Tiền ảo Libra của Facebook có "chết yểu"?

TIỆP NGUYỄN
09:41 22/10/2019

Khi có vấn đề về sự thiếu cạnh tranh trong kinh tế và các dịch vụ tài chính, công dân của những nước đang phát triển cần phải xem xét lại những chính trị gia và người điều khiển chính sách của họ. Phương thuốc chữa căn bệnh của họ sẽ không tới từ Mark Zuckerberg.

Kế hoạch đưa ra Libra - "một đồng tiền ảo ổn định" của Facebook có vẻ đang chệch hướng khi những nhà bảo trợ tiềm năng như Paypal, Visa, Mastercard, Stripe, eBay và Mercado Pago đang từ bỏ nó. Điều này không gây ngạc nhiên khi càng ngày người ta càng nhận ra những hậu quả bất lợi tiềm tàng của Libra.

Nếu giữ tình trạng nặc danh cho những người dùng của mình, Libra sẽ trở thành một nền tảng để trốn thuế, rửa tiền và là nguồn tài chính cho khủng bố. Mặt khác, nếu bị lỏng lẻo về mặt bảo vệ thông tin cá nhân, Libra sẽ khiến Facebook tiếp cận được hầu hết những chi tiết riêng tư về mặt tài chính.

Và tiếp theo có những mối nguy hiểm mà Libra tạo ra cho sự ổn định về kinh tế và tài chính. Mặc dù "đồng tiền ảo ổn định" của Facebook sẽ được đảm bảo bằng một danh sách những "tài sản có giá trị bền vững, ít biến động", những ai đã sống qua cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008 hiểu rằng "tài sản ít biến động này" chỉ mang tính trạng thái tâm lý hơn là tính thực chất của tài sản.

Nếu giá trái phiếu của danh mục dự trữ giảm do lãi suất tăng bất ngờ, thì những trái phiếu này sẽ không đáp ứng được việc hoàn ứng khi lưu thông tiền Libra. Khi đó, khối lượng dự trữ sẽ là chủ thể cho một đợt rút tiền ồ ạt. Và bởi vì Libra hoạt động theo kiểu neo cứng tỷ giá nên sẽ không có người cho vay cuối cùng.

01FacebookLibramobile

Nhiều chuyên gia cho rằng Libra sẽ không có cửa "sống".

Libra cũng có thể làm giảm khả năng ổn định của các chính sách tiền tệ và quản lý. Nếu các công dân của một nước không sử dụng đồng tiền của quốc gia mình, những chính sách điều chỉnh lãi suất của ngân hàng trung ương sẽ không có tác dụng. Để đánh giá đúng những hậu quả của việc này, cần phải nhìn lại lịch sử lâu dài và bất hạnh của Argentina khi đô-la hóa thị trường tài chính của mình.

Cuối cùng, các chính phủ sử dụng quyền kiểm soát để điều chỉnh những dòng chảy vốn sẽ thấy chúng dễ dàng chạy mất. Nền kinh tế của họ sẽ phơi bày sự yếu kém rất lớn trong thị trường tài chính toàn cầu. Và, họ sẽ bị sụp đổ một cách hoàn toàn.

Sự ra đời của Libra đòi hỏi phải có chấp thuận của những nhà quản lý. Những người ủng hộ nó tuyên bố rằng có những lợi ích lớn đối với xã hội, lập luận rằng nó đáng để được chấp nhận. Libra sẽ làm giảm chi phí thanh toán xuyên biên giới, giảm chi phí gửi tiền và cung cấp các dịch vụ tài chính cho số lớn những người không có tài khoản ngân hàng.

Tuy những lý lẽ ủng hộ Libra là không sai nhưng chúng không cần thiết. Chi phí thanh toán xuyên biên giới thực tế đang giảm xuống. Ripple, một công ty có trụ sở tại San Francisco đã sử dụng công nghệ sổ cái phân tán và đồng tiền ảo độc quyền để đơn giản hóa việc chuyển khoản giữa các ngân hàng thương mại với chi phí nhỏ hơn nhiều so với trước.

Bởi Ripple hợp tác với những ngân hàng thương mại dựa trên tiêu chí hiểu luật lệ của khách hàng và đáp ứng các điều kiện về quy chế, công nghệ thanh toán của họ không gây ra những vấn đề như Libra. Các ngân hàng như Santander cũng đã sử dụng công nghệ này để kết nối Châu Âu với Mỹ. Họ cũng đang tự tin để kết nối Mỹ với Châu Mỹ Latinh.

02FacebookRipple

Ripple sử dụng công nghệ sổ cái phân tán để đơn giản hóa việc chuyển khoản giữa các ngân hàng thương mại và khiến chi phí giảm đi nhiều.

Các liên ngân hàng chuyển tiền qua Hiệp hội Viễn thông Liên Ngân hàng và Tài chính Quốc tế SWIFT. Và hiệp hội này cũng không bỏ qua thách thức trên. Hiện SWIFT đang thử nghiệm "GPI Instant" - Sáng kiến đổi mới thanh toán toàn cầu tức thời, nhằm chuyển tiền giữa các ngân hàng tại Bắc Mỹ, Châu Âu và Châu Á, giảm thời gian thanh toán xuống còn khoảng 13 giây.

SWIFT GPI Instant hoạt động dựa trên các hệ thống thanh toán tức thời mới triển khai như FAST của Singapore và TIPS của Ngân hàng Trung ương Châu Âu. Khi Cục Dự trữ Liên bang Mỹ cho hệ thống thanh toán thời gian thực suốt ngày đêm hoạt động vào năm 2023-2024, mạng lưới này sẽ còn được tăng cường hơn nữa.

Trong khi mô hình của SWIFT không dựa vào công nghệ sổ cái phân tán, kiểm tra các giao dịch bằng những bản ghi ở khắp nơi trong cùng một thời điểm, các ngân hàng khác lại đang thử nghiệm điều này. Ví dụ, ECB và Ngân hàng Trung ương Nhật đang khảo sát cách sử dụng công nghệ này trong nội địa và thanh toán xuyên biên giới trong "Dự án Stella".

Hơn nữa, cũng đang có bước tiến đáng kể trong việc giải quyết vấn đề cho người không có tài khoản ngân hàng thông qua những dịch vụ dựa trên nền tảng viễn thông như M-Pesa. Dịch vụ này có nguồn gốc từ Kenya nhưng hiện đã được sử dụng từ Afghanistan cho tới Albania.

Người dùng chỉ cần một chiếc điện thoại di động và hợp đồng với nhà cung cấp dịch vụ viễn thông mà không cần tài khoản ngân hàng. Họ có thể nạp tiền vào tài khoản ở trong cửa hàng gần nơi ở, bảo vệ nó với 1 số PIN và dùng nó để thanh toán cho bất cứ ai có tài khoản.

03FacebookMPesa

Với M-Pesa người không có tài khoản ngân hàng chỉ cần có điện thoại di động và hợp đồng với nhà cung cấp dịch vụ viễn thông.

Những nền tảng như M-Pesa không chỉ được sử dụng để thanh toán mà còn có thể cung cấp các dịch vụ tài chính khác như tín dụng vi mô. Nói cách khác, nó đã như Libra khi cung cấp dịch vụ ngân hàng cho những người không có tài khoản ngân hàng.

Những chỉ trích vào các dịch vụ như vậy tập trung vào chi phí của chúng. Tại những đất nước mà các công ty viễn thông có ảnh hưởng lớn, ít phải đối mặt với cạnh tranh, có thể chi phí cho những dịch vụ như vậy sẽ cao. Lúc đó, Libra sẽ có được tính cạnh tranh đột phá.

Nhưng đó cũng chỉ là một điều mơ tưởng. Thực tế là những công ty viễn thông đã thành công "lobby" chống lại việc mở cửa vào ngành công nghiệp của họ, sẽ tiếp tục vận động để cấm cửa Libra.

  • Cùng chuyên mục
Regal Group khởi công khu phức hợp hạng sang chuẩn quốc tế đầu tiên ở Đà Nẵng

Regal Group khởi công khu phức hợp hạng sang chuẩn quốc tế đầu tiên ở Đà Nẵng

Dự án Regal Complex sẽ trở thành một khu phức hợp hạng sang chuẩn quốc tế đầu tiên tại Đà Nẵng, hội tụ những giá trị toàn cầu và tinh hoa bản địa.

Đầu tư - 02/09/2025 16:43

Thúc công nghệ chiến lược để tăng tốc phát triển kinh tế

Thúc công nghệ chiến lược để tăng tốc phát triển kinh tế

Để nền kinh tế Việt Nam có thể tăng tốc phát triển, một trong những điểm mấu chốt là thúc đẩy sự hình thành và phát triển của các ngành công nghệ chiến lược, bao gồm bán dẫn, trí tuệ nhân tạo (AI)…

Đầu tư - 02/09/2025 07:29

Shark Hưng lấn sân đầu tư vào AI và Blockchain?

Shark Hưng lấn sân đầu tư vào AI và Blockchain?

Ông Phạm Thanh Hưng (Shark Hưng) chính thức ngồi vào ghế Thành viên HĐQT độc lập của Công ty CP Hyra Holdings, công ty mẹ của Công ty CP Hyra Tek.

Đầu tư - 01/09/2025 14:04

Siêu đô thị và động lực kinh tế Việt Nam

Siêu đô thị và động lực kinh tế Việt Nam

Từ ngày 1/7/2025, việc sáp nhập các tỉnh, thành phố chính thức đi vào vận hành, mở ra một bước ngoặt lịch sử trong tiến trình cải cách bộ máy hành chính và tái cấu trúc không gian phát triển của đất nước. Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh đây không chỉ là sự thay đổi địa giới mà là "sắp xếp lại giang sơn", tạo tiền đề hình thành những không gian phát triển mới và động lực mới cho cả quốc gia.

Đầu tư - 01/09/2025 13:30

Nhà máy chế biến nông sản 500 tỷ đồng của Sao Mai chính thức hoạt động

Nhà máy chế biến nông sản 500 tỷ đồng của Sao Mai chính thức hoạt động

Nhà máy Chế biến Nông sản và Dược liệu Sao Mai không chỉ góp phần nâng cao giá trị gia tăng cho nông sản Quảng Ngãi mà còn mở ra cơ hội việc làm, phát triển kinh tế địa phương.

Đầu tư - 31/08/2025 11:50

Việt Nam có khả năng về đích sớm 'mục tiêu trở thành quốc gia có  thu nhập cao'

Việt Nam có khả năng về đích sớm 'mục tiêu trở thành quốc gia có thu nhập cao'

Không cần đến năm 2045, nếu duy trì mức tăng trưởng kinh tế (GDP) 7-8% mỗi năm. Việt Nam có thể “trở thành quốc gia có thu nhập cao” trước năm 2040.

Đầu tư - 31/08/2025 09:05

Định hình khu thương mại tự do ở Huế gắn với logistics

Định hình khu thương mại tự do ở Huế gắn với logistics

Việc hình thành, phát triển trung tâm logistics không chỉ giúp Huế khai thác triệt để hạ tầng giao thông mà còn là tiền đề để hình thành khu thương mại tự do trong tương lai.

Đầu tư - 31/08/2025 06:45

Đà Nẵng đang hoàn thiện hệ sinh thái phát triển vi mạch bán dẫn

Đà Nẵng đang hoàn thiện hệ sinh thái phát triển vi mạch bán dẫn

Đại sứ Hoa Kỳ Marc E. Knapper cho biết Việt Nam và Hoa Kỳ đang cùng chia sẻ tầm nhìn phát triển vi mạch bán dẫn để đảm bảo an ninh kinh tế, đóng góp vào chuỗi cung ứng và Đà Nẵng là một điểm đến hấp dẫn.

Đầu tư - 30/08/2025 16:46

Triển vọng thu hút vốn FDI năm 2025

Triển vọng thu hút vốn FDI năm 2025

Trong bối cảnh tình hình hình chính trị, kinh tế, thị trường, thương mại và đầu tư toàn cầu biến động khó dự báo, Đảng, Nhà nước đã chủ động đề ra nhiều chủ trương theo hướng đổi mới, sáng tạo nên đã thu được những thành quả đáng ghi nhận, trong đó thu hút vốn đầu tư nước ngoài (FDI) là điểm sáng trong bức tranh kinh tế - xã hội của Việt Nam.

Đầu tư - 30/08/2025 13:21

Bầu Đức: HAGL tái cấu trúc thành công nhờ đặt niềm tin vào nông nghiệp

Bầu Đức: HAGL tái cấu trúc thành công nhờ đặt niềm tin vào nông nghiệp

Sau giai đoạn khủng hoảng với khoản nợ 32.000 tỷ đồng, CTCP Hoàng Anh Gia Lai của ông Đoàn Nguyên Đức đã chọn nông nghiệp để tái cấu trúc hoạt động và thành công.

Đầu tư - 30/08/2025 07:22

Chủ tịch PDR Nguyễn Văn Đạt: 'Tôi sẵn sàng hy sinh lợi ích cá nhân để Phát Đạt bứt phá mạnh mẽ'

Chủ tịch PDR Nguyễn Văn Đạt: "Tôi sẵn sàng hy sinh lợi ích cá nhân để Phát Đạt bứt phá mạnh mẽ"

Ngay sau khi công bố bán 88 triệu cổ phiếu PDR, Chủ tịch Phát Đạt Nguyễn Văn Đạt đã có những chia sẻ thẳng thắn về lý do, tầm nhìn và khát vọng phía sau quyết định gây chú ý này.

Bất động sản - 30/08/2025 07:18

Đầu tư nước ngoài: Đã đến lúc phải “đi bằng hai chân”

Đầu tư nước ngoài: Đã đến lúc phải “đi bằng hai chân”

Sau gần 40 năm thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), rất nhiều “đại bàng” đã đến “làm tổ’ tại Việt Nam. Tuy nhiên ở chiều ngược lại, đầu tư trực tiếp ra nước ngoài (OFDI) vẫn rất mờ nhạt khi mới có vài doanh nghiệp (DN) “đem chuông đi đánh xứ người”.

Đầu tư - 30/08/2025 07:16

Đặc khu Vân Đồn sắp có thêm chung cư thương mại gần 900 tỷ đồng

Đặc khu Vân Đồn sắp có thêm chung cư thương mại gần 900 tỷ đồng

Thị trường bất động sản tại Vân Đồn (Quảng Ninh) đang bước vào giai đoạn phát triển sôi động khi liên tiếp đón nhận nhiều dự án quy mô lớn.

Bất động sản - 29/08/2025 14:02

FPT ký hợp đồng chuyển đổi số 100 triệu USD với khách hàng Mỹ

FPT ký hợp đồng chuyển đổi số 100 triệu USD với khách hàng Mỹ

Tập đoàn công nghệ FPT công bố ký kết hợp đồng trị giá 100 triệu USD trong vòng ba năm với một đối tác Mỹ, nhằm đẩy mạnh chuyển đổi số cho khách hàng tại Bắc Mỹ, châu Âu và Nhật Bản.

Đầu tư - 29/08/2025 13:57

Gỡ thế khó thu hồi vốn ứng trước xây dựng cao tốc TP.HCM - Trung Lương

Gỡ thế khó thu hồi vốn ứng trước xây dựng cao tốc TP.HCM - Trung Lương

Việc xử lý dứt điểm 7.172,32 tỷ đồng vốn ngân sách ứng trước cho Dự án Xây dựng đường ô tô cao tốc TP.HCM - Trung Lương (giai đoạn I) sẽ giúp thực hiện nghiêm kỷ luật tài chính và mở ra cơ hội nâng cấp tuyến đường này theo phương thức đối tác công tư (PPP).

Đầu tư - 29/08/2025 08:09

Quỹ ESG có tiềm năng sinh lời bền vững hơn quỹ truyền thống

Quỹ ESG có tiềm năng sinh lời bền vững hơn quỹ truyền thống

Chuyên gia của Công ty CP Quản lý Quỹ UOB Asset Management (UOBAM) nhận định đầu tư vào các quỹ mở ESG sẽ giúp nhà đầu tư cá nhân kiểm soát tốt rủi ro cũng như gặt hái lợi nhuận bền vững hơn trong dài hạn.

Đầu tư thông minh - 29/08/2025 07:00