Cây xanh Hà Nội có nguồn gốc nhập lậu, trôi nổi được nâng khống giá nhờ 'chứng thư thẩm định giá'

Trong vụ án liên quan tới công tác trồng cây xanh tại Hà Nội giai đoạn 2016-2019, Cơ quan CSĐT Bộ Công an xác định các cây xanh này có nguồn gốc nhập lậu, trôi nổi nhưng đã được hợp thức hoá bằng hoá đơn ma, được thẩm định nâng khống giá gây thiệt hại cho ngân sách hơn 34,7 tỷ đồng.

Mua cây trôi nổi, hợp thức bằng hoá đơn "ma"

Giai đoạn 2016-2019, theo chỉ đạo của cựu Chủ tịch Hà Nội Nguyễn Đức Chung, Ban Duy tu các công trình hạ tầng kỹ thuật đô thị (Ban Duy tu) đã "đặt hàng" với Công ty TNHH MTV Công viên cây xanh Hà Nội (Công ty Cây xanh) và Công ty TNHH Phát triển Sinh Thái Xanh (Công ty Sinh Thái Xanh) của Bùi Văn Mận tiến hành trồng cây, có năm hoàn thành xong mới triển khai làm hồ sơ, có năm vừa trồng cây vừa triển khai hoàn thiện hồ sơ.

Công ty Cây xanh đặt mua cây của Nguyễn Tuấn Nghĩa. Nguyễn Xuân Hanh, Phó Tổng giám đốc Công ty Cây Xanh đã thoả thuận với Nghĩa việc "gửi giá" vào các đơn giá cây do Nghĩa cung cấp, bán cho Xí nghệp Cây xanh Hà Nội để thực hiện các hợp đồng trồng mới, bổ sung, thay thế cây trên địa bàn Hà Nội giữa Ban Duy tu và Công ty Cây xanh. Việc gửi giá này nhằm mục đích lấy tiền chênh lệch để phục vụ hoạt động chi ngoài sổ sách của Công ty Cây xanh và chia nhau.

Nghĩa dùng pháp nhân của Công ty Xanh Hoà Lạc (do Nguyễn Minh Hoán, anh họ Nghĩa làm giám đốc), Công ty Vì Nhân Dân (do mẹ Nghĩa làm giám đốc) và một số hộ kinh doanh cá thể để bán cây cho Công ty Cây xanh.

Tháng 12/2016, Nghĩa liên hệ với Hoàng Đình Văn, Giám đốc Công ty XNK Hoàng Anh Phát, hỏi mua cây chà là, bàng Đài Loan để trồng trên địa bàn TP. Hà Nội. Văn đã liên hệ với một người Trung Quốc tên Lỉ Tài để đặt mua 2 loại cây này với giá tuỳ theo kích thước từ 2,5-3,5 triệu đồng/cây chà là, 800 đến 1,6 triệu đồng/ cây bàng Đài Loan.

Người Trung Quốc này chở cây từ TP. Đông Hưng (Trung Quốc) giao cho Văn tại bến Than trên bờ sông Ka Long (phường Hải Hoà, TP. Móng Cái, Quảng Ninh). Sau đó, Văn thuê bốc xếp cây chở về Hà Nội bán cho Nguyễn Tuấn Nghĩa. Tổng cộng trong các năm 2017-2018, Công ty Vì Nhân Dân của Nghĩa đã mua của Văn hơn 5300 cây với tổng số tiền hơn 21,2 tỷ đồng, Văn hưởng lợi số tiền chênh lệch 1,6 tỷ đồng.

Ngoài số cây nhập lậu mua của Văn, Nghĩa còn mua cây trôi nổi trong nước nhưng không có hoá đơn chứng từ rồi bán cho Công ty Cây Xanh và một số đơn vị, địa phương khác. Để có hoá đơn đầu vào, Nghĩa lấy tư cách pháp nhân của Công ty Vì Nhân Dân và Công ty Xanh Hoà Lạc trực tiếp liên hệ hoặc chỉ đạo kế toán liên hệ với các công ty và hộ kinh doanh cá thể mua bán cây khống để lấy hoá đơn GTGT.

Để che giấu việc mua hoá đơn "ma", Nghĩa chỉ đạo chuyển tiền cho các công ty, hộ kinh doanh cá thể thanh toán các hoá đơn khống sau đó các công ty, hộ cá thể này trả tiền lại cho Nghĩa. Tổng cộng có 24 hộ kinh doanh cá thể đã xuất 326 hoá đơn bán cây khống cho Nghĩa với số tiền ghi trên hoá đơn hơn 202 tỷ đồng. Ngoài ra còn có Công ty cổ phần thương mại A.Đ. đã xuất 15 hoá đơn khống với giá trị ghi trên hoá đơn hơn 12,4 tỷ đồng cho Nghĩa.

Công ty Sinh Thái Xanh của Bùi Văn Mận thông qua kế toán của Nghĩa cũng đã liên hệ với các công ty, hộ kinh doanh mua hoá đơn khống để nâng giá cây xanh trên hoá đơn đưa vào hồ sơ thanh toán các hợp đồng trồng, chăm sóc cây xanh với Ban Duy tu.

Công ty Cổ phần Thương mại A.Đ. ký 1 hợp đồng khống, xuất khống 4 hoá đơn tưới cây cho Công ty Sinh Thái Xanh trị giá trên hoá đơn hơn 1,9 tỷ đồng. HTX X.Q. thực bán cho Công ty Sinh Thái Xanh 1.912 cây long não giá 3,8 triệu đồng/cây (trị giá hơn 7,2 tỷ đồng) và 1 cây sộp giá 15 triệu đồng nhưng lại xuất 39 hoá đơn bán 1.912 cây long não giá 8,2 triệu đồng/ cây (tổng giá trị ghi hoá đơn hơn 16,4 tỷ đồng) và 4 hoá đơn bán 44 cây sộp giá 32 triệu đồng/ cây (tổng giá trị ghi hoá đơn hơn 1,47 tỷ đồng).

Công ty Sinh Thái Xanh mua của một hộ kinh doanh 400.000 cây keo trị giá thực 390 triệu đồng nhưng ký hợp đồng mua 500.000 cây đẩy giá lên tới 4,5 tỷ đồng. Công ty này mua cây chiêu liêu của một doanh nghiệp tại huyện Ba Vì với giá trị thực hơn 116 triệu nhưng nhờ xuất 2 hoá đơn khống hơn 1 tỷ đồng… Công ty Sinh Thái Xanh dùng các hoá đơn khống này đưa vào hố sơ thanh quyết toán với Ban Duy tu.

"Đặt hàng" chứng thư thẩm định giá

Để hoàn thiện hồ sơ lập dự toán, thanh quyết toán, Ban Duy tu phải cung cấp các tài liệu cho cơ quan thẩm định giá. Tuy nhiên, do biết Công ty Cây xanh và Công ty Sinh Thái Xanh có quan hệ thân thiết với Chủ tich Hà Nội Nguyễn Đức Chung nên Đỗ Khắc Tú Anh, Phó trưởng phòng Tài chính Kế toán Ban Duy tu, đã yêu cầu thẩm định giá cây bảo vệ theo đơn giá các công ty này đưa ra.

Năm 2016, khi Công ty Sinh Thái Xanh của Bùi Văn Mận được “đặt hàng” làm vườn ươm cây chiêu liêu tại nút giao Đại lộ Thăng Long - Quốc lộ 21A, để có căn cứ trình dự toán, Đỗ Khắc Tú Anh đã nhờ làm chứng thư thẩm định hoàn thiện hồ sơ đưa vào quyết toán cho Mận.

Năm 2018, khi Công ty Sinh Thái Xanh đề nghị Ban Duy tu thẩm định giá các cây keo, long não, sộp, Tú Anh đã gọi điện cho thẩm định viên Nguyễn Thị Ngọc Lâm thuộc Công ty VVFC đề nghị Lâm ủng hộ giúp giữ giá thẩm định. Lâm đồng ý để giá thẩm định các loại cây này theo đề nghị của Tú Anh hoặc chỉ giảm đi đôi chút.

Đối với Công ty Cây xanh, để đảm bảo đơn giá cây theo thoả thuận với Nguyễn Tuấn Nghĩa, Phó tổng giám đốc Công ty Cây xanh Nguyễn Xuân Hanh đã cùng Đỗ Khắc Tú Anh thông đồng với thẩm định viện Nguyễn Thị Ngọc Lâm, nâng khống giá cây xanh trong chứng thư thẩm định theo giá Công ty Cây xanh đề xuất. Hanh chỉ đạo kế toán trao đổi thống nhất đơn giá với thẩm định viên Nguyễn Thị Ngọc Lâm theo đơn giá mà Hanh đã ấn định trước.

Đồng thời, Hanh chỉ đạo cấp dưới liên hệ với Nguyễn Tuấn Nghĩa để lấy báo giá theo đơn giá Hanh đã thống nhất với Nghĩa từ trước và lấy báo giá từ Xí nghiệp Cây xanh Hà Nội. Các báo giá này được cung cấp cho Công ty VVFC để hoàn thiện hồ sơ, phát hành chứng thư thẩm định giá. Sau đó, Công ty Cây xanh sử dụng chứng thư này để lập hồ sơ dự toán trình Ban Duy tu, Sở Xây dựng phê duyệt hồ sơ dự toán, làm căn cứ thanh quyết toán.

Khi Công ty Cây xanh có văn bản đề nghị phê duyệt đơn giá xây xanh, để có căn cứ lập hồ sơ dự toán đặt hàng, phê duyệt quyết toán, thanh quyết toán, Tú Anh dự thảo văn bản gửi Công ty VVFC để lãnh đạo Ban Duy tu ký. Sau đó, Tú Anh đưa lại cho Công ty Cây xanh để phối hợp với thẩm định viên Lâm thẩm định giá cây xanh theo đề nghị của Công ty Cây xanh.

Khi nhận được văn bản đề nghị thẩm định giá cây xanh, Lâm liên hệ thì Tú Anh hướng dẫn Lâm liên hệ trực tiếp với Công ty Cây xanh để Lâm thẩm định bảo vệ theo đơn giá của Công ty Cây xanh.

Theo cơ quan điều tra, từ năm 2016-2018, Công ty VVFC đã ký 17 hợp đồng, phát hành 17 chứng thư thẩm định giá cho Ban Duy tu và Công ty Cây xanh. Nhờ có các chứng thư thẩm định giá này, giá cây xanh được nâng khống trong giai đoạn 2016-2019 vẫn được thanh quyết toán gây thiệt hại cho ngân sách hơn 34,7 tỷ đồng.

Bài liên quan

Cựu Chủ tịch Hà Nội Nguyễn Đức Chung chỉ đạo 'đặt hàng' khiến giá cây xanh bị nâng khống

Cựu chủ tịch Hà Nội Nguyễn Đức Chung tiếp tục bị khởi tố vụ nâng khống giá cây xanh

Ông Nguyễn Đức Chung hầu tòa phúc thẩm vụ mua Redoxy 3C

Cựu Chủ tịch Hà Nội Nguyễn Đức Chung lĩnh 8 năm tù, khắc phục 25 tỷ