Ứng dụng công nghệ và tương lai ngành logistics Việt Nam

Tích hợp AI và tự động hóa trong logistics

Trong khuôn khổ sự kiện kỷ niệm 5 năm thành lập Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC) vừa diễn ra hôm 01/10, hai giải pháp liên quan đến logistics đã thu hút sự quan tâm đặc biệt của Thủ tướng Phạm Minh Chính.

Tại sự kiện, “siêu cảng” ICD Vĩnh Phúc - Việt Nam SuperPort™ do Liên doanh T&T Group và Tập đoàn YCH (Singapore) phát triển đã mang đến những trải nghiệm Apple Vision Pro vô cùng ấn tượng để hình dung về tương lai mới của Việt Nam SuperPort™. Công nghệ thực tế ảo đã làm nổi bật mô hình “Park within a Park™”, tích hợp tất cả các dịch vụ quản lý chuỗi cung ứng trên đường bộ, đường sắt, đường hàng không và đường biển trong một trung tâm hậu cần duy nhất. Sáng kiến này giúp kết nối liền mạch, nâng cao hiệu quả chuỗi cung ứng và củng cố vị thế của Việt Nam SuperPort™ như một nhân tố then chốt của ngành hậu cần trong khu vực.

Đại diện Việt Nam SuperPort™ cho biết, công nghện này được tích hợp các giải pháp trí tuệ nhân tạo (AI) đã được triển khai thành công tại Thành phố Chuỗi cung ứng - Supply Chain City (SCC) ở Singapore mà Tập đoàn YCH đã phát triển thành công trước đó.

Điển hình như Hệ thống Lưu trữ và Lấy hàng Tự động (ASRS), Xe dẫn đường tự động điều hướng (AGV), Hệ thống Quản lý Tồn kho bằng Drone (máy bay không người lái), Robot Di động Tự động (AMR).

Với việc áp dụng công nghệ ASRS có thể tối ưu hóa không gian lưu trữ hàng hóa lên đến 7 lần và giảm thiểu 95% thời gian vận chuyển hàng hóa trong kho.

Hoặc với việc để Drone thay thế cho con người và hệ thống camera cố định để kiểm soát hàng hóa sẽ giúp rút ngắn thời gian khi chỉ mất 12 phút để hoàn thành việc kiểm đếm (trong khi trước đó sẽ cần đến 2 người và phải mất tới 1 ngày để kiểm đếm hàng hóa của 1 phần kho có diện tích lớn).

Không chỉ tận dụng các công nghệ AI hiện đại đã được áp dụng thành công tại Supply Chain City, "siêu cảng" ICD Vĩnh Phúc sẽ tiên phong trong các giải pháp công nghệ đột phá thông qua việc tiếp tục hợp tác với các đối tác công nghệ hàng đầu thế giới để phát triển những công nghệ mới như Robot Nhà kho tiên tiến nhằm tối ưu hóa quy trình làm việc và đẩy nhanh tốc độ xử lý đơn hàng;

Đặc biệt, nền tảng ESG (Môi trường; Xã hội; Quản trị doanh nghiệp) sử dụng công nghệ blockchain và AI để phát triển digital twin giúp theo dõi và giảm thiểu "dấu chân" carbon; Phát triển thị trường Logistics tích hợp để kết nối các doanh nghiệp và các nhà cung cấp dịch vụ logistics, giúp nâng cao tính minh bạch và cải thiện khả năng tiếp cận vốn thông qua AI.

Cùng với “siêu cảng” ICD Vĩnh Phúc, Chuỗi giải pháp tự động hoá toàn diện cho ngành Logistics do Viettel Post (Thuộc Tập đoàn Công nghiệp Viễn thông quân đội- Viettel) phát triển cũng là điểm nhấn của Innovate Viet Nam 2024.

Chuỗi giải pháp này tự động hoá toàn bộ các khâu trong chuỗi vận chuyển từ lưu kho đến giao hàng.

Tại các tổ hợp logistics ứng dụng chuỗi giải pháp, công suất xử lý tăng 40%, tỷ lệ sai sót gần như bằng 0. Mức chịu tải toàn hệ thống của Viettel Post hiện là 4.000.000 bưu phẩm/ngày, tương đương đáp ứng 50% dung lượng thương mại điện tử tại Việt Nam.

Chuỗi giải pháp tự động hóa là nền tảng công nghệ cho chiến lược xây dựng hạ tầng logistics quốc gia của Viettel bao gồm công viên logistics, cửa khẩu thông minh, cảng cạn – các hạ tầng liên thông hàng hóa giữa Việt Nam, khu vực và thế giới. Toàn bộ các robot, hệ thống băng chuyền và hệ thống phần mềm điều khiển trong các công đoạn lưu trữ, lấy hàng, đóng gói, chia chọn đều do Viettel làm chủ hoàn toàn về công nghệ.

Theo đại diện Viettel, hiện chuỗi giải pháp được ứng dụng tại toàn bộ các trung tâm khai thác Viettel Post, bao gồm Tổ hợp công nghệ chia chọn thông minh đầu tiên và lớn nhất tại Việt Nam tại Khu Công nghiệp Quang Minh (Hà Nội) và trung tâm logistics 130 ha tại Lạng Sơn.

Trong năm 2024, Viettel đầu tư tại Lào, Thái Lan và Trung Quốc với định hướng cung cấp giải pháp toàn trình cho logistics xuyên biên giới và triển khai tuyến vận chuyển đường sắt liên vận Việt Nam - Trung Quốc, từ đó triển khai thêm nhiều tuyến mới kết nối các nước Đông Nam Á.

Tại Innovate Viet Nam 2024, Viettel trình diễn 4 robot tự hành trong chuỗi giải pháp: drone (máy bay không người lái vận chuyển hàng tại các vị trí khó tiếp cận), robot chia chọn AGV sorting (robot tự hành phân loại hàng hóa), robot vận chuyển AGV picking (robot tự hành tải trọng 1 tấn vận chuyển các khối hàng lớn), robot cánh tay (robot ứng dụng thị giác máy tính thực hiện gắp, nhấc và di chuyển hàng hóa).

Tiềm năng lớn trở thành trung tâm logistics thế giới

Trực tiếp tham quan các gian hàng, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã đánh giá cao vai trò của các nền tảng công nghệ đối với hạ tầng số, hạ tầng logistics quốc gia.

Các chuỗi giải pháp tự động hóa ngành logistics của các doanh nghiệp đang phát triển được kỳ vọng sẽ nâng cao hiệu quả của hệ thống logistics tại Việt Nam, đưa Việt Nam trở thành một mắt xích chiến lược trong chuỗi cung ứng toàn cầu.

Trước đó, tại buổi tiếp Chủ tịch Liên đoàn các Hiệp hội giao nhận vận tải Quốc tế (FIATA) Turgut Erkeskin thăm, làm việc tại Việt Nam hồi đầu tháng 7 vừa qua, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cho biết, tốc độ tăng trưởng logistics Việt Nam bình quân hàng năm từ 14-16%, đóng góp quan trọng trong việc đưa tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu của Việt Nam năm 2023 lên gần 700 tỷ USD. Trong 6 tháng đầu năm 2024 tổng kim ngạch xuất nhập khẩu ước đạt 370 tỷ USD, tăng 15,7% so với cùng kỳ năm 2023, xuất siêu 11,63 tỷ USD…

“Là nền kinh tế mở, logistics có vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế Việt Nam theo xu thế của thế giới!”- Thủ tướng nhấn mạnh.

Trong buổi làm việc với Chủ tịch FIATA, Thủ tưởng cũng chia sẻ, hiện Chính phủ Việt Nam đang triển khai xây dựng Chiến lược phát triển dịch vụ logistics Việt Nam thời kỳ 2025 - 2035, tầm nhìn đến 2045,

Đồng thời cho biết, trong tời gian tới, Chính phủ Việt Nam sẽ xem xét thành lập cơ quan chỉ đạo về dịch vụ logistics với bộ máy chuyên môn đủ mạnh, có năng lực, có thẩm quyền để giúp Chính phủ chỉ đạo phát triển, đẩy mạnh lĩnh vực quan trọng này, đáp ứng yêu cầu thực tiễn phát triển dịch vụ logistics đặt ra, đảm bảo phù hợp với xu hướng và bối cảnh Việt Nam hội nhập quốc tế ngày càng sâu, rộng hiện nay;

Người đứng đầu Chính phủ Việt Nam cũng đề nghị FIATA chia sẻ thêm thông tin, tư vấn, hỗ trợ về chuyển đổi số và chuyển đổi xanh, chú trọng các giải pháp phát triển logistics nông, công nghiệp, phát triển đội tàu biển Việt Nam, các hành lang kinh tế thương mại - vận tải và hỗ trợ kỹ thuật để Việt Nam sớm hoàn thiện Chiến lược quốc gia về phát triển dịch vụ logistics trong năm 2024, quan tâm hỗ trợ công tác phát triển nhân lực cho ngành logistics Việt Nam; mở rộng các chương trình đào tạo, nâng cao năng lực cho doanh nghiệp Việt Nam.

Đánh giá cao Chiến lược phát triển dịch vụ logistics Việt Nam thời kỳ 2025 - 2035, tầm nhìn đến 2045, nhất là trong chuyển đổi số, chuyển đổi xanh và cam kết của Việt Nam giảm phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050; Chủ tịch FIATA cho rằng, Việt Nam có tiềm năng lớn trở thành trung tâm logistics của khu vực và thế giới, đồng thời lưu ý Việt Nam cần huy động mọi nguồn lực xã hội vào phát triển ngành kinh tế này./.

Theo Ngân hàng Thế giới (WB), Việt Nam đứng thứ 43 trong bảng xếp hạng chỉ số hiệu quả logistics (LPI) 2023. Đứng vị trí số 1 trong bảng này là Singapore.
Theo Hiệp hội doanh nghiệp dịch vụ logistics Việt Nam (VLA), hiện chi phí logistics của Việt Nam trung bình ở mức 16,8-17% GDP, cao hơn nhiều so với mức bình quân chung là 10,6% của thế giới. Nếu tính trong khu vực ASEAN, chi phí logistics Việt Nam cao hơn các nước Singapore (đang ở mức 8,5%), Malaysia (13%) và Thái Lan (15,5%).