Chiếm 1/4 trong tổng số nhà máy điện hạt nhân của Pháp, 14 nhà máy điện hạt nhân nói trên trong vòng 40 năm qua đã mang lại một 'lợi ích khí hậu khổng lồ', tiết kiệm được một lượng lớn khí thải cho nước Pháp, cho dù chúng vẫn bị các nhà hoạt động môi trường chỉ trích, tờ Causeur vừa đăng lại một bài viết công phu của nhà kinh tế môi trường nổi tiếng của Pháp, ông Philippe Murer.

Nhờ việc sử dụng 250.000 nhân công, ngành công nghiệp hạt nhân của Pháp cũng đã góp phần quan trọng trong việc tạo ra công ăn việc làm, đóng góp lớn cho nền kinh tế của nước Pháp.

Theo Tòa Kiểm toán, việc loại bỏ 14 nhà máy điện hạt nhân cũng sẽ khiến nước Pháp chịu thiệt hại lớn về tài chính bởi việc xây dựng các nhà máy điện hạt nhân ở Pháp đã buộc nước này chi ra tới 96 tỷ euro (tương đương 104 tỷ USD).

"Việc chấm dứt hoạt động các nhà máy điện hạt nhân, dù có theo lộ trình, cũng sẽ để lại một mớ hỗn độn khổng lồ, không chỉ ở việc thiệt hại hàng chục tỷ euro, mà còn mất rất nhiều công ăn việc làm được trả lương cao, đặc biệt là ảnh hưởng tới cuộc chiến chống lại sự nóng lên trên toàn cầu (biến đổi khí hậu)", ông Phiplippe Murer viết.

Vẫn theo nhà kinh tế môi trường này, cho đến nay chúng ta vẫn chưa có cách nào để sản xuất được điện mà ít thải ra khí CO2. Trên thực tế thì việc lưu trữ năng lượng gió và năng lượng mặt trời vẫn là điều khó khả thi vì sự biến động liên tục của thiên nhiên.

Viện Hàn lâm Khoa học Pháp trong năm 2017 đã công bố một nghiên cứu cho thấy để lưu trữ được lượng điện tương đương 2 ngày nhu cầu điện trong mùa đông ở Pháp phải cần tới 15 triệu tấn pin chứa 300.000 tấn lithium, gấp 7 lần sản lượng lithium hiện nay trên toàn thế giới.

Cách sạch nhất để sản xuất được 1 lượng điện bù đắp sản lượng điện cho 14 nhà máy điện hạt nhân nói trên là sản xuất điện bằng năng lượng tái tạo gió và mặt trời, bổ sung bằng các nhà máy điện khí khi không có đủ gió và năng lượng mặt trời, hoặc cho ban đêm.

Trong trường hợp tốt nhất thì các tuabin điện gió và các tấm pin năng lượng mặt trời sẽ tạo ra 35% sản lượng điện với lượng khí thải CO2 thấp, và các nhà máy điện khí bổ sung 65% lượng điện nhưng với lượng phát thải CO2 cao. Tính toán đơn giản của các nhà khoa học cho thấy 14 nhà máy điện hạt nhân nói trên thải ra lượng CO2 ít hơn 30 lần so với cặp năng lượng tái tạo và khí.

Nếu thay thế toàn bộ các nhà máy điện hạt nhân bằng năng lượng tái tạo và khí bổ sung theo Chương trình Năn lượng Xanh châu Âu,  lượng khí thải CO2 hàng năm ở Pháp sẽ tăng lên 121 triệu tấn CO2. Những tính toán cho thấy một sự vô lý đối với một dự án như vậy: mỗi năm, nước Pháp sẽ thải ra một lượng CO2 nhiều hơn 40% so với hiện nay!

Năng lượng hạt nhân, vẫn theo nghiên cứu nói trên, đã tiết kiệm lượng khí thải lên tới 22 năm cho một quốc gia tiêu thụ nhiều năng lượng như nước Pháp. 

Mặc dù bị các nhà hoạt động môi trường chỉ trích nhưng thực tế năng lượng hạt nhân đã phát thải CO2 ít hơn đáng kể so với điện tái tạo không liên tục.

Điều đáng nhạc nhiên là nước Đức, nhà vô địch về năng lượng tái tạo ở châu Âu những năm gần đây đã mở lại một số nhà máy điện khí, và thậm chí cả nhà máy điện than. Ngay trong năm 2020 nay, Đức đã mở lại thêm một nhà máy điện than, không biết là thứ mấy ở nước này.

Từ năm 1977 đến nay, các trung tâm hạt nhân ở Pháp đã tiết kiệm 22 năm lượng khí thải CO2 cho nước Pháp, và tương đương 9 năm phát thải CO2 của nước Đức.

Năng lượng hạt nhân đã giúp nước Pháp trở thành nước công nghiệp hóa ít phát thải khí CO2 nhất. 

Theo đánh giá của Ngân hàng Thế giới, người Pháp phát thải trung bình cỡ 4,6 tấn CO2/năm, trong khi mức phát thải trung bình của các nước khác là 5 tấn CO2/năm và Đức phát thải cỡ 8,9 tấn CO2/người/năm.

Nước sản xuất hydro, 'xăng của tương lai' lớn trên thế giới

Điện hạt nhân cho phép sản xuất điện với lượng phát thải khí CO2 thấp nhất nhưng có phải vì thế mà tuabin gió và các tấm pin năng lượng mặt trời sẽ trở thành vô dụng? Chắc chắn không phải vậy.

Một quốc gia lớn như nước Pháp, vốn có truyền thống sản xuất điện với tỷ lệ phát thải CO2 rất thấp có thể lắp đặt nhiều tuabin điện gió cũng như các tấm pin điện mặt trời. Lượng điện thu được sẽ dùng để sản xuất hydro không có CO2 trong các máy điện phân. Mặc dù chiếm tỉ lệ lớn trong sản xuất điện, các nhà máy điện hạt nhân ở Pháp vẫn chưa từng chạy hết công suất thiết kế. Như vậy, sẽ rất hiệu quả nếu sử dụng các nguồn điện bổ sung này, với chi phí gần như bằng 0 để sản xuất nhiều hydro sạch hơn nữa.

Hydro sạch này được sản xuất với giá thành rất rẻ, như trên đã nói, sẽ có giá bán thấp hơn xăng, thứ nhiên liệu vốn cõng trên lưng rất nhiều loại thuế, phí khác nhau. Như vậy, hydro sẽ trở thành một nhiên liệu cho tương lai.

Hãng Alstom đã chế tạo nhiều đoàn tàu sử dụng nhiên liệu hydro để thay thế cho các đoàn tàu chạy dầu. Điều thú vị là những con tàu thế hệ mới này đã lăn bánh trên nước Đức.

Hãng hỏa xa Pháp SNCF cũng đã đặt hàng Alstom sản xuất 17 đoàn tàu chạy hydro. Sử dụng công nghệ mới này, chúng ta có thể thay thế các xe buýt chạy dầu trong thành phố bằng các xe buýt chạy hydro vừa sạch vừa có chi phí nhiên liệu rẻ hơn, và đặc biệt ít phát thải các hạt mịn ra không khí hơn.

Khi cơ sở hạ tầng cho hydro phát triển, trong vòng 10 năm tới, chúng ta có thể tiến tới sử dụng các xe tải chạy bằng hydro, và xe hơi chạy hydro. Hiện ở Paris đã có 3 chiếc taxi sử dụng hydro trong số 100 chiếc taxi hydro đang chạy thử nghiệm. Con số này sẽ nhanh chóng tăng lên 600 chiếc thời gian tới. Trong một tương lai xa hơn, việc máy bay và tàu thủy sử dụng hydro là một điều hoàn toàn sớm trở thành hiện thực.

Hệ thống giao thông công cộng do đó có thể vượt qua thời kỳ sử dụng nhiên liệu hóa thạch.

Do vậy, việc đóng cửa nhà máy điện hạt nhân Fessenheim cùng một loạt nhà máy điện hạt nhân khác ở Pháp sẽ là một lỗ hổng nghiêm trọng trong quá trình chuyển đổi năng lượng ở nước này. Đó sẽ là một tổn thất ghê gớm cho cuộc chiến đấu chống biến đổi khí hậu, một sự hoang phí tài chính khổng lồ và một sự lãng phí lớn về mặt nhân lực, ông Philippe Murer viết.

"Một quyết định tồi của chính phủ, thật không may, lại không phải là một chiến lược thực tế cho nước Pháp trong quá trình chuyển đổi khỏi việc sử dụng năng lượng hóa thạch trong dài hạn", ông Murer nhấn mạnh.

Theo Causeur

CHÍ THÀNH chuyển ngữ

Bài liên quan

Lovico Group và các dự án năng lượng tái tạo ngàn tỷ

Đan Mạch cam kết hỗ trợ Việt Nam trong phát triển năng lượng tái tạo

Chạy đua đầu tư hệ thống pin trữ năng lượng tái tạo

Ninh Thuận: Khánh thành tổ hợp năng lượng tái tạo lớn nhất Việt Nam