Lịch sử Apple qua những bức ảnh - Phần 2: Giai đoạn gian truân và sự trở lại của Steve Jobs

CHÍ THÀNH
08:07 03/07/2023

Apple đã vượt qua mức vốn hóa thị trường 3 nghìn tỷ USD vào hôm thứ Sáu, một cột mốc mà hãng này từng đạt được vào năm ngoái nhưng không duy trì được lâu. Cổ phiếu Apple ở mức gần 194 USD, khiến nó trở thành công ty đại chúng đầu tiên đạt mức định giá khổng lồ sau khi thị trường đóng cửa.

Những năm từ 1983 đến 1997 là một giai đoạn đầy khó khăn của Apple khi những người sáng lập ra 'Quả táo' lần lượt ra đi. Nhưng rồi Steve Jobs đã được rộng cửa trở lại để vực dậy Apple và biến thương hiệu này trở lại thời kỳ đình đám.

Xem lại kỳ trước: Lịch sử của Apple qua những bức ảnh: Phần 1: Khởi đầu đầy khó khăn của Steve Jobs

Vào khoảng thời gian ra mắt chiếc Macintosh đầu tiên vào năm 1983, Apple có CEO mới: John Sculley.

JohnSculley-Getty

Steve Jobs và John Sculley, Chủ tịch Apple (bên phải), tạo dáng bên chiếc máy tính cá nhân Macintosh mới. Ảnh Marilyn K. Yee/New York Times Co./Getty Images

Sculley đang là CEO trẻ nhất từ trước đến nay của Pepsi, nhưng Jobs đã xoay xở để đưa anh ta đến Apple với lời chào hàng huyền thoại: "Bạn có muốn bán nước có đường cho đến hết đời không? Hay bạn muốn đến với tôi và thay đổi thế giới?".

Năm 1984, Apple phát hành quảng cáo truyền hình khiến công ty này trở thành một cái tên quen thuộc.

Quảng cáo này, được biết nhiều dưới cái tên "1984", do Ridley Scott đạo diễn và tiêu tốn của công ty 1,5 triệu USD. Nó được phát sóng trong chặng thứ ba của giải đấu Super Bowl XVIII và sau đó không bao giờ được phát sóng nữa.

Đây cũng là lúc căng thẳng giữa Jobs và Bill Gates bắt đầu tăng cao.

Ban đầu, Microsoft đang nỗ lực làm phần mềm cho Macintosh. Nhưng những kế hoạch đó đã sụp đổ tan tành vào năm 1983 khi Microsoft tiết lộ rằng họ cũng đang phát triển một giao diện người dùng đồ họa có tên là Windows.

JobsGateAP

Steve Jobs (trái) và Bill Gates (phải) trong thập niên 1980. Ảnh Kristy MacDonald/AP và Gary Stewart/AP

Macintosh có doanh số cao, nhưng không đủ để phá vỡ sự thống trị của IBM.

Điều này dẫn đến nhiều xích mích giữa Jobs, người đứng đầu nhóm Macintosh, cũng là người thích làm mọi thứ theo cách riêng của mình và Sculley, người muốn giám sát chặt chẽ hơn các sản phẩm trong tương lai do thảm họa Lisa và sự thất vọng về Macintosh.

Sự căng thẳng lên cao đến mức Hội đồng Quản trị của Apple đã chỉ thị cho Sculley "kiềm chế" Jobs.

JobsSculleyWozniac=AP

Jobs, Sculley và Wozniak. Ảnh Sal Veder/AP

Mọi thứ leo thang vào năm 1985 khi Jobs cố gắng tổ chức một cuộc đảo chính và lật đổ Sculley, nhưng Hội đồng Quản trị của Apple đã đứng về phía Sculley và loại bỏ Jobs khỏi nhiệm vụ quản lý.

Jobs tức giận bỏ việc và tiếp tục thành lập NeXT, một công ty máy tính sản xuất các máy trạm tiên tiến mà ông có toàn quyền kiểm soát.

Jobsin1991-AP

Trong bức ảnh được chụp vào ngày 4/4/1991 này, Steve Jobs của NeXT Computer tạo dáng trước báo chí với chiếc máy tính màu NeXTstation tại trụ sở của NeXT ở Redwood City. Ảnh AP

Wozniak cũng rời đi cùng thời điểm năm 1985, nói rằng công ty đang đi sai hướng. Ông đã bán hầu hết cổ phần của mình.

Wozniac-AP

Wozniak (giữa) với người quảng bá buổi hòa nhạc Bill Graham (trái) và Mickey Hart của Grateful Dead (phải). Ảnh Lennox McLendon/AP

Khi Jobs ra đi, Sculley có toàn quyền tại Apple. Lúc đầu, mọi thứ có vẻ tuyệt vời và Apple đã giới thiệu máy tính xách tay PowerBook và hệ điều hành System 7 vào năm 1991.

Sculley AP

Sculley bên cạnh những chiếc Macintosh chạy hệ điều hành System 7. Ảnh AP

System 7 đã tạo ra màu sắc mới cho hệ điều hành Macintosh và tồn tại (với các bản cập nhật) cho đến khi OS X được phát hành vào năm 2001.

Những năm 1990 chứng kiến Apple thâm nhập vào nhiều thị trường mới, nhưng không thị trường nào thực sự thành công.

MessePad

Một chiếc máy Newton MessagePad. Ảnh SSPL/Getty Images

Thất bại nổi tiếng nhất của Apple trong thập niên 90 là việc ra đời của Newton MessagePad năm 1993, sản phẩm trí tuệ của chính Sculley.

Sản phẩm này thực sự đã tạo ra thị trường cho các thiết bị "trợ lý kỹ thuật số cá nhân", nhưng nó có giá 700 USD và không làm được gì nhiều ngoài việc ghi chú và theo dõi danh bạ cá nhân của bạn.

Nhưng sai lầm lớn nhất của Sculley là dành nhiều thời gian và rất nhiều tiền của Apple để đưa System 7 lên bộ vi xử lý PowerPC mới của IBM/Motorola thay vì kiến trúc bộ xử lý Intel.

Trong khi đó, hầu hết các phần mềm được viết cho bộ vi xử lý Intel, cộng với việc chúng ngày càng rẻ hơn trong những năm đó.

ScullleyMac-LifeMag

Sai lầm lớn nhất của Sculley là chuyển hệ điều hành máy Mac sang bộ vi xử lý PowerPC. Ảnh Rob Kinmonth/The LIFE Collection qua Getty Images/Getty Images

Đồng thời, ảnh hưởng của Microsoft đang gia tăng. Máy Mac cung cấp một thư viện phần mềm tuyệt vời, nhưng lại bị hạn chế vì giá thành đắt đỏ. Trong khi đó, Microsoft đang bán Windows 3.0 trên các máy tính giá rẻ.

Gatesin11992-AP

Bill Gates vào năm 1992. Ảnh AP

Từ những thất bại đình đám và quyết định tốn kém của Sculley khi chuyển sang hệ điều hành PowerPC, Hội đồng Quản trị của Apple đã cảm thấy 'đã quá đủ'.

Sau khi Apple không đạt được doanh thu quý đầu tiên vào năm 1993, Sculley từ chức và vị trí CEO được thay thế bởi Michael Spindler, một người Mỹ gốc Đức đã làm việc cho Apple từ năm 1980.

Spinder

Michael Spindler. Ảnh AP

Spindler đã tiếp tục đi trên vết xe đổ có tên PowerPC của Sculley.

Năm 1994, Macintosh đầu tiên chạy trên PowerPC được phát hành. Nhưng vận may của Apple tiếp tục sa sút khi Windows cất cánh.

Sau khi các cuộc đàm phán mua lại với IBM, Sun MicroSystems và Philips đều thất bại, Hội đồng Quản trị của Apple đã thay thế Spindler bằng Gil Amelio vào năm 1996.

Nhiệm kỳ của Amelio cũng gặp khó khăn không kém.

AmelioJobs AP

Gil Amelio (trái) và Steve Jobs. Ảnh AP

Dưới triều đại của ông, cổ phiếu Apple chạm mức thấp nhất trong 12 năm (phần lớn là do chính Steve Jobs đã bán 1,5 triệu cổ phiếu Apple trong một giao dịch).

Amelio quyết định chi tiền để mua lại công ty máy tính NeXT của Jobs với giá 429 triệu USD vào tháng 2 năm 1997 để đưa ông trở lại Apple.

Jobs-AP

Bằng việc mua lại NeXT, Apple đã thành công trong việc đưa Jobs trở lại. Ảnh Dick Drew/AP

Vào ngày cuối tuần 4/7 cùng năm đó, Jobs tổ chức một cuộc đảo chính trong phòng họp và thuyết phục hội đồng quản trị của Apple bổ nhiệm ông làm giám đốc điều hành tạm thời.

Amelio từ chức một tuần sau đó.

Jobsback

Ảnh Lou Dematteis/Reuters

Năm 1997 cũng chứng kiến sự ra đời của chiến dịch quảng cáo nổi tiếng "Think Difference" của Apple, tôn vinh các nghệ sĩ, nhà khoa học và nhạc sĩ nổi tiếng.

ThinkDifferance Getty

Ảnh Gilles Mingasson/Liaison/Getty Images

Dưới thời kỳ lãnh đạo mới của Jobs, công ty đã làm lành với Microsoft. Công ty của Bill Gates cũng đã đầu tư 150 triệu USD vào Apple vào khoảng năm 1997.

Đó cũng là một kỷ nguyên mới cho phần cứng và phần mềm.

JobsMac AP

Jobs trở lại với hệ điều hành của Intel. Ảnh Mousse Mousse/Reuters

Jobs đã để Jony Ive đi đầu trong việc thiết kế iMac, một chiếc máy tính tất cả trong một được phát hành vào năm 1998.

Năm 2000, Jobs giới thiệu Mac OS X, dựa trên hệ điều hành của NeXT Computers, cuối cùng đã thay thế System 7. Và vào năm 2006, Apple cuối cùng đã chuyển sang kiến trúc hệ thống dựa trên nền tảng của Intel.

(Đón đọc phần 3)

  • Cùng chuyên mục
Lần đầu tiên Việt Nam có mặt trong đêm chung kết DIFF

Lần đầu tiên Việt Nam có mặt trong đêm chung kết DIFF

Đội Z121 Vina Pyrotech (Việt Nam) và đội Jiangxi Yanfeng (Trung Quốc) đã giành quyền tranh tài vào đêm chung kết Lễ hội pháo hoa Quốc tế Đà Nẵng - DIFF 2025.

Phong cách - 30/06/2025 07:00

Vòng loại DIFF 2025 khép lại ngoạn mục với pháo hoa Hàn Quốc - Ý

Vòng loại DIFF 2025 khép lại ngoạn mục với pháo hoa Hàn Quốc - Ý

Sau năm đêm tranh tài mãn nhãn, vòng loại Lễ hội pháo hoa Đà Nẵng - DIFF 2025 chính thức khép lại tối 28/6, bằng màn thi đấu rực lửa giữa hai đại diện Hàn Quốc và Ý.

Phong cách - 29/06/2025 08:25

Bên trong những dinh thự xa hoa của các ông trùm dầu mỏ thế giới (phần 2)

Bên trong những dinh thự xa hoa của các ông trùm dầu mỏ thế giới (phần 2)

Khi nói đến các dinh thự của các ông trùm dầu mỏ thế giới, người ta nói đến sự xa hoa, xa xỉ và đắt đỏ mà người bình thường khó có thể hình dung được.

Phong cách - 28/06/2025 09:03

Hà Nội tuyên dương 80 gia đình văn hóa

Hà Nội tuyên dương 80 gia đình văn hóa

Ngày 26/6, UBND TP. Hà Nội tổ chức hội nghị tuyên dương gia đình văn hóa Thủ đô tiêu biểu năm 2025, nhân dịp kỷ niệm 24 năm ngày Gia đình Việt Nam (28/6/2001 - 28/6/2025).

Phong cách - 27/06/2025 11:04

Át chủ bài của Apple có giúp hãng này giành lại vị thế?

Át chủ bài của Apple có giúp hãng này giành lại vị thế?

"Những người anh em" iPhone 17 dự kiến ra mắt tháng 9 được kỳ vọng sẽ mang lại cú hích lớn cho Apple. Tuy nhiên, át chủ bài thực sự của hãng này, là chiếc điện thoại gập sẽ sản xuất vào năm sau.

Phong cách - 27/06/2025 06:45

Hà Nội tuyên dương 80 gia đình văn hóa

Hà Nội tuyên dương 80 gia đình văn hóa

Ngày 26/6, UBND TP. Hà Nội tổ chức Hội nghị Tuyên dương Gia đình văn hóa Thủ đô tiêu biểu năm 2025, nhân dịp kỷ niệm 24 năm Ngày Gia đình Việt Nam (28/6/2001 – 28/6/2025).

Phong cách - 26/06/2025 15:13

Bên trong những dinh thự xa hoa của các ông trùm dầu mỏ thế giới

Bên trong những dinh thự xa hoa của các ông trùm dầu mỏ thế giới

Những ông trùm dầu mỏ của hành tinh nổi tiếng là xa hoa khi nói đến bất động sản. Họ đã xây dựng hoặc mua mọi thứ, từ những dinh thự và nhà phố rộng lớn cho đến một tòa nhà chọc trời.

Phong cách - 26/06/2025 07:56

Nỗi lo 'cha làm con phá' trong gia đình giàu nhất châu Á

Nỗi lo 'cha làm con phá' trong gia đình giàu nhất châu Á

Khi sắp bước sang độ tuổi 70, tỷ phú giàu nhất châu Á Mukesh Ambani đang lên kế hoạch để chuyển giao quyền lực cho 3 người con. Quá trình được dự đoán gặp nhiều khó khăn.

Phong cách - 25/06/2025 15:43

Một trường Đại học tại TP.HCM muốn giảm 50% học phí cho doanh nghiệp để thúc đẩy kinh tế tư nhân

Một trường Đại học tại TP.HCM muốn giảm 50% học phí cho doanh nghiệp để thúc đẩy kinh tế tư nhân

Các doanh nghiệp vừa và nhỏ và startup sẽ được hưởng chính sách ưu đãi 50% học phí cho chương trình E-MBA chuyên biệt về lãnh đạo, quản lý doanh nghiệp, đổi mới công nghệ và phát triển thương hiệu, để cùng nhau thúc đẩy phát triển kinh tế tư nhân.

Phong cách - 25/06/2025 07:30

10 đất nước có nhiều triệu phú nhất thế giới

10 đất nước có nhiều triệu phú nhất thế giới

Đối với nhiều người trong chúng ta, có hàng triệu USD trong ngân hàng là một giấc mơ nhưng thực tế là trên thế giới, số lượng triệu phú ngày càng nhiều hơn.

Phong cách - 24/06/2025 10:31

Những điểm du lịch sang chảnh nhất thế giới và lựa chọn tiết kiệm nhất

Những điểm du lịch sang chảnh nhất thế giới và lựa chọn tiết kiệm nhất

Bạn không có nhiều tiền nhưng vẫn muốn trải nghiệm tại một số điểm du lịch sang chảnh và đắt đỏ nhất thế giới? Dưới đây là gợi ý các lựa chọn thay thế miễn phí hoặc rẻ hơn, nhưng cũng tuyệt vời không kém.

Phong cách - 23/06/2025 10:26

Bồ Đào Nha và Anh tranh tài pháo hoa trên sông Hàn

Bồ Đào Nha và Anh tranh tài pháo hoa trên sông Hàn

Tối 21/6, khán giả và du khách tận hưởng đêm thi có số lượng pháo hoa nhiều nhất vòng loại, với hai màn trình diễn đầy bất ngờ của hai đội thi Bồ Đào Nha và Vương quốc Anh.

Phong cách - 22/06/2025 07:02

Hoa Kỳ có thêm 1.000 triệu phú mới mỗi ngày vào năm 2024

Hoa Kỳ có thêm 1.000 triệu phú mới mỗi ngày vào năm 2024

Hoa Kỳ là nơi có nhiều triệu phú nhất trong số các quốc gia trên thế giới, với tổng số 23,8 triệu người vào năm 2024, theo báo cáo mới nhất của UBS.

Phong cách - 21/06/2025 13:16

Câu chuyện của một người con gia đình triệu phú, giờ sống bình thường nhưng hạnh phúc

Câu chuyện của một người con gia đình triệu phú, giờ sống bình thường nhưng hạnh phúc

Cha mẹ tôi tập trung vào việc xây dựng doanh nghiệp và họ đã suýt bị phá sản khi tôi còn nhỏ. Họ tiếp tục thành lập một công ty giải quyết nợ, hiện có giá trị 50 triệu USD, Sabel Bezet kể lại.

Phong cách - 20/06/2025 09:38

Elon Musk gặp rủi ro lớn khi hàng loạt nhân tài rời khỏi Tesla

Elon Musk gặp rủi ro lớn khi hàng loạt nhân tài rời khỏi Tesla

Elon Musk đối mặt với một cuộc chiến khó khăn sau khi rời vị trí cố vấn cho Donald Trump để tập trung sự chú ý của mình vào công ty ô tô Tesla đang gặp khó khăn.

Phong cách - 19/06/2025 10:46

1 startup công nghệ Việt kỳ vọng IPO sau 2 năm

1 startup công nghệ Việt kỳ vọng IPO sau 2 năm

Vua Thợ, ứng dụng công nghệ do người Việt phát triển, kỳ vọng giải quyết bài toán lao động và an sinh xã hội cho khoảng 100.000 người trong 2 năm tới và sau đó sẽ IPO.

Phong cách - 18/06/2025 16:11