Những gã khổng lồ dầu mỏ châu Âu lùi bước trên con đường năng lượng tái tạo

Công ty Anh hiện đang cố gắng quay trở lại cội nguồn là một ông lớn dầu khí với câu chuyện tăng trưởng sánh ngang với các đối thủ, phục hồi giá cổ phiếu và xoa dịu những lo ngại của nhà đầu tư về lợi nhuận trong tương lai.

Đối thủ Shell và Equinor của Na Uy cũng đang thu hẹp lại các kế hoạch chuyển đổi năng lượng được đặt ra vào đầu thập kỷ này.

NHỮNG GÃ KHỔNG LỒ LÙI BƯỚC

Sự thay đổi hướng đi của họ phản ánh hai diễn biến lớn: cú sốc năng lượng từ việc Nga xâm chiếm Ukraine và sự sụt giảm lợi nhuận của nhiều dự án năng lượng tái tạo, đặc biệt là gió ngoài khơi, do chi phí tăng vọt, các vấn đề về chuỗi cung ứng và vấn đề kỹ thuật.

Murray Auchincloss, Giám đốc điều hành BP có kế hoạch đầu tư hàng tỷ USD vào các dự án phát triển dầu khí mới, bao gồm cả ở Mỹ và Trung Đông, như một phần trong nỗ lực cải thiện hiệu suất và tăng lợi nhuận.

BP cũng đã giảm tốc độ các hoạt động phát thải carbon thấp, tạm dừng 18 dự án hydro tiềm năng giai đoạn đầu và công bố kế hoạch bán các hoạt động năng lượng gió và năng lượng mặt trời.

Các nguồn tin của công ty nói với Reuters rằng gần đây họ đã cắt giảm hơn một nửa đội ngũ hydro của mình ở London xuống còn có 40 nhân viên.

Một phát ngôn viên của BP đã từ chối bình luận về việc sa thải nhân viên.

Giám đốc điều hành Shell, Wael Sawan thề sẽ thực hiện một cách tiếp cận tàn nhẫn để cải thiện hiệu suất và lợi nhuận của mình, đồng thời thu hẹp khoảng cách định giá ngày càng lớn với các công ty đối thủ lớn ở Mỹ như Exxon Mobil và Chevron.

Công ty đã thu hẹp quy mô các hoạt động phát thải ít carbon, bao gồm các dự án điện gió và hydro ngoài khơi, rút ​​lui khỏi thị trường điện châu Âu và Trung Quốc, bán các nhà máy lọc dầu và hạ bớt mục tiêu giảm lượng carbon vào năm 2030.

Shell đang tìm kiếm người mua Select Carbon, một công ty Úc được Shell mua lại vào năm 2020, chuyên phát triển các dự án nông nghiệp nhằm bù đắp lượng khí thải carbon, các nguồn tin thân cận của công ty nói với Reuters.

Tuy nhiên, một người phát ngôn của Shell từ chối bình luận về điều này.

THIẾU KỸ NĂNG?

Một số nhân viên của BP thắc mắc liệu công ty có giữ được đủ nhân viên có kinh nghiệm và kỹ năng cần thiết để tái lập vị thế của mình như một công ty dầu khí hay không.

Theo bốn nhân viên được Reuters tiếp cận, các nhân viên đã đặt câu hỏi cho CEO Auchincloss tại một cuộc họp trực tuyến tại tòa thị chính vào đầu tháng 10 khi ông trình bày chi tiết một số kế hoạch xoay chuyển con tàu của mình.

Ông nói với họ rằng BP sẽ và có thể phát triển sản xuất dầu khí mới trái ngược với chiến lược của người tiền nhiệm Bernard Looney nhằm xây dựng tài sản thế hệ tái tạo, giảm khí thải và từ từ cắt giảm các mục tiêu sản lượng dầu khí.

Trong cuộc trò chuyện với Reuters, một số nhân viên cho biết họ nghi ngờ BP liệu có đủ kỹ sư hồ chứa để bắt đầu tăng trưởng sản lượng dầu khí sau khi hãng này sa thải hàng trăm nhân viên của bộ phận thượng nguồn kể từ năm 2020.

Người phát ngôn của BP đã từ chối bình luận về cuộc thảo luận tại tòa thị chính.

Equinor, nhà cung cấp khí đốt tự nhiên chính của Châu Âu kể từ năm 2022, đã đưa ra đánh giá về hoạt động kinh doanh ít carbon của mình, có tên nội bộ là REN Adapt, bao gồm việc loại bỏ một số dự án giai đoạn đầu để tập trung vào các dự án gió ngoài khơi tiên tiến hơn.

Khi được yêu cầu bình luận, Equinor cho biết họ đang thích ứng với thực tế thị trường. "Mục tiêu là tăng cường khả năng cạnh tranh và cạnh tranh hiệu quả khi ngành dầu khí phục hồi sau chu kỳ đi xuống hiện tại".

Nhưng các công ty vẫn chưa từ bỏ hoàn toàn việc đầu tư vào năng lượng ít carbon. Thay vào đó, các giám đốc điều hành cho biết, họ đang tập trung vào các lĩnh vực như nhiên liệu sinh học, lĩnh vực mà họ tin tưởng có thể tạo ra lợi nhuận nhanh chóng.

Shell, BP và Equinor cũng tiếp tục phát triển một số dự án gió ngoài khơi đang được tiến hành và cho biết họ có thể đầu tư thêm nếu lợi nhuận mang lại khả năng cạnh tranh.

Họ cũng đang phát triển các dự án hydro để sử dụng chủ yếu nhằm giảm lượng khí thải carbon trong hoạt động lọc dầu của họ.

Auchincloss nói với Reuters vào ngày 29 tháng 10: "Điều chúng tôi nhận thấy với các doanh nghiệp tăng trưởng đang chuyển đổi của mình là chúng tôi cần mong đợi mức lợi nhuận tương tự như chúng tôi đạt được từ các doanh nghiệp truyền thống của mình nếu chúng tôi định triển khai vốn vật chất theo thời gian".

Hãng TotalEnergies của Pháp đã trở thành công ty ngoại lệ, liên tục đầu tư vào lĩnh vực phát thải carbon thấp, vượt xa công suất năng lượng tái tạo của Shell và BP.

HÀNH ĐỘNG CÂN BẰNG

Sự chậm lại trong kế hoạch chuyển đổi năng lượng của các công ty trùng hợp với những cảnh báo rằng thế giới có thể sẽ bỏ lỡ mục tiêu do Liên hợp quốc hậu thuẫn nhằm hạn chế sự nóng lên toàn cầu ở mức 1,5 độ C vào cuối thế kỷ, mục tiêu cần thiết để tránh tác động thảm khốc của biến đổi khí hậu.

Nhà phân tích Rohan Bowater của Accela Research cho biết, điều đó có nghĩa là các công ty có thể sẽ bỏ lỡ hoặc sẽ phải điều chỉnh lại các mục tiêu giảm phát thải.

Và trong khi các nhà điều hành ngành tập trung vào việc tăng lợi nhuận trong ngắn hạn bằng cách chi tiêu nhiều hơn vào dầu khí thì triển vọng tiêu thụ nhiên liệu hóa thạch ngày càng không chắc chắn.

Cơ quan Năng lượng Quốc tế cho biết vào tháng trước rằng họ dự kiến ​​nhu cầu dầu toàn cầu sẽ đạt đỉnh vào cuối thập kỷ này khi doanh số bán xe điện tăng lên.

Các nhà đầu tư vẫn hoài nghi về khả năng duy trì lợi nhuận của gã khổng lồ dầu mỏ châu Âu. Cổ phiếu của họ hoạt động kém hơn so với các đối thủ ở Mỹ, ngay cả khi các nhà đầu tư tập trung vào khí hậu than thở về sự chuyển đổi từ năng lượng tái tạo.

Bowater cho biết: "Để thực hiện các kế hoạch chuyển đổi hiệu quả, các công ty cần có những biện pháp khuyến khích phù hợp cho ban quản lý, sự ủy nhiệm rõ ràng từ các cổ đông và tập trung vào việc chứng minh giá trị".

"Ví dụ, BP vẫn bị kẹt ở giữa, đang đấu tranh để cân bằng giữa đầu tư carbon thấp với kỳ vọng của cổ đông", ông nói.