Thiếu chế tài trong hoạt động môi giới BĐS

Ngày 30/3, phát biểu tại toạ đàm “Vai trò nhà môi giới bất động sản trong xu thế mới”, ông Nguyễn Văn Đính, Chủ tịch Hội Môi giới bất động sản (BĐS) Việt Nam (VARS) đánh giá, trong thời gian gần đây, đặc biệt là năm 2020 và 2021, nền kinh tế chịu nhiều sự ảnh hưởng nặng nề do dịch bệnh, tuy nhiên, thị trường bất động sản lại có những "sức nóng". Đặc biệt, đất đai ở một số nơi nhảy múa, giá tăng vọt, trong đó có "sự góp sức" của giới đầu cơ, môi giới không chuyên nghiệp.

Thậm chí ngay cả nhà môi giới tại các công ty chuyên nghiệp cũng cố tình tiếp tay các hoạt động đầu tư kinh doanh BĐS ở nhiều địa phương, đẩy giá, thổi giá, tạo ra lợi ích không phục vụ cho phát triển kinh tế.

"Có thể nói, đây là những dấu hiện làm cho thị trường BĐS phát triển không lành mạnh, đặc biệt là giai đoạn vừa qua bị nhiều nhà đầu cơ, môi giới thao túng, gây ra những cơn sốt đất, giá cả tăng vọt,.... Do đó, thời gian tới, các đơn vị chức năng phải có những cơ chế, chính sách, những quy định cụ thể để bình ổn, điều tiết lại thị trường", ông Đính nhấn mạnh.

Ở góc nhìn của người làm nghề môi giới BĐS, ông Phạm Lâm, Phó chủ tịch VARS cho biết, theo thống kê của hội, hiện ở Việt Nam có khoảng 300.000 người tham gia thực hiện các nghiệp vụ môi giới BĐS. Thế nhưng, con số thực tế gia nhập vào nghề môi giới còn nhiều hơn vì "ai cũng có thể làm môi giới BĐS".

Cũng theo ông Lâm, hàng năm trung bình cả thị trường sơ cấp và thứ cấp có trên 100.000 giao dịch. Một số địa phương, chỉ trong vòng 1 tháng có tới vài ngàn giao dịch và lực lượng môi giới đóng vai trò quan trọng giúp các giao dịch BĐS diễn ra.

"Trong những năm trở lại đây, lực lượng môi giới BĐS đã có sự thay đổi rất lớn. Nhiều công ty đã xây dựng được lực lượng nhân sự có chuyên môn, kỹ năng và đạo đức hành nghề tốt. Đây là một bước tiến bộ mà thị trường đang làm tốt, đánh giá được vai trò quan trọng của nghề môi giới chuyên nghiệp", Phó chủ tịch VARS nhìn nhận.

Tương tự, ông Trương Anh Tú, Tổng giám đốc Công ty Property X cho rằng, không thể phủ nhận vai trò quan trọng của nhà môi giới, các sàn giao dịch BĐS, bởi những nhân tố này đã giúp kết nối những nhu cầu thực, tạo nên sự sôi động cho thị trường trong thời gian qua.

"Tuy nhiên, hiện nay những chế tài, quy định trong hoạt động nghề môi giới vẫn chưa đủ quyết liệt để điều chỉnh hành vi của các cá nhân, hướng thị trường môi giới nói chung đi đến sự chuyên nghiệp, do đó, nhà nước cần có những sửa đổi cụ thể và quyết liệt hơn", ông Tú nói.

Cần xây dựng quy chuẩn cho ngành môi giới

Cũng phát biểu tại toạ đàm, ông Nguyễn Minh Quang, Giám đốc khối Kinh doanh - Tiếp thị của Công ty cổ phần đầu tư Nam Long cho rằng, từ 5 năm trở lại đây, tất cả các dự án từ cao cấp đến thấp cấp vùng sâu vùng xa đều phụ thuộc rất lớn vào hệ thống môi giới trong nước và lực lượng này chiếm tới 99% thị phần, nếu so với các nước trên thế giới, Việt Nam đang có sự tiến bộ.

Tuy nhiên, giữa các tổ chức môi giới trên thị trường lại có sự phân hóa rõ nét khi một bên là môi giới chuyên nghiệp, được đào tạo bài bản, có chuyên môn và trách nhiệm, còn một bên lại là các tổ chức, công ty hay sàn môi giới được hình thành quá dễ dàng, kéo theo nhiều hệ lụy tiêu cực.

Theo ông Quang, hiện nay, việc để doanh nghiệp thành lập, hình thành một công ty môi giới quá dễ dàng, có thể chỉ sau 7 ngày họ đã tự xưng là Tổng giám đốc của một công ty môi giới. Những đơn, vị tổ chức khi thành lập cung ứng ra lực lượng có chất lượng không tốt, dù chỉ là số ít nhưng cũng ảnh hưởng lớn tới cả chủ đầu tư và khách hàng. Chưa kể với quy mô nhỏ, họ không quan tâm bảo vệ thương hiệu chủ đầu tư, cũng không quan tâm trong tương lai phải chăm sóc khách hàng thế nào, chỉ chăm chăm làm xong giao dịch, thu tiền, bỏ qua trách nhiệm với chủ đầu tư và khách hàng.

"Hoạt động môi giới chứng khoán chỉ phục vụ số ít các nhà đầu tư nhưng luật nhiều, chế tài rất kỹ. Trong khi môi giới BĐS phục vụ đại đa số người dân, việc giao dịch thành công không chỉ là câu chuyện mua bán mà còn là ổn định cuộc sống của cả một đời người. Vì thế, cần nhanh chóng xây dựng hành lang pháp lý, những quy chuẩn, điều kiện về các đơn vị có thể hoạt động trong ngành môi giới, từ đó giám sát và thực hiện quyết liệt, hướng đến thị trường minh bạch và sự chuyên nghiệp của các nhà môi giới, dù là cá nhân hay tổ chức", ông Quang nói.

Đồng quan điểm, bà Nguyễn Hương, Phó chủ tịch Hiệp hội Môi giới BĐS Việt Nam cho rằng, để xảy ra những câu chuyện "cò" đất bất lương, nhũng loạn thị trường, một phần nguyên nhân do chưa chưa có sự đánh giá, xây dựng tiêu chí để xác định điều kiện hành nghề môi giới. Khung pháp lý đã có nhưng luật pháp thả nổi trong thời gian khá dài, trong khi số lượng môi giới ngày càng tăng nhanh dẫn đến nhiều hệ lụy.

"Đã đến lúc cần quy chuẩn cho nghề môi giới. Cần quy định rõ điều kiện cần và đủ cho cá nhân và tổ chức tham gia hành nghề. Qua đó có giám sát, chế tài mạnh tay với những hành vi làm trái quy định, trái quy chuẩn nghề nghiệp", bà Hương đề xuất.

Về góc độ cơ quan quản lý, ông Nguyễn Mạnh Khởi, Phó cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường BĐS (Bộ Xây dựng) nhấn mạnh, phải xác định trong thị trường BĐS hiện nay, vai trò của môi giới là tất yếu, là một trong những chủ thể rất quan trọng trên thị trường.

Tuy nhiên, để phát huy hiệu quả vai trò của lực lượng này, cần một cuộc tổng rà soát để tìm ra nguyên nhân dẫn đến những tiêu cực trong thời gian qua, nhận diện vấn đề mới có thể tìm ra giải pháp.

"Nghị định 16/2022 (Nghị định 16) mà Chính phủ vừa ban hành nêu khá rõ đến từng hành vi vi phạm cụ thể trong các giao dịch BĐS, trong đó liên quan trực tiếp đến các hoạt động môi giới. Đây là bước tiến để hoạt động môi giới BĐS trở nên chuyên nghiệp hơn, chính quy hơn", ông Khởi cho hay.

Trong khi đó, nhận định về Nghị định 16, ông Nguyễn Văn Đính cho rằng, nghị định này cũng chỉ là quy định dưới luật điều chỉnh những điểm nóng. Còn muốn giải quyết triệt để hiện tượng cò đất, đầu cơ, đầu nậu tận dụng "nóng" - "sốt" của thị trường để làm loạn, thổi giá thì phải chờ sửa đổi Luật Kinh doanh bất BĐS. Đồng thời, Nhà nước cần có một hệ thống công nghệ thông tin để quản lý bằng mã số định danh, chứng chỉ hành nghề để thuận lợi cho việc kiểm soát, xử phạt các hành vi vi phạm.

Bài liên quan

VARS: Doanh nghiệp môi giới bất động sản chưa thể hồi phục hoạt động trong quý IV/2021

Môi giới bất động sản 'giật gấu vá vai'

Môi giới bất động sản phía Nam 'lao đao' vì dịch

Chất lượng nhân viên môi giới bất động sản có đang bị thả nổi?