'Buôn máy bay': Từ 'gà đẻ trứng vàng' đến gánh nặng tài chính của hãng bay giá rẻ lớn nhất Đông Nam Á
Các giao dịch Sales and leaseback (bán và cho thuê lại) từ những thương vụ “buôn máy bay” đã đóng góp quan cho doanh thu hàng năm của AirAsia nhưng dường như gánh nặng từ các khoản chi phí thuê máy bay khiến kết quả kinh doanh của hãng không mấy khả quan.
Đầu tháng 3 năm nay, hãng hàng không giá rẻ lớn nhất Đông Nam Á - AirAsia đã quyết định chuyển nhượng bộ phận cung cấp dịch vụ cho thuê máy bay để tập trung nguồn lực vào dịch vụ hàng không.
Hôm 1/3, AirAsia Berhad (Malaysia) cho hay Asia Aviation Capital, công ty con của hãng hàng không giá rẻ Đông Nam Á này, đã đạt được thỏa nhuận nhượng lại bộ phận dịch vụ cho thuê máy bay cho BBAM Limited Partnership, một trong những hãng cho thuê máy bay hàng đầu thế giới có trụ sở ở Mỹ.

AirAsia đã quyết định chuyển nhượng bộ phận cung cấp dịch vụ cho thuê máy bay để tập trung nguồn lực vào dịch vụ hàng không.
Vụ chuyển nhượng trị giá 1,18 tỷ USD. Nhóm công ty gồm FLY Leasing Limited (FLY), Incline B Aviation Limited Partnership (Incline) và ngân hàng đầu tư Nhật Bản Nomura Babcock and Brown (NBB) sẽ tiếp nhận 84 máy bay và 14 động cơ từ Asia Aviation Capital.
“Việc chuyển nhượng này phù hợp với chiến lược phát triển và loại bớt những tài sản, lĩnh vực không phải là cốt lõi mà chúng tôi đã thực hiện trong vòng 6 tháng qua - bắt đầu từ trung tâm đào tạo, đơn vị xử lý mặt đất và bây giờ là đơn vị cho thuê”, Tổng giám đốc AirAsia ông Tony Fernandes cho biết.
AirAsia có trụ sở tại Malaysia đã đầu tư mạnh vào lĩnh vực cho thuê máy bay sau khi đặt hàng hàng trăm máy bay từ Airbus với giá rẻ trong những năm gần đây để trở thành một trong những khách hàng lớn nhất của Airbus.
"Các nhà đầu tư đã tỏ ra quan ngại rằng doanh thu của AirAsia phụ thuộc quá nhiều vào thu nhập từ cho thuê máy bay. Thêm vào đó, danh sách đặt hàng máy bay khổng lồ của AirAsia sẽ đòi hỏi nguồn tài chính đáng kể và các nhà đầu tư lo ngại về nguy cơ tăng đòn bẩy tài chính (đòn bẩy tài chính liên quan đến việc sử dụng nợ để thu lợi nhuận trên tài sản)", Reuters dẫn lời bà Corrine Png - Giám đốc điều hành Công ty nghiên cứu vận tải Crucial Perspective tại Singapore.
Shukor Yusof, người sáng lập công ty tư vấn Endau Analytics cho biết: "Số tiền thu được từ hợp đồng chuyển nhượng này hầu như có thể xóa sạch toàn bộ các khoản nợ mà AirAsia đang phải gánh".
Cho thuê máy bay chiếm khoảng 20% doanh thu hàng năm của AirAsia. Tuy nhiên gánh nặng từ các khoản chi phí thuê máy bay đang là vấn đề mà AirAsia phải đối diện.
Báo cáo tài chính đã kiểm toán niên độ 2015 của Air Asia cho hay, thu nhập từ thanh lý tàu bay và động cơ theo các hợp đồng bán và cho thuê máy bay - "Sale and lease back" (Gain on disposal of aircraft and engine pursuant to sales and leaseback arrangements) của hãng trong năm 2015 là 32.541.000 ringgits - tương đương khoảng 166 tỷ đồng.
Trong khi, tổng doanh thu từ các hoạt động cốt lõi của hãng (vận chuyển hành khách hàng hóa, phụ phí nhiên liệu, kinh doanh phụ trợ, cho thuê chuyến bay, cho thuê tàu bay) là 3.062.553.000 ringgits.
Tuy vậy, tính chung cả năm 2015, AirAsia X BHD vẫn lỗ 349.616.000 ringgits. Lưu ý, một trong các khoản chi lớn nhất của hãng hàng không này là chi phí thuê máy bay (Aircraft operating lease expenses). Với giá trị 706.058.000 ringgits, chi phí thuê máy bay của AirAsia đã tăng gấp hơn 2 lần so với con số tương ứng của 2014 (337.978.000 ringgits).
Theo ông Phan Lê Thành Long - Giám đốc Viện Kế toán Quản trị Công chứng Úc (CMA Australia) tại Việt Nam, xét về bản chất, nghiệp vụ bán tái thuê (sales and leaseback) là nghiệp vụ tài trợ dài hạn thay vì nghiệp vụ bán tài sản thông thường. Tài sản bán được coi là tài sản thế chấp trong nghiệp vụ tài trợ này.
Trong giao dịch Bán tái thuê một công ty có nhu cầu sử dụng tài sản nhưng không có đủ nguồn tài chính để tài trợ cho đầu tư tài sản. Công ty thực hiện bán tài sản cho bên thứ ba, chủ yếu là công ty cho thuê tài chính, và thực hiện thuê lại tài sản đó.
Theo đó, bên cho thuê (bên mua) tài trợ một khoản tiền mặt cho bên thuê thông qua giao dịch bán. Bên đi thuê (bên bán) nhận được một nguồn tài chính đồng thời vẫn được quyền kiểm soát, khai thác và sử dụng tài sản trong suốt thời gian thuê. Thông thường, kỳ hạn trong hợp đồng bán và tái thuê là dài hạn.
Giao dịch bán tái thuê máy bay là giao dịch tài trợ rất phổ biến trong ngành hàng không. Các hãng hàng không tài trợ cho các khoản đầu tư máy bay của mình bằng nghiệp vụ bán tái thuê cho các hãng dịch vụ tài chính hàng không khổng lồ trên thế giới như AerCap hay GECAS (GE Capital Aviation Services). Tại Việt Nam, ngoài Vietjet Air, trong những năm gần đây, hãng hàng không quốc gia Vietnam Airlines cũng sử dụng nghiệp vụ bán tái thuê để tài trợ cho các khoản đầu tư máy bay mới.
Theo quy định của Thông tư 200 - Hướng dẫn chế độ kế toán doanh nghiệp Việt Nam, bên đi thuê (bên bán) trong giao dịch bán tái thuê sẽ phải ghi nhận khoản tiền nhận được từ giao dịch bán tài sản như là một khoản nợ phải trả, nếu bản chất của giao dịch tái thuê là thuê tài chính. Bên đi thuê (bên bán) chỉ được ghi nhận khoản tiền nhận được từ giao dịch bán vào thu nhập khác trên báo cáo kết quả kinh doanh khi bản chất của giao dịch tái thuê là thuê hoạt động.
Theo Chuẩn mực Báo cáo tài chính quốc tế IFRS, bên đi thuê sẽ phải ghi nhận một khoản nợ vay đối với khoản tiền nhận được từ giao dịch bán tái thuê cho dù là thuê tài chính hay thuê hoạt động.
Đối với các nhà phân tích tài chính, việc ghi nhận doanh thu từ giao dịch bán tái thuê là một hành động được gọi tên là “ghi nhận trước lợi nhuận tương lai”, có nghĩa là lấy lợi nhuận có thể đạt được trong tương lai để ghi vào báo cáo tài chính hiện tại.
- Cùng chuyên mục
'Báo chí Hà Tĩnh cần xác lập vai trò tiên phong trong công cuộc chuyển đổi số toàn diện'
Sáng 9/6, Tỉnh ủy, HĐND, UBND, Ủy ban MTTQ tỉnh Hà Tĩnh long trọng tổ chức lễ kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 - 21/6/2025).
Sự kiện - 09/06/2025 14:36
Thủ tướng: Việt Nam sẵn sàng tham gia, dẫn dắt trong các cơ chế hợp tác về biển
Nhân dịp tham dự tham dự Hội nghị UNOC 3 tại Nice, Cộng hòa Pháp, nhận lời mời của Hoàng thân Monaco Albert II, Thủ tướng Phạm Minh Chính cùng Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam đã tham dự Diễn đàn Kinh tế và Tài chính xanh tại Công quốc Monaco.
Sự kiện - 09/06/2025 07:06
Đầu tháng 7 sẽ công bố sáp nhập Quảng Nam và TP. Đà Nẵng
Thông tin được công bố tại Hội nghị giữa Ban Chấp hành Đảng bộ TP. Đà Nẵng và tỉnh Quảng Nam để cho ý kiến về xây dựng văn kiện Đại hội lần thứ XXIII Đảng bộ TP. Đà Nẵng mới, nhiệm kỳ 2025-2030 diễn ra vào ngày 6/6.
Sự kiện - 08/06/2025 10:53
Lãnh đạo UBND cấp xã mới cần có những yêu cầu nào ?
Lãnh đạo, quản lý UBND cấp xã mới phải đáp ứng được các yêu cầu của Bộ Chính trị, có năng lực lãnh đạo, kinh nghiệm quản lý nhà nước, có tư duy đổi mới, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm.
Sự kiện - 08/06/2025 06:47
[Cafe Cuối tuần] Nhà ở xã hội: Cơ hội thực - Thể chế mới
Trong suốt nhiều năm qua, phát triển nhà ở xã hội luôn là một chủ trương đúng, mang đậm tính nhân văn, nhưng lại triển khai rất chật vật. Nguyên nhân không chỉ nằm ở thiếu vốn hay vướng mắc về quỹ đất, mà sâu xa hơn là thiếu một thể chế đủ cởi mở, đủ khích lệ để khu vực tư nhân thật sự nhập cuộc.
Sự kiện - 07/06/2025 10:30
Nguyên Chủ tịch Tập đoàn Cao su Trần Ngọc Thuận bị khai trừ Đảng
Ban Bí thư đã quyết định khai trừ ra khỏi Đảng đối với ông Trần Ngọc Thuận, nguyên Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam.
Sự kiện - 06/06/2025 20:23
Việt - Mỹ ký thêm thỏa thuận nông sản 600 triệu USD
Tiếp tục chuyến công tác ở Mỹ, phái đoàn do Bộ trưởng Nông nghiệp và Môi trường Đỗ Đức Duy dẫn đầu đã ký các thỏa thuận hợp tác thương mại nông sản trị giá 600 triệu USD.
Sự kiện - 06/06/2025 06:45
'Cấm mua, bán dữ liệu cá nhân'
Dự thảo Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân tiếp thu, bổ sung nhiều hành vi nghiêm cấm dữ liệu cá nhân trong đó có cấm mua, bán.
Sự kiện - 05/06/2025 14:21
Thủ tướng chỉ đạo tiếp tục đẩy mạnh cao điểm đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi buôn lậu, gian lận thương mại
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Công điện 82/CĐ-TTg ngày 4/6/2025 về tiếp tục đẩy mạnh cao điểm đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ.
Sự kiện - 05/06/2025 08:43
Báo VietNamNet trực thuộc Bộ Dân tộc và Tôn giáo
Chính phủ ban hành Nghị định quy định Báo VietNamNet về trực thuộc Bộ Dân tộc và Tôn giáo.
Sự kiện - 04/06/2025 18:48
Thủ tướng: Vướng về thể chế thì 'khó đến mấy cũng phải tháo gỡ'
Với các khó khăn, vướng mắc về thể chế, pháp luật, tại phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 5, Thủ tướng yêu cầu dứt khoát phải tháo gỡ, "khó mấy cũng phải tháo gỡ", để biến thể chế thành lợi thế cạnh tranh. Đồng thời, dành thêm hơn 20.000 tỷ đồng, bảo đảm đủ ít nhất 3% ngân sách cho khoa học công nghệ.
Sự kiện - 04/06/2025 14:34
Kịch bản nào cho tăng trưởng kinh tế Việt Nam đến năm 2045?
Bám sát mục tiêu tăng trưởng 2 con số trong giai đoạn 2026-2030, các chuyên gia vừa đưa ra nhận định về các kịch băn tăng trưởng kinh tế Việt Nam đến năm 2045.
Sự kiện - 04/06/2025 10:43
[Gặp gỡ thứ Tư]'Bỏ thuế khoán với hộ kinh doanh - tăng tính công bằng quản lý thuế'
"Việc xóa bỏ hình thức thuế khoán đối với hộ kinh doanh mang nhiều ý nghĩa quan trọng như tăng tính minh bạch và công bằng trong quản lý thuế", Phó cục trưởng Cục Thuế Mai Sơn nhận định.
Sự kiện - 04/06/2025 08:56
Phân biệt rõ hơn giữa đặc khu và đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt
Dự thảo Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) đã bổ sung một số tiêu chí cụ thể làm định hướng cho việc thành lập đơn vị này, đồng thời giúp phân biệt rõ hơn giữa đặc khu và đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt.
Sự kiện - 03/06/2025 17:54
Thủ tướng: Lập quỹ Nhà ở quốc gia ngay trong tháng 6
Thủ tướng Phạm Minh Chính giao Bộ Xây dựng chủ trì với các bộ, ngành liên quan khẩn trương rà soát, cắt giảm thủ tục rườm rà liên quan tới nhà ở xã hội; chủ trì nghiên cứu, xây dựng, trình Chính phủ thành lập Quỹ nhà ở quốc gia, hoàn thành trong tháng 6.
Sự kiện - 03/06/2025 07:04
Thủ tướng yêu cầu đẩy mạnh xử lý tài sản sau sắp xếp
Thủ tướng Phạm Minh Chính vừa ký công điện yêu cầu các bộ ngành, địa phương đẩy mạnh công tác triển khai thực hiện phương án xử lý tài sản sau sắp xếp, tổ chức bộ máy, đơn vị hành chính các cấp.
Sự kiện - 02/06/2025 12:00
- Đọc nhiều
Đáng đọc
- Đáng đọc
Tổng Bí thư Tô Lâm: 'Bộ tứ trụ cột' để giúp đất nước cất cánh
Sự kiện - Update 3 week ago
Thủ tướng: Cần truyền cảm hứng cho doanh nhân cống hiến vì đất nước
Sự kiện - Update 3 week ago
Chuyên gia: Không nên quá ‘hoảng loạn’ với con số thuế 46% từ Mỹ
Tài chính - Update 2 month ago