Tham gia ý kiến tại nghị trường Quốc hội về Luật Đất đai (sửa đổi), đại biểu Trần Văn Tuấn, đoàn đại biểu Quốc hội (ĐBQH) tỉnh Bắc Giang quan tâm đến Điều 79 quy định về các trường hợp Nhà nước thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia.

Quy định trong dự thảo đã liệt kê 31 trường hợp cụ thể. Tuy nhiên, đại biểu băn khoăn, vì liệt kê các trường hợp cụ thể như vậy có thể vẫn chưa bao quát hết, chưa thể giải quyết triệt để. Một trong những bất cập lớn nhất là khi Nhà nước thu hồi đất, người có đất được bồi thường theo bảng giá đất do Nhà nước ban hành, nhưng các doanh nghiệp và người có đất thỏa thuận chuyển nhượng quyền sử dụng đất để thực hiện dự án thì giá đất thường cao hơn.

"Đây chính là nguyên nhân dẫn đến tình trạng người dân luôn cảm thấy thiệt thòi, thiếu sự đồng thuận khi Nhà nước thu hồi lại đất", đại biểu nói.

Bên cạnh đó, theo đại biểu, đối với doanh nghiệp khi triển khai dự án phải thỏa thuận chuyển nhượng quyền sử dụng đất gặp không ít khó khăn. Nhiều doanh nghiệp phải mất nhiều năm để thỏa thuận, có trường hợp phải "đi đêm" để thỏa thuận với giá cao hơn, thiếu công bằng với số còn lại, song doanh nghiệp vẫn rơi vào tình trạng "dở khóc, dở cười".

"Có doanh nghiệp thỏa thuận chuyển nhượng được trên 90% diện tích, thậm chí còn cao hơn mà vẫn không thể triển khai dự án dù chỉ còn số ít không đồng thuận, làm cho doanh nghiệp phải tăng chi phí, lãng phí nguồn lực, mất cơ hội đầu tư. Đây cũng là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng khiếu kiện đơn thư phức tạp về đất đai ở các địa phương hiện nay, chiếm đến khoảng 75%", đại biểu cho hay.

Do đó, vị ĐBQH tỉnh Bắc Giang đề xuất với Quốc hội xem xét, chỉnh sửa, bổ sung Điều 79 và các điều khoản liên quan trong dự thảo luật theo hướng Nhà nước thu hồi đất đối với các trường hợp thực hiện dự án phát triển kinh tế - xã hội, nhất là thu hồi để chuyển đổi mục đích sử dụng thực hiện dự án với một số lý do cụ thể.

Đầu tiên, với 31 trường hợp do nhà nước thu hồi đất được quy định tại Điều 79 phạm vi bao quát là khá rộng. Các trường hợp dự án phát triển kinh tế - xã hội còn lại thuộc diện thỏa thuận chuyển nhượng quyền sử dụng đất là không nhiều.

Kế đến, không có căn cứ cụ thể, thuyết phục đối với việc phân biệt trường hợp nhà nước thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội, vì lợi ích quốc gia công cộng với trường hợp chuyển nhượng quyền sử dụng đất khác. Vì xét cho cùng mọi trường hợp chuyển nhượng quyền sử dụng đất đều phải tuân thủ pháp luật, phải phù hợp với các quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng.

Tiếp theo, thực tế khi doanh nghiệp chuyển nhượng quyền sử dụng đất thường là đất nông nghiệp, sau đó chuyển đổi mục đích để thực hiện dự án. Còn người có đất khi chuyển nhượng đất nông nghiệp thường đòi hỏi giá cao hơn, tương đương với loại đất khác. Như vậy, đại biểu cho rằng, về bản chất, người bán đang bán thứ mà mình không có, đây là điều vô lý.

Một lý do nữa, nếu quy định nhà nước thu hồi đất đối với các trường hợp thực hiện dự án phát triển kinh tế - xã hội sẽ góp phần khắc phục triệt để những khó khăn, vướng mắc bởi những bất cập trong quá trình thực hiện Luật Đất đai hiện hành như tôi đã phân tích ở trên. Đặc biệt, tình trạng đơn thư khiếu kiện sẽ giảm, bảo đảm công bằng, công khai, minh bạch hơn.

"Cần cụ thể hóa nguyên tắc giá đất do Nhà nước bồi thường khi thu hồi đất phải sát với giá thị trường và cơ chế điều tiết địa tô chênh lệch để tạo sự công bằng, người có đất thu hồi không bị thiệt thòi", đại biểu đề nghị và đánh giá, nếu sửa đổi luật lần này theo hướng nêu trên sẽ tháo gỡ được nhiều vướng mắc, bất cập đang đặt ra, tạo sự đồng thuận của nhân dân, khơi thông các nguồn lực cho tăng trưởng mạnh mẽ.

Bài liên quan

Đại biểu Quốc hội TP. Hà Nội: Quy định cứng về tiêu chí tái định cư không khả thi

Đại biểu Quốc hội: Không thể có dự án hàng trăm ha mà tự đi thỏa thuận với từng người

Đại biểu Quốc hội tranh luận có nên siết chặt chung cư mini

'Thiếu lao động chất lượng cao thì làm sao 'đại bàng' công nghệ hạ cánh, đẻ trứng vàng'