Dự án 'chết' tỷ đô của 5 'quả đấm thép' ở Quảng Ninh

XUÂN TIÊN
15:01 05/09/2019

5 tập đoàn, tổng công ty nhà nước gồm TKV, Vinashin, PVN, VNPT và Tổng công ty Sông Đà từng ôm mộng triển khai tổ hợp khu công nghiệp - cảng biển 15 tỷ USD ở Quảng Ninh. Tuy nhiên dự án sớm đi vào ngõ cụt với 2 đơn vị "ăn quả đắng" là TKV và Sông Đà.

texhong-mo-loi-thoat-cho-kcn-cang-bien-hai-ha-1

Phối cảnh dự án

Giấc mơ tỷ đô "chết yểu"

Năm 2006, trong thời kỳ hoàng kim của các tập đoàn kinh tế nhà nước, Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản (TKV), Tập đoàn Công nghiệp Tàu thuỷ (Vinashin) và Tập đoàn Dầu khí quốc gia (PVN) đã ký biên bản hợp tác đầu tư vào Khu kinh tế cảng biển kết hợp công nghiệp tại huyện Hải Hà (Quảng Ninh).

Theo đó, Khu kinh tế Hải Hà quy mô 5.000ha sẽ bao gồm tổ hợp khu công nghiệp - cảng biển phát triển các lĩnh vực công nghiệp: đóng tàu, luyện cán thép, hoá dầu, hoá than, kho bãi chứa xăng dầu, nhà máy điện, công nghiệp vật liệu xây dựng, các ngành công nghiệp phụ trợ và hệ thống cảng tổng hợp phục vụ khu công nghiệp.

Dự kiến mức đầu tư cho các hạng mục trên khoảng 15 tỉ USD theo từng giai đoạn. Giai đoạn đầu sẽ đầu tư khoảng 500 triệu USD xây dựng cảng biển và hạ tầng cơ sở.

Đầu năm 2007, các bên thành lập doanh nghiệp dự án là CTCP Đầu tư Phát triển Khu kinh tế Hải Hà với vốn điều lệ 300 triệu USD, bắt đầu đi vào hoạt động từ 9/3/2007.

Các cổ đông sáng lập, ngoài TKV (10%), Vinashin (15%), PVN (7%), còn có 3 ông lớn quốc doanh khác là Tập đoàn Bưu chính viễn thông Việt Nam (VNPT - 7%), Tổng công ty Sông Đà (7%) và Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV - 7%).

6 cổ đông sáng lập này nắm 53% vốn dự án, ngoài ngân hàng BIDV, số còn lại đều là các tập đoàn kinh tế hàng đầu cả nước (Tổng công ty Sông Đà năm 2010 chuyển thành Tập đoàn Sông Đà). 7% khác được hứa góp bởi Công ty Đầu tư Phát triển sản xuất Hạ Long (nay là BIM Group); 20% được góp bởi Quỹ Đầu tư Hải Hà - do các cổ đông trên thành lập và 20% còn lại của các cổ đông thể nhân khác.

Sự tham gia của loạt tập đoàn kinh tế nhà nước - được mệnh gia là những "quả đấm thép" của nền kinh tế mang tới kỳ vọng Hải Hà sẽ sớm chuyển mình trở thành một tổ hợp công nghiệp - cảng biển quy mô nhất miền Bắc. Tuy nhiên tham vọng này nhanh chóng đổ vỡ từ "trong trứng nước".

Năm 2009, 4 cổ đông BIDV, PVN, VNPT và BIM Group đồng loạt rút khỏi dự án, các cổ đông còn lại đề nghị giảm vốn góp. Tập đoàn TKV xin thôi không góp tiếp 27 triệu USD theo như đăng ký mà chỉ duy trì 3 triệu USD đã góp. Dự án lúc này có sự tham gia của một cổ đông tư nhân khác là CTCP Tập đoàn Thái Dương.

Tới cuối năm 2009, Vinashin bất đắc dĩ đảm trách cổ phần chi phối của dự án với tỷ lệ 65%, TKV còn 1%, Tổng công ty Sông Đà 7% và CTCP Tập đoàn Thái Dương 20%, 7% còn lại là cổ phần được quyền chào bán.

Năm 2011, Thủ tướng Chính phủ chấp thuận cho Vinashin không tiếp tục đầu tư vào dự án và chuyển giao dự án cho đơn vị tiếp nhận là CTCP Tập đoàn INDEVCO. Tới đầu năm 2012, tới lượt Tập đoàn Thái Dương cũng rút khỏi dự án, INDEVCO cũng không có động thái chính thức và nghiêm túc tham gia vào dự án.

Muốn giải thể, chỉ còn 1 nhân sự

Đại hội đồng cổ đông CTCP Đầu tư Phát triển KKT Hải Hà ngày 5/1/2012 đã thông qua chủ trương giải thể công ty, tuy nhiên cho đến nay vẫn chưa thực hiện được.

Dù có vốn điều lệ đăng ký lên tới 4.800 tỷ đồng (300 triệu USD), song thực tế tới thời điểm hiện tại, chỉ có 2 cổ đông góp vốn thực là TKV góp gần 3 triệu USD, tương đương 47,89 tỷ đồng, chiếm 1% vốn điều lệ đăng ký và Tổng công ty Sông Đà góp 33,54 tỷ đồng (0,7%).

Từ khi thành lập đến tháng 6/2010, CTCP Đầu tư Phát triển KKT Hải Hà đã triển khai được một số phần việc trong giai đoạn chuẩn bị đầu tư như thuê tư vấn điều chỉnh quy hoạch chung tỷ lệ 1/10.000, thực hiện xong phê duyệt quy hoạch chi tiết 1/2.000 xây dựng khu công nghiệp cảng biển Hải Hà, lập báo cáo dự án và báo cáo đánh giá tác động môi trường giai đoạn 1, đền bù giải phóng mặt bằng khu núi Võ, núi Lò Chum và khu vực cảng Ghềnh Võ. Từ 7/2010, công ty không có hoạt động sản xuất kinh doanh và từ năm 2012 chỉ duy trì 1 nhân sự duy nhất là tổng giám đốc.

Đến nay, dự án chưa có quyết định giao đất/ cho thuê đất, chưa có quyết định phê duyệt dự án đầu tư, chưa có giấy chứng nhận đầu tư, chưa có giấy phép xây dựng.

Nhà đầu tư INDEVCO từng được kỳ vọng là cứu cánh cho dự án sau đó cũng "tháo chạy". Đầu tháng 4/2019, doanh nghiệp tại Quảng Ninh được Thủ tướng đồng ý về nguyên tắc cho phép không tiếp tục thực hiện việc tiếp nhận dự án.

Lối thoát nào cho TKV?

Như đã đề cập, TKV có chủ trương thoái vốn khỏi dự án từ năm 2009 sau khi đã góp 3 triệu USD. Tháng 6/2015, TKV từng đề xuất Bộ Công thương trình Thủ tướng phê duyệt phương án bán lại toàn bộ phần vốn trong dự án cho Tổng công ty Đầu tư và Kinh doanh vốn Nhà nước (SCIC).

1 năm sau, SCIC tháng 6/2016 cho biết không xem xét mua lại khoản đầu tư ngoài ngành này của TKV, bởi pháp lý về sở hữu cổ phần của TKV là chưa rõ ràng, tỷ lệ sở hữu thấp trong khi các cổ đông không thực hiện góp vốn; ngoài ra, còn do CTCP Đầu tư Phát triển KKT Hải Hà đang trong quá trình giải thể và dự án đã dừng triển khai nhiều năm. Dù vậy, SCIC cũng bỏ ngỏ khả năng nhận chuyển giao trong trường hợp TKV thực hiện các bước bán đấu giá, bán thoả thuận nhưng không thành công.

Sáng 27/9 tới đây trên Sở GDCK Hà Nội (HNX), TKV sẽ đưa ra đấu giá toàn bộ vốn góp góp 47,89 tỷ đồng trong Hải Hà, chia làm 299.338 cổ phần có mệnh giá 160.000 đồng/CP. Mức khởi điểm là 162.000 đồng/CP, đã bao gồm 1% giá trị "văn hoá, lịch sử".

Việc ra giá cao hơn mệnh giá đối với một doanh nghiệp muốn "chết" không được phần nào phản ánh lo ngại mất vốn nhà nước của ban lãnh đạo TKV. Tất nhiên, cũng không loại trừ khả năng TKV chưa hẳn đã muốn buổi đấu giá thành công, bởi như đã đề cập, tập đoàn này khi đó có cơ hội chuyển "cục nợ" tại Hải Hà cho SCIC.

Dù thuộc sở hữu của TKV hoặc sau này có thể là SCIC, thì phải nhấn mạnh rằng phần vốn nhà nước trong Hải Hà rất khó tìm chủ mới. Báo cáo tài chính kiểm toán thể hiện tới cuối năm 2018, tổng tài sản của doanh nghiệp này đạt 107,7 tỷ đồng, trong đó chi phí đã đầu tư vào dự án là 18,16 tỷ đồng. Vốn chủ sở hữu là 81,44 tỷ đồng, lỗ luỹ kế 903 triệu đồng. Tuy nhiên khoản lỗ này chưa tính tới khoản cho vay 80,65 tỷ đồng với Công ty TNHH MTV Công nghiệp tàu thuỷ Cái Lân từ năm 2008 mà theo đơn vị kiểm toán Ocean Audit là không thể thu hồi được. Nếu trích lập khoản phải thu này, Hải Hà thực tế đã lỗ âm vốn chủ sở hữu.

Trung tuần tháng 8/2019, TKV cũng có kế hoạch đấu giá toàn bộ phần vốn trong Công ty Liên doanh Alumina Campuchia Việt Nam - chủ đầu tư dự án khai thác và chế biến quặng bauxite tại tỉnh Mondulkiri, Campuchia có vốn đầu tư 20 triệu USD. Giá trị phần vốn được đơn vị tư vấn là Công ty TNHH PKF Việt Nam tính toán chỉ còn 126 tỷ đồng, tuy nhiên sau đó đã được tăng lên 187,3 tỷ đồng với lo ngại "mất vốn nhà nước". Giá đấu khởi điểm là 189,2 tỷ đồng (cộng 1% giá trị văn hoá, lịch sử) và không bất ngờ khi phiên đấu giá không thể diễn ra do không có nhà đầu tư quan tâm.

Phiên đấu giá cổ phần của TKV trong CTCP Đầu tư Phát triển KKT Hải Hà diễn ra sau đây 3 tuần, nhiều khả năng cũng sẽ có kịch bản tương tự.

Mời đọc thêm: Dự án bauxite 20 triệu USD của TKV cạn tiền mặt, chỉ còn 1 nhân viên, vừa làm giám đốc, vừa kiêm văn phòng

  • Cùng chuyên mục
Viglacera sẽ tái cấu trúc toàn diện

Viglacera sẽ tái cấu trúc toàn diện

Với việc được ĐHĐCĐ thường niên thông qua, mục tiêu chiến lược quan trọng Viglacera trong giai đoạn phát triển tiếp theo là trở thành tập đoàn kinh tế mạnh ở lĩnh vực vật liệu xây dựng và bất động sản.

Tài chính - 10/06/2025 17:13

Vì sao dòng tiền dồi dào nhưng VN-Index vẫn loanh quanh 1.300 điểm?

Vì sao dòng tiền dồi dào nhưng VN-Index vẫn loanh quanh 1.300 điểm?

Dù thanh khoản thị trường chứng khoán cải thiện, song các chuyên gia nhìn nhận có nhiều yếu tố khiến VN-Index chỉ loanh quanh mốc 1.300 điểm.

Tài chính - 10/06/2025 11:57

Thị trường sắp có thêm công ty chứng khoán vốn trên vạn tỷ

Thị trường sắp có thêm công ty chứng khoán vốn trên vạn tỷ

Chứng khoán LPBank sẽ chào bán 878 triệu cổ phiếu để nâng vốn gấp 3 lên 12.668 tỷ đồng, lọt vào số ít các đơn vị có vốn trên vạn tỷ đồng.

Tài chính - 10/06/2025 11:47

Thị trường thực phẩm chức năng Việt Nam đang phát triển ra sao?

Thị trường thực phẩm chức năng Việt Nam đang phát triển ra sao?

Với sự hiện diện của nhiều thương hiệu lớn trong nước và quốc tế cũng như sự mạnh tay trong việc triệt phá các đường dây thực phẩm chức năng giả, thị trường TPCN trong nước được kỳ sẽ tiếp tục tăng trưởng trong thời gian tới.

Tài chính - 10/06/2025 08:29

Đầu tư cổ phiếu nào khi áp lực bán gia tăng?

Đầu tư cổ phiếu nào khi áp lực bán gia tăng?

Áp lực bán hiện hữu, các đơn vị phân tích khuyến nghị nhà đầu tư chốt lời và chờ mua ở nhịp chỉnh với nhóm cổ phiếu có triển vọng kinh doanh quý II tốt.

Tài chính - 09/06/2025 14:59

Những dấu hỏi chờ giải đáp tại đại hội Chứng khoán TPS

Những dấu hỏi chờ giải đáp tại đại hội Chứng khoán TPS

Liên đới với nhóm Bamboo Capital sẽ là đề tài nóng được quan tâm tại cuộc họp ĐHĐCĐ thường niên 2025 của Chứng khoán TPS.

Tài chính - 09/06/2025 06:45

Gia tăng áp lực đáo hạn trái phiếu

Gia tăng áp lực đáo hạn trái phiếu

Sau giai đoạn lắng dịu, áp lực đáo hạn trái phiếu doanh nghiệp đang nóng trở lại trong tháng 5/2025, với nhiều doanh nghiệp đã hoàn thành trả nợ gốc lẫn lãi. Tuy nhiên, vẫn có những trường hợp chậm trả, đặt dấu hỏi về khả năng thực hiện nghĩa vụ nợ.

Tài chính - 08/06/2025 09:00

Cuộc chơi mới của HAGL

Cuộc chơi mới của HAGL

Xử lý được 2 nút thắt nợ và lỗ lũy kế, HAGL mạnh dạn đề ra chiến lược dài hơn cho 5 năm, mở thêm 2 mảng mới trồng dâu tằm và cà phê chè.

Tài chính - 07/06/2025 06:45

Chứng khoán Việt cán mốc 10 triệu tài khoản

Chứng khoán Việt cán mốc 10 triệu tài khoản

Việt Nam ghi nhận số lượng tài khoản chứng khoán tăng thêm nhiều trong tháng 4 và 5, thời điểm diễn ra biến cố thuế quan khiến thị trường biến động mạnh.

Tài chính - 06/06/2025 21:45

Nhiều doanh nghiệp địa ốc trả cổ tức cao

Nhiều doanh nghiệp địa ốc trả cổ tức cao

Việc chia cổ tức bằng tiền cao, kết hợp kỳ vọng vào sự hồi phục của nhóm ngành là động lực giúp nhiều mã cổ phiếu địa ốc tăng điểm tốt trong 1 tháng trở lại đây.

Tài chính - 06/06/2025 12:24

Bầu Đức khuyên giữ cổ phiếu HAGL thêm vài tháng nữa

Bầu Đức khuyên giữ cổ phiếu HAGL thêm vài tháng nữa

Ông Đoàn Nguyên Đức cho biết nếu thực hiện được phương án phát hành cổ phiếu hoán đổi nợ, HAGL sẽ được miễn, giảm khoảng 1.400 tỷ nợ và ghi nhận lợi nhuận.

Tài chính - 06/06/2025 11:17

HHS thành công huy động 800 tỷ, tiến tới hợp nhất CRV

HHS thành công huy động 800 tỷ, tiến tới hợp nhất CRV

CRV sở hữu nhiều dự án lớn bước vào giai đoạn hái quả ngọt, việc hợp nhất được giới phân tích kỳ vọng sẽ giúp HHS cải thiện tài chính, ghi nhận doanh thu và lợi nhuận tương lai.

Tài chính - 06/06/2025 10:40

TPBank liên tục lọt top bảng xếp hạng uy tín trong nước và quốc tế

TPBank liên tục lọt top bảng xếp hạng uy tín trong nước và quốc tế

Tiên phong theo số hóa, TPBank liên tục lọt top 10 trong các bảng xếp hạng trong nước và quốc tế về ngân hàng uy tín và tốt nhất Việt Nam theo bình chọn của khách hàng.

Tài chính - 05/06/2025 14:52

Ngân hàng Việt đang quan tâm thế nào đến sinh trắc học?

Ngân hàng Việt đang quan tâm thế nào đến sinh trắc học?

Từ nhiều năm nay, công nghệ sinh trắc học của ngành tài chính ngân hàng đã đạt được nhiều thành tựu vượt bậc nhằm đảm bảo an toàn và bảo mật cho các giao dịch tài chính cá nhân. TIN MỚI

Tài chính - 05/06/2025 13:55

Lãnh đạo KIDO tiết lộ tham vọng lớn với bất động sản

Lãnh đạo KIDO tiết lộ tham vọng lớn với bất động sản

Lãnh đạo KIDO đánh giá chính sách có nhiều tín hiệu lạc quan gỡ khó cho bất động sản, tạo thuận lợi cho tập đoàn phát triển dự án trên quỹ đất hiện hữu.

Tài chính - 05/06/2025 13:45

Gemadept sẽ tung nghìn tỷ mua lại cổ phiếu nếu giá giảm mạnh

Gemadept sẽ tung nghìn tỷ mua lại cổ phiếu nếu giá giảm mạnh

Khi giá cổ phiếu rớt về dưới 1,5 lần giá trị sổ sách, Gemadept sẽ thực hiện mua lại tối đa 21 triệu cổ phiếu để bảo vệ quyền lợi của công ty và cổ đông.

Tài chính - 05/06/2025 07:00