Cách tỉnh An Giang chia nhỏ các gói thầu đường ĐT.945 để chỉ định thầu

Thanh tra Chính phủ (TTCP) vừa có thông báo kết luận thanh tra dự án có khó khăn, vướng mắc tại tỉnh An Giang.

Theo đó, dự án được thanh tra là dự án Nâng cấp tuyến đường liên tỉnh nối từ huyện Châu Phú, tỉnh An Giang qua khu vực tứ giác Long Xuyên nối với huyện Hòn Đất, tỉnh Kiên Giang (ĐT.945) do Ban Quản lý dự án đầu tư, xây dựng công trình giao thông và nông nghiệp tỉnh An Giang (nay là Ban Quản lý dự án tỉnh An Giang - BQL) làm chủ đầu tư.

Tuyến đường có chiều dài 40,55 km và 21 cầu, đi qua các huyện, thị xã (Châu Phú, Tri Tôn, Tịnh Biên) tỉnh An Giang tiếp nối với huyện Hòn Đất, tỉnh Kiên Giang (trước đây), tổng mức đầu tư hơn 1.800 tỷ đồng. Năm 2023, dự án được đưa vào khai thác, còn lại 3 hạng mục thi công đường dân sinh kết nối cầu, cống đoạn từ Km0-Km15 vướng do bồi thường giải phóng mặt bằng.

TTCP cho biết, về việc chấp thuận chủ trương đầu tư; lập, thẩm định, phê duyệt dự án, UBND tỉnh An Giang phê duyệt dự án khi chưa có quyết định chủ trương đầu tư của HĐND tỉnh, không đúng quy định của Luật Đầu tư công 2014.

Phê duyệt điều chỉnh dự án khi chưa có ĐTM (báo cáo đánh giá tác động môi trường) được phê duyệt, vi phạm quy định của Luật Bảo vệ môi trường 2014.

Bên cạnh đó, UBND tỉnh phê duyệt dự án ĐT.945 không có nội dung "quy chuẩn kỹ thuật, tiêu chuẩn áp dụng được lựa chọn", không đúng quy định tại Nghị định 59/2015 của Chính phủ.

Dự án ĐT.945 là công trình giao thông cấp II nhưng UBND tỉnh phê duyệt là công trình giao thông cấp III, IV, không đúng quy định tại Thông tư 03/2016 của Bộ Xây dựng. Công tác lập, thẩm định dự án ban đầu không chính xác, dẫn đến phải điều chỉnh về quy mô kỹ thuật, bổ sung một số hạng mục, điều chỉnh tăng vốn.

Chưa hết, HĐND tỉnh ban hành nghị quyết năm 2020, điều chỉnh chủ trương đầu tư, nâng dự án lên nhóm A không đúng thẩm quyền (thẩm quyền này thuộc về Thủ tướng).

Nhiều vi phạm trong đấu thầu

Về việc lựa chọn nhà thầu, thương thảo, ký hợp đồng, TTCP chỉ ra, dự án ĐT.945 đủ điều kiện để lập kế hoạch lựa chọn nhà thầu cho toàn bộ dự án. Tuy nhiên, UBND tỉnh An Giang phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu triển khai 1 phần dự án.

UBND tỉnh ban hành quyết định phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu và 6 quyết định phê duyệt bổ sung kế hoạch lựa chọn nhà thầu, chia thành 3 giai đoạn dẫn đến 9 gói thầu được chỉ định thầu về các công việc có tính chất tương tự không được gộp lại thành các gói thầu lớn hơn để tổ chức đấu thầu rộng rãi, không đúng quy định của Luật Đấu thầu 2013.

Đối với BQL - chủ đầu tư dự án, TTCP nêu hàng loạt sai phạm. Cụ thể, chủ đầu tư duyệt giá gói thầu số 08 là hơn 617 tỷ đồng, có nhiều chi phí "tạm tính" và "ước lượng theo tỷ lệ %" cho các hạng mục như chi phí phụ trợ, đảm bảo giao thông, thuê mặt bằng, bốc xếp vận chuyển cấu kiện đúc sẵn là vi phạm quy định của Luật Xây dựng 2014;

Chấp thuận bổ sung và ký hợp đồng trực tiếp với 4 nhà thầu phụ để thực hiện công việc khác ngoài công việc đã kê khai sử dụng nhà thầu phụ, là vi phạm quy định tại Nghị định 63/2014 của Chính phủ;

Thanh toán sai tăng là 4,189 tỷ đồng cho các hạng mục sơn kẻ đường, đào đất tận dụng, mặt bằng thi công và hộ lan tôn lượn sóng; Thanh toán 1,911 tỷ đồng cho hạng mục "chi phí di chuyển thiết bị và nhân lực" không đúng quy định trong hợp đồng; Phê duyệt dự toán gói thầu số 31 sai tăng 1,758 tỷ đồng và phê duyệt dự toán gói thầu số 32 sai tăng 0,598 tỷ đồng, dẫn đến giá trúng thầu lớn hơn dự toán sau giảm trừ, vi phạm quy định của Luật Đấu thầu 2013;

Chủ đầu tư căn cứ vào quyết định năm 2016 của UBND tỉnh để triển khai 6 gói thầu thí nghiệm đối chứng, kiểm định với số tiền là 6,952 tỷ đồng. Tuy nhiên, UBND tỉnh lại mở rộng phạm vi các công trình bắt buộc phải thực hiện thí nghiệm đối chứng, kiểm định chất lượng đối với các công trình xây dựng cấp II, III là không đúng quy định tại Nghị định 46/2015 của Chính phủ.

Về việc bố trí vốn, thanh quyết toán dự án đầu tư, theo TTCP, UBND tỉnh An Giang không bố trí đủ vốn ngân sách tỉnh cho dự án; Năm 2021, UBND tỉnh chuyển 100 tỷ đồng nguồn vốn dự án ĐT.945 sang dự án khác; Dự án chưa quyết toán hợp đồng 48/51 gói thầu. Những việc làm này đều không đúng quy định của Luật Đầu tư công 2014, 2019; Luật Xây dựng 2014.

Về việc giao đất, xác định giá đất, UBND huyện Châu Phú, UBND TX. Tịnh Biên chậm phê duyệt phương án bồi thường sau khi đã có quyết định thu hồi đất, vi phạm quy định của Luật Đất đai 2013.

Từ kết quả thanh tra và kết luận nêu trên, Tổng TTCP kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo Thường trực HĐND tỉnh, UBND tỉnh, Chủ tịch UBND tỉnh An Giang theo chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền tổ chức kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm để xử lý theo quy định đối với các tập thể, cá nhân có liên quan.

Đồng thời, kiến nghị UBND tỉnh, Chủ tịch UBND tỉnh An Giang Chỉ đạo chủ đầu tư phối hợp với các tổ chức, đơn vị liên quan quyết toán hợp đồng theo quy định, thu hồi 4,189 tỷ đồng do thanh toán sai tăng các hạng mục; Rà soát, xử lý việc thanh toán 6,952 tỷ đồng 6 hợp đồng thí nghiệm đối chứng, kiểm định tránh lãng phí ngân sách nhà nước; Rà soát, xử lý việc thanh toán 1,911 tỷ đồng theo quy định của pháp luật; Chỉ đạo chủ đầu tư xử lý việc phê duyệt dự toán gói thầu số 31 sai tăng 1,758 tỷ đồng và gói thầu số 32 sai tăng 0,598 tỷ đồng, không để thất thoát ngân sách nhà nước...

Ngoài ra, trong quá trình thực hiện kết luận thanh tra, TTCP đề nghị nếu phát hiện có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự thì chuyền cơ quan chức năng để xem xét, xử lý theo quy định.