'Thái tử Samsung' có thể chưa kế vị ngay vì các rắc rối pháp lý

Ông Lee Jae-yong đã được chuẩn bị trong nhiều thập kỷ để tiếp quản Samsung, tập đoàn do ông nội sáng lập và cha mình gây dựng thành một đế chế công nghệ. Mặc dù vậy, ngay cả sau khi người cha - Chủ tịch Samsung Electronics Lee Kun-hee qua đời, con trai duy nhất của ông có thể phải đợi thêm một thời gian nữa để kế vị.

'Thái tử Samsung' đang bị vướng vào hai phiên tòa với cáo buộc hối lộ và gian lận kế toán nhằm tạo điều kiện cho việc kế vị. Dù ông Lee - hiện là Phó Chủ tịch Samsung Electronics - liên tục phủ nhận mọi cáo buộc, ông có thể phải đối mặt án tù nếu bị kết tội.

Samsung có thể trì hoãn việc đưa ông Lee Jay Yong vào vị trí Chủ tịch tập đoạn, ít nhất là đến khi phiên tòa đầu tiên kết thúc (dự kiến trong vài tháng tới).

Động thái này để tránh trường hợp Chủ tịch vừa nhậm chức đã phải đi tù. Điều này cũng đồng nghĩa với việc Samsung sẽ vận hành mà không có chủ tịch trong vài tháng.

Dù vậy, Samsung Electronics vẫn có nhiều vị lãnh đạo đáng kính trọng đang điều hành các hoạt động chủ chốt, còn Jae-yong chỉ ra những quyết định lớn, mang tính chiến lược với tư cách là Phó Chủ tịch.

"Tôi cho rằng Lee Jay Yong sẽ được bổ nhiệm làm Chủ tịch vào đầu năm sau. Có thể bản thân ông ấy cũng đang đợi cho tới khi vụ truy tố hối lộ kết thúc", nhà phân tích Lee Sang-hun tại công ty HI Investment & Securities, nhận định.

Samsung hiện vẫn từ chối bình luận về việc này và không tiết lộ ai sẽ đảm nhiệm vai trò Chủ tịch cũng như thời điểm bổ nhiệm.

Thời điểm ông Lee Jae-yong chính thức trở thành Chủ tịch Samsung Electronics là yếu tố nhạy cảm trong bối cảnh mức độ bất mãn với các tập đoàn quyền lực nhất của công chúng Hàn Quốc đang tăng từ vài năm qua.

Các phản ứng dữ dội này bắt nguồn một phần từ các cáo buộc hối lộ với ông Lee, trong vụ án khiến Tổng thống khi đó là bà Park Geun-hye bị phế truất.

Ngoài ra, kế hoạch chuyển giao quyền lực cũng thêm phức tạp với số tiền thuế thừa kế khổng lồ mà gia đình Samsung sẽ phải nộp. Theo Bloomberg Billionaires Index, cố Chủ tịch Lee Kun Hee sở hữu khối tài sản 20,7 tỷ USD với khoản thuế thừa kế lên tới 10 tỷ USD, theo luật pháp Hàn Quốc.

Chung Sun-sup, giám đốc điều hành của hãng nghiên cứu Chaebul, cho biết rằng: "Việc bán cổ phiếu có thể gây ra rắc rối vì chúng sẽ làm giảm quyền kiểm soát của gia đình đối với tập đoàn. Thực sự, không có gia đình nào sẽ làm như vậy. Thay vào đó, họ đều chọn thanh toán bằng tiền mặt trong vòng 5 năm. Tiền mặt có thể được chuẩn bị thông qua các phương thức như cổ tức hoặc tiền lương".

Samsung hiện không có nhiều lựa chọn thay thế ông Lee Jae Yong cho vị trí Chủ tịch tập đoàn. Kể từ khi ông Lee Kun Hee phải nằm viện vì đột quỵ vào năm 2014, Lee Jae Yong đã trở thành bộ mặt của Tập đoàn Samsung.

Ông Lee từng theo học Đại học Keio tại Nhật Bản và Trường Kinh doanh Harvard tại Mỹ sau khi nhận bằng tốt nghiệp Đại học Quốc gia Seoul. Sử dụng thành thạo 3 ngoại ngữ, ông điều hành Samsung với phong cách hướng ra quốc tế khi hậu thuẫn cho hàng loạt thương vụ hợp tác với những đối tác quan trọng như Apple.

Chang Sea-Jin - giáo sư tại Trường Kinh doanh thuộc Đại học Quốc gia Singapore cho biết các lựa chọn thay thế ông Lee có thể còn tệ hơn. Theo ông, bổ nhiệm một Chủ tịch tạm thời từ đội ngũ lãnh đạo cao cấp của Samsung sẽ làm phức tạp thêm vấn đề. Vì khi đó, tập đoàn sẽ có thêm một tầng lãnh đạo khi ra quyết định.

"Quan điểm của tôi là Lee Jae-yong nên nhận chức Chủ tịch ngay lập tức. Dù tình hình thế nào, ông ấy sẽ cần phải ra quyết định cho tập đoàn", vị giáo sư phát biểu.

Thực sự, Samsung không thể coi nhẹ việc này. Tập đoàn này đang phải đối mặt với các thách thức từ Apple và sự cạnh tranh ngày càng gay gắt của các hãng smartphone Trung Quốc. Không chỉ vậy, họ cũng đang gặp khó khăn về giá chip nhớ.

Giáo sư Chang chỉ ra rằng ông Lee sẽ không phải điều hành các đơn vị kinh doanh riêng lẻ bởi họ đã có một đội ngũ quản lý chuyên nghiệp để làm điều đó.

Thực tế này khác biệt hoàn toàn so với thời kỳ đầu cha ông lên giữ chức Chủ tịch tập đoàn, khi ông Lee Kun Hee can thiệp sâu vào các mảng kinh doanh chủ chốt.

"Ông ấy không cần làm một Lee Kun-hee khác khi Samsung đã có nhiều nhà quản lý chuyên nghiệp hơn. Ông ấy nên là một Chủ tịch khác với cha mình", giáo sư Chang nói.

Những rắc rối pháp lý của ông Lee có thể kéo dài nhiều năm. Trong đó, phiên tòa xét xử lại các cáo buộc hối lộ và tham nhũng sẽ diễn ra trong năm nay và kết luận có thể được đưa ra vào đầu năm sau. Còn cáo buộc mới hơn liên quan tới sai phạm kế toán có thể sẽ được xét xử vào tháng 1/2021 và dự kiến kéo dài trong vài tháng.

Dù vậy, các vụ án này tại Hàn Quốc không khiến họ bị kỳ thị như ở nhiều nước khác. Ông Lee Kun-hee từng hai lần bị kết tội và được ân xá hai lần. Chủ tịch SK Group cũng vào tù năm 2013, sau đó quay lại điều hành công ty năm 2016.

(Theo Bloomberg)

Bài liên quan

Gia đình Chủ tịch Samsung sẽ nộp 10 tỷ USD thuế thừa kế trong vòng 5 năm

Cổ phiếu Samsung tăng giá sau khi Chủ tịch qua đời

Khối tài sản gần 21 tỷ USD chủ tịch Samsung để lại gồm những gì?

Dấu ấn hơn một thập kỷ Samsung đầu tư tại Việt Nam-Bài cuối: 'Chính phủ Việt Nam sẽ tiếp tục đồng hành với Samsung'