Giảm phạt để hạn chế mua bán ngoại tệ trái phép?
Phạt nặng, giao dịch mua bán ngoại tệ chui vẫn sôi động, nên việc giảm mức phạt theo dự thảo mức của Ngân hàng Nhà nước được đánh giá chưa phải giải pháp tốt để hạn chế tình trạng này.

Phạt nặng, giao dịch vẫn sôi động
Ngày 18.12, trước tiệm vàng H.T (khu chợ Bến Thành, Q.1, TP.HCM) vẫn có 6 - 7 khách hàng đang mua bán các loại ngoại tệ. Một người đàn ông khoảng 50 tuổi hỏi mua USD, nhân viên trong quầy nói vọng ra: “380” (tức 23.380 đồng/USD - PV). Khách đứng bên ngoài báo số lượng khoảng 900 USD và đưa tiền qua ô cửa kính. Vài phút sau nhân viên bên trong đưa ra 9 tờ 100 USD, giao dịch nhanh chóng hoàn tất. Đứng gần chúng tôi là một người đàn ông trung niên khác đang chờ đợi nhận tiền từ việc bán một lượng nhân dân tệ đã đưa cho nhân viên tiệm vàng trước đó. Bên trong vách kính, nhân viên đang đếm xấp tiền vài chục triệu đồng và đẩy ra ngoài cùng một bó tiền Việt còn nguyên dây cột tiền của ngân hàng, ước chừng vài trăm triệu đồng. Người đàn ông bỏ tiền vào cái túi đeo bên hông. Cứ thế, thêm một giao dịch hoàn tất.
Tiệm vàng này không treo bảng làm đại lý thu đổi ngoại tệ của ngân hàng nào nhưng khi có yêu cầu mua bán bất cứ loại ngoại tệ nào, nhân viên nhập thẳng vào máy tính tiền mà không cần xem tỷ giá. Khách đến giao dịch, có cả người nước ngoài.
Với những giao dịch ngoại tệ lớn, người mua và bán kín đáo hơn. Bà Thanh (Q.3, TP.HCM) cho biết: “Tôi quen một người bán ngoại tệ từ nhiều năm nay, khi có nhu cầu chỉ cần điện chốt giá và địa điểm giao, bao nhiêu cũng có”. Những hoạt động này diễn ra công khai, ngay khi quy định phạt mua bán ngoại tệ với tổ chức không được phép mua bán ngoại tệ là 80 - 100 triệu đồng và áp dụng biện pháp tịch thu tang vật ngoại tệ và tiền đồng.
Thực tế sau vụ ông Nguyễn Cà Rê bán 100 USD bị UBND TP.Cần Thơ xử phạt 90 triệu đồng gây nhiều tranh cãi về mức phạt, nên sau đó ở nhiều địa phương, việc xử phạt có uyển chuyển, linh hoạt hơn. Mới đây, cơ quan chức năng tỉnh Nghệ An đã phát hiện một số trường hợp mua bán ngoại tệ, vàng không đúng quy định. Cụ thể, bà Trần Thị Việt (sinh năm 1964, trú tại xã Nghĩa Thuận, TX.Thái Hòa), người quản lý cửa hàng vàng bạc Hùng Việt bán tờ 100 USD và 1 miếng vàng SJC cho 2 khách hàng và bà Hồ Thị Thu Hương (nhân viên tiệm vàng Trường Thắng) bán 2 tờ USD, 1 lượng vàng SJC cho khách hàng. UBND tỉnh Nghệ An đã ra quyết định xử phạt hành chính đối với tiệm vàng Hùng Việt 60 triệu đồng, xử phạt bà Trần Thị Việt 40 triệu đồng; xử phạt bà Hồ Thị Thu Hương 70 triệu đồng vì hành vi mua bán vàng, ngoại tệ không có giấy phép. Đối với khách hàng mua vàng, ngoại tệ trong 2 trường hợp này, cơ quan chức năng đã không xử phạt vì nhận thấy họ không biết các cửa hàng không có giấy phép kinh doanh theo quy định.
Nên “tách” đối tượng xử phạt
Theo dự thảo sửa đổi, bổ sung Nghị định 96 vừa được Ngân hàng Nhà nước công bố, hành vi mua, bán ngoại tệ giữa cá nhân với nhau; mua, bán ngoại tệ với tổ chức không được phép thu đổi ngoại tệ chỉ ở mức phạt cảnh cáo hoặc tiền giảm xuống còn 10 - 20 triệu đồng thay vì 80 - 100 triệu trước đó.
Ông Trần Thanh Hải, Chủ tịch HĐQT Công ty CP đầu tư và kinh doanh VN (VGB), nhận xét: Mức phạt 80 - 100 triệu đồng thì cao quá trong trường hợp người dân không hiểu biết nhưng giảm xuống 10 - 20 triệu đồng cho cả cá nhân và cả tổ chức thì lại thấp quá. Điều này vô hình trung ủng hộ việc mua bán ngoại tệ khối lượng lớn, tính răn đe không cao, hạn chế tình trạng chống đô la hóa trong dân cư.
Ông Hải cho rằng nên thực hiện phạt tiền theo lũy tiến từ 10 - 100 triệu đồng. Ví dụ người dân mua bán dưới 1.000 USD, không hiểu biết, có thể phạt 10 - 20 triệu đồng; còn những tổ chức, tiệm vàng, cá nhân kinh doanh ngoại tệ có hiểu biết về pháp luật thì mức phạt cao hơn. Khi đã áp dụng mức phạt theo lũy tiến thì không cần đưa mức phạt “cảnh báo” sẽ tạo kẽ hở cho người thực thi, bởi không lẽ vi phạm số ngoại tệ lớn mà phạt cảnh cáo.
Luật sư Trương Thanh Đức, Chủ tịch Hội đồng thành viên Công ty luật Basico, có cùng quan điểm là giảm mức phạt tiền sẽ thúc đẩy mua bán ngoại tệ nhiều hơn. Qua các trường hợp phát hiện được, cách ứng xử của mỗi tỉnh thành trong xử lý là khác nhau. Tỉnh thì xử phạt, tỉnh thì không. Do đó quy định sắp tới làm sao để tăng cao tính thực thi. Nghị định cần điều chỉnh 2 đối tượng khác nhau để có mức phạt hợp lý. Đối với doanh nghiệp, tiệm vàng, cá nhân kinh doanh đưa ra mức phạt nặng, còn đối với người dân không hiểu biết thì phạt nhẹ hơn.
Hình thức xử phạt tiền không hẳn quyết định tình trạng hạn chế chống đô la mà cơ quan chức năng cần tăng cường vai trò quản lý. Trước nhất là ổn định giá trị tiền đồng VN. Kế đến là quản lý nguồn gốc tiền. Một người mang lượng ngoại tệ lớn vào ngân hàng không rõ nguồn gốc thì không khác nào cổ vũ cho hoạt động mua bán ngoại tệ bên ngoài.
Luật sư Trương Thanh Đức
(Theo Thanh Niên)
- Cùng chuyên mục
Thêm 2 cổ phiếu chuẩn bị rời sàn HoSE
Vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ công bố thông tin, cổ phiếu PSH và KPF bị HoSE đưa ra quyết định xem xét hủy niêm yết bắt buộc.
Tài chính - 15/06/2025 08:10
Phú Tài giữ mức cổ tức 25% năm thứ hai
CTCP Phú Tài sẽ chi hơn 100 tỷ đồng để trả cổ tức còn lại năm 2024. Với việc đã tạm ứng 10% trước đó, tổng cổ tức doanh nghiệp chi trả đạt 25% và năm thứ hai duy trì tỷ lệ này.
Tài chính - 14/06/2025 11:52
Đầu tư thế nào trong bối cảnh chứng khoán có nhiều biến động?
Sau một giai đoạn phục hồi tốt từ phiên "đáy" của năm 2025 (9/4/2025), VN-Index trong giai đoạn gần đây đang rơi vào trạng thái điều chỉnh với 6/8 phiên giảm điểm tính từ phiên 4/6 đến 13/6.
Tài chính - 14/06/2025 06:45
Giá dầu tăng mạnh, cổ phiếu dầu khí ‘rực sáng’
Nhóm cổ phiếu dầu khí trở thành điểm sáng trên thị trường khi đồng loạt tăng mạnh, trong đó PLX gây chú ý khi tăng hết biên độ.
Tài chính - 13/06/2025 17:26
Lập Sở giao dịch vàng quốc gia: Nhà đầu tư được hưởng lợi gì?
Với việc triển khai Sở giao dịch vàng quốc gia, người dân, nhà đầu tư không chỉ được phép mua vàng vật chất tại các cửa hàng, mà quan trọng hơn là có thể mở tài khoản vàng tại ngân hàng hoặc các tổ chức tài chính trung gian, thực hiện các giao dịch mua, bán vàng tương tự như cổ phiếu…
Tài chính - 13/06/2025 15:43
PVTrans chuẩn bị chia cổ tức cao kỷ lục
PVTrans sẽ phát hành gần 114 triệu cổ phiếu để trả cổ tức năm 2024, tương ứng tỷ lệ 32%. Vốn điều lệ dự kiến tăng lên 4.699 tỷ đồng.
Tài chính - 13/06/2025 13:27
Tôn Đông Á sẽ niêm yết HoSE, trả cổ tức tỷ lệ 40%
Trong bối cảnh thị trường xuất khẩu gặp khó, Tôn Đông Á sẽ tập trung hơn cho thị trường nội địa, mục tiêu nâng tỷ trọng sản lượng lên 75%.
Tài chính - 12/06/2025 15:32
Thị trường vàng ra sao khi xoá bỏ độc quyền vàng miếng?
Ngoài thương hiệu SJC độc quyền bấy lâu nay sẽ có thêm các thương hiệu vàng của các doanh nghiệp, ngân hàng được cấp phép sản xuất, và chỉ những doanh nghiệp có đủ điều kiện mới được cấp hạn mức nhập khẩu vàng nguyên liệu.
Tài chính - 12/06/2025 14:48
Chứng khoán HSC sắp tăng vốn lên 10.000 tỷ đồng
Chứng khoán HSC chào bán 360 triệu cổ phiếu cho cổ đông với giá 10.000 đồng/cp, mục tiêu tăng vốn lên trên 10.000 tỷ đồng.
Tài chính - 12/06/2025 10:53
Nợ xấu ngân hàng: Chưa thể yên tâm
Nghiên cứu vừa công bố của Vietnam Report nhận định nợ xấu đã đi qua thời kỳ khó khăn nhất, tuy nhiên nhóm nợ có khả năng mất vốn đã đạt kỷ lục, chiếm 1,25% tổng dư nợ cho vay khách hàng với trên 176 nghìn tỷ đồng.
Tài chính - 12/06/2025 07:00
Động lực nào cho kế hoạch kinh doanh đột biến của Phát Đạt?
Phát Đạt sẽ đẩy mạnh bán hàng và cải thiện dòng tiền năm nay. 3 dự án trọng tâm gồm Quy Nhơn Iconic, La Pura và chuỗi căn hộ trung cấp Thuận An 1&2.
Tài chính - 11/06/2025 11:47
Viglacera sẽ tái cấu trúc toàn diện
Với việc được ĐHĐCĐ thường niên thông qua, mục tiêu chiến lược quan trọng Viglacera trong giai đoạn phát triển tiếp theo là trở thành tập đoàn kinh tế mạnh ở lĩnh vực vật liệu xây dựng và bất động sản.
Tài chính - 10/06/2025 17:13
Vì sao dòng tiền dồi dào nhưng VN-Index vẫn loanh quanh 1.300 điểm?
Dù thanh khoản thị trường chứng khoán cải thiện, song các chuyên gia nhìn nhận có nhiều yếu tố khiến VN-Index chỉ loanh quanh mốc 1.300 điểm.
Tài chính - 10/06/2025 11:57
Thị trường sắp có thêm công ty chứng khoán vốn trên vạn tỷ
Chứng khoán LPBank sẽ chào bán 878 triệu cổ phiếu để nâng vốn gấp 3 lên 12.668 tỷ đồng, lọt vào số ít các đơn vị có vốn trên vạn tỷ đồng.
Tài chính - 10/06/2025 11:47
Thị trường thực phẩm chức năng Việt Nam đang phát triển ra sao?
Với sự hiện diện của nhiều thương hiệu lớn trong nước và quốc tế cũng như sự mạnh tay trong việc triệt phá các đường dây thực phẩm chức năng giả, thị trường TPCN trong nước được kỳ sẽ tiếp tục tăng trưởng trong thời gian tới.
Tài chính - 10/06/2025 08:29
Đầu tư cổ phiếu nào khi áp lực bán gia tăng?
Áp lực bán hiện hữu, các đơn vị phân tích khuyến nghị nhà đầu tư chốt lời và chờ mua ở nhịp chỉnh với nhóm cổ phiếu có triển vọng kinh doanh quý II tốt.
Tài chính - 09/06/2025 14:59
- Đọc nhiều
Đáng đọc
- Đáng đọc
Tổng Bí thư Tô Lâm: 'Bộ tứ trụ cột' để giúp đất nước cất cánh
Sự kiện - Update 4 week ago
Thủ tướng: Cần truyền cảm hứng cho doanh nhân cống hiến vì đất nước
Sự kiện - Update 4 week ago
Chuyên gia: Không nên quá ‘hoảng loạn’ với con số thuế 46% từ Mỹ
Tài chính - Update 2 month ago