‘Thị trường Halal đang mở ra nhiều cơ hội cho doanh nghiệp Việt Nam’

Bà Shariza binti Abdul Rasheed chia sẻ thông tin trên tại hội thảo “Triển vọng xuất khẩu vào thị trường Halal thông qua cửa ngõ Malaysia năm 2025” tại TP.HCM ngày 7/8. Bà cho biết thêm riêng thị trường Halal tại Malaysia, một trong những cửa ngõ quan trọng, dự kiến sẽ đạt giá trị 113,2 tỷ USD vào năm 2030. Tiềm năng này trải rộng trên nhiều lĩnh vực, từ thực phẩm - đồ uống (85,2 tỷ USD) đến mỹ phẩm (10,5 tỷ USD) và dược phẩm (5,9 tỷ USD), trong bối cảnh nhu cầu toàn cầu đang vượt xa nguồn cung đến 80%.

Theo bà Shariza binti Abdul Rasheed, con đường để doanh nghiệp Việt Nam tiếp cận thị trường này đang ngày càng trở nên thuận lợi. Đơn cử, cơ quan Chứng nhận Halal Việt Nam (HCA) đã được cơ quan phát triển Hồi giáo Malaysia (JAKIM) chính thức công nhận. Sự công nhận này là chìa khóa then chốt, giúp các sản phẩm của Việt Nam đáp ứng tiêu chuẩn và dễ dàng thâm nhập vào hệ thống phân phối tại Malaysia. Hiện nay các doanh nghiệp Việt Nam hoàn toàn có thể đưa sản phẩm đã được chứng nhận Halal lên sàn thương mại điện tử B2B Halal đầu tiên của Malaysia là Salaam Market. Ngoài ra, các chương trình kết nối doanh nghiệp sẽ giới thiệu các nhà sản xuất Việt Nam với các nhà cung cấp và đối tác bản địa để hoàn thiện chuỗi cung ứng Halal.

Bà Zaimah Osman - Lãnh sự thương mại Malaysia tại TP.HCM, chia sẻ Malaysia xem Việt Nam là một đối tác quan trọng trong hợp tác thương mại và đang chủ động hỗ trợ doanh nghiệp Việt khám phá các cơ hội Halal thông qua hệ thống văn phòng Cục Xúc Tiến Thương Mại Malaysia (MATRADE) và các chương trình kết nối doanh nghiệp. Malaysia cũng là quốc gia đầu tiên công nhận Trung tâm Chứng nhận Halal Việt Nam (HCA), giúp các sản phẩm Việt dễ dàng được chấp thuận và phân phối trên hệ thống bán lẻ tại đây.

Bà Hồ Thị Quyên - Phó giám đốc Trung tâm Xúc tiến Thương mại và Đầu tư TP.HCM (ITPC) cũng cho biết, ngành công nghiệp Halal đang phát triển mạnh, không chỉ về nhu cầu tiêu dùng mà còn về quy mô chuỗi cung ứng toàn cầu. Đây là thời điểm lý tưởng để DN Việt, đặc biệt là nhóm ngành gia cầm, nông sản, thủy sản và chế biến thực phẩm, đẩy mạnh chiến lược tiếp cận thị trường Halal một cách chuyên nghiệp.

Riêng đối với Malaysia và Việt Nam, hiện đang có rất nhiều tiềm năng hợp tác lớn trong lĩnh vực thực phẩm Halal. Tiêu chuẩn Halal của Maylaysia đã được công nhận trên thế giới, vì vậy Việt Nam đã công nhận Trung tâm chứng nhận Halal Quốc gia (HALCERT), thuộc Bộ Khoa học và Công nghệ, là một cơ quan đầu mối về Halal tại Việt Nam với các chuyên gia về lĩnh vực Halal, trong đó có Malaysia.

Cơ hội lớn đi kèm thách thức

Tuy nhiên, Quyên cũng chỉ ra rằng thực tế hiện nay số lượng đơn vị có chức năng cấp chứng chỉ Halal ở Việt Nam còn ít, chi phí khá cao đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Mặt khác, một số yêu cầu khó thực hiện tại Việt Nam như quy định phải có người đạo Hồi giám sát quy trình sản xuất khiến việc đạt được chứng nhận Halal để xuất khẩu hàng hóa sang thị trường các nước Hồi giáo là một thách thức lớn với doanh nghiệp Việt Nam.

Dù tiềm năng là rất lớn, nhưng việc thâm nhập thị trường Halal hiện vẫn là bài toán khó với nhiều doanh nghiệp Việt Nam. Bà Hồ Thị Quyên cũng chỉ ra rằng, thực tế hiện nay số lượng đơn vị có chức năng cấp chứng chỉ Halal ở Việt Nam còn ít, chi phí khá cao đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ.

Mặt khác, một số yêu cầu khó thực hiện tại Việt Nam, như quy định phải có người đạo Hồi giám sát quy trình sản xuất, khiến việc đạt được chứng nhận Halal để xuất khẩu hàng hóa sang thị trường các nước Hồi giáo là một thách thức lớn với doanh nghiệp Việt Nam.

Đồng quan điểm trên, tiến sĩ Phú Văn Hẳn đến từ Đại học Hùng Vương TP.HCM khẳng định, các doanh nghiệp Việt Nam cũng đang phải đối mặt với không ít thách thức trong quá trình xuất khẩu sản phẩm Halal.

Trước hết, Việt Nam hiện vẫn chưa có nhiều tổ chức chứng nhận Halal được công nhận rộng rãi ở cấp độ quốc tế. Hoạt động cấp chứng nhận Halal trong nước còn mang tính phân tán, thiếu sự phối hợp hiệu quả giữa các cơ quan và đơn vị liên quan, đồng thời chưa đạt được mức độ tương thích cao với các tiêu chuẩn và thông lệ quốc tế.

Bên cạnh đó, phần lớn doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực chế biến thực phẩm và nông sản có quy mô nhỏ và vừa, với năng lực tài chính hạn chế, trình độ quản trị còn yếu, nguồn nhân lực thiếu kiến thức chuyên sâu về tiêu chuẩn Halal, khả năng tiếp cận công nghệ hiện đại còn nhiều hạn chế.

Ngoài ra, tâm lý e ngại, thiếu thông tin và thiếu định hướng chiến lược về thị trường Halal cũng khiến nhiều doanh nghiệp chưa chủ động tham gia và khai thác lĩnh vực đầy tiềm năng này.

Theo thống kê của Cục Hải quan, 6 tháng đầu năm 2025, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu Việt Nam - Malaysia ước đạt 7,7 tỉ USD, tăng 6% so với cùng kỳ năm 2024. Trong đó kim ngạch xuất khẩu từ Việt Nam sang Malaysia đạt 2,5 tỉ USD.

Các sản phẩm xuất khẩu chủ yếu của Việt Nam sang thị trường Malaysia bao gồm máy móc thiết bị và phụ tùng; máy vi tính; điện tử và linh kiện; sắt thép các loại; xăng dầu, hóa chất.