Tìm giải pháp nâng cao nhận thức về tài chính cá nhân

LIÊN THƯỢNG
16:15 04/08/2023

Theo các chuyên gia, nhận thức về hoạch định tài chính cá nhân của Việt Nam là chưa đầy đủ, trong khi thị trường này phát triển tương đối nhanh, nên tăng cường giáo dục, nâng cao nhận thức của người dân là rất quan trọng.

taichinhcanhan

Mức độ hiểu biết tài chính cá nhân của người dân Việt Nam còn hạn chế. Ảnh: ZenOne

Mức độ hiểu biết tài chính cá nhân còn hạn chế

Phát biểu khai mạc Diễn đàn "Phát triển thị trường tài chính cá nhân tại Việt Nam", TS Lê Minh Nghĩa, Chủ tịch Hiệp hội Tư vấn Tài chính Việt Nam (VFCA) cho biết, trình độ dân trí tài chính còn hạn chế và nhất là khả năng quản lý, hoạch định tài chính cá nhân còn khá khiêm tốn.

"Gõ cụm từ "quản lý tài chính cá nhân" trên Google vào ngày 5/1/2023 có ngay 167.000.000 kết quả quan tâm. Ngày 22/7/2023, có ngay 231.000.000 kết quả quan tâm, tăng 38,3% trong 6 tháng. Trên kênh của các phương tiện thông tin đại chúng (nghe, nhìn)... có rất nhiều bài viết, tọa đàm, hội thảo... giới thiệu các chủ đề về tài chính cá nhân (hoặc nằm trong tài chính cá nhân như đầu tư chứng khoán, đầu tư bất động sản, tài chính tiêu dùng, bảo hiểm nhân thọ,…)", ông Nghĩa thông tin.

Người đứng đầu VFCA cho rằng, dù các thông tin, tài liệu về tài chính cá nhân đã phổ biến ngày càng rộng rãi hơn nhưng phần lớn đều là thông tin, tài liệu mở, trôi nổi; hầu hết dân cư tại các tỉnh thành nhỏ và các khu vực hẻo lánh khó có thể tiếp cận và hiểu được, ngay cả các cá nhân, hộ gia đình ở các tỉnh, thành phố lớn của Việt Nam cũng chưa dành sự quan tâm cần thiết đối với hoạch định tài chính cá nhân.

"Người dân chưa biết đọc bảng cân đối thu - chi tài chính cá nhân; các cơ sở giáo dục đào tạo từ phổ thông đến đại học chưa xây dựng và phát triển các chương trình đào tạo về tài chính cá nhân; các văn bản pháp quy liên quan tới phát triển và quản lý các sản phẩm, dịch vụ tài chính cá nhân chưa đầy đủ, đồng bộ, chưa có văn bản nào của nhà nước đề cập riêng về hoạch định tài chính cá nhân", TS. Lê Minh Nghĩa nhận định và dẫn chứng từ một cuộc khảo sát nhỏ trên địa bàn Hà Nội, sự quan tâm tới tài chính cá nhân của người Việt Nam chưa nhiều, trên 80% số người được khảo sát không biết tài chính cá nhân là gì và họ cũng không quan tâm nhiều tới các kế hoạch tài chính cá nhân.

Đồng tình với nhận định của Chủ tịch VFCA, TS. Cấn Văn Lực, Thành viên Hội đồng Tư vấn Chính sách Tài chính - tiền tệ Quốc gia, Chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV kiêm Giám đốc Viện Đào tạo và Nghiên cứu BIDV cho rằng, hoạt động quản lý tài chính cá nhân tại Việt Nam hiện nay còn tồn tại 3 thách thức lớn.

"Thứ nhất là khả năng quản lý nợ nần còn yếu, ví dụ điển hình nhất là sự nở rộ của tín dụng đen. Thứ hai là mức độ hiểu biết về quản lý tài chính cá nhân còn hạn chế. Thứ ba là khả năng vay, trả gặp vấn đề, vay dễ nhưng không tính toán kỹ việc trả, nên dễ sa vào các cạm bẫy tài chính", TS. Cấn Văn Lực cho biết và đề xuất, việc hoàn thiện hành lang pháp lý rất quan trọng và cần phải chú trọng vào khâu thực thi trong bối cảnh nhiều vấn đề mới liên quan đến tài chính cá nhân phát sinh.

ts can van luc

TS. Cấn Văn Lực. Ảnh: BTC

Minh bạch thị trường để tránh rủi ro

Theo TS. Cấn Văn Lực, ngành tài chính cá nhân tại Việt Nam phát triển tương đối nhanh. Mức độ biến động của thị trường tài chính Việt Nam lớn nên việc giáo dục tài chính cá nhân là vô cùng quan trọng.

"Quy mô thị trường tài chính Việt Nam bằng khoảng 300% GDP. Đây là tỷ lệ cao, vì vậy, nếu như thị trường tài chính có vấn đề thì nền kinh tế không thể yên ổn. tiềm năng phát triển của thị trường tài chính Việt Nam còn rất lớn, nhiều sản phẩm hiện đại còn nhiều dư địa phát triển", ông Lực nhấn mạnh.

Theo TS. Cấn Văn Lực, quy mô hệ thống tài chính Việt Nam đang phát triển nhanh, gấp khoảng hơn 2 lần so với tốc độ tăng trưởng kinh tế. Trước đây chỉ có một vài tổ chức tài chính nhưng giờ có hàng trăm tổ chức tài chính. Thị trường đang trở nên rất cạnh tranh, các sản phẩm dịch vụ đa dạng hơn và ngân hàng vẫn là kênh chi phối hệ thống tài chính.

"Theo tính toán tính toán từ năm 2011 tới nay, tốc độ tăng trưởng của thị trường tài chính khoảng 14%/năm; trong đó, quy mô kênh ngân hàng tăng trưởng 12%/năm, thị trường cổ phiếu tăng trưởng khoảng 23%/năm về giá trị vốn hóa, thị trường bảo hiểm tăng khoảng 20%/năm về doanh thu phí; riêng thị trường trái phiếu tăng trưởng tương đối chậm so với các thị trường khác", ông Lực thống kê và cho biết, về khía cạnh cung ứng vốn, ngân hàng cung ứng khoảng 47-48% vốn cho nền kinh tế, vốn FDI giải ngân 17-18%, còn trái phiếu mới cung ứng 13% tổng nguồn vốn cho nền kinh tế.

Về cấu trúc giám sát, quản lý, Việt Nam đi theo mô hình ngành dọc, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) giám sát hệ thống ngân hàng, Bộ Tài chính quản lý kênh chứng khoán, bảo hiểm. Có nước có ủy ban giám sát tài chính giám sát cả 3 kênh.

Về quy mô tín dụng so với quy mô nền kinh tế, tỷ lệ tại Việt Nam là 126% GDP, mức trung bình cao so với thế giới và cao hơn so với các nước cùng mức thu nhập với Việt Nam. Chất lượng tín dụng cơ bản được kiểm soát tương đối tốt.

Về giải pháp, vị chuyên gia này đề xuất, bổ sung mô hình, cơ chế, phương thức quản lý, giám sát để thích ứng với các mô hình kinh doanh mới dựa trên công nghệ, tài chính số (ví dụ cho vay ngang hàng, Fintech, huy động vốn cộng đồng, tiền kỹ thuật số).

"Tiếp theo là khả năng tiếp cận tài chính tại Việt Nam còn hạn chế, vì vậy cần nâng cao vai trò, hiệu quả của thị trường tài chính, phát trển nền tảng nhà đầu tư. Ngoài ra, rủi ro tội phạm tài chính gia tăng, do đó cần nâng cao năng lực quản lý, giám sát, an toàn và ổn định hệ thống tài chính - tiền tệ, bảo vệ người tiêu dùng tài chính, tăng cường giáo dục tài chính", TS. Cấn Văn Lực cho biết.

Cuối cùng là về tính công khai, minh bạch, chuyên nghiệp, đây là vấn đề sống còn, chừng nào thị trường tài chính còn thiếu công khai thì thị trường còn rủi ro lớn. Trong đó, vai trò của thông tin dữ liệu tài chính, giáo dục tài chính rất quan trọng.

  • Cùng chuyên mục
Nhiều nhóm cổ phiếu 'sáng cửa' tăng trưởng

Nhiều nhóm cổ phiếu 'sáng cửa' tăng trưởng

Năm 2025, thị trường chứng khoán Việt Nam có triển vọng tích cực đến từ sự tăng trưởng mạnh mẽ của nền kinh tế và lợi nhuận các doanh nghiệp niêm yết. Bên cạnh đó, kỳ vọng nâng hạng cũng sẽ giúp thị trường thu hút được dòng vốn từ nhà đầu tư nước ngoài lẫn sự quan tâm của dòng tiền trong nước.

Tài chính - 25/01/2025 12:27

Bán một phần dự án 23 Lê Duẩn, Techcombank lãi 473 tỷ đồng

Bán một phần dự án 23 Lê Duẩn, Techcombank lãi 473 tỷ đồng

BCTC quý IV/2024 của Techcombank cho thấy ngân hàng này lãi gần 473 tỷ đồng từ giao dịch bán một phần dự án số 23 Lê Duẩn (tổng diện tích sàn chuyển nhượng 5.776m2) cho The Sherpa, công ty con của Masan.

Tài chính - 25/01/2025 10:13

Doanh thu của Vingroup vượt 7,6 tỷ USD

Doanh thu của Vingroup vượt 7,6 tỷ USD

Tính cả năm 2024, tổng doanh thu thuần hợp nhất của Vingroup đạt 192.159 tỷ đồng (khoảng 7,6 tỷ USD), tăng 19% so với năm trước và cũng là mốc doanh thu cao nhất lịch sử.

Tài chính - 25/01/2025 10:10

Vì sao công ty quản lý quỹ của nhà chủ VNDirect bị phạt 260 triệu đồng?

Vì sao công ty quản lý quỹ của nhà chủ VNDirect bị phạt 260 triệu đồng?

IPAAM – công ty liên quan đến nhà chủ VNDirect, đã bị UBCKNN xử phạt 260 triệu đồng do một số sai phạm.

Tài chính - 25/01/2025 07:00

Cổ đông không đồng ý, thương vụ KIDO bán KIDO Foods sẽ ra sao?

Cổ đông không đồng ý, thương vụ KIDO bán KIDO Foods sẽ ra sao?

Cổ đông Tập đoàn KIDO đã thông qua việc không đồng ý giao dịch bán hơn 24% vốn KIDO Foods, không đồng ý chuyển nhượng nhãn hiệu Celano, Merino và KIDO.

Tài chính - 24/01/2025 15:30

FPT Retail báo lãi 527 tỷ đồng, cổ phiếu liên tục phá đỉnh

FPT Retail báo lãi 527 tỷ đồng, cổ phiếu liên tục phá đỉnh

FPT Retail công bố lợi nhuận trước thuế năm 2024 đạt 527 tỷ đồng, gần sát mức kỷ lục thiết lập 2021. Cổ phiếu FRT phá đỉnh lên vùng 200.000 đồng/cp.

Tài chính - 24/01/2025 11:41

Đạt Phương báo lãi hơn 303 tỷ đồng, tăng 7,3%

Đạt Phương báo lãi hơn 303 tỷ đồng, tăng 7,3%

Kết thúc năm 2024, Tập đoàn Đạt Phương ghi nhận lợi nhuận sau thuế hơn 303 tỷ đồng, tăng 7,3% so với cùng kỳ năm trước.

Tài chính - 24/01/2025 11:14

YeaH1 báo lãi đột biến quý IV

YeaH1 báo lãi đột biến quý IV

YeaH1 cán mốc doanh thu 1.000 tỷ đồng trong năm 2024 nhờ các chương trình, sự kiện giải trí ăn khách. Lợi nhuận tăng cao nhờ hoạt động thoái vốn công ty con.

Tài chính - 24/01/2025 08:38

VNDirect bị xử phạt 651 triệu đồng tiền thuế

VNDirect bị xử phạt 651 triệu đồng tiền thuế

VNDirect cho biết đã nộp đủ số tiền nêu trên vào ngân sách nhà nước, hoàn thành nghĩa vụ vào cùng ngày.

Tài chính - 23/01/2025 18:39

VN-Index tăng mạnh trước kỳ nghỉ Tết

VN-Index tăng mạnh trước kỳ nghỉ Tết

Lực mua dâng cao trong phiên 23/1 giúp VN-Index bứt phá mạnh, kết phiên chỉ số này tăng 17,1 điểm (+1,38%), lên 1.259,63 điểm.

Tài chính - 23/01/2025 15:54

Lãnh đạo bị bắt vì đánh bạc, Phú Tài trấn an cổ đông

Lãnh đạo bị bắt vì đánh bạc, Phú Tài trấn an cổ đông

Phú Tài cho biết ông Đỗ Xuân Lập không tham gia điều hành doanh nghiệp nên không làm ảnh hưởng đến công tác điều hành sản xuất kinh doanh tại công ty.

Tài chính - 23/01/2025 09:19

Biên lợi nhuận gộp PNJ đạt mức cao nhất trong 5 năm

Biên lợi nhuận gộp PNJ đạt mức cao nhất trong 5 năm

Doanh thu quý IV giảm nhưng lợi nhuận tăng so với cùng kỳ năm trước. Biên lợi nhuận gộp PNJ quý IV đạt mức cao nhất trong vòng 5 năm với 20,9%.

Tài chính - 23/01/2025 07:00

Nhìn lại 2 năm tái cấu trúc của Novaland

Nhìn lại 2 năm tái cấu trúc của Novaland

Sau 2 năm tái cấu trúc, người đứng đầu Novaland - ông Bùi Thành Nhơn cho biết mục tiêu quan trọng là giải quyết dứt điểm công nợ, thực hiện đầy đủ cam kết với khách hàng.

Tài chính - 22/01/2025 16:32

Dư nợ margin quý IV tăng mạnh, vì sao thanh khoản 'mất hút'?

Dư nợ margin quý IV tăng mạnh, vì sao thanh khoản 'mất hút'?

Top 10 công ty chứng khoán đứng đầu thị phần sàn HoSE đã công bố báo cáo tài chính quý IV/2024 với dư nợ cho vay ký quỹ (margin) hầu hết đều tăng mạnh.

Tài chính - 22/01/2025 13:08

Chứng khoán lình xình kéo dài, nhà đầu tư kiên nhẫn sẽ có ‘quà’?

Chứng khoán lình xình kéo dài, nhà đầu tư kiên nhẫn sẽ có ‘quà’?

Chứng khoán ghi nhận phục hồi trong nửa cuối tháng 11 và nửa đầu tháng 12, sau đó quay lại trạng thái lình xình. Diễn biến này thử thách lòng kiên nhẫn của nhà đầu tư.

Tài chính - 22/01/2025 09:09

BAOVIET Bank 2024: Tăng trưởng ổn định, đẩy mạnh chuyển đổi số hướng tới phát triển bền vững

BAOVIET Bank 2024: Tăng trưởng ổn định, đẩy mạnh chuyển đổi số hướng tới phát triển bền vững

Ngân hàng TMCP Bảo Việt (BAOVIET Bank) vừa công bố kết quả kinh doanh năm 2024, ghi nhận sự phát triển ổn định và chiến lược kinh doanh linh hoạt, hiệu quả.

Ngân hàng - 21/01/2025 18:01