Chiến tranh thương mại Mỹ - Trung chính thức bùng nổ: Hàng loạt doanh nghiệp ngoại bỏ Trung Quốc sang Việt Nam

Chính thức kích hoạt quả bom chiến tranh thương mại Mỹ - Trung

Vào đúng 0h00 phút ngày 6/7 theo giờ Washington, các biện pháp áp thuế mang tính "ăn miếng trả miếng" của chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump nhằm vào 34 tỷ USD hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc chính thức có hiệu lực.

Mỹ tuyên bố áp mức thuế mới đối với khoảng 1.100 sản phẩm xuất khẩu của Trung Quốc, trong đó đợt đầu là 818 sản phẩm, gồm các loại ô tô, trị giá gần 34 tỷ USD bắt đầu có hiệu lực.

Điều này đồng nghĩa với việc cuộc chiến thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới đã bùng nổ và là cuộc chiến thương mại lớn nhất từ trước tới nay.

Phát biểu với phóng viên trên chuyên cơ Không lực Một ngày 5/7, Tổng thống Trump không cho thấy một tín hiệu nào rằng Mỹ sẽ xuống thang trong cuộc chiến này với Trung Quốc. Ông nêu rõ việc tăng thuế nhập khẩu đối với 34 tỷ USD hàng hóa từ nền kinh tế lớn nhất châu Á chỉ là hành động đầu tiên.

Mỹ sẽ khẩn trương áp đặt các biện pháp trừng phạt thuế suất thứ hai nhằm vào lượng hàng hóa nhập khẩu trị giá 16 tỷ USD của Trung Quốc. Ngoài ra, nhà lãnh đạo Mỹ cũng dọa sẽ leo thang xung đột thương mại với Trung Quốc bằng việc áp thuế lên tới 450 tỷ USD đối với hàng hóa Trung Quốc nếu nước này đáp trả.  

Ngay sau khi các gói thuế suất "khắc nghiệt" của Mỹ có hiệu lực, tờ Nhân dân Nhật báo dẫn thông cáo của Bộ Thương mại Trung Quốc tuyên bố Bắc Kinh sẽ triển khai các biện pháp trả đũa.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lục Khảng ngày 3/7 cho biết nước này đã "chuẩn bị đầy đủ một gói biện pháp cần thiết" để bảo vệ các lợi ích quốc gia, song không xác nhận thời điểm mức thuế của Trung Quốc bắt đầu có hiệu lực.

Trước đó, Chính phủ Trung Quốc khẳng định sẽ áp thuế bổ sung lên tới 25% đối với 659 mặt hàng nhập khẩu của Mỹ, trị giá 50 tỷ USD.

Lợi ích cho Việt Nam?

Tờ South China Morning Post (SCMP) cho rằng mặc dù các nhà kinh tế cảnh báo rằng căng thẳng thương mại leo thang giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới có thể gián tiếp làm tổn thương tăng trưởng ở Đông Nam Á, khu vực này vẫn được coi là điểm đến cho các công ty nước ngoài chuyển sản xuất ra khỏi Trung Quốc.

Tổng thống Mỹ Donald Trump dự định áp dụng thuế suất 25% cho 34 tỷ USD sản phẩm Trung Quốc vào ngày 6/7. Sự biến động này đã khiến một số doanh nghiệp nước ngoài rời Trung Quốc sang Việt Nam.

Adam McCarty, chuyên gia kinh tế trưởng của Mekong Economics tại Hà Nội cho biết: “Cuộc chiến thương mại giữa Mỹ - Trung đã tạo ra một cú đá nhỏ trong vài tháng qua, khiến các nền kinh tế phải điều chỉnh lại chiến lược rủi ro ngay lập tức khi các hành động thương mại đang tăng tốc”.

Các công ty nước ngoài từ Nhật Bản, Hàn Quốc, Hồng Kông và Trung Quốc đại lục đổ xô về Việt Nam, phần lớn là đa dạng hóa các khoản đầu tư của họ, McCarty nói. Điều đó đặc biệt đúng đối với hàng hóa sản xuất, nơi mà chi phí rẻ hơn của Việt Nam hấp dẫn hơn Trung Quốc.

Các công ty Hồng Kông nằm trong số các nhà đầu tư lớn ở Việt Nam, những người có mục tiêu đa dạng hóa đầu tư ngoài Trung Quốc.

Tháng trước, Man Wah Holdings, một nhà sản xuất đồ nội thất Hồng Kông với các nhà máy độc quyền ở đại lục, đã mua một công ty sản xuất và xuất khẩu ghế sofa của Việt Nam với giá 68 triệu USD.

Tập đoàn in ấn Hung Hing, một công ty Hồng Kông khác, đã sản xuất các sản phẩm chỉ ở Trung Quốc, nhưng đang mở rộng sang Việt Nam với một cơ sở in ấn và đóng gói mới tại Hà Nội.

Động thái đó là một phần trong liên doanh của Hung Hing với Dream International, một nhà sản xuất đồ chơi hàng đầu với các thương hiệu lớn như Hasbro, Mattel và Disney. Hơn 70% doanh nghiệp của Hung Hing sản xuất hàng hóa xuất khẩu chủ yếu sang Mỹ và châu Âu.

Một đại diện của công ty nói với tờ South China Morning Post rằng việc đa dạng hóa sẽ giúp công ty phục vụ tốt hơn cơ sở khách hàng lớn ở nước ngoài của mình. Tuy nhiên, đại diện này bác bỏ ý kiến ​​cho rằng động thái này liên quan đến việc tránh hậu quả của căng thẳng thương mại Mỹ-Trung.

Các nhà phân tích cho rằng, ngay cả khi không có chiến tranh thương mại, một hệ thống các thỏa thuận thương mại tự do liên quan đến ASEAN và các thành viên sẽ làm cho khu vực này trở nên hấp dẫn hơn cho các công ty muốn đa dạng hóa đầu tư ngoài Trung Quốc.

Bài liên quan

Trung Quốc đang gặp nhiều rắc rối hơn một cuộc chiến thương mại: Chứng khoán Việt Nam sẽ ra sao?

Thị trường tiêu thụ Asean lớn và phát triển nhanh chóng. Chi tiêu hộ gia đình kết hợp của các nước Asean đạt khoảng 1,5 nghìn tỷ USD vào năm 2017, theo số liệu của Ngân hàng Thế giới. Tổng GDP của Indonesia, Malaysia, Philippines, Thái Lan và Việt Nam dự kiến ​​sẽ tăng 5,3% trong năm nay.

Mối đe dọa của thuế quan chiến tranh thương mại và sự biến động ngày càng tăng khiến các công ty háo hức tận dụng lợi thế của các thị trường đang phát triển của Asean, một lý do nữa để rời khỏi Trung Quốc khi căng thẳng gia tăng.

Dù vậy, Việt Nam sẽ không miễn dịch với những rủi ro do căng thẳng thương mại leo thang, các nhà phân tích cảnh báo.

"Một cuộc chiến thương mại không bao gồm Việt Nam nhìn chung là tích cực cho đất nước, thúc đẩy kinh doanh cho Việt Nam" McCarty nói. "Tuy nhiên, tác động tiêu cực là khi Việt Nam có sản phẩm liên quan tới Trung Quốc, thực tế đã xuất hiện trong các hành động chống bán phá giá của Mỹ đối với sản phẩm thép Việt Nam, và có khả năng mở rộng sang các hàng hóa khác".

Vào tháng 5, Mỹ đã đánh thuế nặng các sản phẩm thép từ Việt Nam có nguồn gốc từ Trung Quốc, phán quyết hàng hóa đã phá vỡ mức thuế quan mà Hoa Kỳ áp dụng đối với thép Trung Quốc trong năm 2015 và 2016.

Mặc dù tranh chấp thương mại Mỹ - Trung có thể đẩy nhanh xu hướng đầu tư vào các nước Đông Nam Á, một cuộc chiến thương mại sẽ làm gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu.

Thuế quan có thể không phải là chất xúc tác duy nhất để di dời sản xuất sang Việt Nam, "tiền lương, chi phí đất đai và sự cạnh tranh gia tăng là những yếu tố khác", giám đốc Dezan Shira nói.

"Nếu thuế quan được thêm vào hàng hóa của Việt Nam, thì tình hình chung càng thêm tồi tệ", Dezan Shira nói.

Bài liên quan

Citigroup: Thị trường chứng khoán toàn cầu chưa tới lúc rơi vào chu kỳ giảm giá

Chiến tranh thương mại Mỹ - Trung chính thức phát nổ: Việt Nam bị vạ lây?

Mỹ - Trung nhất trí từ bỏ chiến tranh thương mại, ngừng tăng thuế lẫn nhau

Căng thẳng thương mại Mỹ - Trung: Chỉ như bệnh "cảm cúm"?