Người nước ngoài chuộng mua nhà ở Hà Nội

Hội môi giới bất động sản Việt Nam (VARS) cho biết, trong những năm gần đây, Hà Nội không chỉ là trung tâm kinh tế, chính trị, văn hóa hàng đầu của Việt Nam mà còn trở thành điểm đến hấp dẫn với người lao động nước ngoài tại Hà Nội và các tỉnh, thành lân cận.

Đặc biệt, từ khi Luật Nhà ở 2023 chính thức có hiệu lực vào ngày 1/8/2024, việc người nước ngoài sở hữu nhà tại Việt Nam trở nên dễ dàng hơn. Chính sách này đã tạo điều kiện thuận lợi, thúc đẩy mạnh mẽ xu hướng người nước ngoài mua nhà tại Hà Nội - một trong những thị trường bất động sản (BĐS) sôi động nhất cả nước.

Theo đó, với số lượng lao động nước ngoài không ngừng gia tăng cùng sự phát triển kinh tế và làn sóng thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), nhu cầu nhà ở tại Hà Nội của người nước ngoài làm việc ở khu vực miền Bắc là rất lớn. Đặc biệt là nhu cầu sở hữu nhà ở cao cấp khi cơ cấu lao động chủ yếu là lao động chất lượng cao, tập trung vào vị trí nhà quản lý, giám đốc điều hành, chuyên gia, và lao động kỹ thuật.

Riêng tại Hà Nội, mỗi năm có khoảng 10.000 lao động nước ngoài được cấp phép mới, có nhu cầu về nhà ở.

Số liệu của Sở LĐ-TB&XH Hà Nội cho thấy, năm 2023, Sở đã chấp thuận nhu cầu sử dụng lao động nước ngoài cho gần 11.200 lượt tổ chức, doanh nghiệp. Trong đó, có gần 4.200 vị trí công việc nhà quản lý; 190 vị trí giám đốc điều hành; trên 8.000 vị trí chuyên gia; 1.561 vị trí lao động kỹ thuật. Đồng thời, cấp mới 8.747 giấy phép lao động cho lao động nước ngoài; cấp lại 1.234 giấy phép lao động và gia hạn 2.749 giấy phép. Năm 2022, Hà Nội đã cấp mới trên 10.000 giấy phép; cấp lại 868 giấy phép cho lao động nước ngoài làm việc tại Việt Nam. Năm 2021, Hà Nội cũng đã cấp mới và cấp lại giấy phép cho hơn 10.000 lao động.

Người nước ngoài mong muốn tìm kiếm nơi ở và tận hưởng môi trường sống hiện đại, tiện nghi và gần các trung tâm kinh tế - văn hóa.

Các sản phẩm BĐS tại các khu đô thị hiện đại, đa dạng tiện tích dịch vụ là lựa chọn ưu tiên của nhóm này. Không chỉ có nhu cầu về chỗ ở, theo thời gian, số lượng người nước ngoài có nhu cầu sở hữu nhà để sinh sống và gắn bó lâu dài tại Việt Nam cũng gia tăng tương đối mạnh mẽ. Đặc biệt, nhu cầu này được hỗ trợ tích cực bởi Luật Nhà ở 2023.

Cụ thể, theo khoản 1 Điều 17 Luật Nhà ở 2023, tổ chức, cá nhân nước ngoài được sở hữu nhà ở theo thỏa thuận trong giao dịch mua bán, thuê mua, tặng cho, nhận thừa kế nhà ở nhưng không quá 50 năm, kể từ ngày được cấp giấy chứng nhận và được gia hạn 1 lần với thời hạn không quá 50 năm nếu có nhu cầu. Số lượng không quá 30% số lượng căn hộ trong 1 tòa nhà chung cư và không quá 250 căn nhà ở riêng lẻ bao gồm nhà biệt thự, nhà ở liền kề trên một khu vực có quy mô về dân số tương đương 1 phường.

Số lượng người nước ngoài sở hữu nhà ở chưa nhiều

Trước đó, số lượng sở hữu nhà của người nước ngoài tại Việt Nam nói chung, Hà Nội nói riêng, ở mức tương đối thấp.

Thống kê của Bộ Xây dựng cho thấy, tính từ năm 2015 đến hết quý III/2023 đã có hơn 3.000 người nước ngoài mua nhà tại Việt Nam, chủ yếu là các căn hộ chung cư ở dự án nhà thương mại và tập trung ở các tỉnh, thành phố lớn. Trong đó, Hà Nội chiếm hơn phân nửa với 1.765 căn - chỉ chiếm khoảng 0,53% tổng lượng nhà ở trong cả nước giai đoạn 2018-2022.

Trong khi đó, nửa đầu năm 2024, người nước ngoài đã mua hơn 1.000 căn hộ tại Hà Nội. Quý cuối năm 2024, Sở Xây dựng Hà Nội cho phép thêm 7 dự án chung cư, với khoảng 3.000 căn hộ được bán cho người nước ngoài. Chủ yếu là các dự án căn hộ cao cấp trong khu đô thị, phù hợp với nhu cầu của nhóm thu nhập cao này. Các dự án nằm trong khu đô thị cũng nhanh chóng bán hết khoảng hơn 60% quỹ căn được phép mở bán cho người nước ngoài, với mức giá cao hơn 10% so với người Việt Nam.

VARS cho rằng, xu hướng gia tăng sở hữu nhà của người nước ngoài tại Việt Nam nói chung, Hà Nội nói riêng, sẽ tiếp tục phát triển. Đây là tín hiệu tích cực cho thị trường BĐS, góp phần hấp thụ một lượng tương đối lớn các sản phẩm cao cấp, hạng sang vẫn còn "tồn kho" trên thị trường.

Dẫu vậy, để đón đầu cơ hội từ nhóm nhu cầu này, VARS lưu ý các chủ đầu tư nghiên cứu thị trường để xác định nhóm khách hàng mục tiêu đến từ quốc gia nào, khả năng chi trả ra sao. Từ đó, triển khai thực hiện các dự án phù hợp, đáp ứng được nhu cầu, thị hiếu của nhóm khách hàng này. Đặc biệt, đây thường là nhóm có yêu cầu cao nên càng cần chú ý để đảm bảo khả năng hấp thụ của sản phẩm.

Bên cạnh đó, chủ đầu tư cần bố trí riêng một bộ phận vừa thông thạo ngoại ngữ, vừa am hiểu về các quy định pháp luật để hỗ trợ tốt nhất cho các khách hàng người nước ngoài.

Đồng thời, chủ đầu tư cần chủ động trong các phương án tìm hiểu, liên hệ và làm việc với các đơn vị có nhu cầu sử dụng lao động nước ngoài để đưa ra các phương án hợp tác phù hợp, đảm bảo đầu ra của sản phẩm.

Bình luận về vấn đề này, chuyên gia BĐS Nguyễn Hoàng cho biết, Luật Nhà ở 2023 đã được chỉnh lý theo hướng tích cực hơn, giúp người nước ngoài dễ dàng tiếp cận với BĐS ở Việt Nam.

Có thể thấy, một vài điểm tích cực trước mắt như: Đa dạng nguồn khách cho các chủ đầu tư, giảm bớt các áp lực trông đợi nguồn khách mua nội địa; Kích thích thị trường BĐS nói chung trong bối cảnh có nhiều khó khăn; Thu hút dòng vốn đầu tư cá nhân của người nước ngoài cho lĩnh vực BĐS; Các dự án sẽ được đầu tư chất lượng tốt hơn, minh bạch hơn, quản lý hiệu quả hơn để đáp ứng các yêu cầu khắt khe của nhà đầu tư nước ngoài; Thị trường BĐS nói chung sẽ mang tầm vóc hội nhập cạnh tranh quốc tế hơn.

"Thị trường BĐS sẽ tiếp tục phát triển, do đó, việc đa dạng nguồn khách mua là điều cần thiết và có lợi cho chủ đầu tư nói riêng và cho lĩnh vực BĐS nói chung. Khi nền kinh tế phát triển, hội nhập thì việc người nước ngoài quan tâm và có nhu cầu mua BĐS ở Việt Nam dù với mục đích để ở hay để đầu tư thì đó là điều tất yếu", ông nói.

Mặc dù đã có điểm mới, nhưng ông Hoàng nhận định, cần chờ thêm hướng dẫn chi tiết để có những quy định pháp lý cụ thể nhằm quản lý hiệu quả và hạn chế những rủi ro. Trong đó, cần chú ý tới quyền sử dụng đất, quyền và hình thức sở hữu công trình, thời hạn sử dụng, nguồn vốn vay/tài chính của khách mua kể cả việc phòng chống rửa tiền, việc sử dụng/vận hành khai thác và quản lý, các loại nghĩa vụ về thuế/phí, tỷ lệ/số lượng/giá trị được mua, thời hạn, quy định về hợp đồng, các chế tài xử lý vi phạm… Ngoài ra, cũng cần có thêm những quy định về người nước ngoài mua BĐS nghỉ dưỡng.

"Lưu ý, việc người nước ngoài mua BĐS chỉ có tính chất kích thích và góp phần làm sôi động, phát triển thị trường BĐS hơn chứ không phải trông chờ vào yếu tố này để "giải cứu" khi thị trường gặp khó khăn", ông nhấn mạnh.