Bước ngoặt của ngành quản lý quỹ Việt Nam

Theo số liệu từ Tổng công ty lưu ký và bù trừ chứng khoán Việt Nam, tính đến cuối tháng 10/2025, nhà đầu tư trong nước sở hữu 11,3 triệu tài khoản chứng khoán. Số tài khoản chứng khoán tương đương với khoảng 11,3% dân số, hoàn thành mục tiêu trước thời hạn 11 triệu tài khoản vào năm 2030. Đáng chú ý, lượng tài khoản của nhà đầu tư cá nhân đạt 11,286 triệu, tức chiếm hơn 99% tổng số lượng tài khoản.

Trong đó, xét riêng tháng 10, nhà đầu tư trong nước mở mới 310.651 tài khoản chứng khoán trong đó chủ yếu là nhà đầu tư cá nhân mở mới 310.000 tài khoản. Đây là con số cao kỷ lục trong vòng một năm qua.

Trao đổi trong Talk show Phố Tài chính (The Finance Street Talk Show), ông Lu Hui Hung, Tổng Giám đốc, CTCP Quản lý Quỹ Phú Hưng đánh giá quy mô nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam đã tăng trưởng rất nhanh trong những năm gần đây, nhưng nếu nhìn vào chất lượng và cơ cấu thì chúng ta vẫn còn nhiều dư địa để cải thiện. Hiện nay, nhà đầu tư cá nhân chiếm khoảng 80 đến 85% giá trị giao dịch thị trường. Đây là tín hiệu cho thấy sự quan tâm rất lớn của công chúng đối với thị trường, nhưng đồng thời cũng tạo ra sự biến động và khiến việc hình thành dòng vốn dài hạn trở nên khó khăn hơn.

Ông Lu Hui Hung dẫn giải ở các thị trường phát triển hơn, tỷ trọng nhà đầu tư tổ chức như quỹ hưu trí, công ty bảo hiểm và các quỹ đầu tư chuyên nghiệp thường lớn hơn nhiều. Chính nhóm nhà đầu tư này mang lại sự ổn định, kỷ luật và nguồn vốn dài hạn, điều mà Việt Nam đang cần cho giai đoạn phát triển tiếp theo.

"Ngành quỹ của chúng ta thực tế đã có bước tiến đáng kể. Hiện cả nước có hơn một trăm quỹ đang hoạt động, cùng sự tăng trưởng mạnh của các quỹ mở. Tuy vậy, tổng tài sản được quản lý hiện mới vào khoảng 6% GDP, vẫn còn khá khiêm tốn so với các thị trường như Trung Quốc khoảng 19% hay Malaysia hơn 50%", CEO Quản lý Quỹ Phú Hưng nhìn nhận.

Chính vì vậy, ông cho rằng việc phát triển ngành quản lý quỹ đóng vai trò rất quan trọng. Các quỹ đầu tư giúp chuyển dòng tiết kiệm của người dân sang đầu tư một cách chuyên nghiệp hơn, giảm rủi ro cho từng cá nhân, đồng thời tăng thanh khoản và hiệu quả vận hành của thị trường. Quyết định 3168 đã nêu rất rõ ưu tiên này với các định hướng như đa dạng hóa sản phẩm quỹ, nâng cấp hạ tầng và mở rộng kênh phân phối.

Khi vai trò của nhà đầu tư tổ chức được củng cố và cơ cấu nhà đầu tư trở nên cân bằng hơn, Việt Nam sẽ có nền tảng vững chắc hơn để thu hút dòng vốn trong nước và quốc tế, những dòng vốn mang tính dài hạn và bền vững, góp phần tạo động lực tăng trưởng qua nhiều thập kỷ chứ không chỉ theo chu kỳ.

Gắn sự phát triển của ngành quỹ với mục tiêu nâng hạng

Ông Hưng khẳng định đây là thời điểm mang tính bước ngoặt đối với ngành quỹ Việt Nam. Quyết định 3168 không chỉ là một chính sách, mà giống như một bản thiết kế tổng thể cho việc thay đổi cách mà nguồn vốn được huy động và quản lý trong nền kinh tế.

Trong thời gian tới, ông Hưng cho rằng sự phát triển của ngành quỹ cần tập trung vào một số định hướng trọng tâm. Thứ nhất là thích ứng với hướng phát triển của các thị trường đi trước ví dụ như từ Hàn Quốc hay Đài Loan (Trung Quốc). Mục tiêu không phải là sao chép, mà để điều chỉnh cho phù hợp với điều kiện của Việt Nam. Đài Loan (Trung Quốc) là một ví dụ điển hình. Thị trường ETF của họ tăng trưởng gấp 32 lần chỉ trong mười năm, nhờ kết hợp tốt giữa việc phát triển một hệ thống phát triển chỉ số rất hiệu quả, kết hợp với sự tham gia mạnh mẽ của các tổ chức và khả năng tiếp cận quỹ thuận tiện cho nhà đầu tư cá nhân.

Thứ hai là cần đa dạng hóa sản phẩm quỹ. Việt Nam đang có lợi thế đặc biệt trong giai đoạn hiện tại khi chuyển đổi số và nhận thức tài chính của nhà đầu tư ngày càng được nâng cao. Đây là cơ hội để chúng ta vượt qua những hạn chế mà các thị trường khác từng gặp phải. Đồng thời, đẩy mạnh các sản phẩm như quỹ ETF theo chủ đề, quỹ ETF trái phiếu và cả quỹ cơ sở hạ tầng cùng với quỹ thị trường tiền tệ; là những sản phẩm có thể hút dòng vốn dài hạn từ các đơn vị bảo hiểm và quỹ hưu trí sớm hơn.

Thứ ba là gắn chặt sự phát triển của ngành quỹ với mục tiêu nâng hạng thị trường.

Nếu kết hợp tốt kinh nghiệm quốc tế với đổi mới theo đặc thù Việt Nam, cùng định hướng đã được đặt ra trong Quyết định 3168, tôi tin rằng ngành quỹ sẽ trở thành động lực quan trọng mang lại dòng vốn dài hạn, bền vững cho thị trường chứng khoán.