Chủ tịch VSD: Thực tế không huy động được vốn qua kênh trái phiếu doanh nghiệp dù dư nợ đang rất thấp

NGUYỄN THOAN
07:59 14/12/2017

Phát biểu tại phiên thảo luận hội thảo "Góp ý dự thảo sửa đổi nghị định 90 về phát hành trái phiếu doanh nghiệp", ông Nguyễn Sơn, Chủ tịch HĐQT Trung tâm Lưu ký chứng khoán Việt Nam (VSD) chia sẻ: Thực tế không huy động được vốn qua kênh trái phiếu doanh nghiệp, dù dư nợ trái phiếu doanh nghiệp đang rất thấp.

nguyen-son-vsd

Ông Nguyễn Sơn, Chủ tịch HĐQT Trung tâm Lưu ký chứng khoán Việt Nam

Đóng góp cho dự thảo sửa đổi nghị định 90 về phát hành trái phiếu doanh nghiệp, ông Nguyễn Sơn, Chủ tịch HĐQT Trung tâm Lưu ký chứng khoán Việt Nam (VSD) cho rằng Nghị định đã bộc lộ nhiều hạn chế trong quá trình thực hiện, cần được sửa đổi. Tuy nhiên, sửa đổi thế nào cũng cần có những góc nhìn rõ ràng, đứng về phía thực tiễn nhà đầu tư, doanh nghiệp có nhu cầu phát hành trái phiếu riêng lẻ.

Cụ thể, ông Sơn nói: Qua quá trình triển khai, áp dụng để doanh nghiệp huy động vốn qua phương thức này, đã có những nhìn nhận, đánh giá và thấy rằng cần có sự sửa đổi nghị định 90 về phát hành trái phiếu doanh nghiệp.

Tuy nhiên, khi sửa đổi Nghị định 90 cần làm rõ gốc tiếp cận trên quan điểm là bàn tới phát hành trái phiếu doanh nghiệp phạm vi riêng lẻ. Tức là chào bán cho dưới 100 trái chủ, không được sử dụng các phương tiện đại chúng, trong đó có công cụ truyền thông, đang dần được phổ câp là internet. "Như vậy sẽ rất khó để doanh nghiệp đưa thông tin ra công chúng. Và bất cập đầu tiên là ở chỗ doanh nghiệp công bố thông tin qua sở giao dịch, mà sở giao dịch chỉ niêm yết trên cổng thông tin điện tử. Vậy, không sử dụng internet làm sao đưa thông tin doanh nghiệp tới công chúng? Như vậy quy định này đang rất mâu thuẫn", ông Sơn đặt vấn đề.

Tiếp tục, ông Sơn nói: Điểm thứ 2 là thực tế dư nợ trái phiếu chiếm khoảng 5,7%, vào khoảng 238 ngàn tỷ, rất thấp so với mặt bằng khu vực là khoảng 22%. Thế nhưng trên thực tế không huy động được vốn qua kênh trái phiếu doanh nghiệp mà lại chủ yếu qua các công cụ truyền thống như cổ phiếu, tín dụng ngân hàng. Vậy tại sao doanh nghiệp không thể huy động vốn qua kênh trái phiếu?

Điều này thể hiện môi trường kinh tế của chúng chưa thật sự ổn định. Và nếu doanh nghiệp có phát hành trái phiểu, chủ yếu được sử dụng như một công cụ dàn xếp tài chính. Ví dụ như Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) phát hành hơn 2.000 tỷ trái phiếu nhưng người mua duy nhất lại là một ngân hàng thương mại. Ngân hàng thương mại đó chỉ có nhu cầu nắm giữ tới khi đáo hạn chứ không có nhu cầu chuyển nhượng lại số trái phiếu đó. Tới một thời điểm cần thiết, 2 bên rất dễ dàng đàm phán với nhau, mua lại trước hạn trái phiếu đó rồi phát hành trái phiếu mới nhằm cơ cấu lại lãi suất huy động phát hành.

"Vậy với thực tế đó, chúng ta có coi đấy là phát hành riêng lẻ không? Nếu là phát hành riêng lẻ thì hướng vào đối tượng nào?", ông Sơn đặt vấn đề.

Theo đó, ông Sơn cho rằng, cần phải thừa nhận với nhau rằng, nếu các doanh nghiệp đủ đièu kiện chào bán ra công chúng, đủ điều kiện tiếp cận vốn ngân hàng thì họ sẽ chọn cách đó chứ không chọn phát hành trái phiểu riêng lẻ. Bởi phát hành trái phiếu riêng lẻ lãi suất phải chịu sẽ cao hơn nhiều so với chào bán ra công chúng và vay ngân hàng. Do vậy, phát hành trái phiếu riêng lẻ là biện pháp cuối cùng của doanh nghiệp để huy động vốn. Như vậy, khi xây dựng nghị định, nên chăng chúng ta cần đặt câu hỏi nhà phát hành, trái chủ ở đây là ai? Và cũng nên để họ phải chịu trách nhiệm cho quyết định của họ theo quy luật thị trường, trên nguyên tắc tự vay, tự trả và tự chịu trách nhiệm.

Điểm tiếp theo mà chúng ta cần làm rõ là hiện nay trong luật chứng khoán chào bán trái phiếu doanh nghiệp, là chào bán trên 100 trái chủ và không sử dụng nghị định này. Tuy nhiên, khi chào bán cổ phiếu ra riêng lẻ, có khái niệm 100 trái chủ ý là 100 cổ đông, để chúng ta tuân theo quy định công ty đại chúng có vốn 10 tỷ trở lên thì chỉ có dưới 100 cổ đông. "Tuy nhiên, cũng cần nghiên cứu đánh giá lại một cách sâu xa xem có nên áp dụng quy định này cho phát hành trái phiếu riêng lẻ?", ông Sơn nói.

Đặt vấn đề về yêu cầu BCTC phải được kiểm toán bởi tổ chức kiểm toán độc lập, báo cáo kiểm toán phải có phải có lãi, nếu có trường hợp ngoại trừ thì không ảnh hưởng đến điều kiện phát hành, không ảnh hưởng tới điều kiện gốc và lãi, theo ông Sơn như thế là rất khó. Bởi trái phiếu là 5 năm và 10 năm, nếu không ảnh hưởng tới trả gốc và lãi của 10 như vậy thì là một điều quá xa vời, xa rời thực tế.

Theo đó, ông Sơn cho rằng: "Sự tin tưởng của nhà phát hành, trái chủ mua sẽ thể hiện trong lãi suất hoạt động. Nếu trái phiếu phát hành ra công chúng lãi suất bình thường là 6%, thì phát hành riêng lẻ uy tín thấp lãi suất sẽ cao hơn, có khi lên tới 9%. Nếu 2 bên cảm thấy có thể tin tưởng nhau và cùng hợp tác thì sẽ có thương vụ làm ăn giữa 2 bên".

"Quan điểm của tôi là tất cả các nhà phát hành trái phiếu nên có định mức tín nhiệm. Nếu có định mức tín nhiệm cho nhà phát hành, đợt phát hành trái phiếu đó thì nhà đầu tư cũng sẽ có thêm thông tin để tìm hiểu và lựa chọn. Điều này đi theo thông lệ quốc tế và tất cả các công nợ phải có rating", ông Sơn lưu ý.

Đồng thuận với ý kiến của ông Nguyễn Sơn, TS. Lê Xuân Nghĩa, chuyên gia Kinh tế cho rằng chúng ta cần phải làm lại Nghị định 90, bởi ngay từ đầu đã có cách tiếp cận sai, dẫn tới hướng đi sai.

Cụ thể, ông Nghĩa cho rằng trái phiếu phát hành riêng lẻ cần dùng cho doanh nghiệp khởi nghiệp, những doanh nghiệp chưa hoạt động sản xuất một ngày nào cho đến các doanh nghiệp lớn đã nhiều năm kinh nghiệm. Tuy nhiên, Nghị định lại chỉ đang hướng tới các ông lớn trên thị trường.

Ông Nghĩa đặt vấn đề: Trái phiếu phát hành đơn lẻ chủ yếu dựa vào lòng tin nên không cần qua kiểm toán, mặc dù có kiểm toán cũng tốt, để tăng lòng tin và cũng không cần phải công bố thông tin, còn nếu có thì cứ công bố. Vì vậy, nghị định cần có tần bao quát hơn. "Trái phiếu phát hành riêng lẻ thì cũng không cần phải lưu ký. Bởi một ông nông dân có ý tưởng hay ho cũng có thể phát hành trái phiếu", ông Nghĩa đặt vấn đề.

Theo đó, ông Nghĩa cho rằng quy định tại Nghị định 90 về phát hành trái phiếu doanh nghiệp còn quá rườm rà và phức tạp, không đi theo sự phát triển của thế giới. Ví dụ tại Trung Quốc có trái phiếu Gấu Trúc, chỉ vỏn vẹn 2 trang đăng ký đủ các thông tin xếp hạng, chỉ số, rồi chúng được phát hành toàn cầu. "Còn ở ta thì quá phức tạp, không cần thiết. Quan trọng là quy định phải gắn với thực tiễn, chứ không thể xa rời thị trường, thực tiễn", ông Nghĩa nhấn mạnh.

  • Cùng chuyên mục
Cuộc chơi mới của HAGL

Cuộc chơi mới của HAGL

Xử lý được 2 nút thắt nợ và lỗ lũy kế, HAGL mạnh dạn đề ra chiến lược dài hơn cho 5 năm, mở thêm 2 mảng mới trồng dâu tằm và cà phê chè.

Tài chính - 07/06/2025 06:45

Chứng khoán Việt cán mốc 10 triệu tài khoản

Chứng khoán Việt cán mốc 10 triệu tài khoản

Việt Nam ghi nhận số lượng tài khoản chứng khoán tăng thêm nhiều trong tháng 4 và 5, thời điểm diễn ra biến cố thuế quan khiến thị trường biến động mạnh.

Tài chính - 06/06/2025 21:45

Nhiều doanh nghiệp địa ốc trả cổ tức cao

Nhiều doanh nghiệp địa ốc trả cổ tức cao

Việc chia cổ tức bằng tiền cao, kết hợp kỳ vọng vào sự hồi phục của nhóm ngành là động lực giúp nhiều mã cổ phiếu địa ốc tăng điểm tốt trong 1 tháng trở lại đây.

Tài chính - 06/06/2025 12:24

Bầu Đức khuyên giữ cổ phiếu HAGL thêm vài tháng nữa

Bầu Đức khuyên giữ cổ phiếu HAGL thêm vài tháng nữa

Ông Đoàn Nguyên Đức cho biết nếu thực hiện được phương án phát hành cổ phiếu hoán đổi nợ, HAGL sẽ được miễn, giảm khoảng 1.400 tỷ nợ và ghi nhận lợi nhuận.

Tài chính - 06/06/2025 11:17

HHS thành công huy động 800 tỷ, tiến tới hợp nhất CRV

HHS thành công huy động 800 tỷ, tiến tới hợp nhất CRV

CRV sở hữu nhiều dự án lớn bước vào giai đoạn hái quả ngọt, việc hợp nhất được giới phân tích kỳ vọng sẽ giúp HHS cải thiện tài chính, ghi nhận doanh thu và lợi nhuận tương lai.

Tài chính - 06/06/2025 10:40

TPBank liên tục lọt top bảng xếp hạng uy tín trong nước và quốc tế

TPBank liên tục lọt top bảng xếp hạng uy tín trong nước và quốc tế

Tiên phong theo số hóa, TPBank liên tục lọt top 10 trong các bảng xếp hạng trong nước và quốc tế về ngân hàng uy tín và tốt nhất Việt Nam theo bình chọn của khách hàng.

Tài chính - 05/06/2025 14:52

Ngân hàng Việt đang quan tâm thế nào đến sinh trắc học?

Ngân hàng Việt đang quan tâm thế nào đến sinh trắc học?

Từ nhiều năm nay, công nghệ sinh trắc học của ngành tài chính ngân hàng đã đạt được nhiều thành tựu vượt bậc nhằm đảm bảo an toàn và bảo mật cho các giao dịch tài chính cá nhân. TIN MỚI

Tài chính - 05/06/2025 13:55

Lãnh đạo KIDO tiết lộ tham vọng lớn với bất động sản

Lãnh đạo KIDO tiết lộ tham vọng lớn với bất động sản

Lãnh đạo KIDO đánh giá chính sách có nhiều tín hiệu lạc quan gỡ khó cho bất động sản, tạo thuận lợi cho tập đoàn phát triển dự án trên quỹ đất hiện hữu.

Tài chính - 05/06/2025 13:45

Gemadept sẽ tung nghìn tỷ mua lại cổ phiếu nếu giá giảm mạnh

Gemadept sẽ tung nghìn tỷ mua lại cổ phiếu nếu giá giảm mạnh

Khi giá cổ phiếu rớt về dưới 1,5 lần giá trị sổ sách, Gemadept sẽ thực hiện mua lại tối đa 21 triệu cổ phiếu để bảo vệ quyền lợi của công ty và cổ đông.

Tài chính - 05/06/2025 07:00

VPG làm ăn thế nào trước khi chủ tịch bị khởi tố?

VPG làm ăn thế nào trước khi chủ tịch bị khởi tố?

Dưới thời ông Nguyễn Văn Bình, bên cạnh lĩnh vực chế biến và kinh doanh khoáng sản, VPG còn là cái tên nổi bật trong mảng bất động sản với những bước đi ấn tượng, doanh thu thuần của công ty này có năm vượt 16.000 tỷ đồng.

Tài chính - 04/06/2025 12:28

 VN-Index có thể đạt 1.500 điểm

VN-Index có thể đạt 1.500 điểm

Ông Phan Dũng Khánh, Giám đốc Tư vấn Đầu tư Maybank Investment Bank cho rằng mức định giá của TTCK Việt Nam đang khá hấp dẫn và VN-Index có thể quay lại mức đỉnh lịch sử 1.500 điểm trong cuối năm nay.

Tài chính - 03/06/2025 16:52

GEG tăng mạnh, hàng chục triệu cổ phiếu thuộc TTC AgriS chờ bán ra

GEG tăng mạnh, hàng chục triệu cổ phiếu thuộc TTC AgriS chờ bán ra

TTC AgriS có kế hoạch thoái vốn khỏi Điện Gia Lai để tập trung cho hoạt động kinh doanh cốt lõi. Doanh nghiệp sở hữu hơn 56 triệu cổ phiếu GEG với giá gốc 13.300 đồng/cp.

Tài chính - 03/06/2025 13:11

Thị trường chứng khoán cần một 'cú hích' như thế nào?

Thị trường chứng khoán cần một 'cú hích' như thế nào?

Bà Trần Thị Khánh Hiền, Giám đốc Khối Nghiên cứu MBS đánh giá, dù còn nhiều thách thức từ bên ngoài nhưng ở trong nước, các chính sách hỗ trợ nền kinh tế tăng trưởng đang được triển khai quyết liệt, dòng tiền vào thị trường chứng khoán dồi dào cho thấy VN-Index sẽ có sức bật lên trong trung và dài hạn.

Tài chính - 03/06/2025 11:08

Gần 50% số tiền các ngân hàng cam kết cho dự án nhà ở xã hội đã được giải ngân

Gần 50% số tiền các ngân hàng cam kết cho dự án nhà ở xã hội đã được giải ngân

Trong tổng số khoảng 7.800 tỷ đồng các ngân hàng cam kết cho các dự án nhà ở xã hội được đưa vào danh mục, doanh số giải ngân đã đạt gần 50%, trong đó chủ yếu là các chủ đầu tư.

Tài chính - 03/06/2025 10:20

Nghiên cứu giao bổ sung chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng cho các ngân hàng

Nghiên cứu giao bổ sung chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng cho các ngân hàng

Chính phủ yêu cầu NHNN nghiên cứu giao bổ sung chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng cho các ngân hàng trong bối cảnh dư nợ tín dụng toàn hệ thống đến giữa tháng 4 đạt hơn 16,23 triệu tỷ đồng, tăng 3,95% so với cuối năm 2024.

Tài chính - 02/06/2025 20:55

Nguyên nhân nào khiến cổ phiếu Masan MEATLife tăng vọt?

Nguyên nhân nào khiến cổ phiếu Masan MEATLife tăng vọt?

Cổ phiếu Masan MEATLife bắt đầu phục hồi tốt từ đầu năm 2025 cùng kết quả kinh doanh có lãi trở lại. Doanh nghiệp ghi nhận quý thứ 3 liên tiếp có lãi nhờ giá thịt heo tăng cao.

Tài chính - 02/06/2025 18:02