Phí cảng biển dự kiến của Hoa Kỳ khiến xuất khẩu than, nông sản gặp khó

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đang soạn thảo một sắc lệnh hành pháp từ đề xuất của Đại diện Thương mại Hoa Kỳ (USTR) nhằm áp dụng mức phạt lên tới 1,5 triệu USD đối với các tàu do Trung Quốc sản xuất hoặc các tàu trong các đội tàu sở hữu tàu do Trung Quốc sản xuất.

Theo các nhà xuất khẩu và nhà cung cấp dịch vụ vận tải lớn của Hoa Kỳ trong các cuộc phỏng vấn với Reuters, những khoản phí cảng biển tiềm năng đó đã hạn chế khả năng cung cấp các tàu cần thiết để vận chuyển nông sản, năng lượng, sản phẩm khai khoáng, vật liệu xây dựng và hàng hóa sản xuất cho người mua quốc tế.

Chủ sở hữu tàu đã từ chối cung cấp các ưu đãi cho các chuyến hàng than của Hoa Kỳ trong tương lai do các khoản phí USTR được đề xuất, Tổng giám đốc điều hành Ernie Thrasher của Xcoal Energy & Resources cho biết trong một lá thư gửi Bộ trưởng Bộ Thương mại Hoa Kỳ Howard Lutnick ngày 12/3.

Việc ban hành và thực hiện các khoản phí đó có thể khiến việc xuất khẩu than của Hoa Kỳ tạm ngừng trong vòng 60 ngày, khiến các chuyến hàng trị giá 130 tỷ USD gặp rủi ro, Thrasher cho biết.

Ông cho biết cơ cấu phí có thể tăng thêm tới 35% vào chi phí giao than của Hoa Kỳ, khiến than Hoa Kỳ không có khả năng cạnh tranh trên thị trường toàn cầu.

"Việc mất việc làm trực tiếp và gián tiếp sẽ là thảm họa", Thrasher, người đã xác nhận việc gửi thư và cho biết ông chưa nhận được phản hồi.

Lá thư từ công ty tiếp thị than Xcoal có trụ sở tại Pennsylvania và các bình luận từ đại diện nông nghiệp cho thấy tác động hữu hình từ các khoản phí được đề xuất trước đây chưa được báo cáo.

Các mỏ than ở Tây Virginia cũng đang chuẩn bị sa thải thợ mỏ khi lượng than tồn kho chưa bán được tăng cao, Chris Hamilton, Tổng giám đốc điều hành của Hiệp hội Than Tây Virginia, nói với Reuters.

Ông không cung cấp thông tin chi tiết về việc này.

Viện Dầu khí Hoa Kỳ, nhóm vận động hành lang hùng mạnh của ngành dầu mỏ, cho biết trong các bình luận gửi lên USTR ngày 10/3 rằng các khoản phí được đề xuất cũng có thể khiến Hoa Kỳ khó xuất khẩu hơn các sản phẩm năng lượng khác như dầu, khí tự nhiên hóa lỏng và nhiên liệu tinh chế.

Đề xuất của USTR cũng tìm cách chuyển hướng xuất khẩu trong nước sang các tàu treo cờ và được đóng tại Hoa Kỳ. Đội tàu chở hàng treo cờ Hoa Kỳ hiện tại có số lượng dưới 200 chiếc và không phải tất cả đều được đóng tại Hoa Kỳ.

Rất ít nhà khai thác hàng hải có thể chứng minh được rằng tỷ lệ xuất khẩu hàng năm của họ vào Hoa Kỳ đạt yêu cầu 20% được vận chuyển trên các tàu do Hoa Kỳ đóng và treo cờ Hoa Kỳ, hiệp hội vận tải biển BIMCO cho biết trong các bình luận của USTR ngày 17/3.

Điều đó có thể hạn chế đáng kể xuất khẩu năng lượng của Hoa Kỳ, "cụ thể là khí thiên nhiên hóa lỏng (LNG) vì không có tàu chở LNG do Hoa Kỳ đóng và treo cờ Hoa Kỳ nào đang hoạt động hoặc đang được đặt hàng", BIMCO cho biết, đồng thời nói thêm rằng xuất khẩu hóa chất cũng có thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

Liên đoàn Cục Nông trại Hoa Kỳ cho biết, những người nông dân Hoa Kỳ, những người vốn đã phải chịu đòn giáng mạnh từ các mức thuế trả đũa từ Trung Quốc, Mexico và Canada, cũng bị cuốn vào cuộc chiến phí tàu của Trung Quốc.

Ba thương nhân xuất khẩu ngũ cốc của Hoa Kỳ cho biết việc không thể đảm bảo vận chuyển hàng hóa bằng đường biển từ tháng 5 trở đi đã hạn chế khả năng bán các sản phẩm nông nghiệp số lượng lớn của Hoa Kỳ như ngô, đậu nành và lúa mì vì các nhà xuất khẩu không chắc chắn về chi phí cuối cùng sẽ là bao nhiêu.

Theo dữ liệu thương mại của Cục Thống kê Dân số Hoa Kỳ, Hoa Kỳ đã xuất khẩu hơn 64 tỷ USD các loại cây trồng số lượng lớn, thức ăn chăn nuôi số lượng lớn và dầu thực vật vào năm 2024. Hiệp hội Ngũ cốc Xuất khẩu Bắc Mỹ, đại diện cho các nhà xuất khẩu hàng hóa cây trồng, sẽ tham gia phiên điều trần vào tuần tới.

Cục Nông trại cho biết các nhà xuất khẩu nông sản số lượng lớn có thể phải đối mặt với khoản chi phí vận chuyển hàng năm bổ sung từ 372 triệu đến 930 triệu USD từ các loại phí này. Điều đó sẽ gây ra tổn thất biên lợi nhuận đáng kể trên thị trường toàn cầu, nơi sức cạnh tranh thường được xác định chỉ bằng vài xu cho mỗi giạ.

Alexa Combelic, Giám đốc điều hành phụ trách các vấn đề chính phủ của Hiệp hội Đậu nành Hoa Kỳ, cho biết các nhà xuất khẩu nông sản của Hoa Kỳ có được lợi thế hơn các đối thủ toàn cầu bằng cách tận dụng hệ thống vận chuyển trong nước hiệu quả và tiết kiệm chi phí để đưa sản phẩm ra thị trường.

"Khi bạn cộng thêm chi phí vào hệ thống hiệu quả đó, thì nó không còn hiệu quả nữa. Chúng tôi không còn lợi thế cạnh tranh nữa", Combelic cho biết.