Đòn cân não của Trump: Cuộc chiến giữa hai mô thức

TS. ĐINH HOÀNG THẮNG
10:56 18/09/2018

Ngày 17/9, Mỹ thông báo kế hoạch đánh thuế lên 200 tỷ USD hàng Trung Quốc bán sang Hoa Kỳ. Bắc Kinh tuyên bố có thể từ chối tham gia các cuộc đàm phán thương mại do Washington đề xuất vào cuối tháng này, nếu Mỹ tiến hành áp thuế bổ sung.

Ngày 17/9, trong một động thái tiếp tục gia tăng căng thẳng thương mại giữa hai nền kinh tế hàng đầu thế giới, Tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo sẽ áp 10% thuế lên lượng hàng hóa nhập khẩu của Trung Quốc, trị giá 200 tỷ USD, từ ngày 24/9 và sẽ tăng 25% thuế vào đầu năm 2019.

US-China-trade-war-Bloomberg

Hình minh họa của Bloomberg

Đồng thời trong cùng ngày 17/9, Cố vấn kinh tế hàng đầu của Nhà Trắng Larry Kudlow tuyên bố: “Hoa Kỳ sẵn sàng thương thuyết về một thỏa thuận thương mại với Trung Quốc bất cứ khi nào Bắc Kinh sẵn sàng cho những cuộc thảo luận nghiêm túc giúp giảm thuế quan và bãi bỏ những rào cản thương mại phi thuế quan”.

Tại Câu lạc bộ Kinh tế ở New York, ông Kudlow nói tiếp: “Chúng ta sẵn sàng thương thuyết và thảo luận với Trung Quốc bất cứ lúc nào họ sẵn sàng cho các cuộc đàm phán nghiêm chỉnh và bền vững về thương mại tự do để giảm thuế quan và những rào cản phi thuế quan, mở cửa thị trường, cho phép nền kinh tế cạnh tranh nhất trên thế giới của chúng ta xuất khẩu càng ngày càng nhiều hàng hóa và dịch vụ sang Trung Quốc”.

Không để bị “dí súng vào đầu”…

Tổng thống Trump cảnh báo, nếu Trung Quốc có hành động trả đũa nhằm vào nông dân và các ngành công nghiệp của Mỹ, Mỹ sẽ lập tức tiến hành giai đoạn ba, áp thuế đối với 267 tỷ USD hàng nhập khẩu của Trung Quốc. Tuyên bố này có thể có sẽ có tác động tiêu cực tới tiến trình thảo luận và khiến Bắc Kinh sẽ đưa ra các biện pháp trả đũa trong bối cảnh các quan chức Mỹ và Trung Quốc đang gấp rút chuẩn bị quay trở lại các cuộc đàm phán nhằm giảm thiểu căng thẳng thương mại giữa hai nước.

Không phải ngẫu nhiên, Bắc Kinh cũng vừa tuyên bố có thể từ chối tham gia các cuộc đàm phán thương mại do Washington đề xuất vào cuối tháng này, nếu Mỹ tiến hành áp thuế bổ sung. Tờ Wall Street Journal dẫn lời quan chức Trung Quốc, nhấn mạnh, Bắc Kinh sẽ không đàm phán nếu bị "dí súng vào đầu".

Cho đến nay, chính quyền Mỹ đã đánh thuế theo thứ tự 25 % và 10 % vào hai mặt hàng thép và nhôm Trung Quốc bán sang Hoa Kỳ. Tháng 7/2018, Washington đi thêm một bước nữa khi quyết định áp thuế 25 % lên 50 tỷ USD hàng hóa của Trung Quốc. Tổng thống Trump trong những giờ sắp tới sẽ thông báo quyết định về biểu thuế nhắm vào 200 tỷ USD hàng Trung Quốc xuất khẩu qua Mỹ và còn dọa sẽ đánh thuế lên toàn bộ hàng hóa của Trung Quốc bán sang Hoa Kỳ.

Tờ Financial Times mới đây đưa tin, Trung Quốc đã mời giới tinh anh, gồm những người đứng đầu các công ty tài chính lớn ở Phố Wall của Mỹ tới tham dự một cuộc hội luận được tổ chức ở Bắc Kinh vào ngày 16/9 để thảo luận về xung đột thương mại song phương. Cuộc gặp này diễn ra trong bối cảnh cuộc chiến thương mại leo thang căng thẳng khi Tổng thống Donald Trump đe dọa áp thuế bổ sung lên 200 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc. Đáng chú ý, sau hội nghị này, ông Vương Kỳ Sơn - Phó Chủ tịch Trung Quốc - cánh tay phải đắc lực của Chủ tịch Tập Cận Bình cũng sẽ gặp gỡ những nhân vật này để thảo luận vấn đề thương mại song phương.

Giới chuyên gia nhận định rằng, nếu sự kiện trên thành công, kết hợp với kết quả cuộc gặp giữa Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường và Chủ tịch Tập đoàn Exxon Mobil tại Bắc Kinh hôm 7/9 sẽ mở ra một bước ngoặt mới trong cuộc chiến thương mại Trung-Mỹ. Như vậy, một cuộc đàm phán chính thức có thể sẽ được mở ra và ông Vương Kỳ Sơn sẽ đóng vai trò quan trọng trên bàn đàm phán sau thời gian dài "ở ẩn". Trước đó, kể từ khi cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung Quốc, giới phân tích luôn kỳ vọng ông Vương sẽ đích thân cầm trịch trong các cuộc thương lượng bởi kinh nghiệm đàm phán phong phú cũng như mối quan hệ thân thiết giữa ông với nhiều nhân vật quan trọng ở Mỹ.

Ai thắng ai?

Theo dư luận quốc tế, ông Tập Cận Bình hiện đang bị kẹt ở hai điểm. Một là, trong quá trình thu quyền bính về một mối, ông Tập đã bình định hết các đối thủ nội bộ vùng miền, phe Thượng Hải, Quảng Đông, Trùng Khánh, nên chính trị Trung Quốc mất đi tính đa dạng. Ông Tập cũng trở nên cô đơn vì “duy nhất đúng”. Các báo cáo trình lên chỉ để vừa lòng ông, trong khi nợ công ngoài khu vực tài chính của các tỉnh và thành phố đã lên tới 250% GDP.

Hai là, ông Tập đi lên từ cán bộ trường Đảng, đã xây dựng hình ảnh của mình như một “nhà đức trị”. Điều này hóa ra là một cản trở, vì ông không thế nói ngược nói xuôi theo kiểu tùy hứng như ông Trump và ông cũng không dùng mạng xã hội. Bắc Kinh liên tiếp bị choáng bởi những phát biểu bất ngờ của ông Trump, về Triều Tiên, về Biển Đông, về Trung Quốc. Hệ thống của Bắc Kinh vận hành theo kênh truyền thống, vẫn phải đợi duyệt qua nhiều cấp: đảng, tuyên giáo, an ninh, rồi mới cho Bộ Ngoại giao phát biểu định kỳ.

Trong khi đó thì ông Trump, cứ 4 giờ sáng giờ bờ Đông nước Mỹ, không rõ vì khó ngủ hay sao mà liên tục bắn ra các cú twitter làm nản lòng đối phương. Mỗi lần Trump twett như vậy thực sự khiến ông Tập lúng túng. Ông Tập không có tài khoản mạng xã hội Weibo, WeChat… thay vào đó, một số nhân vật và cơ quan không chính thức đôi khi bắn tin ra thay cho ông. Cái được và mất của ông Trump thật khó định nghĩa, nhưng cái mất đầu tiên của ông Tập là “lo mất uy” thì ngày càng lộ rõ.

Những vụ tan rã của các mạng tín dụng tư vừa qua cho thấy, nếu Trung Quốc là một đại tập đoàn thì cần có một Chủ tịch hội đồng quản trị vững về tầm nhìn xa và một CEO rất quyền biến, linh hoạt. Nay cả hai chức này lại gộp vào một vị trí của ông Tập, còn Lý Thủ tướng chỉ là phụ tá. Và bài toán thương chiến đang diễn ra khá phức tạp. Các đợt thuế ông Trump tung ra đầu tiên để làm vừa lòng cử tri ủng hộ ông trong tinh thần "Hoa Kỳ là trên hết".

Nhưng nay người ta cảm thấy ông Trump muốn đánh quỵ và phá vỡ cả mạng lưới sản xuất - chế biến - xuất khẩu, là xương sống của kinh tế Trung Quốc. Trung Quốc hoàn toàn có thể “ém quân” bằng cách chuyển sản xuất sang Đông Nam Á, sang châu Phi như đang làm, nhưng khó làm nhanh. Để xuất khẩu, Trung Quốc cần công nghệ cao từ Hoa Kỳ, nhưng Trump đã ra lệnh "chặn đứng" nguồn này, bất kể nó có tác động xấu đến chính một số công ty Mỹ./.

  • Cùng chuyên mục
Bộ Công Thương: Mỹ áp dụng thuế đối ứng 20% với Việt Nam

Bộ Công Thương: Mỹ áp dụng thuế đối ứng 20% với Việt Nam

Trong thời gian tới, Việt Nam và Mỹ sẽ tiếp tục thảo luận và triển khai các công việc tiếp theo hướng đến hoàn thành thỏa thuận về thương mại đối ứng.

Sự kiện - 01/08/2025 18:42

Người Hà Nội làm thủ tục hành chính sẽ hưởng 15 tiện ích miễn phí

Người Hà Nội làm thủ tục hành chính sẽ hưởng 15 tiện ích miễn phí

Từ ngày 1/8, người dân đến chi nhánh, điểm phục vụ hành chính công Hà Nội sẽ được hưởng 15 tiện ích miễn phí như đồ ăn nhẹ, wifi, sử dụng robot lễ tân...

Sự kiện - 01/08/2025 15:16

Gia hạn thời gian nhận hồ sơ Giải thưởng Chuyển đổi số Việt Nam 2025

Gia hạn thời gian nhận hồ sơ Giải thưởng Chuyển đổi số Việt Nam 2025

Ban Tổ chức Giải thưởng Chuyển đổi số Việt Nam (Vietnam Digital Awards - VDA) - BTC quyết định gia hạn thời gian nhận hồ sơ đến hết ngày 8/8, thay vì hạn cũ là ngày 30/7.

Sự kiện - 01/08/2025 08:36

Thủ tướng yêu cầu hoàn thành ít nhất 3.000km cao tốc trong năm 2025

Thủ tướng yêu cầu hoàn thành ít nhất 3.000km cao tốc trong năm 2025

Thủ tướng yêu cầu phải dứt khoát hoàn thành mục tiêu ít nhất 3.000 km cao tốc vào cuối năm 2025 mà Đại hội Đảng XIII đã đề ra.

Sự kiện - 01/08/2025 06:45

Đánh thuế chuyển nhượng bất động sản, chứng khoán cần nghiên cứu kỹ lưỡng

Đánh thuế chuyển nhượng bất động sản, chứng khoán cần nghiên cứu kỹ lưỡng

Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc đề nghị Bộ Tài Chính nghiên cứu, tiếp thu các ý kiến, nhất là các nội dung liên quan tính thuế chuyển nhượng bất động sản; cổ phiếu, cổ tức, cổ phiếu thưởng; mức giảm trừ gia cảnh… để thiết kế các quy định thực sự phù hợp trong dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (thay thế)

Sự kiện - 31/07/2025 18:21

Đề xuất quy định mới về giấy phép kinh doanh của nhà đầu tư nước ngoài

Đề xuất quy định mới về giấy phép kinh doanh của nhà đầu tư nước ngoài

Bộ Công Thương đang dự thảo Nghị định quy định chi tiết Luật Thương mại và Luật Quản lý ngoại thương về hoạt động mua bán hàng hóa và các hoạt động liên quan trực tiếp đến mua bán hàng hóa của nhà đầu tư nước ngoài, tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài tại Việt Nam.

Sự kiện - 31/07/2025 09:07

[Gặp gỡ thứ Tư] 'Thu hút nhân tài quyết định sự thành công của Trung tâm tài chính quốc tế Việt Nam'

[Gặp gỡ thứ Tư] 'Thu hút nhân tài quyết định sự thành công của Trung tâm tài chính quốc tế Việt Nam'

Giám đốc Viện TBI cho rằng, các nhà đầu tư quan tâm đến mô hình Trung tâm tài chính quốc tế hai cơ sở ở Việt Nam, đồng thời "hiến kế" thu hút nhân tài đẳng cấp thế giới cho trung tâm này.

Sự kiện - 30/07/2025 09:57

Chỉ tiêu hơn 100.000 căn nhà ở xã hội đứng trước nguy cơ 'đổ vỡ'?

Chỉ tiêu hơn 100.000 căn nhà ở xã hội đứng trước nguy cơ 'đổ vỡ'?

Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu hoàn thành hơn 100.000 căn nhà ở xã hội trong năm nay. Tuy nhiên, mục tiêu này đứng trước nguy cơ "đổ vỡ", do nhiều địa phương nêu vẫn còn vướng mắc trong triển khai.

Sự kiện - 29/07/2025 15:10

Quyết liệt cho mục tiêu tăng trưởng 8,3-8,5%

Quyết liệt cho mục tiêu tăng trưởng 8,3-8,5%

Nhiều giải pháp đã và sẽ tiếp tục được thực hiện để thúc đẩy các động lực tăng trưởng như đầu tư, tiêu dùng, xuất khẩu. Tất cả là để đưa nền kinh tế đạt mức tăng trưởng 8,3-8,5% trong năm nay.

Sự kiện - 29/07/2025 10:23

Hướng thị trường chứng khoán Việt Nam đến những mục tiêu dài hạn

Hướng thị trường chứng khoán Việt Nam đến những mục tiêu dài hạn

Bộ trưởng Bộ Tài chính khẳng định thị trường chứng khoán ngày càng hoàn thiện về khung khổ pháp lý, cấu trúc thị trường, hạ tầng công nghệ, sản phẩm, tổ chức trung gian… và đặc biệt là kênh đầu tư hấp dẫn với hơn 10 triệu tài khoản của nhà đầu tư trong, ngoài nước.

Sự kiện - 28/07/2025 17:41

Thủ tướng khảo sát dự án Nhà ga T2 sân bay Đồng Hới và thăm gia đình thương binh tại Quảng Trị

Thủ tướng khảo sát dự án Nhà ga T2 sân bay Đồng Hới và thăm gia đình thương binh tại Quảng Trị

Chiều 27/7, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã thăm, tặng quà đồng chí Nguyễn Duy Đặng, sinh năm 1946, thương binh 2/4, tỉ lệ thương tật 65%, hiện ở phường Đồng Thuận, tỉnh Quảng Trị.

Sự kiện - 28/07/2025 06:39

Tạp chí Nhà đầu tư dâng hương tri ân các anh hùng liệt sĩ

Tạp chí Nhà đầu tư dâng hương tri ân các anh hùng liệt sĩ

Kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh - Liệt sĩ (27/7/1947 - 27/7/2025), trong các ngày 26, 27/7, đoàn công tác của Tạp chí Nhà đầu tư đã về dâng hương tri ân các anh hùng liệt sĩ tại nhiều “địa chỉ đỏ” ở các tỉnh miền Trung,

Sự kiện - 27/07/2025 17:13

Chủ tịch Hội đồng Trường, Trường Đại học GTVT làm Chủ tịch VALOMA

Chủ tịch Hội đồng Trường, Trường Đại học GTVT làm Chủ tịch VALOMA

PGS. TS. Nguyễn Thanh Chương – Chủ tịch Hội đồng Trường, Trường Đại học GTVT vừa được bầu giữ chức Chủ tịch Hiệp hội phát triển Nhân lực Logistics Việt Nam (VALOMA) nhiệm kỳ 2025 – 2029.

Sự kiện - 27/07/2025 17:01

Bộ Tài chính: Không để vướng mắc về tài chính, ngân sách làm giảm hiệu quả mô hình chính quyền 2 cấp

Bộ Tài chính: Không để vướng mắc về tài chính, ngân sách làm giảm hiệu quả mô hình chính quyền 2 cấp

Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi nhấn mạnh: Không để vướng mắc về tài chính, ngân sách, kế toán, tài sản công ảnh hưởng đến quá trình cũng như làm giảm hiệu quả của việc triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp...

Sự kiện - 27/07/2025 07:45

[Cafe Cuối tuần] Truyền thông chính sách trong thời đại hậu sự thật

[Cafe Cuối tuần] Truyền thông chính sách trong thời đại hậu sự thật

Truyền thông chính sách – vốn là kênh để kết nối Nhà nước với người dân – đang đứng trước thách thức chưa từng có. Một mặt là trách nhiệm truyền tải các quyết sách đúng đắn; mặt khác là nhu cầu đấu tranh với thông tin sai lệch và tái thiết niềm tin công chúng.

Sự kiện - 26/07/2025 10:34

Tăng cường phối hợp giữa các đơn vị trong xử lý vi phạm trên thị trường chứng khoán

Tăng cường phối hợp giữa các đơn vị trong xử lý vi phạm trên thị trường chứng khoán

Lãnh đạo UBCKNN đề nghị các đơn vị của Bộ Công an; cơ quan Công an các tỉnh, thành phố trực thuộc TW tiếp tục phối hợp chặt chẽ với UBCKNN, các SGDCK, VSDC để nắm bắt các phương thức, thủ đoạn, vi phạm, tội phạm trong lĩnh vực chứng khoán.

Sự kiện - 26/07/2025 07:41