Tiền ảo Libra của Facebook có "chết yểu"?
Khi có vấn đề về sự thiếu cạnh tranh trong kinh tế và các dịch vụ tài chính, công dân của những nước đang phát triển cần phải xem xét lại những chính trị gia và người điều khiển chính sách của họ. Phương thuốc chữa căn bệnh của họ sẽ không tới từ Mark Zuckerberg.
Kế hoạch đưa ra Libra - "một đồng tiền ảo ổn định" của Facebook có vẻ đang chệch hướng khi những nhà bảo trợ tiềm năng như Paypal, Visa, Mastercard, Stripe, eBay và Mercado Pago đang từ bỏ nó. Điều này không gây ngạc nhiên khi càng ngày người ta càng nhận ra những hậu quả bất lợi tiềm tàng của Libra.
Nếu giữ tình trạng nặc danh cho những người dùng của mình, Libra sẽ trở thành một nền tảng để trốn thuế, rửa tiền và là nguồn tài chính cho khủng bố. Mặt khác, nếu bị lỏng lẻo về mặt bảo vệ thông tin cá nhân, Libra sẽ khiến Facebook tiếp cận được hầu hết những chi tiết riêng tư về mặt tài chính.
Và tiếp theo có những mối nguy hiểm mà Libra tạo ra cho sự ổn định về kinh tế và tài chính. Mặc dù "đồng tiền ảo ổn định" của Facebook sẽ được đảm bảo bằng một danh sách những "tài sản có giá trị bền vững, ít biến động", những ai đã sống qua cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008 hiểu rằng "tài sản ít biến động này" chỉ mang tính trạng thái tâm lý hơn là tính thực chất của tài sản.
Nếu giá trái phiếu của danh mục dự trữ giảm do lãi suất tăng bất ngờ, thì những trái phiếu này sẽ không đáp ứng được việc hoàn ứng khi lưu thông tiền Libra. Khi đó, khối lượng dự trữ sẽ là chủ thể cho một đợt rút tiền ồ ạt. Và bởi vì Libra hoạt động theo kiểu neo cứng tỷ giá nên sẽ không có người cho vay cuối cùng.

Nhiều chuyên gia cho rằng Libra sẽ không có cửa "sống".
Libra cũng có thể làm giảm khả năng ổn định của các chính sách tiền tệ và quản lý. Nếu các công dân của một nước không sử dụng đồng tiền của quốc gia mình, những chính sách điều chỉnh lãi suất của ngân hàng trung ương sẽ không có tác dụng. Để đánh giá đúng những hậu quả của việc này, cần phải nhìn lại lịch sử lâu dài và bất hạnh của Argentina khi đô-la hóa thị trường tài chính của mình.
Cuối cùng, các chính phủ sử dụng quyền kiểm soát để điều chỉnh những dòng chảy vốn sẽ thấy chúng dễ dàng chạy mất. Nền kinh tế của họ sẽ phơi bày sự yếu kém rất lớn trong thị trường tài chính toàn cầu. Và, họ sẽ bị sụp đổ một cách hoàn toàn.
Sự ra đời của Libra đòi hỏi phải có chấp thuận của những nhà quản lý. Những người ủng hộ nó tuyên bố rằng có những lợi ích lớn đối với xã hội, lập luận rằng nó đáng để được chấp nhận. Libra sẽ làm giảm chi phí thanh toán xuyên biên giới, giảm chi phí gửi tiền và cung cấp các dịch vụ tài chính cho số lớn những người không có tài khoản ngân hàng.
Tuy những lý lẽ ủng hộ Libra là không sai nhưng chúng không cần thiết. Chi phí thanh toán xuyên biên giới thực tế đang giảm xuống. Ripple, một công ty có trụ sở tại San Francisco đã sử dụng công nghệ sổ cái phân tán và đồng tiền ảo độc quyền để đơn giản hóa việc chuyển khoản giữa các ngân hàng thương mại với chi phí nhỏ hơn nhiều so với trước.
Bởi Ripple hợp tác với những ngân hàng thương mại dựa trên tiêu chí hiểu luật lệ của khách hàng và đáp ứng các điều kiện về quy chế, công nghệ thanh toán của họ không gây ra những vấn đề như Libra. Các ngân hàng như Santander cũng đã sử dụng công nghệ này để kết nối Châu Âu với Mỹ. Họ cũng đang tự tin để kết nối Mỹ với Châu Mỹ Latinh.

Ripple sử dụng công nghệ sổ cái phân tán để đơn giản hóa việc chuyển khoản giữa các ngân hàng thương mại và khiến chi phí giảm đi nhiều.
Các liên ngân hàng chuyển tiền qua Hiệp hội Viễn thông Liên Ngân hàng và Tài chính Quốc tế SWIFT. Và hiệp hội này cũng không bỏ qua thách thức trên. Hiện SWIFT đang thử nghiệm "GPI Instant" - Sáng kiến đổi mới thanh toán toàn cầu tức thời, nhằm chuyển tiền giữa các ngân hàng tại Bắc Mỹ, Châu Âu và Châu Á, giảm thời gian thanh toán xuống còn khoảng 13 giây.
SWIFT GPI Instant hoạt động dựa trên các hệ thống thanh toán tức thời mới triển khai như FAST của Singapore và TIPS của Ngân hàng Trung ương Châu Âu. Khi Cục Dự trữ Liên bang Mỹ cho hệ thống thanh toán thời gian thực suốt ngày đêm hoạt động vào năm 2023-2024, mạng lưới này sẽ còn được tăng cường hơn nữa.
Trong khi mô hình của SWIFT không dựa vào công nghệ sổ cái phân tán, kiểm tra các giao dịch bằng những bản ghi ở khắp nơi trong cùng một thời điểm, các ngân hàng khác lại đang thử nghiệm điều này. Ví dụ, ECB và Ngân hàng Trung ương Nhật đang khảo sát cách sử dụng công nghệ này trong nội địa và thanh toán xuyên biên giới trong "Dự án Stella".
Hơn nữa, cũng đang có bước tiến đáng kể trong việc giải quyết vấn đề cho người không có tài khoản ngân hàng thông qua những dịch vụ dựa trên nền tảng viễn thông như M-Pesa. Dịch vụ này có nguồn gốc từ Kenya nhưng hiện đã được sử dụng từ Afghanistan cho tới Albania.
Người dùng chỉ cần một chiếc điện thoại di động và hợp đồng với nhà cung cấp dịch vụ viễn thông mà không cần tài khoản ngân hàng. Họ có thể nạp tiền vào tài khoản ở trong cửa hàng gần nơi ở, bảo vệ nó với 1 số PIN và dùng nó để thanh toán cho bất cứ ai có tài khoản.

Với M-Pesa người không có tài khoản ngân hàng chỉ cần có điện thoại di động và hợp đồng với nhà cung cấp dịch vụ viễn thông.
Những nền tảng như M-Pesa không chỉ được sử dụng để thanh toán mà còn có thể cung cấp các dịch vụ tài chính khác như tín dụng vi mô. Nói cách khác, nó đã như Libra khi cung cấp dịch vụ ngân hàng cho những người không có tài khoản ngân hàng.
Những chỉ trích vào các dịch vụ như vậy tập trung vào chi phí của chúng. Tại những đất nước mà các công ty viễn thông có ảnh hưởng lớn, ít phải đối mặt với cạnh tranh, có thể chi phí cho những dịch vụ như vậy sẽ cao. Lúc đó, Libra sẽ có được tính cạnh tranh đột phá.
Nhưng đó cũng chỉ là một điều mơ tưởng. Thực tế là những công ty viễn thông đã thành công "lobby" chống lại việc mở cửa vào ngành công nghiệp của họ, sẽ tiếp tục vận động để cấm cửa Libra.
- Cùng chuyên mục
Thủ tướng mời Tập đoàn Ericsson phát triển mạng 6G, cơ sở dữ liệu cho AI tại Việt Nam
Tổng Giám đốc Tập đoàn Ericsson mong muốn tiếp tục hợp tác để triển khai công nghệ 5G, thúc đẩy chuyển đổi số và công nghiệp 4.0
Đầu tư - 14/06/2025 12:34
Bất động sản - kênh sinh lời ưa chuộng đã chững lại
Sau giai đoạn thanh lọc kéo dài, thị trường bất động sản Việt Nam đang chứng kiến loạt tín hiệu phục hồi. Tuy nhiên, chu kỳ tăng trưởng bền vững từng biến bất động sản trở thành kênh sinh lời ưa chuộng nay đã chững lại.
Đầu tư - 14/06/2025 11:11
Quảng Trị đề nghị giao EVN làm nhà máy nhiệt điện 55.000 tỷ
UBND tỉnh Quảng Trị kiến nghị Bộ Công Thương đề nghị xem xét báo cáo Thủ tướng Chính phủ giao EVN triển khai dự án Nhà máy nhiệt điện Quảng Trị theo trường hợp dự án, công trình điện lực khẩn cấp.
Đầu tư - 14/06/2025 06:45
Hơn 631 tỷ đồng đầu tư nhà ga hàng hóa tại sân bay Đà Nẵng
Dự án Nhà ga hàng hóa tại Cảng Hàng không quốc tế Đà Nẵng được xây dựng trên diện tích đất dự kiến sử dụng hơn 24.618m2, tổng vốn đầu tư hơn 631 tỷ đồng.
Đầu tư - 13/06/2025 15:32
Bình Định chờ 'sóng' FDI Thuỵ Điển
Công ty Syre Thụy Điển sẽ xây dựng Nhà máy tái chế vải Polyester công nghệ cao tại Bình Định với khoản đầu tư gần 1 tỷ USD.
Đầu tư - 13/06/2025 13:26
Quảng Ninh tái cấu trúc hành chính, mở lối cho đầu tư
Từ ngày 1/7/2025, tỉnh Quảng Ninh sẽ chính thức vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp – gồm cấp tỉnh và cấp xã (xã, phường, đặc khu).
Đầu tư - 13/06/2025 09:13
Hình hài cao tốc nối Quảng Bình - Quảng Trị trước ngày thông xe
Cao tốc Vạn Ninh - Cam Lộ nối hai tỉnh Quảng Bình và Quảng Trị với tổng mức đầu tư hơn 9.900 tỷ đồng dự kiến sẽ thông xe vào cuối tháng 6/2025.
Đầu tư - 12/06/2025 19:26
Nhà máy điện gió hơn 5.700 tỷ ở Bình Định tìm nhà đầu tư
Dự án Nhà máy điện gió Vân Canh (tại Bình Định) với tổng vốn đầu tư hơn 5.700 tỷ đồng sẽ triển khai đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư. Dự án hứa hẹn sẽ cung cấp sản lượng điện sạch từ nguồn năng lượng tái tạo cho hệ thống quốc gia.
Đầu tư - 12/06/2025 09:59
Thu hút giới tinh hoa nhờ chính sách visa và ưu đãi thuế
New York, London, Paris hay Tokyo vẫn là điểm đến hàng đầu của giới siêu giàu và các cá nhân có giá trị tài sản lớn. Tuy nhiên, trong làn sóng chuyển dịch hiện nay, nhiều thành phố mới đang dần thu hút dòng vốn đầu tư của giới siêu giàu nhờ chính sách visa đầu tư, ưu đãi thuế và môi trường sống thân thiện.
Đầu tư - 11/06/2025 17:14
Tên mới, chủ cũ tại khu du lịch nghìn tỷ ven biển Hà Tĩnh
UBND tỉnh Hà Tĩnh vừa chấp thuận điều chỉnh chủ trương đầu tư, chấp thuận nhà đầu tư thực hiện Dự án khu du lịch sinh thái biển Xuân Hội.
Đầu tư - 11/06/2025 11:07
Đà Nẵng xác định lại giá đất tại khu đô thị hơn 4.400 tỷ của Trung Nam
Khu đất thuộc khu vực dự án Golden Hills (TP. Đà Nẵng) của CTCP Trung Nam được mời thầu tư vấn xác định giá đất giai đoạn tháng 3/2019.
Đầu tư - 11/06/2025 06:49
Ra mắt trung tâm AI R&D, Qualcomm sẽ tiếp tục đầu tư thêm vào Việt Nam
Ngày 10/6, Qualcomm chính thức ra mắt AI R&D mới tại Việt Nam, bước đi tiếp nối thương vụ sáp nhập bộ phận nghiên cứu mảng AI tạo sinh của VinAI.
Đầu tư - 11/06/2025 06:43
Ông lớn Thái SCG thâu tóm toàn bộ Nhựa Duy Tân, hé lộ bức tranh tài chính
Với thương vụ mới nhất, Công ty SCG Packaging (SCGP) sở hữu 100% cổ phần của Nhựa Duy Tân, củng cố vị thế tại Việt Nam ở ngành bao bì.
Đầu tư - 10/06/2025 17:05
Quốc gia có hệ thống đường sắt cao tốc dài thứ 2 thế giới sẵn sàng hợp tác với Việt Nam
Hai Thủ tướng khẳng định lĩnh vực kinh tế, thương mại, đầu tư là một trong những trụ cột quan trọng trong mối quan hệ Đối tác chiến lược Việt Nam - Tây Ban Nha.
Đầu tư - 10/06/2025 10:41
Vẫn chưa có Siri hỗ trợ AI, 'cá nhân hóa hơn' từ Apple
Tại Hội nghị các nhà phát triển toàn cầu năm nay (WWDC 25), Apple đã công bố một loạt các bản cập nhật cho hệ điều hành, dịch vụ và phần mềm của mình, bao gồm giao diện mới được gọi là 'Liquid Glass' và quy ước đặt tên thương hiệu được đổi mới.
Công nghệ - 10/06/2025 10:16
Phát triển nhà ở cho người già liệu có thực sự tiềm năng?
Trong bối cảnh Việt Nam đang bước vào giai đoạn già hóa dân số nhanh, Hội Môi giới bất động sản Việt Nam (VARS) cho biết, mô hình nhà ở dành cho người cao tuổi hứa hẹn sẽ là loại hình tiềm năng. Tuy nhiên, thực tế cho thấy, phát triển phân khúc chỉ dành riêng cho đối tượng này là điều khó khả thi.
Đầu tư - 10/06/2025 09:16
- Đọc nhiều
-
1
10 bãi biển đẹp nhất Việt Nam
-
2
Thu hút giới tinh hoa nhờ chính sách visa và ưu đãi thuế
-
3
Phát triển nhà ở cho người già liệu có thực sự tiềm năng?
-
4
Thị trường thực phẩm chức năng Việt Nam đang phát triển ra sao?
-
5
Quốc gia có hệ thống đường sắt cao tốc dài thứ 2 thế giới sẵn sàng hợp tác với Việt Nam
Đáng đọc
- Đáng đọc
Tổng Bí thư Tô Lâm: 'Bộ tứ trụ cột' để giúp đất nước cất cánh
Sự kiện - Update 3 week ago
Thủ tướng: Cần truyền cảm hứng cho doanh nhân cống hiến vì đất nước
Sự kiện - Update 3 week ago
Chuyên gia: Không nên quá ‘hoảng loạn’ với con số thuế 46% từ Mỹ
Tài chính - Update 2 month ago