Thủ tướng yêu cầu thanh tra dự án bất động sản tăng giá bất thường

Ngày 15/1, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã ký Công điện số 03 yêu cầu các bộ ngành, địa phương tập trung chấn chỉnh, xử lý việc thao túng giá, đầu cơ bất động sản (BĐS) và thanh tra, kiểm tra các dự án đầu tư xây dựng BĐS.

Theo đó, trong năm 2024, tại một số thời điểm, một số khu vực, địa phương giá BĐS, nhà ở tăng cao so với khả năng đáp ứng tài chính của người dân.

Nguyên nhân là do một số hội, nhóm đầu cơ, nhà đầu tư, cá nhân hoạt động môi giới BĐS lợi dụng sự thiếu hiểu biết, tâm lý đầu tư theo đám đông của người dân để thao túng tâm lý, "đẩy giá tăng cao", "tạo giá ảo" gây nhiễu loạn thông tin thị trường nhằm trục lợi; Thông tin về nhà ở, thị trường bất động sản chưa đầy đủ, chưa kịp thời, chưa minh bạch dẫn đến tổ chức, cá nhân thiếu thông tin, có địa phương bị định hướng thông tin bởi một số hội, nhóm đầu cơ, nhà đầu tư, cá nhân hoạt động môi giới BĐS làm nhiễu loạn thông tin thị trường;

Một số chủ đầu tư dự án bất động sản lợi dụng tình hình nguồn cung BĐS hạn chế để đưa ra giá chào bán bất động sản cao hơn so với mức trung bình của các dự án BĐS để thu lợi; Kết quả trúng đấu giá quyền sử dụng đất cao bất thường tại số khu vực làm tăng mặt bằng giá đất, giá nhà ở, BĐS;

Nguồn cung nhà ở, BĐS hạn chế, đặc biệt là thiếu nguồn cung nhà ở thương mại có giá phù hợp với khả năng chi trả của người dân có thu nhập trung bình, thấp và nhà ở xã hội…

Để tăng cường kiểm soát và ổn định thị trường BĐS, giá nhà đất và chấn chỉnh, xử lý kịp thời việc thao túng, đẩy giá và đầu cơ BĐS, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Bộ trưởng Xây dựng, chủ trì phối hợp với Bộ TN&MT và các bộ, ngành có liên quan nghiên cứu đề xuất Đề án thí điểm mô hình "Trung tâm giao dịch BĐS và quyền sử dụng đất do Nhà nước quản lý", báo cáo Thủ tướng trong quý II.

Bên cạnh đó, phối hợp với Bộ Công an để cập nhật, hoàn thiện, vận hành hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia về nhà ở và thị trường BĐS kết nối với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, công chứng, đất đai, đầu tư, hoạt động xây dựng,... bảo đảm phản ánh, cập nhật thường xuyên, kịp thời về tình trạng pháp lý của dự án, các BĐS đủ điều kiện đưa vào kinh doanh, các BĐS tồn kho; về các giao dịch BĐS, hoàn thành trong năm 2025.

Phối hợp với các Bộ Tư pháp, Tài chính, TN&MT nghiên cứu mô hình giao dịch chứng khoán để thực hiện chuyển đổi số để liên thông các thủ tục từ giao dịch BĐS, công chứng, thuế và đăng ký giao dịch đất đai trên môi trường điện tử để bảo đảm công khai, minh bạch về tài sản, giá giao dịch qua đó quản lý và không để thất thoát thuế, báo cáo Thủ tướng trước ngày 30/6.

Chủ động theo dõi tình hình thị trường BĐS và phối hợp chặt chẽ với Bộ TN&MT, Bộ Tài chính và các địa phương để kịp thời có biện pháp, giải pháp điều tiết, bình ổn thị trường thông qua việc điều chỉnh quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; quy hoạch đô thị và nông thôn; chương trình, kế hoạch phát triển đô thị, nhà ở; cơ cấu sản phẩm của các dự án BĐS… theo thẩm quyền hoặc đề xuất cấp có thẩm quyền theo quy định pháp luật.

Đồng thời, chỉ đạo, phối hợp với Bộ Công an và UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương thực hiện thanh tra, kiểm tra, rà soát hoạt động kinh doanh BĐS của các doanh nghiệp, chủ đầu tư, sàn giao dịch BĐS, môi giới BĐS trên địa bàn, đặc biệt là tại các khu vực, dự án có hiện tượng tăng giá bất thường; kịp thời chấn chỉnh, ngăn chặn và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm theo thẩm quyền.

Đề xuất chính sách thuế nhằm hạn chế đầu cơ BĐS

Đối với Bộ trưởng TN&MT, Thủ tướng yêu cầu chỉ đạo, phối hợp với UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tăng cường thanh tra, kiểm tra, rà soát hoạt động xác định giá đất, ban hành bảng giá đất, bồi thường, giải phóng mặt bằng, đấu giá quyền sử dụng đất…; kịp thời chấn chỉnh, ngăn chặn và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm theo thẩm quyền, nhất là hành vi lợi dụng đấu giá quyền sử dụng đất để trục lợi, gây nhiễu loạn thị trường.

Phối hợp với Bộ Xây dựng và các bộ liên quan nghiên cứu, thực hiện chuyển đổi số để liên thông các thủ tục từ giao dịch BĐS, công chứng, thuế và đăng ký giao dịch đất đai trên môi trường điện tử.

Đối với Bộ trưởng Tài chính, nghiên cứu, đề xuất chính sách thuế nhằm hạn chế hoạt động đầu cơ BĐS, bảo đảm phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội của Việt Nam và thông lệ quốc tế.... Trong đó, nghiên cứu phương án thu thuế phần chênh lệch giá giữa giá tính tiền sử dụng đất và giá bán sản phẩm BĐS của các dự án; thu thuế phần chênh lệch các lần giao dịch, báo cáo Thủ tướng trước ngày 30/4.

Đối với Thống đốc NHNN, chỉ đạo rà soát kỹ lưỡng, thanh tra các tổ chức tín dụng cho vay có tài sản bảo đảm là BĐS cần được định giá khách quan, hợp lý, tuân thủ quy định và tập trung quản lý rủi ro tín dụng. Đặc biệt không được tiếp tay cho hành vi thao túng giá, tạo mặt bằng giá mới "ảo", làm mất ổn định và "méo mó" thị trường.

Đối với Bộ trưởng Công an, chỉ đạo các đơn vị nghiệp vụ và công an các địa phương chủ động nắm tình hình, kịp thời phát hiện, điều tra, xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật đối với các tổ chức, cá nhân vi phạm đến mức phải truy cứu trách nhiệm hình sự trong công tác đấu giá quyền sử dụng đất; đưa thông tin sai lệch với mục đích tạo sốt ảo và lừa đảo người dân để trục lợi.

Đối với Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, thực hiện công bố kịp thời thông tin về nhà ở và thị trường BĐS, công khai các văn bản thông báo BĐS đủ điều kiện đưa vào kinh doanh; chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở; quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; quy hoạch đô thị và nông thôn; chương trình phát triển đô thị... bảo đảm công khai, minh bạch thông tin thị trường;

Giải quyết nhanh các thủ tục hành chính trong đầu tư xây dựng các dự án nhà ở, BĐS;

Kiểm soát chặt chẽ việc cấp chứng chỉ hành nghề môi giới BĐS; hoạt động của sàn giao dịch BĐS, doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ môi giới BĐS trên địa bàn, bảo đảm minh bạch hóa, chuyên nghiệp hóa hoạt động này, phòng ngừa, hạn chế việc thiếu kiểm soát, có thể gây bất ổn thị trường;

Tăng cường kiểm tra để kịp thời chấn chỉnh, ngăn chặn và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm.