Chánh án TAND TP. Hà Nội: Bỏ quy định tòa án thu thập chứng cứ tạo thuận lợi cho người dân hơn

THỤC ANH (GHI)

10:40 23/11/2023

Góp ý dự thảo Luật Toà án nhân dân (sửa đổi), đại biểu Quốc hội Nguyễn Hữu Chính (đoàn TP. Hà Nội đồng tình với sửa đổi về thu thập chứng cứ, cho rằng việc tòa án không có nghĩa vụ thu thập chứng cứ phù hợp với thực tiễn và xu thế hiện nay.

Chiều 22/11, tại kỳ họp thứ 6, Quốc hội đã thảo luận ở hội trường về Luật Toà án nhân dân (sửa đổi). Nhiều ý kiến băn khoăn, tranh luận về quy định toàn án không có nghĩa vụ thu thập chứng cứ.

Bên hành lang Quốc hội, đại biểu Nguyễn Hữu Chính (đoàn TP. Hà Nội), Chánh án TAND Hà Nội đã trao đổi với báo chí quan điểm của ông về những điểm mới trong điều chỉnh nhiệm vụ và quyền hạn thu thập chứng cứ của toà án.

Thưa ông, tại Điều 15 của dự thảo Luật Toà án nhân dân (sửa đổi) về việc thu thập chứng cứ có nhiều điểm mới so với luật hiện hành khi quy định tòa án không có nghĩa vụ thu thập chứng cứ. Quan điểm của đại biểu khi sửa đổi quy định này như thế nào?

Ông Nguyễn Hữu Chính: Việc thu thập chứng cứ quy định tại Điều 15 dự thảo quy định "Tòa án căn cứ vào tài liệu, chứng cứ đã được các bên thu thập chứng cứ, giao nộp, làm rõ tại phiên tòa theo quyết định của pháp luật tố tụng và kết quả tranh tụng tại phiên tòa để xét xử. Tòa án không có nghĩa vụ thu thập chứng cứ". Đây là nội dung hoàn toàn mới so với Luật hiện hành, tôi nhất trí với quy định này bởi một số lý do.

Thứ nhất, việc tòa án không có nghĩa vụ thu thập chứng cứ phù hợp với thực tiễn và xu thế hiện nay, phù hợp với các nguyên tắc pháp luật và các quy định về tố tụng hiện hành. Trong các vụ án hình sự, cơ quan điều tra, Viện kiểm sát có trách nhiệm thu thập chứng cứ để làm căn cứ buộc tội. Nhưng khi thấy việc thu thập chứng cứ chưa đầy đủ, tòa án có quyền yêu cầu trả điều tra bổ sung.

Quy định này hoàn toàn phù hợp với nguyên tắc công bằng và nguyên tắc suy đoán vô tội. Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015 cũng đã quy định quyền, nghĩa vụ cung cấp chứng cứ và chứng minh trở thành nguyên tắc cơ bản. Tòa án xét xử theo hướng chứng cứ đến đâu, xét xử tới đó. Tòa án không tự mình thu thập chứng cứ mà chỉ đóng vai trò hỗ trợ cho đương sự trong một số trường hợp nhất định.

nguyen-huu-chinh — Đại biểu Nguyễn Hữu Chính (đoàn TP. Hà Nội), Chánh án TAND Hà Nội. Ảnh: Phạm Thắng.

Thứ hai, việc đương sự thu thập, giao nộp chứng cứ sẽ làm giảm vai trò của trọng tài của tòa án. Trong thực tiễn áp dụng quy định này cho thấy, nếu toà án tự mình thu thập chứng cứ có thể dẫn đến việc không tránh khỏi những câu hỏi: Tại sao lại thu thập tài liệu này mà không thu thập tài liệu khác? Liệu được thu thập, có lợi hay bất lợi cho bên kia?...

Bên cạnh đó, tòa án đi thu thập tài liệu cho đương sự, vô hình chung đã làm thay việc cho đương sự khiến họ trông chờ, ỷ lại vào tòa án, lâu dài sẽ dẫn đến tình trạng quá tải trong công việc so với biên chế hiện nay và giải quyết vụ án sẽ bị kéo dài.

Thứ ba, việc đương sự tự thu thập, giao nộp chứng cứ phù hợp với thông lệ quốc tế hiện nay. Một số nước tiên tiến trên thế giới hiện nay đã đề cao vai trò bên đương sự trong việc chứng minh sự việc. Đương sự hoặc luật sư của các bên sẽ tiến hành hoạt động thu thập chứng cứ. Trong suốt quá trình tố tụng, bên nguyên đơn và bên bị đơn liên tục công bố chứng cứ lý lẽ, căn cứ pháp lý để chứng minh, biện luận cho quyền lợi hợp pháp của mình trước tòa án.

Pháp luật một số nước như Hoa Kỳ, Anh, Pháp, Úc, Trung Quốc,... nếu một bên từ chối không cung cấp chứng cứ hoặc không trả lời về một vấn đề nào đó thẩm phán sẽ ban hành lệnh buộc người từ chối phải cung cấp chứng cứ hoặc áp dụng các biện pháp chế tài cần thiết. Nếu người không cung cấp chứng cứ là bị đơn thì thẩm phán xét quyết định giải quyết vụ kiện hoàn toàn trên chứng cứ do nguyên đơn xuất trình tại tòa.

Thứ tư, việc thu thập, giao nộp chứng cứ của đương sự vẫn đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của họ. Theo quan điểm của tôi việc bỏ quy định tòa án thu thập chứng cứ đã tạo điều kiện thuận lợi cho người dân hơn. Theo các báo cáo kết quả điều tra xã hội học hiện nay và tài liệu khác liên quan đến việc đánh giá chỉ số thông minh của người Việt Nam trình độ dân trí nước ta ngày càng được nâng cao.

Bên cạnh đó, đội ngũ luật sư tư vấn hiện nay phát triển cả về số lượng và chất lượng. Hiện nay trên toàn quốc có số lượng là 17.918 luật sư, gần 6.000 tổ chức hành nghề luật sư và các trung tâm trợ giúp pháp lý trên các tỉnh, thành phố. Đối với những người yếu thế, có hoàn cảnh khó khăn, những người già, người nghèo trong xã hội còn được cung cấp dịch vụ pháp lý miễn phí.

Như vậy, họ hoàn toàn có quyền có cơ hội tiếp cận với công lý và bình đẳng trước pháp luật. Đương sự vẫn có thể thông qua các tổ chức hành nghề luật sư hoặc trung tâm trợ giúp pháp lý để nhờ họ hỗ trợ việc cung cấp tài liệu, chứng cứ trong toàn bộ quá trình giải quyết vụ kiện.

Sửa đổi Điều 15 lần này còn quy định cụ thể hơn những hỗ trợ của toà án với đương sự. Điểm mới này sẽ tạo hiệu quả gì trong thực tế?

Ông Nguyễn Hữu Chính: Dự thảo hiện nay tại khoản 2, khoản 3, Điều 15 còn quy định là "Tòa án hướng dẫn yêu cầu đương sự thu thập chứng cứ và lập hồ sơ về việc dân sự, vụ án hành chính, tòa án hỗ trợ đương sự là người yếu thế trong xã hội, thu thập chứng cứ cho việc dân sự, vụ án hành chính theo quy định của pháp luật".

Như vậy, dự thảo mới lần này đương sự còn được tạo điều kiện thuận lợi hơn nhiều so với trước kia. Tuy nhiên, theo luật hiện hành và thực tiễn hiện nay, có một số trường hợp khi tòa án yêu cầu thu thập, giao nộp tài liệu liên quan đến một số cơ quan nhà nước và tổ chức còn gặp nhiều khó khăn. Nếu phó mặc cho đương sự tự mình thu thập tài liệu, chứng cứ liên quan đến cơ quan, tổ chức này thì sẽ gặp khó khăn hơn nữa.

Vì vậy, trong dự thảo, tôi đề nghị bổ sung thêm ngoài việc quy định tòa án hỗ trợ là người yếu thế trong xã hội trong việc thu thập chứng cứ, việc dân sự và hành chính, cần bổ sung thêm tòa án hỗ trợ đương sự trong việc xác minh, thu thập tài liệu do các cơ quan nhà nước tổ chức đang lưu giữ, quản lý hồ sơ đó.

Xin trân trọng cảm ơn ông!

Bài liên quan

Đại biểu Quốc hội TP. Hà Nội: Tội phạm mạng lan nhanh hơn điện và tàn phá hơn bão

Đại biểu Quốc hội TP. Hà Nội: Áp Thuế tối thiểu toàn cầu cần sẵn sàng khi nhà đầu tư khiếu kiện

Đại biểu Quốc hội TP. Hà Nội: Bệnh nhân xin giấy chuyển viện rất phiền toái, mệt mỏi

Đại biểu Quốc hội nêu cách giúp Hà Nội thu hút nhân tài hiệu quả

Tags:

Luật Tòa án nhân dân sửa đổi

toà án không phải thu thập chứng cứ

Chánh án TAND TP. Hà Nội

Nguyễn Hữu Chính

Quốc hội

Tags:

Luật Tòa án nhân dân sửa đổi

toà án không phải thu thập chứng cứ

Chánh án TAND TP. Hà Nội

Nguyễn Hữu Chính

Quốc hội

Cùng chuyên mục

Có thể áp thuế 4 mức doanh thu đối với hộ kinh doanh

Từ ngày 1/1/2026, chính thức thực hiện việc bỏ thuế khoán đối với hộ kinh doanh. Luật Quản lý Thuế sửa đổi tới đây dự kiến 4 mức doanh thu của hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh để áp thuế.

Pháp luật - 03/07/2025 07:20

'Chém gió' đầu tư ở Bờ Biển Ngà rồi chiếm đoạt tiền tỷ

Thủ đoạn của đối tượng là vay tiền để đầu tư kinh doanh ở Bờ Biển Ngà. Nhưng thực tế, đối tượng này lừa đảo chiếm đoạt tài sản để trả nợ và tiêu xài.

Pháp luật - 02/07/2025 15:10

Không khởi tố vụ bán thịt heo bệnh liên quan đến C.P. Việt Nam

Trước thời điểm sáp nhập tỉnh, Công an tỉnh Sóc Trăng (cũ) đã quyết định không khởi tố vụ án hình sự "Vi phạm về quy định an toàn thực phẩm", liên quan đến công ty C.P. Việt Nam.

Pháp luật - 02/07/2025 10:26

Gỡ rào cản phi thuế quan để khơi thông dòng chảy thương mại

Các rào cản phi thuế quan đang là thách thức đối với cộng đồng doanh nghiệp cũng như làm tắc nghẽn dòng chảy thương mại toàn cầu, song gỡ rào cản phi thuế quan không có nghĩa là mở cửa vô điều kiện.

Pháp luật - 01/07/2025 17:43

8 trường hợp được cấp đổi sổ đỏ từ hôm nay 1/7 người dân cần biết

Từ hôm nay 1/7, có 8 trường hợp được cấp đổi sổ đỏ theo Nghị định 151/2025, quy định về phân định thẩm quyền giữa chính quyền địa phương hai cấp và việc phân quyền, phân cấp trong lĩnh vực đất đai.

Pháp luật - 01/07/2025 07:35

Không còn là khuyến nghị: Bảo hiểm cháy nổ đã là bắt buộc từ 1/7

Từ ngày 1/7/2025, Nghị định 105/2025/NĐ-CP chính thức có hiệu lực, quy định các chung cư, nhà tập thể cao từ 5 tầng trở lên hoặc có tổng diện tích sàn từ 1.000 m² trở lên phải mua bảo hiểm cháy và rủi ro đặc biệt.

Pháp luật - 30/06/2025 16:01

Lợi dụng sáp nhập tỉnh thành, giả danh nhân viên điện lực lừa đảo

Các đối tượng giả danh nhân viên điện lực, gọi điện đến khách hàng với nội dung liên quan đến việc điện lực triển khai sáp nhập đơn vị, yêu cầu khách hàng truy cập vào đường link do đối tượng cung cấp để cập nhật thông tin thanh toán tiền điện theo địa chỉ mới.

Pháp luật - 30/06/2025 07:42

Hà Nội phát hiện hàng nghìn lít nước mắm, hơn 35.000 bộ quần áo thể thao giả

Lực lượng chức năng TP. Hà Nội đã phát hiện và xử lý một cơ sở kinh doanh hơn 2.600 lít nước mắm không rõ nguồn gốc, không hóa đơn chứng từ; một cơ sở chứa hơn 35.000 bộ quần áo thể thao giả mạo các thương hiệu nổi tiếng như Nike, Adidas, Puma.

Pháp luật - 29/06/2025 13:29

Những chính sách nổi bật có hiệu lực từ tháng 7

Từ tháng 7/2025, nhiều chính sách mới có hiệu lực như: Phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền chính quyền địa phương 2 cấp; Luật Thuế giá trị gia tăng; điều kiện nhận lương hưu...

Pháp luật - 29/06/2025 07:00

Công an Hà Nội tập huấn nghiệp vụ chính quyền hai cấp

Từ ngày 24 đến 27/6/2025, Công an Hà Nội tổ chức đợt tập huấn nghiệp vụ quy mô lớn cho hơn 10.200 cán bộ, chiến sĩ công an cấp xã. Đây là hoạt động đặc biệt quan trọng nhằm chuẩn bị sẵn sàng về mặt tổ chức, năng lực chuyên môn và kỹ năng thực tiễn cho lực lượng công an cơ sở, đáp ứng ngay yêu cầu nhiệm vụ trong giai đoạn thực hiện sắp xếp lại các đơn vị hành chính.

Pháp luật - 28/06/2025 09:18

Cựu Bí thư Vĩnh Phúc Hoàng Thị Thúy Lan bị đề nghị mức án 15 năm tù

Đọc nhiều

Nhân vật

Mỹ áp thuế 20% với Việt Nam, nhà đầu tư nên có chiến lược giao dịch thế nào?

Bộ ba vàng vô cơ – hữu cơ – sinh học của Phú Mỹ - PVFCCo

Hà Nội thành lập 126 ban quản lý dự án đầu tư

Có thể áp thuế 4 mức doanh thu đối với hộ kinh doanh

S&P 500 và Nasdaq đóng cửa cao kỷ lục nhờ thỏa thuận thương mại với Việt Nam

Tổng thống Trump: Hoa Kỳ sẽ cắt giảm đáng kể thuế đối ứng cho nhiều hàng hóa từ Việt Nam

UBCKNN tin tưởng chứng khoán Việt Nam được nâng hạng vào tháng 9/2025

Hải Phòng có Ban Quản lý Khu kinh tế mới

Ngân hàng nào đang cho vay mua nhà ở xã hội lãi suất ưu đãi nhất?

Tổng Bí thư Tô Lâm: Chuyển đổi số là hệ thần kinh Trung ương, cầu nối sống còn giữa tỉnh và xã

Chánh án TAND TP. Hà Nội: Bỏ quy định tòa án thu thập chứng cứ tạo thuận lợi cho người dân hơn

Đại biểu Nguyễn Hữu Chính (đoàn TP. Hà Nội), Chánh án TAND Hà Nội. Ảnh: Phạm Thắng.

Có thể áp thuế 4 mức doanh thu đối với hộ kinh doanh

'Chém gió' đầu tư ở Bờ Biển Ngà rồi chiếm đoạt tiền tỷ

Không khởi tố vụ bán thịt heo bệnh liên quan đến C.P. Việt Nam

Gỡ rào cản phi thuế quan để khơi thông dòng chảy thương mại

8 trường hợp được cấp đổi sổ đỏ từ hôm nay 1/7 người dân cần biết

Không còn là khuyến nghị: Bảo hiểm cháy nổ đã là bắt buộc từ 1/7

Lợi dụng sáp nhập tỉnh thành, giả danh nhân viên điện lực lừa đảo

Hà Nội phát hiện hàng nghìn lít nước mắm, hơn 35.000 bộ quần áo thể thao giả

Những chính sách nổi bật có hiệu lực từ tháng 7

Công an Hà Nội tập huấn nghiệp vụ chính quyền hai cấp

Cựu Bí thư Vĩnh Phúc Hoàng Thị Thúy Lan bị đề nghị mức án 15 năm tù

Đề nghị xử lý vi phạm quảng cáo của 'Dược phẩm Hoàng Hường Meli chính hãng'

Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ Y tế quyết liệt ngăn chặn thuốc giả, thực phẩm giả, mỹ phẩm giả

Từ 1//1/2026, mua bán dữ liệu cá nhân bị phạt gấp 10 lần khoản thu từ vi phạm

Cựu Chủ tịch FLC Trịnh Văn Quyết được giảm 14 năm tù

Bắt gần 100 đối tượng lừa đảo xuyên quốc gia, chiếm đoạt hơn 2.000 tỷ đồng

Bí thư trẻ tuổi nhất cả nước là ai?

Cú hích từ những thương vụ 'bom tấn'

Bất động sản Bình Dương hưởng lợi sau sáp nhập

Khẩn trương triển khai các biện pháp để chứng khoán Việt Nam được nâng hạng

CII chuẩn bị phát hành cổ phiếu thưởng tỷ lệ 14%

Nữ tiến sĩ đóng góp bền bỉ cho hạnh phúc của trẻ thơ và bình đẳng giới

Cộng đồng mạng mê mẩn 'cô Kim mặt ngầu' đội bắn súng Olympic Hàn Quốc

Đây là lý do tại sao lễ cưới của người Ấn Độ lại luôn hoành tráng và quyến rũ

Chánh án TAND TP. Hà Nội: Bỏ quy định tòa án thu thập chứng cứ tạo thuận lợi cho người dân hơn

Đại biểu Nguyễn Hữu Chính (đoàn TP. Hà Nội), Chánh án TAND Hà Nội. Ảnh: Phạm Thắng.

Đáng đọc