Lịch sử Apple qua những bức ảnh - Phần 2: Giai đoạn gian truân và sự trở lại của Steve Jobs
Apple đã vượt qua mức vốn hóa thị trường 3 nghìn tỷ USD vào hôm thứ Sáu, một cột mốc mà hãng này từng đạt được vào năm ngoái nhưng không duy trì được lâu. Cổ phiếu Apple ở mức gần 194 USD, khiến nó trở thành công ty đại chúng đầu tiên đạt mức định giá khổng lồ sau khi thị trường đóng cửa.
Những năm từ 1983 đến 1997 là một giai đoạn đầy khó khăn của Apple khi những người sáng lập ra 'Quả táo' lần lượt ra đi. Nhưng rồi Steve Jobs đã được rộng cửa trở lại để vực dậy Apple và biến thương hiệu này trở lại thời kỳ đình đám.
Xem lại kỳ trước: Lịch sử của Apple qua những bức ảnh: Phần 1: Khởi đầu đầy khó khăn của Steve Jobs
Vào khoảng thời gian ra mắt chiếc Macintosh đầu tiên vào năm 1983, Apple có CEO mới: John Sculley.

Steve Jobs và John Sculley, Chủ tịch Apple (bên phải), tạo dáng bên chiếc máy tính cá nhân Macintosh mới. Ảnh Marilyn K. Yee/New York Times Co./Getty Images
Sculley đang là CEO trẻ nhất từ trước đến nay của Pepsi, nhưng Jobs đã xoay xở để đưa anh ta đến Apple với lời chào hàng huyền thoại: "Bạn có muốn bán nước có đường cho đến hết đời không? Hay bạn muốn đến với tôi và thay đổi thế giới?".
Năm 1984, Apple phát hành quảng cáo truyền hình khiến công ty này trở thành một cái tên quen thuộc.
Quảng cáo này, được biết nhiều dưới cái tên "1984", do Ridley Scott đạo diễn và tiêu tốn của công ty 1,5 triệu USD. Nó được phát sóng trong chặng thứ ba của giải đấu Super Bowl XVIII và sau đó không bao giờ được phát sóng nữa.
Đây cũng là lúc căng thẳng giữa Jobs và Bill Gates bắt đầu tăng cao.
Ban đầu, Microsoft đang nỗ lực làm phần mềm cho Macintosh. Nhưng những kế hoạch đó đã sụp đổ tan tành vào năm 1983 khi Microsoft tiết lộ rằng họ cũng đang phát triển một giao diện người dùng đồ họa có tên là Windows.

Steve Jobs (trái) và Bill Gates (phải) trong thập niên 1980. Ảnh Kristy MacDonald/AP và Gary Stewart/AP
Macintosh có doanh số cao, nhưng không đủ để phá vỡ sự thống trị của IBM.
Điều này dẫn đến nhiều xích mích giữa Jobs, người đứng đầu nhóm Macintosh, cũng là người thích làm mọi thứ theo cách riêng của mình và Sculley, người muốn giám sát chặt chẽ hơn các sản phẩm trong tương lai do thảm họa Lisa và sự thất vọng về Macintosh.
Sự căng thẳng lên cao đến mức Hội đồng Quản trị của Apple đã chỉ thị cho Sculley "kiềm chế" Jobs.

Jobs, Sculley và Wozniak. Ảnh Sal Veder/AP
Mọi thứ leo thang vào năm 1985 khi Jobs cố gắng tổ chức một cuộc đảo chính và lật đổ Sculley, nhưng Hội đồng Quản trị của Apple đã đứng về phía Sculley và loại bỏ Jobs khỏi nhiệm vụ quản lý.
Jobs tức giận bỏ việc và tiếp tục thành lập NeXT, một công ty máy tính sản xuất các máy trạm tiên tiến mà ông có toàn quyền kiểm soát.

Trong bức ảnh được chụp vào ngày 4/4/1991 này, Steve Jobs của NeXT Computer tạo dáng trước báo chí với chiếc máy tính màu NeXTstation tại trụ sở của NeXT ở Redwood City. Ảnh AP
Wozniak cũng rời đi cùng thời điểm năm 1985, nói rằng công ty đang đi sai hướng. Ông đã bán hầu hết cổ phần của mình.

Wozniak (giữa) với người quảng bá buổi hòa nhạc Bill Graham (trái) và Mickey Hart của Grateful Dead (phải). Ảnh Lennox McLendon/AP
Khi Jobs ra đi, Sculley có toàn quyền tại Apple. Lúc đầu, mọi thứ có vẻ tuyệt vời và Apple đã giới thiệu máy tính xách tay PowerBook và hệ điều hành System 7 vào năm 1991.

Sculley bên cạnh những chiếc Macintosh chạy hệ điều hành System 7. Ảnh AP
System 7 đã tạo ra màu sắc mới cho hệ điều hành Macintosh và tồn tại (với các bản cập nhật) cho đến khi OS X được phát hành vào năm 2001.
Những năm 1990 chứng kiến Apple thâm nhập vào nhiều thị trường mới, nhưng không thị trường nào thực sự thành công.

Một chiếc máy Newton MessagePad. Ảnh SSPL/Getty Images
Thất bại nổi tiếng nhất của Apple trong thập niên 90 là việc ra đời của Newton MessagePad năm 1993, sản phẩm trí tuệ của chính Sculley.
Sản phẩm này thực sự đã tạo ra thị trường cho các thiết bị "trợ lý kỹ thuật số cá nhân", nhưng nó có giá 700 USD và không làm được gì nhiều ngoài việc ghi chú và theo dõi danh bạ cá nhân của bạn.
Nhưng sai lầm lớn nhất của Sculley là dành nhiều thời gian và rất nhiều tiền của Apple để đưa System 7 lên bộ vi xử lý PowerPC mới của IBM/Motorola thay vì kiến trúc bộ xử lý Intel.
Trong khi đó, hầu hết các phần mềm được viết cho bộ vi xử lý Intel, cộng với việc chúng ngày càng rẻ hơn trong những năm đó.

Sai lầm lớn nhất của Sculley là chuyển hệ điều hành máy Mac sang bộ vi xử lý PowerPC. Ảnh Rob Kinmonth/The LIFE Collection qua Getty Images/Getty Images
Đồng thời, ảnh hưởng của Microsoft đang gia tăng. Máy Mac cung cấp một thư viện phần mềm tuyệt vời, nhưng lại bị hạn chế vì giá thành đắt đỏ. Trong khi đó, Microsoft đang bán Windows 3.0 trên các máy tính giá rẻ.

Bill Gates vào năm 1992. Ảnh AP
Từ những thất bại đình đám và quyết định tốn kém của Sculley khi chuyển sang hệ điều hành PowerPC, Hội đồng Quản trị của Apple đã cảm thấy 'đã quá đủ'.
Sau khi Apple không đạt được doanh thu quý đầu tiên vào năm 1993, Sculley từ chức và vị trí CEO được thay thế bởi Michael Spindler, một người Mỹ gốc Đức đã làm việc cho Apple từ năm 1980.

Michael Spindler. Ảnh AP
Spindler đã tiếp tục đi trên vết xe đổ có tên PowerPC của Sculley.
Năm 1994, Macintosh đầu tiên chạy trên PowerPC được phát hành. Nhưng vận may của Apple tiếp tục sa sút khi Windows cất cánh.
Sau khi các cuộc đàm phán mua lại với IBM, Sun MicroSystems và Philips đều thất bại, Hội đồng Quản trị của Apple đã thay thế Spindler bằng Gil Amelio vào năm 1996.
Nhiệm kỳ của Amelio cũng gặp khó khăn không kém.

Gil Amelio (trái) và Steve Jobs. Ảnh AP
Dưới triều đại của ông, cổ phiếu Apple chạm mức thấp nhất trong 12 năm (phần lớn là do chính Steve Jobs đã bán 1,5 triệu cổ phiếu Apple trong một giao dịch).
Amelio quyết định chi tiền để mua lại công ty máy tính NeXT của Jobs với giá 429 triệu USD vào tháng 2 năm 1997 để đưa ông trở lại Apple.

Bằng việc mua lại NeXT, Apple đã thành công trong việc đưa Jobs trở lại. Ảnh Dick Drew/AP
Vào ngày cuối tuần 4/7 cùng năm đó, Jobs tổ chức một cuộc đảo chính trong phòng họp và thuyết phục hội đồng quản trị của Apple bổ nhiệm ông làm giám đốc điều hành tạm thời.
Amelio từ chức một tuần sau đó.

Ảnh Lou Dematteis/Reuters
Năm 1997 cũng chứng kiến sự ra đời của chiến dịch quảng cáo nổi tiếng "Think Difference" của Apple, tôn vinh các nghệ sĩ, nhà khoa học và nhạc sĩ nổi tiếng.

Ảnh Gilles Mingasson/Liaison/Getty Images
Dưới thời kỳ lãnh đạo mới của Jobs, công ty đã làm lành với Microsoft. Công ty của Bill Gates cũng đã đầu tư 150 triệu USD vào Apple vào khoảng năm 1997.
Đó cũng là một kỷ nguyên mới cho phần cứng và phần mềm.

Jobs trở lại với hệ điều hành của Intel. Ảnh Mousse Mousse/Reuters
Jobs đã để Jony Ive đi đầu trong việc thiết kế iMac, một chiếc máy tính tất cả trong một được phát hành vào năm 1998.
Năm 2000, Jobs giới thiệu Mac OS X, dựa trên hệ điều hành của NeXT Computers, cuối cùng đã thay thế System 7. Và vào năm 2006, Apple cuối cùng đã chuyển sang kiến trúc hệ thống dựa trên nền tảng của Intel.
(Đón đọc phần 3)
- Cùng chuyên mục
'Địa chỉ đỏ' Quảng Trị: Nơi tiếp nối ký ức từ giới tuyến sinh tử
“Các anh chị ơi, Long Đại giờ đẹp lắm. Các bến phà đều rất yên bình, tất cả mọi người đều nhớ, đều biết ơn các anh chị nhiều lắm…”, MC Lại Văn Sâm khiến những người xem chương trình “Lời tri ân - Dòng sông hoa lửa” lặng đi với lời chia sẻ đầy xúc động gửi đến các liệt sĩ đã hy sinh tại Bến phà 2 Long Đại. Từng là “tọa độ lửa” trong kháng chiến chống Mỹ, Long Đại giờ đây đã chuyển mình mạnh mẽ, trở thành một vùng đất bình yên và ngày càng phát triển.
Phong cách - 30/09/2025 14:17
Rời bục giảng, giáo viên khởi nghiệp với trang trại nấm bạc tỷ
Rời bục giảng sau gần 5 năm gắn bó, chị Châu Thị Nương khởi nghiệp với mô hình trồng nấm tuần hoàn khép kín. Trang trại này đã mang về cho chị nguồn lợi nhuận cả tỷ đồng mỗi năm.
Phong cách - 29/09/2025 10:24
Làng gốm hơn 500 năm ở Đà Nẵng được vinh danh 'Điểm du lịch cộng đồng tốt nhất'
Làng gốm Thanh Hà (phường Hội An Tây, TP. Đà Nẵng) là một trong 5 điểm đến được vinh danh ở hạng mục "Điểm du lịch cộng đồng tốt nhất" trong khuôn khổ Giải thưởng du lịch Việt Nam 2025.
Phong cách - 28/09/2025 10:31
Hơn 200 người tham gia Liên hoan Ca trù Hà Nội lần thứ 4
Liên hoan Ca trù Hà Nội lần thứ 4 - năm 2025 sẽ diễn ra ngày 27-28/9 tại Bảo tàng Hà Nội, nhằm tạo sân chơi cho nghệ nhân, tài năng trẻ giao lưu, quảng bá và lan tỏa di sản văn hóa phi vật thể.
Phong cách - 27/09/2025 18:51
Thế hệ chi tiền để đọc sách cùng người lạ - Xuất bản
Giới trẻ Âu - Mỹ kéo nhau đi du lịch để ngồi đọc sách cùng người lạ, ở đúng nơi câu chuyện trong tác phẩm văn học được sáng tác hoặc diễn ra và xem đó là kỳ nghỉ đáng giá.
Phong cách - 27/09/2025 01:07
Việt Nam có nữ tỷ phú USD thứ 2
Việt Nam vừa có tỷ phú USD thứ 7, cũng là nữ tỷ phú thứ 2 của quốc gia, với khối tài sản tăng mạnh trong thời gian ngắn, vượt qua hai đại gia ngân hàng và bán lẻ là Hồ Hùng Anh và Nguyễn Đăng Quang.
Phong cách - 26/09/2025 13:12
Doanh nghiệp Nhật muốn dùng thương hiệu ‘Bún bò Huế’
Acecook Việt Nam đề nghị UBND TP. Huế xem xét, cấp phép cho công ty được sử dụng tên gọi ‘Bún Bò Huế’ trên sản phẩm, bảo đảm đúng quy định pháp luật.
Phong cách - 25/09/2025 16:34
Doanh nghiệp Việt tìm cơ hội quảng cáo ngoài Big Tech
Người dùng di động tại Việt Nam đang giảm dần thời gian trên mạng xã hội, thay vào đó là giải trí và game. Xu hướng này đưa Việt Nam thành "điểm sáng" của Đông Nam Á trong quảng cáo di động, mở ra cơ hội để doanh nghiệp tìm lối đi mới ngoài Google và Meta.
Phong cách - 24/09/2025 08:52
Không phải báo chí truyền thống, hơn 92% doanh nghiệp F&B muốn quảng cáo trên các nền tảng mạng xã hội
Khảo sát do Vietnam Report cho thấy 79,2% doanh nghiệp DN tham gia khảo sát dự kiến sẽ gia tăng chi phí marketing trong năm nay. Trong đó, 92,3% DN khẳng định quảng cáo và truyền thông trên các nền tảng mạng xã hội như Facebook, Instagram, TikTok là kênh quan trọng nhất để định vị thương hiệu.
Phong cách - 23/09/2025 06:50
Huế sẽ hỗ trợ người dân chuyển phương tiện sang sử dụng năng lượng sạch
Huế sẽ có các chính sách hỗ trợ cho người dân thực hiện lộ trình chuyển đổi phương tiện sử dụng nhiên liệu hóa thạch sang phương tiện sử dụng năng lượng sạch.
Phong cách - 22/09/2025 06:16
Bùng nổ 'chung cư' cho heo ở Trung Quốc
Từ giai đoạn 2017-2018, nhiều doanh nghiệp tại Trung Quốc đã thử nghiệm chăn nuôi heo trong nhà nhiều tầng, nhằm đảm bảo an toàn sinh học cũng như nâng cao hiệu quả lao động.
Phong cách - 21/09/2025 08:13
'Aeon đã đầu tư 1.5 tỷ USD vào Việt Nam và sẽ tiếp tục mở rộng'
Ông Tezuka Daisuke, Tổng giám đốc AEON Việt Nam cho biết, tổng số vốn mà Aeon đầu tư vào Việt Nam hiện là khoảng 1.5 tỷ USD và tập đoàn Nhật Bản sẽ tiếp tục tăng số lượng trung tâm, cửa hàng gấp 3 lần hiện tại vào năm 2030.
Phong cách - 20/09/2025 16:00
HSBC: Nhiều người đang dừng chân có chủ đích trên con đường sự nghiệp bằng cách ‘nghỉ hưu tạm’
Báo cáo Quality of Life: Affluent Investor Snapshot của HSBC, khảo sát hơn 10.000 người trưởng thành thuộc tầng lớp trung lưu ở 12 thị trường trên toàn cầu, cho thấy nhiều người đang dừng chân có chủ đích trên con đường sự nghiệp của mình, nhằm tái định hướng hoặc đổi mới.
Phong cách - 20/09/2025 15:12
Khi Phở trở thành cầu nối ngoại giao, hợp tác kinh tế
Tại lễ hội Vietnam Phở Festival, Phở sẽ được giới thiệu như một "sứ giả văn hóa", làm cầu nối để Việt Nam và Singapore, cũng như bạn bè quốc tế, cùng nhau hướng tới một tương lai thịnh vượng và bền vững.
Phong cách - 20/09/2025 08:47
Việt Nam đang ở đâu trong cuộc đua phát triển đô thị thông minh và bền vững?
Trong 25 năm tới, châu Á-Thái Bình Dương sẽ định hình tương lai đô thị toàn cầu và Việt Nam cần hành động chiến lược để đi đầu trong cuộc đua xây dựng đô thị thông minh, xanh và bao trùm.
Phong cách - 19/09/2025 07:47
Đưa golf trở thành chiến lược trong hệ sinh thái du lịch Việt Nam
Hội nghị Chủ đầu tư sân golf Việt Nam sẽ bàn về định hướng phát triển bền vững du lịch và kinh tế golf tại Việt Nam trong thời gian tới.
Phong cách - 18/09/2025 14:57
- Đọc nhiều
Đáng đọc
- Đáng đọc
Tổng Bí thư Tô Lâm: 'Bộ tứ trụ cột' để giúp đất nước cất cánh
Sự kiện - Update 4 month ago
Thủ tướng: Cần truyền cảm hứng cho doanh nhân cống hiến vì đất nước
Sự kiện - Update 4 month ago
Chuyên gia: Không nên quá ‘hoảng loạn’ với con số thuế 46% từ Mỹ
Tài chính - Update 5 month ago
- Ý kiến
-
[Gặp gỡ thứ Tư] Đại sứ Hoa Kỳ Daniel Kritenbrink: 'Chúng tôi muốn một Việt Nam mạnh mẽ và thịnh vượng'
-
Từ Brexit nghĩ về Cộng đồng kinh tế ASEAN
-
Mã Pí Lèng: Hãy bình tĩnh - tỉnh táo trong xử lý
-
[CAFÉ cuối tuần] Phải xây sân bóng đá mới, Mỹ Đình chật quá rồi!
-
Chủ tịch FLC Trịnh Văn Quyết tiết lộ ‘văn hoá 5 không’ trong đầu tư
-
'Doanh nghiệp càng lớn, thanh, kiểm tra càng nhiều'