Dấu hiệu tích cực của tiền tệ

Thống đốc NHNN Lê Minh Hưng cho biết việc mua vào đô la Mỹ vẫn đang tiếp diễn trong tuần này và có thể kéo dài đến trước Tết nhờ nguồn cung ngoại tệ tương đối dồi dào. Ông hy vọng số lượng mua thêm có thể đạt mức 1-2 tỉ đô la Mỹ nữa vì các ngân hàng đang dương trạng thái ngoại hối và nhu cầu tiền đồng đang cao. Toàn bộ các hợp đồng trị giá cả tỉ đô la Mỹ mua forward (giao dịch kỳ hạn) ngoại tệ mà các tổ chức tín dụng ký với Sở Giao dịch NHNN cuối tháng 11-2018 đã được hủy. Các hợp đồng forward có ngày đáo hạn là 31-1-2019. “Giá chốt forward cao hơn giá giao dịch trên thị trường ngoại tệ liên ngân hàng và giá đô la Mỹ chuyển khoản bán ra của các ngân hàng hiện nay, nên các ngân hàng đã nhanh tay hủy để tránh lỗ” - Thống đốc nói.

Đây không phải lần đầu tiên các ngân hàng hủy mua forward ngoại tệ với NHNN. Điều này đã từng xảy ra trong quá khứ. Theo một chuyên gia tài chính, việc hủy mua/bán forward như vậy khó xảy ra trên thị trường quốc tế, nhưng ở Việt Nam cả hai phía bên bán bên mua đều linh hoạt.

So với tỷ giá trung tâm ngày 12-1-2019 là 22.835 đồng/đô la Mỹ, và so với giá niêm yết mua vào suốt bảy tháng của Sở Giao dịch NHNN là 22.700 đồng, tỷ giá áp dụng mua vào của NHNN cao hơn tương ứng gần 1,6% và 2,2%. Rõ ràng NHNN đã chủ động giữ tỷ giá để nó không giảm sâu hơn theo hướng tiền đồng lên giá và ấn định một mức giá sàn có tính định hướng cho thị trường. Các ngân hàng sẽ nhìn vào mức giá 23.200 đồng/đô la Mỹ của NHNN để niêm yết giá mua bán. Giá bán của họ sẽ không thấp hơn giá trên, còn giá mua tùy thuộc mỗi ngân hàng trong biên độ dao động ±3%. Tất nhiên các ngân hàng cũng không đưa ra giá mua ngoại tệ quá thấp để cạnh tranh.

Trong thời gian mua vào ngoại tệ, NHNN cũng hút ròng khoảng 25.000 tỉ đồng, nên lãi suất qua đêm liên ngân hàng đã không giảm, vẫn ở mức 4,8%/năm. Thống đốc cho biết năm nay NHNN kiên định ba định hướng trong điều hành tiền tệ. Thứ nhất sẽ thực hiện nghiêm các quy định về quản lý ngoại hối, trong đó thu hẹp dần đối tượng được vay ngoại tệ. Ông giải thích vừa qua lượng ngoại tệ găm giữ trên tài khoản của doanh nghiệp có dấu hiệu tăng lên do tập đoàn Samsung Vietnam tăng trưởng xuất khẩu và họ giữ ngoại tệ để điều tiết nhập khẩu của chính họ.

Thứ hai, ngay sau Tết Âm lịch, NHNN sẽ tăng cường giám sát từ xa việc thực hiện quy định sử dụng 40% vốn huy động ngắn hạn cho vay trung, dài hạn từ ngày 1-1-2019 của các tổ chức tín dụng. Theo lộ trình, tỷ lệ này sẽ được đưa về 35% và 30% trong tương lai.

Thứ ba tín dụng sẽ được kiểm soát để chảy vào các lĩnh vực sản xuất, nhất là năm lĩnh vực ưu tiên. Đối với tín dụng bất động sản, tới đây NHNN sẽ phân loại trích lập dự phòng rủi ro theo hướng cho vay xây dựng nhà ở xã hội, nhà cho người thu nhập thấp mức trích lập có thể 100%. Mức trích lập cao hơn từ 150-250% sẽ áp dụng cho xây dựng căn hộ cao cấp, đất nền, biệt thự, nghỉ dưỡng... Giám sát từ xa cũng sẽ áp dụng đối với các lĩnh vực cho vay không ưu tiên như bất động sản. Thí dụ ngân hàng nào tín dụng bất động sản cao, chủ tịch hội đồng quản trị và tổng giám đốc sẽ phải làm việc trực tiếp với NHNN, sau đó tự điều chỉnh. Ba lần như vậy mà không giải quyết được, NHNN sẽ thực thi giải pháp mạnh tay như “cắt” hạn mức tín dụng.

Đối với tín dụng bất động sản, tới đây NHNN sẽ phân loại trích lập dự phòng rủi ro theo hướng cho vay xây dựng nhà ở xã hội, nhà cho người thu nhập thấp mức trích lập có thể 100%. Mức trích lập cao hơn từ 150-250% sẽ áp dụng cho xây dựng căn hộ cao cấp, đất nền, biệt thự, nghỉ dưỡng...

Bên cạnh đó, NHNN sẽ tập trung “chiến đấu” với tín dụng đen, cho vay nặng lãi. Thống đốc Lê Minh Hưng đề cập đến khả năng cho phép Ngân hàng Chính sách xã hội cho vay với lãi suất cao, có thể tới 12%/năm để góp sức xóa bỏ tín dụng đen. Mức tăng trưởng tín dụng 14% cho năm 2019, theo nhận xét của ông, là rộng rãi. Năm ngoái tín dụng đã tăng trưởng ở mức tương đương và nhiều ngân hàng như VietinBank, BIDV, Agribank đã không sử dụng hết hạn mức.

Riêng với lãi suất, việc giữ mặt bằng lãi suất tiền đồng của NHNN để hỗ trợ tỷ giá được thể hiện rõ ràng, công khai. Dù muốn hay không, khi đối tượng vay ngoại tệ thu hẹp lại, nhu cầu vay tiền đồng sẽ tăng lên. Lãi suất vay tiền đồng hạ cho các lĩnh vực ưu tiên và sẽ được nâng lên ở các lĩnh vực rủi ro như chứng khoán, bất động sản. Các ngân hàng đang tự điều tiết và phân loại lãi suất cho vay để đảm bảo quản trị rủi ro cũng như lợi nhuận.

Một sự tăng trưởng tín dụng cao cho năm nay và cả năm sau không được khuyến khích, đơn giản vì hiện nay quy mô tín dụng mà ngành ngân hàng cung ứng cho nền kinh tế đã quá lớn. GDP của Việt Nam hiện ở mức 245 tỉ đô la Mỹ (theo Tổng cục Thống kê). Để đạt tăng trưởng GDP 7% tức tăng 17 tỉ đô la Mỹ/năm, tín dụng tăng thêm 14% tương ứng 980.000 tỉ đồng hay 42 tỉ đô la Mỹ (tín dụng hiện ở mức 7 triệu tỉ đồng theo NHNN). Như vậy để có 1 đô la Mỹ tăng trưởng GDP, ngân hàng phải cho vay 2,47 đô la Mỹ, chưa kể các nguồn vốn khác như đầu tư công, đầu tư của người dân, doanh nghiệp. Hiệu quả sử dụng vốn của nền kinh tế không thể nói là cao và gánh nặng tín dụng ngân hàng không thể cứ mãi phình ra trong khi thị trường tài chính - chứng khoán như một kênh huy động vốn cứ mãi ì ạch.

Theo The Saigontimes

Bài liên quan

Lãi suất sẽ đứng ở mức cao và tăng tiếp nếu có áp lực tỷ giá

Tỷ giá bình lặng sau khi Fed tăng lãi suất

Điều hành tỷ giá có một năm rất thành công

Đi tìm điểm cân bằng mới giữa lãi suất và tỷ giá