Chánh án TAND TP. Hà Nội: Bỏ quy định tòa án thu thập chứng cứ tạo thuận lợi cho người dân hơn

THỤC ANH (GHI)

10:40 23/11/2023

Góp ý dự thảo Luật Toà án nhân dân (sửa đổi), đại biểu Quốc hội Nguyễn Hữu Chính (đoàn TP. Hà Nội đồng tình với sửa đổi về thu thập chứng cứ, cho rằng việc tòa án không có nghĩa vụ thu thập chứng cứ phù hợp với thực tiễn và xu thế hiện nay.

Chiều 22/11, tại kỳ họp thứ 6, Quốc hội đã thảo luận ở hội trường về Luật Toà án nhân dân (sửa đổi). Nhiều ý kiến băn khoăn, tranh luận về quy định toàn án không có nghĩa vụ thu thập chứng cứ.

Bên hành lang Quốc hội, đại biểu Nguyễn Hữu Chính (đoàn TP. Hà Nội), Chánh án TAND Hà Nội đã trao đổi với báo chí quan điểm của ông về những điểm mới trong điều chỉnh nhiệm vụ và quyền hạn thu thập chứng cứ của toà án.

Thưa ông, tại Điều 15 của dự thảo Luật Toà án nhân dân (sửa đổi) về việc thu thập chứng cứ có nhiều điểm mới so với luật hiện hành khi quy định tòa án không có nghĩa vụ thu thập chứng cứ. Quan điểm của đại biểu khi sửa đổi quy định này như thế nào?

Ông Nguyễn Hữu Chính: Việc thu thập chứng cứ quy định tại Điều 15 dự thảo quy định "Tòa án căn cứ vào tài liệu, chứng cứ đã được các bên thu thập chứng cứ, giao nộp, làm rõ tại phiên tòa theo quyết định của pháp luật tố tụng và kết quả tranh tụng tại phiên tòa để xét xử. Tòa án không có nghĩa vụ thu thập chứng cứ". Đây là nội dung hoàn toàn mới so với Luật hiện hành, tôi nhất trí với quy định này bởi một số lý do.

Thứ nhất, việc tòa án không có nghĩa vụ thu thập chứng cứ phù hợp với thực tiễn và xu thế hiện nay, phù hợp với các nguyên tắc pháp luật và các quy định về tố tụng hiện hành. Trong các vụ án hình sự, cơ quan điều tra, Viện kiểm sát có trách nhiệm thu thập chứng cứ để làm căn cứ buộc tội. Nhưng khi thấy việc thu thập chứng cứ chưa đầy đủ, tòa án có quyền yêu cầu trả điều tra bổ sung.

Quy định này hoàn toàn phù hợp với nguyên tắc công bằng và nguyên tắc suy đoán vô tội. Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015 cũng đã quy định quyền, nghĩa vụ cung cấp chứng cứ và chứng minh trở thành nguyên tắc cơ bản. Tòa án xét xử theo hướng chứng cứ đến đâu, xét xử tới đó. Tòa án không tự mình thu thập chứng cứ mà chỉ đóng vai trò hỗ trợ cho đương sự trong một số trường hợp nhất định.

nguyen-huu-chinh — Đại biểu Nguyễn Hữu Chính (đoàn TP. Hà Nội), Chánh án TAND Hà Nội. Ảnh: Phạm Thắng.

Thứ hai, việc đương sự thu thập, giao nộp chứng cứ sẽ làm giảm vai trò của trọng tài của tòa án. Trong thực tiễn áp dụng quy định này cho thấy, nếu toà án tự mình thu thập chứng cứ có thể dẫn đến việc không tránh khỏi những câu hỏi: Tại sao lại thu thập tài liệu này mà không thu thập tài liệu khác? Liệu được thu thập, có lợi hay bất lợi cho bên kia?...

Bên cạnh đó, tòa án đi thu thập tài liệu cho đương sự, vô hình chung đã làm thay việc cho đương sự khiến họ trông chờ, ỷ lại vào tòa án, lâu dài sẽ dẫn đến tình trạng quá tải trong công việc so với biên chế hiện nay và giải quyết vụ án sẽ bị kéo dài.

Thứ ba, việc đương sự tự thu thập, giao nộp chứng cứ phù hợp với thông lệ quốc tế hiện nay. Một số nước tiên tiến trên thế giới hiện nay đã đề cao vai trò bên đương sự trong việc chứng minh sự việc. Đương sự hoặc luật sư của các bên sẽ tiến hành hoạt động thu thập chứng cứ. Trong suốt quá trình tố tụng, bên nguyên đơn và bên bị đơn liên tục công bố chứng cứ lý lẽ, căn cứ pháp lý để chứng minh, biện luận cho quyền lợi hợp pháp của mình trước tòa án.

Pháp luật một số nước như Hoa Kỳ, Anh, Pháp, Úc, Trung Quốc,... nếu một bên từ chối không cung cấp chứng cứ hoặc không trả lời về một vấn đề nào đó thẩm phán sẽ ban hành lệnh buộc người từ chối phải cung cấp chứng cứ hoặc áp dụng các biện pháp chế tài cần thiết. Nếu người không cung cấp chứng cứ là bị đơn thì thẩm phán xét quyết định giải quyết vụ kiện hoàn toàn trên chứng cứ do nguyên đơn xuất trình tại tòa.

Thứ tư, việc thu thập, giao nộp chứng cứ của đương sự vẫn đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của họ. Theo quan điểm của tôi việc bỏ quy định tòa án thu thập chứng cứ đã tạo điều kiện thuận lợi cho người dân hơn. Theo các báo cáo kết quả điều tra xã hội học hiện nay và tài liệu khác liên quan đến việc đánh giá chỉ số thông minh của người Việt Nam trình độ dân trí nước ta ngày càng được nâng cao.

Bên cạnh đó, đội ngũ luật sư tư vấn hiện nay phát triển cả về số lượng và chất lượng. Hiện nay trên toàn quốc có số lượng là 17.918 luật sư, gần 6.000 tổ chức hành nghề luật sư và các trung tâm trợ giúp pháp lý trên các tỉnh, thành phố. Đối với những người yếu thế, có hoàn cảnh khó khăn, những người già, người nghèo trong xã hội còn được cung cấp dịch vụ pháp lý miễn phí.

Như vậy, họ hoàn toàn có quyền có cơ hội tiếp cận với công lý và bình đẳng trước pháp luật. Đương sự vẫn có thể thông qua các tổ chức hành nghề luật sư hoặc trung tâm trợ giúp pháp lý để nhờ họ hỗ trợ việc cung cấp tài liệu, chứng cứ trong toàn bộ quá trình giải quyết vụ kiện.

Sửa đổi Điều 15 lần này còn quy định cụ thể hơn những hỗ trợ của toà án với đương sự. Điểm mới này sẽ tạo hiệu quả gì trong thực tế?

Ông Nguyễn Hữu Chính: Dự thảo hiện nay tại khoản 2, khoản 3, Điều 15 còn quy định là "Tòa án hướng dẫn yêu cầu đương sự thu thập chứng cứ và lập hồ sơ về việc dân sự, vụ án hành chính, tòa án hỗ trợ đương sự là người yếu thế trong xã hội, thu thập chứng cứ cho việc dân sự, vụ án hành chính theo quy định của pháp luật".

Như vậy, dự thảo mới lần này đương sự còn được tạo điều kiện thuận lợi hơn nhiều so với trước kia. Tuy nhiên, theo luật hiện hành và thực tiễn hiện nay, có một số trường hợp khi tòa án yêu cầu thu thập, giao nộp tài liệu liên quan đến một số cơ quan nhà nước và tổ chức còn gặp nhiều khó khăn. Nếu phó mặc cho đương sự tự mình thu thập tài liệu, chứng cứ liên quan đến cơ quan, tổ chức này thì sẽ gặp khó khăn hơn nữa.

Vì vậy, trong dự thảo, tôi đề nghị bổ sung thêm ngoài việc quy định tòa án hỗ trợ là người yếu thế trong xã hội trong việc thu thập chứng cứ, việc dân sự và hành chính, cần bổ sung thêm tòa án hỗ trợ đương sự trong việc xác minh, thu thập tài liệu do các cơ quan nhà nước tổ chức đang lưu giữ, quản lý hồ sơ đó.

Xin trân trọng cảm ơn ông!

Bài liên quan

Đại biểu Quốc hội TP. Hà Nội: Tội phạm mạng lan nhanh hơn điện và tàn phá hơn bão

Đại biểu Quốc hội TP. Hà Nội: Áp Thuế tối thiểu toàn cầu cần sẵn sàng khi nhà đầu tư khiếu kiện

Đại biểu Quốc hội TP. Hà Nội: Bệnh nhân xin giấy chuyển viện rất phiền toái, mệt mỏi

Đại biểu Quốc hội nêu cách giúp Hà Nội thu hút nhân tài hiệu quả

Tags:

Luật Tòa án nhân dân sửa đổi

toà án không phải thu thập chứng cứ

Chánh án TAND TP. Hà Nội

Nguyễn Hữu Chính

Quốc hội

Tags:

Luật Tòa án nhân dân sửa đổi

toà án không phải thu thập chứng cứ

Chánh án TAND TP. Hà Nội

Nguyễn Hữu Chính

Quốc hội

Cùng chuyên mục

Bà Trương Mỹ Lan có cơ hội thoát án tử theo quy định hướng dẫn mới?

Nghị quyết 03/2025/NQ-HĐTP của TAND Tối cao cho phép xem xét chuyển hình phạt tử hình sang tù chung thân trong một số trường hợp đặc biệt.

Pháp luật - 02/11/2025 09:35

Chuyển thuế khoán sang kê khai đối với hộ kinh doanh: Bắt đầu chiến dịch “60 ngày cao điểm”

Ngày 31/10/2025, Cục Thuế đã ký ban hành Quyết định 3352/QĐ-CT về việc chỉ đạo các đơn vị trong toàn ngành Thuế tập trung triển khai Kế hoạch “60 ngày cao điểm chuyển đổi mô hình từ thuế khoán sang kê khai đối với hộ kinh doanh”.

Pháp luật - 01/11/2025 16:44

Nhức nhối chuyện tin giả 'đè' tin thật

Bên cạnh trường hợp VIX mới đây, thị trường tài chính chứng kiến nhiều công ty, ngân hàng lớn phải đối mặt với vấn nạn tin đồn, tin giả như Vingroup, Gelex, Eximbank...

Pháp luật - 01/11/2025 11:34

Những chính sách nổi bật có hiệu lực từ tháng 11

Tháng 11/2025, nhiều chính sách mới có hiệu lực, nổi bật là các chính sách liên quan đến phòng, chống rửa tiền; xếp hạng tổ chức tín dụng; phân loại, đóng gói và giao nhận kim khí quý, đá quý...

Pháp luật - 01/11/2025 06:45

Khánh Hòa phá đường dây lừa đảo đầu tư tiền mã hóa '3COMMAS' giả mạo

Cơ quan An ninh điều tra Công an tỉnh Khánh Hòa vừa phá đường dây lừa đảo đầu tư tiền mã hóa "3COMMAS" giả mạo; đồng thời đã khởi tố, bắt tạm giam năm người.

Pháp luật - 31/10/2025 21:26

Bắt giữ nhóm đối tượng người Trung Quốc có hành vi lừa đảo, cưỡng đoạt tài sản qua mạng

Cục Cảnh sát hình sự, Bộ Công an phối hợp với các đơn vị nghiệp vụ Bộ Công an, Công an TP. Hà Nội, Công an TP. Đà Nẵng tiến hành tổ chức triển khai các hoạt động nghiệp vụ, phát hiện 3 căn hộ chung cư và 2 địa điểm là nơi hoạt động, lẩn trốn của các đối tượng.

Pháp luật - 31/10/2025 18:55

Thêm một 'mắt xích' trong hệ sinh thái Hoàng Hường bị bắt

Tối 29/10, Bộ Công an cho biết, Văn phòng Cơ quan Cảnh sát điều tra (CSĐT) đã ra quyết định khởi tố bị can, bắt tạm giam Nguyễn Thị Tường An (32 tuổi, trú tại phường Tây Hồ, TP. Hà Nội) để điều tra về tội "Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng" theo Điều 221 Bộ luật Hình sự.

Pháp luật - 30/10/2025 10:22

Phá đường dây lừa đảo qua mạng hơn 300 tỷ đồng

Công an Việt Nam vừa phối hợp với lực lượng chức năng Campuchia, triệt phá đường dây lừa đảo chiếm đoạt tài sản trực tuyến hơn 300 tỷ đồng, bắt giữ 59 đối tượng.

Pháp luật - 29/10/2025 19:34

Báo động tình trạng lừa đảo, bắt cóc online

Trước tình lừa đảo, bắt cóc online diễn biến phức tạp, đại biểu Quốc hội cho rằng, hậu quả không chỉ thiệt hại tài chính mà còn gây hoang mang, mất niềm tin vào môi trường mạng, ảnh hưởng tiêu cực đến an ninh, xã hội.

Pháp luật - 29/10/2025 15:50

Được, mất khi tăng mức tiền đặt cọc đấu giá đất lên 50%

Phó Chủ tịch Hội đấu giá viên TP Hà Nội cho rằng cần có sự phân biệt về mức đặt cọc đối với cá nhân và pháp nhân để giải quyết vấn đề hai mặt (được - mất) của việc tăng mức đặt cọc đấu giá đất.

Pháp luật - 29/10/2025 10:02

Tài sản của người bị dẫn độ xử lý thế nào?

Đại biểu Đỗ Ngọc Thịnh (đoàn Khánh Hòa) cho rằng, trong dự thảo Luật Dẫn độ chưa đề cập tới việc dẫn độ một người Việt Nam đang ở nước ngoài về Việt Nam thì tài sản của người này có bắt buộc phải được chuyển từ nước ngoài về Việt Nam hay không và thủ tục đề nghị nước ngoài chuyển giao tài sản của người bị dẫn độ về Việt Nam như thế nào?

Pháp luật - 28/10/2025 06:45

Hơn 19,9 triệu người tham gia bảo hiểm xã hội

Tính đến hết tháng 9/2025, cả nước có gần 19,9 triệu người tham gia BHXH, tăng khoảng 798 nghìn người so với cùng kỳ năm 2024.

Pháp luật - 27/10/2025 14:47

Khánh Hòa đẩy nhanh xử lý 11 dự án vi phạm giao đất, cho thuê đất

Khánh Hòa đẩy nhanh xử lý 11 dự án vi phạm về việc giao đất, cho thuê đất không thông qua đấu giá quyền sử dụng đất, đấu thầu dự án có sử dụng đất.

Pháp luật - 27/10/2025 10:33

Trình diễn giải pháp an ninh mạng chủ động, bảo vệ niềm tin số của Việt Nam tại triển lãm công ước Hà Nội

Tập đoàn FPT tham dự lễ mở ký Công ước của Liên Hợp Quốc về chống tội phạm mạng (Công ước Hà Nội) và Triển lãm quốc tế trong khuôn khổ sự kiện, đồng hành cùng Chính phủ trong việc xây dựng không gian số an toàn, tự chủ, bền vững và thúc đẩy hợp tác công – tư nhằm bảo vệ an toàn thông tin và chủ quyền số quốc gia.

Pháp luật - 26/10/2025 16:47

VinFast cảnh báo hiện tượng lừa đảo thông qua fanpage giả mạo

VinFast thông báo đã phát hiện một số trường hợp giả mạo fanpage của VinFast và các đại lý, nhà phân phối chính hãng để đăng thông tin sai sự thật về các chương trình khuyến mại, nhằm mục đích lừa đảo và trục lợi. Tại Việt Nam, VinFast đang vận hành 2 trang fanpage trên nền tảng mạng xã hội là fanpage ô tô: https://www.facebook.com/VinFastAuto.Official và fanpage xe máy điện: https://www.facebook.com/Official.XeMayDienVinFast.

Pháp luật - 26/10/2025 14:52

Khánh Hòa kiến nghị gỡ vướng cho các dự án của Tập đoàn Phúc Sơn

Đối với 3 dự án của Tập đoàn Phúc Sơn, Khánh Hòa kiến nghị Ban chỉ đạo 751 chấp thuận các dự án được tiếp tục thực hiện các thủ tục tiếp theo.

Pháp luật - 26/10/2025 07:14

Đọc nhiều

Nhân vật

Việt Nam luôn coi Hoa Kỳ là một trong những đối tác quan trọng hàng đầu

Đổi mới sáng tạo phải gắn liền với cam kết chuyển giao công nghệ của FDI

Các 'đầu tàu' cảng biển Nam Trung Bộ cùng duy trì đà tăng trưởng

Phương án nào cho dự án điện khí 2 tỷ đô ở Nghệ An?

Tổng Bí thư Tô Lâm thăm vùng rốn lũ của thành phố Huế

Mủ cao su được giá, loạt doanh nghiệp báo lãi đậm

Bà Trương Mỹ Lan có cơ hội thoát án tử theo quy định hướng dẫn mới?

Biến động tỷ giá và dự báo

CTX Holdings ra sao sau bán dự án Constrexim Complex?

Du lịch Huế ‘thắng lớn’ nhờ Năm Du lịch Quốc gia 2025

Chánh án TAND TP. Hà Nội: Bỏ quy định tòa án thu thập chứng cứ tạo thuận lợi cho người dân hơn

Đại biểu Nguyễn Hữu Chính (đoàn TP. Hà Nội), Chánh án TAND Hà Nội. Ảnh: Phạm Thắng.

Bà Trương Mỹ Lan có cơ hội thoát án tử theo quy định hướng dẫn mới?

Chuyển thuế khoán sang kê khai đối với hộ kinh doanh: Bắt đầu chiến dịch “60 ngày cao điểm”

Nhức nhối chuyện tin giả 'đè' tin thật

Những chính sách nổi bật có hiệu lực từ tháng 11

Khánh Hòa phá đường dây lừa đảo đầu tư tiền mã hóa '3COMMAS' giả mạo

Bắt giữ nhóm đối tượng người Trung Quốc có hành vi lừa đảo, cưỡng đoạt tài sản qua mạng

Thêm một 'mắt xích' trong hệ sinh thái Hoàng Hường bị bắt

Phá đường dây lừa đảo qua mạng hơn 300 tỷ đồng

Báo động tình trạng lừa đảo, bắt cóc online

Được, mất khi tăng mức tiền đặt cọc đấu giá đất lên 50%

Tài sản của người bị dẫn độ xử lý thế nào?

Hơn 19,9 triệu người tham gia bảo hiểm xã hội

Khánh Hòa đẩy nhanh xử lý 11 dự án vi phạm giao đất, cho thuê đất

Trình diễn giải pháp an ninh mạng chủ động, bảo vệ niềm tin số của Việt Nam tại triển lãm công ước Hà Nội

VinFast cảnh báo hiện tượng lừa đảo thông qua fanpage giả mạo

Khánh Hòa kiến nghị gỡ vướng cho các dự án của Tập đoàn Phúc Sơn

Bổ sung 'nguồn hàng' chất lượng để thúc đẩy vốn ngoại vào Việt Nam

'Cần cơ chế ưu đãi cho doanh nghiệp FDI chuyển giao công nghệ'

Đà tăng giá căn hộ tại TP.HCM chưa dừng lại

TP.HCM: Hoạt động xuất khẩu vào Mỹ chịu nhiều sức ép

'Mức lương cơ sở 2,34 triệu đồng đã không còn phù hợp với thực tế'

[Gặp gỡ thứ Tư] Chủ tịch Hoàng Gia Phát Group: Kinh doanh để phụng sự và trả nợ cuộc đời

Nữ tiến sĩ đóng góp bền bỉ cho hạnh phúc của trẻ thơ và bình đẳng giới

Cộng đồng mạng mê mẩn 'cô Kim mặt ngầu' đội bắn súng Olympic Hàn Quốc

Chánh án TAND TP. Hà Nội: Bỏ quy định tòa án thu thập chứng cứ tạo thuận lợi cho người dân hơn

Đại biểu Nguyễn Hữu Chính (đoàn TP. Hà Nội), Chánh án TAND Hà Nội. Ảnh: Phạm Thắng.

Đáng đọc