn cần sự chung tay, đồng hành của tất cả các bên từ cơ quan quản lý nhà nước, các tổ chức chính trị xã hội đến các tổ chức tín dụng và các trung gian thanh toán.
Đầu tư thông minh - 20/01/2025 15:30
VARS: Bất động sản Việt Nam sắp bứt phá, tăng trưởng rực rỡ
VARS cho biết, thị trường bất động sản trong năm 2025 sẽ tiếp tục khắc phục các khó khăn còn dang dở, sẵn sàng bước vào giai đoạn tăng trưởng mới, mở ra cơ hội để BĐS Việt Nam tiếp tục bứt phá và khai thác tiềm năng tăng trưởng rực rỡ.
Đầu tư - 20/01/2025 14:54
'Việt Nam có thể trở thành trung tâm sản xuất, xuất khẩu ô tô của Skoda trong khu vực'
Thủ tướng đề nghị Skoda đẩy mạnh nghiên cứu, phát triển xe điện và nâng cao tỷ lệ nội địa hóa, chuyển giao công nghệ cho phía Việt Nam.
Đầu tư - 19/01/2025 19:26
- Đọc nhiều
Đáng đọc
- Đáng đọc
Phó Đức Nam - Mr.Pips, đằng sau sự hào nhoáng xa hoa tuổi 30
Pháp luật - Update 1 month ago
Doanh nhân Chu Lập Cơ - Từ đỉnh cao đến vực sâu
Pháp luật - Update 1 month ago
Bộ Tài chính Mỹ: Việt Nam không thao túng tiền tệ
Thị trường - Update 2 month ago