Thương vụ thâu tóm Sabeco: Người mua được xác định trước, tỷ phú Thái lập VietBev nhằm 'lách' rào cản pháp lý?

Chiều 18/12, Bộ Công Thương đã tổ chức bán đấu giá cạnh tranh 343,66 triệu cổ phiếu Tổng công ty Bia – Rượu – Nước giải khát Sài Gòn (Sabeco), tương đương 53,59% vốn điều lệ.

Buổi đấu giá lịch sử ở Sabeco chỉ có 02 nhà đầu tư đăng ký tham gia - mức vừa đủ để đáp ứng điều kiện tối thiểu về số lượng đăng ký của một phiên chào bán cạnh tranh. Cả hai đều là nhà đầu tư trong nước, gồm 01 tổ chức và 01 cá nhân.

Bài liên quan

'Ông chủ' mới của Sabeco có sếp 9x

Tổ chức trong nước duy nhất tham gia phiên đấu giá lịch sử này là Công ty TNHH Vietnam Beverage (viết tắt là VietBev). Với giá khởi điểm 320.000 đồng/cổ phiếu, VietBev sẽ phải chi tối thiểu hơn 104.000 tỷ đồng cho thương vụ sở hữu Sabeco.

VietBev mới được thành lập cách đây hơn 2 tháng (ngày 6/10/2017), có trụ sở đặt tại phố Lý Nam Đế (Hàng Mã, Hà Nội), vốn điều lệ 682 tỷ đồng, do Công ty Cổ phần Đầu tư F&B Alliance Việt Nam sở hữu 100% vốn.

Công ty cổ phần Đầu tư F&B Alliance Việt Nam có 51% vốn là nguồn vốn cá nhân và 49% là vốn nước ngoài của Beerco Limited có trụ sở tại Hồng Kông, Trung Quốc.

Beerco Limited được sở hữu 100% bởi Thai Beverage (ThaiBev) - doanh nghiệp nước giải khát lớn nhất Đông Nam Á - của tỷ phú Charoen Sirivadhanabhakdi, ông chủ của Tập đoàn BJC đang sở hữu chuỗi siêu thị MM Mega Market (trước là Metro Việt Nam) và chuỗi cửa hàng tiện lợi B’s mart tại Việt Nam.

Vì sao VietBev với ThaiBev mua Sabeco với giá lên đến hơn 40 lần lợi tức?

Bình luận về thương vụ này, ông Phan Lê Thành Long - Giám đốc Viện Kế toán Quản trị Công chứng Úc (CMA Australia) tại Việt Nam, cho rằng giá 320.000 đồng là cả một thách thức mà ít nhà đầu tư nào dám nhảy vào. Số tiền khủng 4,8 tỷ USD là không dễ để thu xếp, ấy vậy mà ThaiBev "đã cực máu chiến".

Tại sao họ mua giá được giới chuyên môn cho là cao, thậm chí một số đối thủ cùng ngành cho là quá cao? , Theo ông Long, trong một thương vụ mua bán, sáp nhập (M&A), thì việc bỏ cả "đống tiền" vào nhưng được kiểm soát được một doanh nghiệp tầm như Sabeco là cả một sự hấp dẫn.

"ThaiBev sẵn sàng trả giá cao cho một thứ gọi là Control Premium. Và trong cấu trúc thương vụ M&A thì Control Premium luôn xuất hiện khi bên mua có được quyền kiểm soát", ông Long cho biết.

Bài liên quan

Chân dung tỷ phú Thái gốc Hoa vừa chi gần 5 tỷ USD nắm quyền kiểm soát Sabeco

Control Premium được định nghĩa là số tiền lớn hơn so với giá thị trường mà bên mua phải bỏ ra để có được quyền kiểm soát một doanh nghiệp sau thương vụ M&A. Control Premium cao khi bên mua kỳ vọng rằng sau khi mình kiểm soát được doanh nghiệp thì sẽ tác động đến chiến lược, đội ngũ, cấu trúc quản trị, thị trường, sản phẩm,... để tạo ra dòng tiền đủ lớn bù đắp lại chi phí mua cao hơn giá thị trường đã bỏ ra.

"Không có chuẩn về Control Premium là bao nhiêu % trong giá mua. Tuy nhiên, thống kê từ thị trường Mỹ cho thấy Control Premium thường 20-30% giá mua. Và nếu ThaiBev mua được quyền kiểm soát SAB với giá 320 nghìn, sát với giá thị trường thì có thể nói rằng SAB đang bị thị trường đẩy giá cao vì một lý do nào đó", ông Long nhận định và cho rằng việc phiên giao dịch ngay sau thương vụ được chốt, thị giá SAB giảm mạnh là điều có thể dự đoán được và nếu đúng xu hướng thì có thể giảm từ 20-30% trong ngắn hạn.

VietBev nhằm vượt rào cản về pháp lý và hạn chế về quyền kiểm soát

Nói về sự xuất hiện của công ty VietBev trong thương vụ này, ông Long cho biết, "Nominee" (tạm dịch là: chủ thể được uỷ thác) nhiều khi là một chủ thể không thể thiếu trong thương vụ M&A, nhất là để vượt qua các rào cản về pháp lý và hạn chế về quyền kiểm soát và Nominee trong thương vụ này là VietBev.

"Vừa mới thành lập cũng chả sao, bởi nó chỉ cần giấy phép kinh doanh hợp pháp tại Việt Nam, còn tiền ở đâu ra thì có rất nhiều cấu trúc khác nhau cho một giao dịch này. Vấn đề ở chỗ là làm sao có được Nominee đủ tin tưởng, khi đó thì mấy rào cản 49% không có ý nghĩa", ông Long cho biết.

Người mua đã được xác định từ trước?

Ông Long cũng bình luận thêm, thường thì trước thương vụ M&A, bên bán sẽ tích cực truyền thông hình ảnh, tần suất quảng cáo rất lớn. "Gần đây, quảng cáo Saigon Special xuất hiện khá nhiều. Nhưng các Roadshow của Sabeco được đánh giá là "nhà đầu tư tay không đi về".

"Chắc có lẽ người mua cũng đã được xác định từ trước. Control Premium phải trả cũng đã có, nên Sabeco hay Bộ Công Thương cũng không cần phải quảng bá nhiều để đẩy Control Premium lên nữa. Thậm chí có lẽ cấu trúc với sự tham gia của Nominee cũng đã được xác định trước đó rồi", ông Long đưa nhận định.

Bài liên quan

Tỷ phú Thái Lan bỏ gần 5 tỷ USD mua cổ phần Sabeco

Có 1 cá nhân và 1 doanh nghiệp trong nước đăng ký tham gia chào bán cạnh tranh cổ phần SABECO

SAB 'lau sàn', 'thầy cúng' Ngô Vinh Hiển mua 'hớ' khi đã lỗ đến hơn nửa tỷ đồng?

Lên sóng 'bún chả Obama', chi trăm tỷ quảng cáo, Bia Hà Nội vẫn thất thu