Với thuế suất phổ thông hiện nay là 20% (ngoại trừ các doanh nghiệp khai thác tài nguyên và được ưu đãi), nếu cắt giảm 1% thuế TNDN thì sẽ tương đương với gần 11.000 tỉ đồng, hay khoảng 0,2% GDP. Tức là nếu giảm thuế suất 5 điểm phần trăm (từ 20% xuống còn 15%) thì sẽ tương đương với khoảng 55.000 tỉ đồng, hay 1% GDP.

Tuy nhiên, việc cắt giảm thuế này không nhất thiết làm thâm hụt ngân sách tăng thêm 1% GDP bởi rất có thể giảm thuế sẽ khuyến khích các doanh nghiệp mở rộng sản xuất kinh doanh hoặc thành lập mới, tuyển dụng thêm lao động, do vậy Nhà nước sẽ thu được nhiều thuế hơn. Tính toán chính xác tác động của việc thay đổi thuế là một công việc không hề dễ dàng.

Bài liên quan

TS. Nguyễn Đức Thành: Tăng trưởng GDP 2018 có thể đạt 6,83%

Còn theo tính toán từ điều tra doanh nghiệp những năm gần đây, thông tin về lợi nhuận, thuế và chi phí lãi vay của khu vực doanh nghiệp được trình bày trong bảng ở bên.

Lưu ý rằng thuế suất TNDN phổ thông từ năm 2016 đã giảm từ 22% xuống còn 20%. Tổng thu thuế TNDN theo dự toán của Bộ Tài chính năm 2018 đã tăng gần gấp đôi so với thực thu của năm 2016 (có thể do Bộ Tài chính dự báo sẽ có nhiều doanh nghiệp có lợi nhuận hơn và lợi nhuận của mỗi doanh nghiệp cũng cao hơn). Thông tin của năm 2016 cho thấy, nếu thuế TNDN cắt giảm 1 điểm phần trăm thì sẽ làm tăng lợi nhuận sau thuế của khu vực doanh nghiệp khoảng 6.222 tỉ đồng. Trong khi đó, nếu lãi suất giảm 1 điểm phần trăm sẽ giúp cho khu vực doanh nghiệp tiết kiệm được chi phí khoảng 3.585 tỉ đồng.

So với các nước trong khu vực, thuế suất TNDN của Việt Nam hiện nay bằng Thái Lan và Campuchia (20%), thấp hơn so với Malaysia (24%), Trung Quốc và Myanmar (25%), Ấn Độ và Phillipines (30%), và cao hơn so với Singapore (17%), Hồng Kông (16,5%), Hàn Quốc (11-24%). Mục tiêu của việc giảm thuế là kích thích doanh nghiệp (có lãi) mở rộng đầu tư sản xuất và tuyển dụng thêm lao động. Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu trên thế giới đã cho câu trả lời không rõ ràng. Một số nghiên cứu cho thấy ảnh hưởng bất cân xứng của việc thay đổi thuế. Tức là, tăng thuế thì có tác động rất tiêu cực, nhưng giảm thuế đem lại ít tác động tích cực đến tăng trưởng và việc làm, trừ khi nền kinh tế đang trong giai đoạn suy thoái. Trong khi đó, một số nghiên cứu khác lại chỉ ra rằng việc thay đổi thuế, bất kể tăng hay giảm, lại có tác động mạnh đến tăng trưởng và việc làm. Hoặc trong thời gian gần đây, khi đánh giá tác động của việc cắt giảm thuế TNDN của chính quyền Tổng thống Trump, Ngân hàng Trung ương Mỹ ở Atlanta đã kết hợp với các nhà kinh tế của hai đại học Stanford và Chicago thực hiện một cuộc điều tra phỏng vấn các chủ doanh nghiệp về tác động của việc giảm thuế đối với kế hoạch đầu tư của họ. Kết quả cho thấy có đến ba phần tư số chủ doanh nghiệp được hỏi trả lời rằng họ sẽ không thay đổi kế hoạch đầu tư trong vài năm tới; và mặc dù việc cắt giảm thuế hướng tới các doanh nghiệp nhỏ và vừa nhưng đối tượng phản ứng tích cực với việc cắt giảm thuế lại là những doanh nghiệp lớn.

Do vậy, việc cắt giảm thuế TNDN xuống còn 15-17% (như công bố mới đây của Thủ tướng Chính phủ về dự định của Chính phủ) phải được cân nhắc so sánh cẩn trọng với các biện pháp hỗ trợ doanh nghiệp khác. Bởi nếu thất bại, nó sẽ dẫn đến thâm hụt ngân sách cao hơn và cuối cùng lại dồn gánh nặng lên nền kinh tế thông qua các loại thuế, phí khác. Dù có thực hiện cắt giảm thuế hay không, thì việc tháo gỡ rào cản và giảm các chi phí không chính thức hoặc tiêu cực đối với doanh nghiệp cần phải được chú trọng hơn nữa. Bởi lẽ, nó là biện pháp an toàn với ngân sách và hiệu quả trực tiếp hơn đối với doanh nghiệp trong thời gian này.

(Theo Thời báo Kinh tế Sài Gòn)

Bài liên quan

Chủ doanh nghiệp FDI bỏ trốn: Người lao động liêu xiêu vì bị nợ lương, quỵt bảo hiểm

'Ưu tiên doanh nghiệp FDI có chuỗi sản xuất sẵn sàng kết nối với doanh nghiệp Việt'

Khép lại khoảng cách, tăng cường cộng sinh giữa doanh nghiệp FDI và tư nhân trong nước

Thuế nặng: Nguy cơ người cận nghèo thành nghèo