Đằng sau phán quyết cuối cùng của tòa án Mỹ đối với các tỷ phú tiền điện tử

Trước đó một tháng, ở bờ biển đối diện trung tâm thành phố Manhattan, tỷ phú một thời Sam Bankman-Fried của FTX đã nhận bản án 25 năm tù.

Đó dường như là một kết thúc không mấy ấn tượng và có phần phản cảm đối với cuộc chiến kéo dài giữa Zhao và Bankman-Fried, hai người đàn ông từng là đối thủ huyền thoại, đồng thời là những người quản lý chủ chốt trong lĩnh vực tiền điện tử trị giá 2,2 nghìn tỷ USD.

Trong nhiều năm, Zhao của Binance và Bankman-Fried của FTX đã rao giảng về sức mạnh của các loại tiền kỹ thuật số phi tập trung cho đại chúng.

Cả hai đều là tỷ phú, điều hành các sàn giao dịch tiền điện tử toàn cầu của riêng họ và dành phần lớn sự nghiệp chuyên môn của mình để thuyết phục công chúng về một trật tự thế giới mới, được hỗ trợ bởi công nghệ.

Nơi đó xuất hiện một hệ thống tài chính thay thế bao gồm các đồng tiền ảo không biên giới, 'giải phóng những người bị áp bức' bằng cách loại bỏ những người trung gian như ngân hàng và sự can thiệp quá mức của chính phủ.

Cuối cùng, cả hai nhân vật này cũng giúp các nhà phê bình và nhà quản lý tiền điện tử chứng minh rằng những người hoài nghi đã đúng từ trước đến nay: Ngành công nghiệp này đầy rẫy những kẻ lừa đảo có ý định sử dụng công nghệ mới để thực hiện những tội ác tày trời.

Bankman-Fried, 32 tuổi, bị kết án 7 tội danh vào đầu tháng 11/2023, bao gồm các cáo buộc liên quan đến ăn cắp hàng tỷ USD từ khách hàng của FTX.

Chưa đầy ba tuần sau khi Bankman-Fried bị kết án, Zhao, 47 tuổi, đã nhận tội hình sự và buộc phải từ chức giám đốc điều hành của Binance như một phần của thỏa thuận trị giá 4,3 tỷ USD với Bộ Tư pháp Hoa Kỳ.

Tuy nhiên, còn nhiều điều khác về cặp đôi này hoàn toàn trái ngược nhau này, mà điểm đáng chú ý nhất các tỷ phú là sự chênh lệch 296 tháng trong các bản án tù của họ.

Braden Perry, cựu luật sư xét xử cấp cao của CFTC cho biết: "So sánh CZ (Changpeng Zhao) và SBF (Sam Bankman-Fried), cả hai nhân vật đều nổi bật trong lĩnh vực tiền điện tử nhưng phạm tội trong những hoàn cảnh rất khác nhau".

Perry nói: "Bản chất của các tội ác bị cáo buộc đối với họ phản ánh các khía cạnh khác nhau của góc 'đen tối' và sự bất hợp pháp của tiền điện tử: Trường hợp của CZ dường như tập trung vào những thất bại về quy định và tuân thủ, trong khi trường hợp của SBF xoay quanh hành vi sai trái và lừa dối tài chính trực tiếp".

Thật vậy, những hậu quả khác nhau đối với hai cựu CEO tiền điện tử cho thấy rằng cuối cùng, cặp đôi này không có gì giống nhau trong kinh doanh hoặc trong các giao dịch cá nhân.

Câu chuyện về hai tỷ phú tiền điện tử

Chính những điều nhỏ nhặt - những chi tiết mà ban đầu bạn không để ý và thường khó nói rõ tầm quan trọng của chúng một khi bạn để ý - đã phản ánh những khác biệt đáng chú ý giữa hai cựu CEO.

Mang Manfred, một con thú nhồi bông cũ kỹ mà Bankman-Fried đã mang theo đi khắp thế giới kể từ khi mới sinh ra, từ California, Hong Kong, đến Bahamas, rồi trở về nhà ở Palo Alto, nơi người sáng lập FTX sống dưới sự quản thúc tại gia cho đến khi anh bị tạm giam vì tội giả mạo nhân chứng.

Món đồ chơi 32 tuổi, đã mất nhiều hình dạng và đặc điểm nhận dạng, nằm trên chiếc giường trong căn phòng được trang trí sơ sài tại nhà cha mẹ anh trong khuôn viên trường Đại học Stanford trong những ngày cuối cùng trước khi Bankman-Fried bị giam giữ.

Hai đồng nghiệp và bạn bè cũ của Bankman-Fried thay nhau suy đoán ý nghĩa của nó. Một người nghĩ rằng SBF giữ con thú nhồi bông ở gần vì "anh ấy không cần chia sẻ Manfred với bất kỳ ai", theo báo cáo từ "Going Infinite", cuốn sách của Michael Lewis mô tả về Bankman-Fried.

Một người khác đoán: "Tôi nghĩ việc anh ấy có sự gắn bó về mặt tình cảm với nó là rất, rất quan trọng".

Bản thân Lewis viết rằng "Sam thật ra không quan tâm đến động vật" và trên thực tế, đó là "sự tính toán giá trị kỳ vọng, chứ không phải cảm xúc, đã khiến anh ấy chuyển sang ăn chay".

Bankman-Fried từng có tiền sử về các vấn đề thân mật. Theo gia đình, bạn bè, đồng nghiệp, luật sư bào chữa hình sự và thậm chí cả bản thân Bankman-Fried, một phần nguyên nhân là do anh không có khả năng cảm nhận được nhiều điều, đối với bất kỳ ai, kể cả tình yêu lãng mạn.

Các luật sư của anh ta mô tả anh ta thường gặp khó khăn về mặt xã hội, tiết lộ rằng ở trường trung học, Bankman-Fried "nhận ra rằng anh ta là người không thích thú hoặc không thể trải nghiệm niềm vui hay hạnh phúc".

"Như Sam mô tả, anh ấy trải qua những cảm xúc tiêu cực theo những cách không khác lắm so với nhiều người khác, không cực đoan hơn cũng không ít tiêu cực hơn. Nhưng anh ta không cảm thấy vui, hạnh phúc hay vui vẻ, ngay cả khi điều gì đó rất tốt xảy ra với anh ta", hồ sơ tòa án trong hồ sơ tòa án hình sự của SBF viết.

Các luật sư của Bankman-Fried nói thêm rằng đó không phải là một căn bệnh hay tình trạng cần được "chữa khỏi", mà thay vào đó, là "một khía cạnh cơ bản" trong danh tính của anh ta.

Lewis kể lại cuộc trao đổi với SBF, trong đó Bankman-Fried nói rằng mỉm cười là điều lớn nhất mà anh ấy cảm thấy "kỳ lạ nhất", và không thể làm được.

Bankman-Fried chưa bao giờ kết hôn, không có con, và theo Lewis, đã hai lần chuyển chỗ ở và trụ sở công ty của mình, một phần để tránh cam kết với Alameda Caroline Ellison, bạn gái cũ, đồng nghiệp cũ và nhân chứng ngôi sao của bên công tố chống lại anh.

Vụ kiện của chính phủ với Bankman-Fried dẫn đến phán quyết có tội chỉ trong vài giờ mặc dù đây là một phiên tòa phức tạp kéo dài một tháng với hàng trăm vật chứng và gần 20 nhân chứng, phần lớn được xây dựng dựa trên lời khai của những người biết Bankman-Fried nhiều nhất.

Danh sách này bao gồm những người ở cùng C-Suite của anh ấy, bạn cùng phòng cũ và những người bạn thân cũ thời trung học.

Và vì vậy, Manfred mang một ý nghĩa mới, và bắt đầu thể hiện phần lớn những gì mà người xem có vẻ như là một sự tồn tại rất cô đơn, trong đó những người thân thiết nhất với Bankman-Fried là những người phong ấn số phận của anh ta sau song sắt.

Trong khi cha mẹ của Bankman-Fried là những người bảo vệ kiên quyết cho con trai họ trước tòa, thì ngược lại, CZ lại có nhiều người hiểu rõ nhất về anh ấy đứng ra bảo vệ anh. Vợ của Zhao, người tình hiện tại của anh, hai trong số năm đứa con của anh và hàng chục nhân viên Binance đều viết thư cho thẩm phán để cầu xin sự giảm nhẹ trong bản án cuối cùng.

"Tôi là đối tác trong công việc của Changpeng Zhao và tôi cũng là mẹ của ba đứa con của anh ấy", Yi He, người đồng sáng lập Binance và là đối tác lãng mạn hiện tại của Zhao, viết.

"Mặc dù các phương tiện truyền thông chính thống cố gắng miêu tả CZ là một diễn viên xấu xa, nhưng hàng triệu người dùng trong cộng đồng và người dân bình thường đều coi anh ấy như một anh hùng của ngành, bởi vì CZ luôn kiên quyết đòi công lý", Yi He viết tiếp.

Vợ của Zhao, Weiqing “Winnie” Yang gọi anh là "người đàn ông tự lập, chưa bao giờ nợ tiền người khác và không có bất kỳ khoản nợ nào".

Yang nói thêm rằng Zhao đã "chăm sóc chu đáo nhất" cho cô và những đứa con chung của họ.

Con gái của họ, Rachel Zhao, đã cầu xin thẩm phán "xem xét những đức tính tích cực của cha cô ấy; không định nghĩa tính cách của cha tôi chỉ qua sự việc này mà xem xét toàn bộ tính cách của ông ấy", nhấn mạnh rằng ông ấy là "người cha tốt nhất".

Sự khác biệt giữa cặp đôi cũng thể hiện ở cách họ thể hiện bản thân.

Trong khi Zhao duy trì kiểu tóc bồng bềnh theo phong cách quân đội thì Bankman-Fried lại được biết đến với kiểu tóc xoăn khó sử dụng và mang tính biểu tượng.

CZ mua quần áo trên Amazon, nhưng vẻ ngoài và phong thái của anh ấy rất lịch sự.

SBF, người cũng chọn trang phục đơn giản (thường là áo phông rộng rãi và quần đùi), luôn tỏ ra nhếch nhác bất kể ở đâu.

Khi bắt đầu phiên tuyên án, SBF đã cắt tóc mới và mặc vest, nhưng đến cuối buổi phiên, những lọn tóc xoăn của anh ấy lại trở nên hoang dã.

Zhao mặc một bộ đồ hải quân vừa vặn và đeo cà vạt màu xanh nhạt khi tòa tuyên án, so với bộ áo liền quần màu be của nhà tù Bankman-Fried.

Nhưng có lẽ sự khác biệt lớn nhất giữa hai người liên quan đến quyền chỉ huy mà họ nắm giữ đối với những người xung quanh.

Zhao có vẻ ngoài của một người chuyên nghiệp hoàn hảo, rất khao khát được kiểm soát toàn bộ doanh nghiệp rộng lớn của mình.

Bankman-Fried, người đang dùng thuốc điều trị chứng rối loạn tăng động/thiếu chú ý/chứng rối loạn phát triển thần kinh, đã tìm kiếm một mức độ kiểm soát tương tự, nhưng thừa nhận trên quan điểm rằng những sai lầm đã xảy ra một phần là do anh ta bị choáng ngợp.

Bác sĩ tâm thần của Bankman-Fried đã nói rõ ràng với thẩm phán rằng nếu không dùng thuốc theo toa, Bankman-Fried sẽ bị các triệu chứng quay trở lại và "bị ảnh hưởng tiêu cực nghiêm trọng đến khả năng hỗ trợ bào chữa cho chính mình".

Báo cáo của Reuters cho thấy ngay cả khi sàn giao dịch tiền điện tử của CZ đa dạng hóa việc tuyển dụng vào các nhóm nhân tài tài chính và quản lý truyền thống, "sự kiểm soát chặt chẽ của Zhao đối với công ty của anh ấy vẫn không bị suy giảm".

Binance đã thành lập hơn 70 thực thể và theo Reuters, cá nhân Zhao kiểm soát hầu hết trong số đó.

Các công tố viên đã chứng minh tương tự thông qua lời khai và bằng chứng đưa ra câu chuyện của họ về việc Bankman-Fried lặng lẽ tiếp tục chỉ huy quỹ phòng hộ tiền điện tử của mình, Alameda Research.

Họ cho thấy rằng quyền ra quyết định của anh ấy đối với đế chế tiền điện tử trị giá 32 tỷ USD mà anh ấy đã xây dựng là tuyệt đối và tất cả các hành vi sai trái đều bắt nguồn từ các quyết định được đưa ra hoặc do chính Bankman-Fried trực tiếp thực hiện.

Nhưng không giống như CZ, Bankman-Fried giám sát một tổ chức với hệ thống sổ sách kế toán hỗn loạn và giả mạo, cuối cùng dẫn đến sự sụp đổ của các công ty do ông thành lập và đánh cắp hàng tỷ USD của khách hàng.

Và sau đó là cách mà mỗi người tìm cách xây dựng tính cách trước công chúng của mình.

CZ rất quan tâm đến quyền riêng tư. Những bức thư do người bạn đời lãng mạn và các con của ông gửi là một cái nhìn sâu sắc hiếm hoi về các giao dịch cá nhân của Zhao.

Và thay vì lên các phương tiện truyền thông chính thống để chia sẻ lời bào chữa của mình, CZ đã dũng cảm đứng lên và hợp tác với cơ quan điều tra liên bang.

(Còn tiếp)

Bài liên quan

11 điều khó tin từ vụ án lừa đảo của ông trùm tiền điện tử Sam Bankman-Fried

'Ông trùm' tiền ảo Sam Bankman-Fried: Từ đỉnh cao đến vực sâu

Sự thật đằng sau hàng loạt công ty vỏ bọc của Binance

Chân dung tỷ phú đưa Binance dẫn đầu thị trường tiền mã hóa