Những dấu hỏi lớn với hệ thống KRX
Hệ thống công nghệ KRX sau 12 năm triển khai và nhiều lần lỡ hẹn vẫn chưa thể giao dịch được, là chủ đề đang nhận được sự quan tâm rất lớn của giới đầu tư cũng như công luận.
Sở giao dịch Chứng khoán TP.HCM. Ảnh: Huy Ngọc.
Ngày 21/4/2024, Sở GDCK TP.HCM (HoSE) có công văn khẩn gửi các công ty chứng khoán về việc triển khai chính thức hệ thống công nghệ giao dịch mới KRX từ ngày 2/5/2024.
Trước đó, HOSE đã tiến hành thử nghiệm diễn tập hệ thống KRX với các công ty chứng khoán qua đợt 1 trong nửa đầu tháng 3 và đợt 2 từ nửa cuối tháng 3/2024.
Thông báo này sau đó được truyền bá rộng rãi, đưa tới hi vọng lớn cho cộng đồng nhà đầu tư chứng khoán. Theo giới thiệu, hệ thống KRX sẽ đáp ứng hạ tầng để áp dụng các sản phẩm, giải pháp giao dịch và thanh toán mới cho thị trường chứng khoán Việt Nam như: Giao dịch trong ngày (T+0), bán khống (short selling), rút ngắn thời gian thanh toán, hợp đồng quyền chọn (option contract), áp dụng hệ thống thanh toán bù trừ trung tâm (CCP).
Sự kỳ vọng ngày càng lớn hơn, khi hệ thống đã được triển khai cách đây tới...12 năm. Gói thầu thiết kế, cung cấp lắp đặt và chuyển giao hệ thống công nghệ thông tin được chủ đầu tư là HOSE ký với Sở Giao dịch chứng khoán Hàn Quốc (KRX) năm 2012, trị giá 600 tỷ đồng. Theo dự tính của HOSE, giai đoạn triển khai hệ thống KRX kéo dài trong khoảng 18 tháng và dự kiến đưa hệ thống chính thức hoạt động vào quý I/2015.
Tuy nhiên, trái ngược lại với kỳ vọng của giới đầu tư, đến ngày 25/4, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (SSC) đã có công văn hỏa tốc gửi các Sở giao dịch và Tổng Công ty Lưu ký và Bù trừ chứng khoán (VSDC), không chấp thuận việc áp dụng KRX vào ngày 2/5/2024 theo tờ trình của HOSE, với lý do việc áp dụng này chưa tuân thủ quy định pháp luật.
Như vậy, kể từ khi có thông báo triển khai hệ thống KRX với thị trường chứng khoán Việt Nam, HOSE đã có 8 lần dời lịch vận hành vào những năm 2015, 2017, 2019, 2020, 2021, 2022, 2023 và mới đây nhất là ngày 2/5/2024.
Những diễn biến trái ngược dồn dập giữa HOSE và cơ quan cấp trên SSC đang đặt ra dấu hỏi lớn đối với khả năng áp dụng, triển khai trên thực tế đối với hệ thống KRX.
Trao đổi với Nhadautu.vn, đại diện nhiều công ty chứng khoán bày tỏ nghi ngại đối với việc áp dụng chính thức hệ thống KRX. "Quá trình kiểm thử vẫn còn nhiều lỗi, và không có gì đảm bảo sẽ không xảy ra lỗi nghiệm trọng, thậm chí mất dữ liệu nếu vận hành chính thức", một nguồn tin cho hay, nhấn mạnh thêm họ đã dành ra nhiều nguồn lực, thời gian trong các đợt kiểm thử hệ thống KRX vừa qua.
Tại công văn hoả tốc "phanh" việc áp dụng KRX, SSC đã hé lộ tình trạng không mấy lạc quan của hệ thống KRX, đó là:
- HOSE chưa có báo cáo Bộ Tài chính, Sở Giao dịch chứng khoán Việt Nam (VNX) và chưa có ý kiến của các đơn vị thụ hưởng (HNX, VSDC) về việc áp dụng KRX.
- Chưa có biên bản nghiệm thu tổng thể giữa chủ đầu tư, nhà thầu và các đơn vị thụ hưởng.
- Chưa thể hiện hệ thống KRX đã được đơn vị chủ quản phê duyệt cấp độ an toàn thông tin (cấp độ 4) theo quy định.
Sau 12 năm triển khai, hệ thống KRX vẫn "nằm trên giấy", với giá trị sử dụng vẫn còn bỏ ngỏ, dẫn tới nhiều băn khoăn của giới đầu tư:
Thứ nhất, hệ thống KRX có áp dụng được không? Sau hơn một thập kỷ, hệ thống này có còn hiện đại, phù hợp và đáp ứng được các yêu cầu của TTCK Việt Nam trong tương lai hay không?
Thứ hai, trong trường hợp không áp dụng được hay việc áp dụng có thể dẫn tới nhiều hệ luỵ, có chăng cần sớm tìm kiếm các phương án khác, đặt hàng các nhà cung cấp khác, có thể trong hay ngoài nước?
Còn nhớ để giải quyết sự cố nghẽn lệnh vào đầu năm 2021, một tập đoàn công nghệ trong nước chỉ mất hơn 3 tháng để sửa đổi hệ thống giao dịch HNX áp dụng sang HoSE, nâng công suất giao dịch từ 1 triệu lệnh/ ngày lên 3-5 triệu lệnh/ ngày. Hệ thống này tới nay vẫn vận hành ổn định.
Trên thực tế, việc liên tục "delay" triển khai KRX đang khiến thị trường chứng khoán Việt Nam rất "mất điểm" trong mắt giới đầu tư, đặc biệt là nhà đầu tư nước ngoài, các quỹ ngoại. Họ cũng không nhận được những thông tin chính thức về "deadline" cụ thể áp dụng KRX, hay các phương án nếu không áp dụng hệ thống này.
Nâng hạng thị trường chứng khoán cần KRX?
Nhiều thông tin trên thị trường hiện nay gắn việc áp dụng hệ thống KRX với nâng hạng thị trường chứng khoán.
Tuy nhiên, theo các chuyên gia trong lĩnh vực chứng khoán, hệ thống giao dịch KRX cũng như các hệ thống công nghệ thông tin khác, chỉ là hệ thống giao dịch đơn thuần mang tính kỹ thuật, còn việc thị trường có được nâng hạng hay không liên quan tới chính sách pháp luật của Nhà nước.
Dù có nhiều khác biệt, song nhìn chung cả hai tổ chức xếp hạng quốc tế lớn là FTSE Russell và MSCI đều chỉ ra những thiếu sót lớn của Việt Nam là ký quỹ trước giao dịch (Prefunding) và giới hạn tỷ lệ sở hữu nước ngoài (trần "room" ngoại), ngoài ra còn có công bố thông tin bằng tiếng Anh và minh bạch công bố thông tin.
Thủ tướng Chính phủ rất quan tâm và đã nhiều lần chỉ đạo gấp rút tháo gỡ những nút thắt này để sớm nâng hạng thành công thị trường chứng khoán. Việc này đòi hỏi sự vào cuộc đồng bộ và mạnh mẽ từ nhiều bộ, ngành.
- Cùng chuyên mục
Loạt tân binh của thương hiệu Omoda và Jaecoo sắp chào bán tại thị trường Việt nam
Ba mẫu Omoda E5, C5, Jaecoo J7 sẽ được hãng chào bán chính hãng ngay trong quý III năm nay và J6 sẽ gia nhập thị trường năm 2025.
Doanh nghiệp - 09/05/2024 10:09
Nhóm TVS tăng cường hiện diện tại Chứng khoán Vina
TVS hiện đang sở hữu hơn 99,84% vốn TVAM – đơn vị vừa được Chứng khoán Vina phê duyệt việc mua trái phiếu với giá trị giao dịch tối đa mỗi lần là 55 tỷ đồng.
Tài chính - 09/05/2024 10:00
Condotel ở Việt Nam 'bùng nổ' nhưng hoạt động thiếu hiệu quả
Ông Mauro Gasparotti, Giám đốc Savills Hotels khu vực Châu Á Thái Bình Dương cho biết, giai đoạn 2016-2019, có khoảng 12.000 sản phẩm condotel mở bán mỗi năm. Nguồn cung lớn nhưng nhiều sản phẩm mở bán "chạy đua" cam kết lợi nhuận mà thiếu chỉn chu đã ảnh hưởng lớn đến đến kết quả hoạt động.
Bất động sản - 09/05/2024 09:43
Do đâu dự án điện gió Hòa Thắng 4.700 tỷ đồng bị ‘tắc’?
Dự án Nhà máy điện gió Hòa Thắng 1.2 có tổng mức đầu tư 4.700 tỷ đồng. Đến nay đã gần 20 tháng, mặc dù công ty đã hoàn thành 25/25 trụ gió của tổ hợp nhà máy nhưng chưa được nghiệm thu, chưa được cấp giấy phép hoạt động điện lực, gây ảnh hưởng lớn tới doanh nghiệp.
Đầu tư - 09/05/2024 09:37
Nhadautu.vn thay giao diện mới
Từ 9h05 ngày 9/5/2024, Tạp chí điện tử Nhà đầu tư thay giao diện mới nhằm phục vụ bạn đọc tốt hơn.
Sự kiện - 09/05/2024 07:08
Toàn cảnh kinh tế Việt Nam quý I và một số dự báo
Tăng trưởng GDP quý II/2024 dự báo có thể đạt 5,9-6,3%, giúp GDP nửa đầu năm 2024 tăng 5,8 - 6,2% và cả năm 2024 có thể tăng 6-6,5% (theo kịch bản cơ sở) và khoảng 6,5 - 7% (kịch bản tích cực).
Tài chính - 09/05/2024 07:00
Thanh toán tiền điện qua app, tiện lợi với người dùng
Để có thể nhận được thông báo tiền điện tự động từ Tổng Công ty Điện lực Thành phố Hà Nội (EVNHANOI), khách hàng tại Hà Nội có thể linh hoạt sử dụng các ứng dụng chăm sóc khách hàng của ngành điện Thủ đô như App, Website, Email EVNHANOI…
Doanh nghiệp - 09/05/2024 07:00
Sản lượng điện của EVNGENCO1 đạt vượt 111,4% kế hoạch tháng 4
Theo đó, sản lượng điện của Tổng công ty Phát điện 1 (EVNGENCO1) sản xuất với 3,29 tỷ kWh, đạt 111,4% kế hoạch. Đồng thời, Tổng công ty cùng các đơn vị đã nỗ lực phối hợp với địa phương để cung cấp nước tiết kiệm, hiệu quả, làm cơ sở cấp đủ nước phục vụ nhu cầu của hạ du đến hết mùa cạn.
Doanh nghiệp - 09/05/2024 07:00
Aramco, công ty có lợi nhuận cao nhất thế giới đang giúp Ả Rập Saudi thay đổi trật tự kinh tế toàn cầu
Thành phố Cannes ở miền Nam nước Pháp nổi tiếng từ lâu với liên hoan phim hào nhoáng, nơi các ngôi sao điện ảnh thế giới sải bước trên thảm đỏ vào mỗi mùa xuân. Nhưng vào tháng 3 vừa qua, một nhóm diễn viên hạng A khác đã đến thảm đỏ, lần này không phải đến từ Hollywood mà từ Ả Rập Saudi.
Thị trường - 09/05/2024 07:00
Khởi động ngày hè sống 'chất' cùng thẻ tín dụng LPBank JCB Ultimate
Từ ngày 2/5/2024 đến ngày 30/7/2024, LPBank triển khai chương trình ưu đãi "Mở thẻ sang – Hoàn tiền cực chất" dành cho chủ thẻ tín dụng LPBank JCB Ultimate.
Doanh nghiệp - 09/05/2024 07:00
'Lớn' như Vàng Bảo Tín
Trải qua hơn 3 thập niên hình thành và phát triển, nhóm Vàng Bảo Tín đã trở thành thương hiệu danh tiếng với người dân ở Thủ đô Hà Nội nói riêng và khu vực phía Bắc nói chung.
Tài chính - 09/05/2024 07:00
Top 10 người giàu nhất châu Á
Bối cảnh giàu có năng động ở châu Á đã liên tục thu hút sự chú ý của toàn cầu, với một loạt cá nhân ấn tượng ghi dấu ấn trong danh sách tỷ phú theo thời gian thực của Forbes. Nhưng bạn có bao giờ thắc mắc ai đứng đầu danh sách những người giàu nhất châu Á tới giờ không?
Phong cách - 09/05/2024 07:00
Công ty TNHH Giáo dục IDP Việt Nam cấp trái phép 56.200 chứng chỉ IELTS
56.200 chứng chỉ IELTS của IDP được cấp vào năm 2022 là sai quy định, có thể khiến hàng chục nghìn học sinh, sinh viên bị ảnh hưởng vì chứng chỉ không được chấp nhận ở các trường Đại học.
Pháp luật - 09/05/2024 06:30
Thời tiết xấu đi đang tạo ra một thị trường trị giá 25 tỷ USD
Mẹ của Marty Malinow không bao giờ có thể hiểu được con trai bà đã làm gì để kiếm sống. Với bạn bè, bà thường nói cậu ấy là "một nhà môi giới chứng khoán làm được điều gì đó với thời tiết".
Thị trường - 09/05/2024 06:30
Nhà đầu tư nên giao dịch thế nào trong tháng 5?
Tháng 5 là vùng trũng thông tin lợi nhuận, thị trường sẽ chú ý đến tin tức liên quan lãi suất, lạm phát và các thông tin chính sách từ kỳ họp thứ 7 của Quốc hội khai mạc vào ngày 20/5 tới đây.
Đầu tư - 09/05/2024 06:30
Vì sao cổ phiếu Novaland mất 25% giá trị trong 1 tháng?
Nhiều thông tin không tích cực bủa vây Novaland trong 1 tháng qua, từ khó khăn tài chính, lỗ kỷ lục quý đầu năm cho đến giao dịch bán ra hàng triệu đơn vị của cổ đông lớn, nội bộ.
Tài chính - 09/05/2024 06:30
