GS. Akash Deep, Đại học Harvard: ‘PPP như một cuộc hôn nhân, để hôn nhân hạnh phúc rất khó‘
GS. Akash Deep ví von PPP như một cuộc hôn nhân, để hôn nhân hạnh phúc rất khó. Vai trò của Luật PPP là làm đảm bảo bình đẳng cho cả 2 bên, tránh tận dụng bên này hay bên kia.
Dự thảo Luật Đầu tư theo hình thức đối tác công tư (PPP) đang được Chính phủ soạn thảo, dự kiến sẽ trình Quốc hội vào tháng 5/2020.
Tham gia góp ý xây dựng Dự thảo Luật, đại diện USAID cho biết, muốn có một dự án đầu tư theo hình thức đối tác công tư (PPP) trước hết chính phủ cần xây dựng một quy trình tốt và hiệu quả ngay từ khâu lựa chọn dự án đầu tư và chuẩn bị đấu thầu dự án.
Trước hết các dự án cần đảm bảo tác động hiệu quả về mặt phát triển cũng như khả thi về môi trường, chính trị và xã hội. Cùng với đó, dự án cần có phạm vi để chia sẻ rủi ro, khả năng gia tăng hiệu quả trong toàn bộ vòng đời dự án và có bộ chỉ số đánh giá chất lượng dịch vụ cung cấp rõ ràng, có thể đo lường được.
USAID đưa ra đề xuất, giai đoạn xây dựng và phát triển dự án PPP thường kéo dài và tốn kém, để chuẩn bị tốt đòi hỏi phải có nguồn lực về con người và tài chính, cho nên tốt nhất quy trình này nên được thực hiện bởi một cơ quan chuyên biệt: Cơ quan Phát triển dự án (PDA).
Để làm rõ hơn thông điệp từ phía USAID, GS. Akash Deep, Giám đốc chương trình Đào tạo cán bộ quản lý về cơ sở hạ tầng trong nền kinh tế thị trường của Đại học Harvard chia sẻ: Muốn thành công trong PPP, cần có sự thay đổi tư duy nhìn về các dự án PPP, từ cách nghĩ đó là một công trình hạ tầng, tài sản sang cách nghĩ đó là một nhà cung cấp dịch vụ.
"Người dân không cần một toà nhà cao đẹp mà họ cần một "công trình động", cần được phụ vụ tốt. Họ có thể không quan tâm đầu tư vào dự án đó bao nhiêu triệu USD nhưng họ sẽ trải nghiệm việc đi, chạy xe trên con đường đó nên cần nhắm tới nhu cầu cung cấp dịch vụ. Chính phủ cần có giải trình tốt về dịch vụ chứ không phải là tài sản", ông Akash Deep nói.
GS. Akash Deep, Giám đốc chương trình Đào tạo cán bộ quản lý về cơ sở hạ tầng trong nền kinh tế thị trường của Đại học Harvard
Về Dự luật PPP, GS. Akash Deep đề xuất, luật cần tạo ra một hệ sinh thái, tạo dư địa cho sự sáng tạo. "Sự sáng tạo này thực tế chúng ta sẽ không biết nó bắt nguồn từ đâu và như thế nào nên cần có luật để tạo môi trường cho sự sáng tạo nảy nở, thành quả mang lại sẽ được chia sẻ giữa nhà đầu tư và người dân. Vì thế, luật PPP chỉ nên là một bộ luật khung. Riêng với vai trò nhà nước, thì có thể quy định cụ thể hơn".
Giải thích về đề xuất này, GS. Akash Deep cho biết, ngoài luật sẽ có các nghị định hướng dẫn và dưới nghị định còn có các hợp đồng mẫu cụ thể để thương thảo các vấn đề chi tiết. Bản chất của các lĩnh vực đầu tư là khác nhau, đầu tư nước sẽ khác đầu tư sân bay hay đường bộ. Vì vậy, luật nên là "mở" để tất cả những quy định khác nhau có thể được đề cập trong hợp đồng.
Về khâu chuẩn bị dự án, ông Akash Deep cho rằng, cần phải được làm cho tốt, đảm bảo thu hút các bên cho vay, tạo sự cạnh tranh lành mạnh để thu hút khu vực tư nhân. "Một cơ quan như PDA là cần thiết. Nhìn thì có vẻ cơ quan này sẽ tạo gánh nặng thêm cho nhà nước và nhà đầu tư nhưng thực tế nó là nơi chỉ cho nhà nước biết nên làm gì và không nên làm gì trước một dự án lớn. Phải mất từ 3-4 năm để chuẩn bị xong cho 1 dự án PPP".
Lấy ví dụ về một dự án làm đường theo hình thức PPP, ông Akash Deep cho biết, một con đường đầu tư theo hình thức PPP, không phải chỉ doanh nghiệp làm đường tham gia mà còn phải có doanh nghiệp dàn xếp vốn, doanh nghiệp vận hành dự án. Nó không chỉ là một doanh nghiệp thời vụ, doanh nghiệp dự án mà phải là một tổ hợp các doanh nghiệp có sự đồng hành và liên kết với nhau với thời gian cung cấp dịch vụ có thể lên tới 40 năm.
Vị giáo sư đến từ Đại học Harvard cho rằng, hiện các dự án PPP của Việt Nam không thể gọi là PPP, bởi thay vì phải trả tiền cho nhà đầu tư thì Việt Nam lại trả bằng đất. "Như vậy là không minh bạch và thiếu công bằng. Nó làm bóp méo cái nhìn của người dân về dự án", ông nói.
GS. Akash Deep ví von PPP như một cuộc hôn nhân, để hôn nhân hạnh phúc rất khó. Vai trò của Luật PPP là làm đảm bảo bình đẳng cho cả 2 bên, tránh tận dụng bên này hay bên kia.
Ông cho rằng nên có những quy định trong luật để nhà đầu tư tư nhân có thể kiện được chính quyền hay chính phủ để nhà đầu tư yên tâm lựa chọn đầu tư.
"Cần có cơ chế sử dụng trọng tài quốc tế trong việc đứng ra giải quyết những tranh chấp. Toà trọng tài quốc tế sẽ xác nhận được bên nào vi phạm và không bị ảnh hưởng bởi phán quyết của nhà nước sở tại", GS. Akash Deep nói.
Nhấn mạnh thêm về cần có tư duy mới trong đầu tư dự án PPP, GS. Akash Deep cho biết, PPP chỉ thành công khi cả 2 phía là nhà nước và nhà đầu tư tư nhân nêu bật được giá trị của PPP mang lại cho người dân, để người dân hiểu được giá trị mà họ nhận được là xứng đáng với những gì họ phải chi trả. Để họ không còn hiểu nhầm PPP là phải trả thêm tiền cho những dịch vụ vẫn sử dụng trước đó.
- Cùng chuyên mục
Quỹ đầu tư danh tiếng Thuỵ Sỹ muốn đưa Quy Nhơn thành Trung tâm tài chính toàn cầu
Các nhà đầu tư định hướng đưa Quy Nhơn (Bình Định) trở thành Trung tâm Tài chính toàn cầu. Trong đó, mục tiêu là xây dựng Trung tâm Tài chính quốc tế (IFC) tại Quy Nhơn trở thành điểm thu hút vốn đầu tư toàn cầu, đổi mới sáng tạo và có tầm ảnh hưởng quốc tế.
Đầu tư - 18/06/2025 19:56
Tập đoàn GEO sắp xây Trung tâm đào tạo năng lượng tái tạo 50 triệu USD tại Bình Định
Dự án Trung tâm đào tạo và phát triển nguồn nhân lực năng lượng tái tạo có diện tích dự kiến 20ha (tại huyện Phù Mỹ, Bình Định) với tổng vốn đầu tư là 50 triệu USD.
Đầu tư - 18/06/2025 17:14
ACV làm chủ đầu tư dự án kéo dài đường cất hạ cánh sân bay Vinh
Bộ Xây dựng đề nghị ACV khẩn trương chuẩn bị hồ sơ đề nghị chấp thuận chủ đầu tư dự án, trình UBND tỉnh Nghệ An theo quy định, trong đó nghiên cứu kỹ lưỡng các pháp kỹ thuật để bảo đảm không phải thực hiện đóng cảng hàng không khi thực hiện dự án kéo dài đường cất hạ cánh hiện hữu tại Cảng hàng không Vinh.
Đầu tư - 18/06/2025 11:06
Khánh Hoà thu hút gần 300 nghìn tỷ đồng đầu tư vào bất động sản trong 6 tháng
Từ đầu năm đến nay, Khánh Hòa thu hút 12 dự án đầu tư ngoài ngân sách với tổng vốn đăng ký gần 300 nghìn tỷ đồng. Nhiều dự án quy mô lớn trong lĩnh vực đô thị, công nghiệp, năng lượng... đang tạo lực đẩy mạnh mẽ cho quá trình phát triển kinh tế địa phương.
Đầu tư - 18/06/2025 08:30
Thương mại Đối ứng Việt Nam - Hoa Kỳ: Cơ hội mới cho thị trường chứng khoán
Tiến trình đàm phán Hiệp định Thương mại Đối ứng Việt Nam – Hoa Kỳ đang có bước tiến rõ rệt, mở ra những cơ hội tăng trưởng mới cho kinh tế và thị trường chứng khoán Việt Nam. Các nhóm ngành hưởng lợi sẽ là xuất khẩu, công nghệ, năng lượng tái tạo, logistic.
Đầu tư thông minh - 17/06/2025 15:50
FDI chưa tạo giá trị gia tăng cao, chủ yếu là lắp ráp và gia công
Đại biểu Quốc hội cho biết, FDI chưa tạo giá trị gia tăng cao, vẫn chủ yếu tập trung vào lĩnh vực lắp ráp, gia công. Tỷ lệ nội địa hóa trong khu vực FDI vẫn dưới 30% ở nhiều ngành công nghiệp chế biến - chế tạo và chưa có liên kết chặt chẽ với doanh nghiệp trong nước.
Đầu tư - 17/06/2025 13:20
Bình Định ưu tiên gần 1.500 căn nhà ở xã hội cho cán bộ Gia Lai
Bình Định ưu tiên bố trí cho cán bộ, công chức, viên chức và người lao động từ tỉnh Gia Lai mua nhà ở xã hội tại 8 dự án với quỹ nhà ở gần 1.500 căn.
Đầu tư - 17/06/2025 13:14
Vietnam Wafer muốn làm nhà máy sản xuất vật liệu thạch anh tại Quảng Trị
CTCP Vietnam Wafer vừa đề xuất với UBND tỉnh Quảng Trị đầu tư xây dựng nhà máy sản xuất vật liệu thạch anh siêu tinh khiết tại khu công nghiệp Quán Ngang.
Đầu tư - 17/06/2025 06:45
Từ quốc gia nhỏ bé đến cường quốc số: Học gì từ hành trình chuyển đổi số đột phá của Estonia?
Estonia - một quốc gia chỉ có khoảng 1,3 triệu dân, đã trở thành hình mẫu toàn cầu trong ứng dụng AI vào chuyển đổi số chính phủ, từ đó gợi mở nhiều chính sách cho Việt Nam.
Công nghệ - 17/06/2025 06:45
Thành lập Khu thương mại tự do Đà Nẵng với quy mô 1.881ha
Thủ tướng Chính phủ vừa có quyết định thành lập Khu thương mại tự do Đà Nẵng với quy mô khoảng 1.881ha, bố trí tại 7 vị trí không liền kề.
Đầu tư - 16/06/2025 16:45
Giá nhà ở xã hội mới có thể chạm mức 30 triệu đồng/m2
Hiện mức giá cao nhất đối với một dự án nhà ở xã hội mới là 25 triệu đồng/m2. Tuy nhiên, ngưỡng này có thể sớm bị phá vỡ trong bối cảnh chi phí xây dựng ngày càng đắt đỏ.
Đầu tư - 16/06/2025 14:17
Liên danh VEC trúng thầu xây dựng cao tốc 56.000 tỷ thuộc dự án Vành đai 4 - vùng Thủ đô
Dự án xây dựng đường cao tốc theo hình thức PPP, loại hợp đồng BOT, thuộc dự án đường Vành đai 4 - vùng Thủ đô đã tìm được nhà đầu tư trúng thầu, đó là liên danh CITYLAND - SUNFLOWER - VEC - HORIZON. Giá đề xuất của liên danh làm đường cao tốc này khoảng 56.000 tỷ đồng.
Đầu tư - 16/06/2025 14:10
Cơ hội mua vào các cổ phiếu nền tảng cơ bản tốt
Các thống kê chỉ ra chứng khoán trong nước thường sẽ thường không chịu tác động tiêu cực trong trung và dài hạn từ các sự kiện địa chính trị. Từ đó, sự sụt giảm của chỉ số (nếu có) sẽ mở ra cơ hội mua vào cổ phiếu nền tảng tốt.
Đầu tư - 16/06/2025 11:00
TP.HCM: Giá nhà cao khiến sức mua yếu
Phần lớn những dự án mới ra mắt, mở bán trong thời gian gần đây tại TP.HCM đều có mức giá hơn 100 triệu đồng/m2. Trong khi, hàng tồn kho giá cao chưa tiêu thụ hết cũng khiến sức mua thực không đạt như kỳ vọng.
Đầu tư - 16/06/2025 06:45
Cầu vượt 2.000 tỷ ở Đà Nẵng xài 10 năm vẫn chưa xong quyết toán
Dự án cầu vượt nút giao Ngã ba Huế (TP. Đà Nẵng) có vốn đầu tư hơn 2.000 tỷ đồng đã đưa vào sử dụng gần 10 năm, nhưng đến nay chưa được quyết toán đầy đủ cho doanh nghiệp.
Đầu tư - 15/06/2025 17:54
Bộ Xây dựng nói gì về việc chuyển nhượng hợp đồng mua bán nhà ở hình thành trong tương lai?
Theo Bộ Xây dựng, hợp đồng mua bán nhà ở hình thành trong tương lai chưa nộp hồ sơ đề nghị cấp giấy chứng nhận vẫn được chuyển nhượng theo quy định về kinh doanh bất động sản.
Đầu tư - 15/06/2025 13:00
- Đọc nhiều
Đáng đọc
- Đáng đọc
Tổng Bí thư Tô Lâm: 'Bộ tứ trụ cột' để giúp đất nước cất cánh
Sự kiện - Update 1 month ago
Thủ tướng: Cần truyền cảm hứng cho doanh nhân cống hiến vì đất nước
Sự kiện - Update 1 month ago
Chuyên gia: Không nên quá ‘hoảng loạn’ với con số thuế 46% từ Mỹ
Tài chính - Update 2 month ago
