Cải cách thể chế: Khai thông nguồn lực, phát triển kinh tế

THẮNG QUANG
15:25 08/02/2024

Năm 2023, ngoài công tác lập pháp được dư luận quan tâm, đồng thời thể chế hóa những định hướng phát triển chiến lược của đất nước trong những năm tiếp theo, Quốc hội đã kịp thời ban hành nhiều quyết sách quan trọng khác về kinh tế - xã hội.

Thể chế hóa chiến lược phát triển của đất nước

Trước yêu cầu tuân thủ các quy định của pháp luật quốc tế, bảo đảm quyền lợi của doanh nghiệp, nhà đầu tư nước ngoài và lợi ích chính đáng của quốc gia, Quốc hội đã bổ sung nội dung chương trình kỳ họp thứ 6 và thông qua Nghị quyết về việc áp dụng thuế thu nhập doanh nghiệp bổ sung theo quy định chống xói mòn cơ sở thuế toàn cầu (gọi tắt là Thuế tối thiểu toàn cầu) với tỷ lệ đồng thuận rất cao.

Đồng thời, Quốc hội quyết định chủ trương để trong năm 2024, Chính phủ xây dựng dự thảo Nghị định về việc thành lập, quản lý và sử dụng Quỹ hỗ trợ đầu tư từ nguồn thu Thuế tối thiểu toàn cầu và các nguồn hợp pháp khác để hỗ trợ các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài và doanh nghiệp trong nước (Quỹ hỗ trợ).

qh-16979501545131880217563-0-0-1250-2000-crop-1697950159510915010004

Ảnh: Quochoi.vn

Việc áp dụng các quy định về Thuế tối thiểu toàn cầu từ năm 2024 theo hướng dẫn của Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) và quyết định thành lập Quỹ hỗ trợ có tính cấp thiết để vừa chủ động giành được quyền đánh thuế bổ sung, vừa tạo môi trường đầu tư thuận lợi nhằm "giữ chân" và tiếp tục thu hút mạnh mẽ dòng vốn đầu tư nước ngoài vào Việt Nam.

Ngoài ra, việc thông qua Nghị quyết về việc áp dụng thuế thu nhập doanh nghiệp bổ sung theo quy định chống xói mòn thuế toàn cầu và quyết định chủ trương thành lập Quỹ hỗ trợ đầu tư, nhằm nội luật hóa các cam kết quốc tế và tạo môi trường đầu tư kinh doanh thuận lợi để hỗ trợ doanh nghiệp.

Ngoài ra, nhằm tháo gỡ những khó khăn hiện tại, đồng thời thể chế hóa những định hướng phát triển chiến lược của đất nước trong những năm tiếp theo, Quốc hội đã kịp thời ban hành nhiều quyết sách quan trọng như: Tiếp tục thực hiện giảm 2% thuế suất thuế giá trị gia tăng; cho phép tiếp tục phân bổ hơn 100.000 tỷ đồng còn lại của kế hoạch đầu tư công trung hạn vốn ngân sách trung ương giai đoạn 2021-2025, Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội và các Chương trình mục tiêu quốc gia cho các bộ, cơ quan Trung ương và địa phương để bổ sung thêm vốn cho nền kinh tế;

Thông qua Nghị quyết số 98/2023/QH15 thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP.HCM; quyết định và điều chỉnh chủ trương đầu tư một số dự án quan trọng thuộc thẩm quyền của Quốc hội;

Sửa đổi, bổ sung căn bản các thủ tục, quy định về xuất, nhập cảnh của công dân Việt Nam và người nước ngoài ở Việt Nam; thông qua Quy hoạch tổng thể quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050; Tiếp tục cho phép thí điểm một số chính sách đặc thù đầu tư 21 dự án đường bộ quan trọng quốc gia kết nối vùng và liên tỉnh; yêu cầu hoàn thiện khung pháp lý đồng bộ để triển khai kịp thời, hiệu quả phương án cải cách tiền lương theo Nghị quyết số 27-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng từ ngày 1/7/2024….

Cải cách thể chế giúp khai thông nguồn lực

Chia sẻ với Tạp chí Nhà đầu tư/Nhadautu.vn về công tác xây dựng thể chế, đại biểu Quốc hội Lê Thanh Vân (đoàn Cà Mau) nêu 5 nhóm nhân tố tác động mạnh mẽ đến việc tăng trưởng bền vững, bao gồm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực; cải cách thể chế; tiếp cận, làm chủ khoa học, công nghệ tiên tiến; sử dụng có hiệu quả đồng vốn và chấn hưng văn hoá và đạo đức dân tộc.

Ông Lê Thanh Vân dành nhiều tâm huyết cho đề xuất "cởi trói" về mặt thể chế, góp phần quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Vị đại biểu cho rằng, cần có các biện pháp mạnh mẽ trong cải cách thể chế, cần coi thể chế như một nguồn lực, sớm thành lập ban chỉ đạo trung ương về cải cách thể chế, coi đây là một điểm đột phá quan trọng.

Đại biểu Vân đặc biệt quan tâm 3 nhóm thể chế về kinh tế: Xác lập bình đẳng trong phân phối nguồn lực xã hội không kể công và tư; bảo vệ chế độ hợp đồng, bảo vệ tài sản; giải quyết tốt quan hệ Nhà nước - thị trường. "Việc các ngành, địa phương xin cơ chế đặc thù cho thấy chiếc áo cơ chế của chúng ta đã quá chật hẹp. Cho nên, cần rà soát đồng bộ để may cái áo mới cho thích hợp thay vì vá víu một cách ngắn hạn", đại biểu Lê Thanh Vân nhìn nhận.

Đại biểu Quốc hội Vũ Tiến Lộc cũng cho rằng để phục hồi, phát triển kinh tế, tiền bạc là quan trọng nhưng có thứ còn quan trọng hơn tiền bạc đó là thể chế.

"Thể chế tốt thì khai thông nguồn lực và giúp tiền đẻ ra tiền, còn thể chế tồi thì có tiền cũng không tiêu được", đại biểu Lộc nói và nhấn mạnh, điều quan trọng nhất trong bối cảnh hiện nay là phải tiếp tục đẩy mạnh cải cách thể chế, đơn giản hoá các thủ tục hành chính.

Trên thực tế, người dân và doanh nghiệp phản ánh thủ tục hành chính đang ngày càng nặng nề hơn trong thời gian vừa qua. Do đó, phải khắc phục cho được vấn đề pháp lý chồng chéo, bất cập. Đồng thời, phải xoá bỏ tâm lý sợ oan sai, e ngại thanh tra, kiểm tra của các cán bộ công chức và doanh nghiệp.

Từ đó, đại biểu Vũ Tiến Lộc nhận định cần nghiên cứu "đặt" giới hạn tần suất, phạm vi thanh tra, kiểm tra để các bộ ngành, địa phương và doanh nghiệp yên tâm tập trung nỗ lực để giải ngân các gói hỗ trợ phục hồi kinh tế.

"Chúng ta cần bổ sung ngay các chế tài kinh tế phù hợp để xử lý các vi phạm và không hình sự hoá các quan hệ kinh tế. Đồng thời, triển khai tích cực, tận tâm các biện pháp bảo vệ cán bộ và cả các doanh nhân dám nghĩ, dám làm vì lợi ích chung, trong đó có yêu cầu phải luật hoá các quy định về vấn đề này", đại biểu Vũ Tiến Lộc nói.

Cũng theo ông Vũ Tiến Lộc, trong thời điểm khủng hoảng, giải pháp "kinh điển" trực diện có thể phát huy được hiệu quả trực tiếp nhanh nhất là bơm tiền vào nền kinh tế. Các quyết định bơm tiền đã được Quốc hội ban hành, nhưng việc triển khai thực hiện lại gặp rất nhiều trở ngại. "Vì thế, cần giải quyết tình trạng có tiền không tiêu được. Chừng nào tình trạng này còn thì khó hy vọng phát triển bứt phá thời gian tới", ông Lộc nêu vấn đề.

  • Cùng chuyên mục
Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng: Khơi thông các nguồn lực cho tăng trưởng 2 con số

Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng: Khơi thông các nguồn lực cho tăng trưởng 2 con số

Trong bối cảnh tình hình thế giới đang diễn biến nhanh và khó lường, Việt Nam cần phải hành động quyết liệt, đặc biệt khơi thông các nguồn lực cho mục tiêu tăng trưởng 2 con số.

Sự kiện - 09/07/2025 06:45

Bí thư Hà Nội: Chính sách phải khả thi, đi vào cuộc sống

Bí thư Hà Nội: Chính sách phải khả thi, đi vào cuộc sống

Bí thư Hà Nội cho rằng, các nghị quyết phải đặt người dân và doanh nghiệp vào vị trí trung tâm. Chính sách ban hành phải khả thi, phải giảm bớt thủ tục, phải thực sự đi vào cuộc sống.

Sự kiện - 08/07/2025 14:06

Tổng Bí thư: Kịp thời phát hiện, xử lý các sai phạm liên quan đến sắp xếp bộ máy

Tổng Bí thư: Kịp thời phát hiện, xử lý các sai phạm liên quan đến sắp xếp bộ máy

Tổng Bí thư nêu rõ tăng cường kiểm tra, giám sát, ngăn chặn, xử lý các sai phạm, tham nhũng, lãng phí, tiêu cực trong công tác bố trí, sắp xếp cán bộ và quản lý tài sản công liên quan sắp xếp bộ máy.

Sự kiện - 08/07/2025 06:45

Tạp chí Nhà đầu tư cùng nhà tài trợ trao 100 suất quà cho trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn ở Nghệ An

Tạp chí Nhà đầu tư cùng nhà tài trợ trao 100 suất quà cho trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn ở Nghệ An

Tạp chí Nhà đầu tư phối hợp với Quỹ bảo trợ trẻ em tỉnh Nghệ An cùng với nhà tài trợ đã trao 100 suất quà trị giá 100 triệu đồng cho trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn ở hai xã Nậm Cắn, Chiêu Lưu.

Sự kiện - 07/07/2025 20:06

Hà Nội đẩy nhanh tiến độ quy hoạch trường đua ngựa

Hà Nội đẩy nhanh tiến độ quy hoạch trường đua ngựa

Xã Sóc Sơn (TP. Hà Nội) đẩy nhanh tiến độ thẩm định, phê duyệt dự án Tổ hợp vui chơi giải trí đa năng trường đua ngựa.

Sự kiện - 07/07/2025 11:27

Đến 2030, Hà Nội phấn đấu kinh tế tư nhân đóng góp khoảng 60% GRDP

Đến 2030, Hà Nội phấn đấu kinh tế tư nhân đóng góp khoảng 60% GRDP

Theo kế hoạch, đến năm 2030, TP. Hà Nội phấn đấu tỷ trọng đóng góp của kinh tế tư nhân đạt 55 - 60% GRDP.

Sự kiện - 07/07/2025 06:45

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng: Đầu tư cao tốc Sơn La - Điện Biên 3 làn theo hình thức PPP

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng: Đầu tư cao tốc Sơn La - Điện Biên 3 làn theo hình thức PPP

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, đầu tư đoạn Sơn La - Điện Biên thực hiện theo hình thức PPP như kế hoạch ban đầu đã xây dựng nhưng quy mô phải thay đổi, làm 3 làn hoàn chỉnh.

Sự kiện - 06/07/2025 10:29

Thủ tướng Phạm Minh Chính hội đàm với Tổng thống Brazil

Thủ tướng Phạm Minh Chính hội đàm với Tổng thống Brazil

Nhân dịp tham dự Hội nghị Thượng đỉnh BRICS mở rộng và thực hiện các hoạt động song phương tại Brazil, trưa ngày 5/7/2025 (giờ địa phương), Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã có cuộc hội đàm quan trọng với Tổng thống Brazil Lula da Silva.

Sự kiện - 06/07/2025 10:25

Chính sách thuế đối ứng của Mỹ tác động như thế nào tới tăng trưởng GDP của Việt Nam?

Chính sách thuế đối ứng của Mỹ tác động như thế nào tới tăng trưởng GDP của Việt Nam?

Nếu mức thuế đối ứng thấp nhất của Mỹ áp dụng với Việt Nam là 10% thì tăng trường GDP của Việt Nam hầu như không bị tác động. Tuy nhiên với mức 20%, GDP sẽ bị giảm 0,7- 0,8%.

Sự kiện - 05/07/2025 16:01

Hà Nội bảo đảm tăng trưởng kinh tế, phục vụ tốt đời sống người dân

Hà Nội bảo đảm tăng trưởng kinh tế, phục vụ tốt đời sống người dân

"Hà Nội tiếp kiểm tra rà soát, đánh giá về thể chế, nhân lực để đạt được mục tiêu tăng trưởng 2 con số, phục vụ tốt đời sống vật chất, tinh thần của Nhân dân", Chủ tịch HĐND TP. Hà Nội nhấn mạnh.

Sự kiện - 05/07/2025 09:50

[Café Cuối tuần] Chính quyền hai cấp: Khi những triết lý quản trị thành hiện thực

[Café Cuối tuần] Chính quyền hai cấp: Khi những triết lý quản trị thành hiện thực

Ngày 1/7/2025, mô hình chính quyền địa phương hai cấp – cấp tỉnh và cấp xã – bắt đầu được vận hành trên phạm vi toàn quốc. Theo mô hình này, cấp trung gian (cấp huyện) được tinh giản, để chỉ còn hai cấp chính quyền: cấp chiến lược (tỉnh/thành phố trực thuộc trung ương) và cấp hành chính – dịch vụ (xã, phường). Mỗi cấp chính quyền đều có cơ quan dân cử và cơ quan hành chính riêng, được phân định rõ ràng chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và trách nhiệm.

Sự kiện - 05/07/2025 09:49

Quảng Ninh đà tăng trưởng rõ nét, nhưng còn nhiều điểm nghẽn cần tháo gỡ

Quảng Ninh đà tăng trưởng rõ nét, nhưng còn nhiều điểm nghẽn cần tháo gỡ

Bức tranh kinh tế Quảng Ninh nửa đầu năm 2025 ghi nhận nhiều gam màu sáng. Song, để bứt phá, tỉnh vẫn cần tháo gỡ các nút thắt trong đầu tư công, thu hút vốn FDI.

Sự kiện - 04/07/2025 16:58

Cuối năm nay sẽ thông xe hơn 47 km đường Vành đai 3 TP.HCM

Cuối năm nay sẽ thông xe hơn 47 km đường Vành đai 3 TP.HCM

10 gói thầu xây lắp chính của dự án đường Vành đai 3 TP.HCM đến nay đạt hơn 45%. Đến cuối năm 2025 phấn đấu đạt trên 70%, đảm bảo mục tiêu thông xe 14,7 km phần cao tốc cầu cạn trên địa bàn TP. Thủ Đức và thông xe kỹ thuật 32,6 km phần cao tốc trên địa bàn Củ Chỉ, Hóc Môn, Bình Chánh.

Sự kiện - 04/07/2025 08:10

Tạp chí Nhà đầu tư trao nhà tình nghĩa cho bà Hồ Thị Nhời

Tạp chí Nhà đầu tư trao nhà tình nghĩa cho bà Hồ Thị Nhời

Ngôi nhà tình nghĩa do Tạp chí Nhà đầu tư hỗ trợ xây dựng cho bà Hồ Thị Nhời (xã Phước Thành, TP. Đà Nẵng) đã được bàn giao, đưa vào sử dụng sáng ngày 3/7.

Sự kiện - 03/07/2025 14:23

Tổng Bí thư đề nghị Hà Nội xử lý nghiêm vi phạm hàng giả, hàng nhái

Tổng Bí thư đề nghị Hà Nội xử lý nghiêm vi phạm hàng giả, hàng nhái

Tổng Bí thư đề nghị Hà Nội quản lý chặt chẽ để đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm và mỹ quan đô thị, quyết liệt đấu tranh, xử lý nghiêm vi phạm về buôn lậu, hàng giả, hàng kém chất lượng.

Sự kiện - 03/07/2025 09:36

Chủ tịch Hà Nội: Cơ hội để Thủ đô đi trước một bước xây dựng chính quyền đô thị hiện đại

Chủ tịch Hà Nội: Cơ hội để Thủ đô đi trước một bước xây dựng chính quyền đô thị hiện đại

Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Trần Sỹ Thanh cho hay, Hà Nội xác định, triển khai Nghị quyết số 57 của Bộ Chính trị không chỉ là nhiệm vụ chính trị đặc biệt quan trọng, mà còn là cơ hội để Thủ đô đi trước một bước trong hoàn thiện thể chế, xây dựng chính quyền đô thị hiện đại.

Sự kiện - 03/07/2025 09:35