Chánh án TAND TP. Hà Nội: Bỏ quy định tòa án thu thập chứng cứ tạo thuận lợi cho người dân hơn

THỤC ANH (GHI)

10:40 23/11/2023

Góp ý dự thảo Luật Toà án nhân dân (sửa đổi), đại biểu Quốc hội Nguyễn Hữu Chính (đoàn TP. Hà Nội đồng tình với sửa đổi về thu thập chứng cứ, cho rằng việc tòa án không có nghĩa vụ thu thập chứng cứ phù hợp với thực tiễn và xu thế hiện nay.

Chiều 22/11, tại kỳ họp thứ 6, Quốc hội đã thảo luận ở hội trường về Luật Toà án nhân dân (sửa đổi). Nhiều ý kiến băn khoăn, tranh luận về quy định toàn án không có nghĩa vụ thu thập chứng cứ.

Bên hành lang Quốc hội, đại biểu Nguyễn Hữu Chính (đoàn TP. Hà Nội), Chánh án TAND Hà Nội đã trao đổi với báo chí quan điểm của ông về những điểm mới trong điều chỉnh nhiệm vụ và quyền hạn thu thập chứng cứ của toà án.

Thưa ông, tại Điều 15 của dự thảo Luật Toà án nhân dân (sửa đổi) về việc thu thập chứng cứ có nhiều điểm mới so với luật hiện hành khi quy định tòa án không có nghĩa vụ thu thập chứng cứ. Quan điểm của đại biểu khi sửa đổi quy định này như thế nào?

Ông Nguyễn Hữu Chính: Việc thu thập chứng cứ quy định tại Điều 15 dự thảo quy định "Tòa án căn cứ vào tài liệu, chứng cứ đã được các bên thu thập chứng cứ, giao nộp, làm rõ tại phiên tòa theo quyết định của pháp luật tố tụng và kết quả tranh tụng tại phiên tòa để xét xử. Tòa án không có nghĩa vụ thu thập chứng cứ". Đây là nội dung hoàn toàn mới so với Luật hiện hành, tôi nhất trí với quy định này bởi một số lý do.

Thứ nhất, việc tòa án không có nghĩa vụ thu thập chứng cứ phù hợp với thực tiễn và xu thế hiện nay, phù hợp với các nguyên tắc pháp luật và các quy định về tố tụng hiện hành. Trong các vụ án hình sự, cơ quan điều tra, Viện kiểm sát có trách nhiệm thu thập chứng cứ để làm căn cứ buộc tội. Nhưng khi thấy việc thu thập chứng cứ chưa đầy đủ, tòa án có quyền yêu cầu trả điều tra bổ sung.

Quy định này hoàn toàn phù hợp với nguyên tắc công bằng và nguyên tắc suy đoán vô tội. Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015 cũng đã quy định quyền, nghĩa vụ cung cấp chứng cứ và chứng minh trở thành nguyên tắc cơ bản. Tòa án xét xử theo hướng chứng cứ đến đâu, xét xử tới đó. Tòa án không tự mình thu thập chứng cứ mà chỉ đóng vai trò hỗ trợ cho đương sự trong một số trường hợp nhất định.

nguyen-huu-chinh — Đại biểu Nguyễn Hữu Chính (đoàn TP. Hà Nội), Chánh án TAND Hà Nội. Ảnh: Phạm Thắng.

Thứ hai, việc đương sự thu thập, giao nộp chứng cứ sẽ làm giảm vai trò của trọng tài của tòa án. Trong thực tiễn áp dụng quy định này cho thấy, nếu toà án tự mình thu thập chứng cứ có thể dẫn đến việc không tránh khỏi những câu hỏi: Tại sao lại thu thập tài liệu này mà không thu thập tài liệu khác? Liệu được thu thập, có lợi hay bất lợi cho bên kia?...

Bên cạnh đó, tòa án đi thu thập tài liệu cho đương sự, vô hình chung đã làm thay việc cho đương sự khiến họ trông chờ, ỷ lại vào tòa án, lâu dài sẽ dẫn đến tình trạng quá tải trong công việc so với biên chế hiện nay và giải quyết vụ án sẽ bị kéo dài.

Thứ ba, việc đương sự tự thu thập, giao nộp chứng cứ phù hợp với thông lệ quốc tế hiện nay. Một số nước tiên tiến trên thế giới hiện nay đã đề cao vai trò bên đương sự trong việc chứng minh sự việc. Đương sự hoặc luật sư của các bên sẽ tiến hành hoạt động thu thập chứng cứ. Trong suốt quá trình tố tụng, bên nguyên đơn và bên bị đơn liên tục công bố chứng cứ lý lẽ, căn cứ pháp lý để chứng minh, biện luận cho quyền lợi hợp pháp của mình trước tòa án.

Pháp luật một số nước như Hoa Kỳ, Anh, Pháp, Úc, Trung Quốc,... nếu một bên từ chối không cung cấp chứng cứ hoặc không trả lời về một vấn đề nào đó thẩm phán sẽ ban hành lệnh buộc người từ chối phải cung cấp chứng cứ hoặc áp dụng các biện pháp chế tài cần thiết. Nếu người không cung cấp chứng cứ là bị đơn thì thẩm phán xét quyết định giải quyết vụ kiện hoàn toàn trên chứng cứ do nguyên đơn xuất trình tại tòa.

Thứ tư, việc thu thập, giao nộp chứng cứ của đương sự vẫn đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của họ. Theo quan điểm của tôi việc bỏ quy định tòa án thu thập chứng cứ đã tạo điều kiện thuận lợi cho người dân hơn. Theo các báo cáo kết quả điều tra xã hội học hiện nay và tài liệu khác liên quan đến việc đánh giá chỉ số thông minh của người Việt Nam trình độ dân trí nước ta ngày càng được nâng cao.

Bên cạnh đó, đội ngũ luật sư tư vấn hiện nay phát triển cả về số lượng và chất lượng. Hiện nay trên toàn quốc có số lượng là 17.918 luật sư, gần 6.000 tổ chức hành nghề luật sư và các trung tâm trợ giúp pháp lý trên các tỉnh, thành phố. Đối với những người yếu thế, có hoàn cảnh khó khăn, những người già, người nghèo trong xã hội còn được cung cấp dịch vụ pháp lý miễn phí.

Như vậy, họ hoàn toàn có quyền có cơ hội tiếp cận với công lý và bình đẳng trước pháp luật. Đương sự vẫn có thể thông qua các tổ chức hành nghề luật sư hoặc trung tâm trợ giúp pháp lý để nhờ họ hỗ trợ việc cung cấp tài liệu, chứng cứ trong toàn bộ quá trình giải quyết vụ kiện.

Sửa đổi Điều 15 lần này còn quy định cụ thể hơn những hỗ trợ của toà án với đương sự. Điểm mới này sẽ tạo hiệu quả gì trong thực tế?

Ông Nguyễn Hữu Chính: Dự thảo hiện nay tại khoản 2, khoản 3, Điều 15 còn quy định là "Tòa án hướng dẫn yêu cầu đương sự thu thập chứng cứ và lập hồ sơ về việc dân sự, vụ án hành chính, tòa án hỗ trợ đương sự là người yếu thế trong xã hội, thu thập chứng cứ cho việc dân sự, vụ án hành chính theo quy định của pháp luật".

Như vậy, dự thảo mới lần này đương sự còn được tạo điều kiện thuận lợi hơn nhiều so với trước kia. Tuy nhiên, theo luật hiện hành và thực tiễn hiện nay, có một số trường hợp khi tòa án yêu cầu thu thập, giao nộp tài liệu liên quan đến một số cơ quan nhà nước và tổ chức còn gặp nhiều khó khăn. Nếu phó mặc cho đương sự tự mình thu thập tài liệu, chứng cứ liên quan đến cơ quan, tổ chức này thì sẽ gặp khó khăn hơn nữa.

Vì vậy, trong dự thảo, tôi đề nghị bổ sung thêm ngoài việc quy định tòa án hỗ trợ là người yếu thế trong xã hội trong việc thu thập chứng cứ, việc dân sự và hành chính, cần bổ sung thêm tòa án hỗ trợ đương sự trong việc xác minh, thu thập tài liệu do các cơ quan nhà nước tổ chức đang lưu giữ, quản lý hồ sơ đó.

Xin trân trọng cảm ơn ông!

Bài liên quan

Đại biểu Quốc hội TP. Hà Nội: Tội phạm mạng lan nhanh hơn điện và tàn phá hơn bão

Đại biểu Quốc hội TP. Hà Nội: Áp Thuế tối thiểu toàn cầu cần sẵn sàng khi nhà đầu tư khiếu kiện

Đại biểu Quốc hội TP. Hà Nội: Bệnh nhân xin giấy chuyển viện rất phiền toái, mệt mỏi

Đại biểu Quốc hội nêu cách giúp Hà Nội thu hút nhân tài hiệu quả

Tags:

Luật Tòa án nhân dân sửa đổi

toà án không phải thu thập chứng cứ

Chánh án TAND TP. Hà Nội

Nguyễn Hữu Chính

Quốc hội

Tags:

Luật Tòa án nhân dân sửa đổi

toà án không phải thu thập chứng cứ

Chánh án TAND TP. Hà Nội

Nguyễn Hữu Chính

Quốc hội

Cùng chuyên mục

Shark Bình: 'Với Crypto, tôi là người tiên phong đã thất bại'

Cho rằng mình cũng là người bị lừa, Shark Bình gọi bản thân là "người tiên phong đã thất bại nên đã giác ngộ và muốn cảnh tỉnh đồng bào", đồng thời, đưa ra nhiều lời khuyên cho các nhà đầu tư khi tham gia đầu tư tiền ảo.

Pháp luật - 01/10/2025 17:19

AGG: Công ty do Chủ tịch sáng lập bị phạt vì thao túng cổ phiếu

Cổ phiếu AGG bị thao túng giai đoạn 1/12/2020 đến 31/12/2022. Một cá nhân và một tổ chức do ông Nguyễn Bá Sáng thành lập bị phạt 4,5 tỷ cho hành vi thao túng AGG.

Pháp luật - 01/10/2025 13:11

Bắt Giám đốc Công ty TNHH Lý Tuấn

Công an tỉnh Quảng Ngãi đã khởi tố bị can, thực hiện lệnh bắt khẩn cấp bà Phạm Thị Minh Lý, Giám đốc Công ty TNHH Lý Tuấn về hành vi lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản.

Pháp luật - 01/10/2025 11:39

Những chính sách nổi bật có hiệu lực từ tháng 10

Tháng 10/2025, nhiều chính sách mới có hiệu lực, nổi bật là các chính sách liên quan đến quản lý hoạt động kinh doanh vàng; áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu; Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo...

Pháp luật - 01/10/2025 08:25

Cựu Tổng Giám đốc SJC Lê Thúy Hằng lĩnh án 25 năm tù

TAND TP.HCM tuyên phạt bị cáo Lê Thúy Hằng, cựu Tổng Giám đốc SJC 25 năm tù do có vai trò chủ mưu, chỉ đạo trong sai phạm xảy ra tại Công ty SJC.

Pháp luật - 30/09/2025 12:47

Hà Nội quy định việc áp dụng biện pháp yêu cầu ngừng cung cấp dịch vụ, điện, nước

HĐND TP. Hà Nội đã thông qua Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều Nghị quyết số 33 quy định việc áp dụng biện pháp yêu cầu ngừng cung cấp dịch vụ, điện, nước trên địa bàn.

Pháp luật - 30/09/2025 10:31

Bùng phát nhiều chiêu trò lừa đảo qua ví điện tử

Lợi dụng việc ví điện tử được công nhận là phương tiện thanh toán tương tự thẻ ngân hàng kể từ ngày 1-7-2025, các đối tượng lừa đảo đã tung ra nhiều chiêu trò mới để chiếm đoạt tài sản của người dùng.

Pháp luật - 30/09/2025 07:20

Khởi tố thêm 4 bị can trong vụ đấu giá mỏ cát tăng hơn 300 lần giá khởi điểm

Công an TP. Đà Nẵng đã khởi tố 6 bị can liên quan đến quá trình đấu giá quyền khai thác cát xây dựng tại mỏ ĐB2B, xã Điện Bàn Tây.

Pháp luật - 29/09/2025 18:52

Ngân hàng đấu giá khoản nợ của 'trùm' buôn siêu xe Phan Công Khanh

Khoản nợ 163 tỷ đồng kèm quyền sử dụng đất 65.406 m2 ở Long Thành của "trùm" buôn siêu xe Phan Công Khanh sẽ được Công ty TNHH MTV Quản lý nợ và Khai thác tài sản Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam (VietinBank AMC) tổ chức đấu giá công khai.

Pháp luật - 29/09/2025 08:52

Xây nhà trên đất nông nghiệp, nộp phạt rồi có được cấp sổ đỏ?

Hiện nay, nhiều hộ dân xây nhà trên đất nông nghiệp băn khoăn thủ tục cấp sổ đỏ: nộp phạt rồi đăng ký biến động hay phải xin chuyển mục đích sử dụng đất? Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã có hướng dẫn về nguyên tắc.

Pháp luật - 28/09/2025 15:45

Bộ Xây dựng báo cáo gì với Thủ tướng sau vụ cháy ở gầm cầu Vĩnh Tuy?

Bộ Xây dựng vừa có báo cáo gửi Thủ tướng Chính phủ về vụ cháy bãi trông giữ xe dưới gầm cầu Vĩnh Tuy (Hà Nội). Bộ Xây dựng cho biết, sau vụ cháy cầu vẫn đảm bảo an toàn, song cần điều chỉnh chế độ khai thác.

Pháp luật - 28/09/2025 10:01

Vô trách nhiệm khi bán dự án số 9 Nguyễn Khoái, cựu lãnh đạo Casumina lĩnh án

Vô trách nhiệm khi chuyển nhượng dự án tại số 9 Nguyễn Khoái, phường 1, quận 4 (cũ), cựu Chủ tịch HĐQT và Tổng giám đốc, Phó tổng giám đốc Công ty Casumina cùng vướng lao lý.

Pháp luật - 27/09/2025 18:50

Bộ Chính trị đề nghị kỷ luật nguyên Bí thư Tỉnh ủy Thanh Hóa

Bộ Chính trị đề nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng xem xét, thi hành kỷ luật ông Đỗ Trọng Hưng, nguyên Bí thư Tỉnh ủy Thanh Hóa.

Pháp luật - 26/09/2025 15:00

Tiến độ gỡ vướng các dự án 'dính' kết luận thanh tra, bản án ở Đà Nẵng

TP. Đà Nẵng vừa thông tin về việc triển khai các giải pháp nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc các dự án, đất đai liên quan đến kết luận thanh tra, kiểm tra, bản án.

Pháp luật - 26/09/2025 10:55

13 năm tù cho đại gia Đinh Trường Chinh

Bị cáo Đinh Trường Chinh, cựu Chủ tịch HĐQT Công ty CP Phát triển và kinh doanh nhà (HTDC) bị tuyên phạt 13 năm tù tội "Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí" và buộc phải nộp lại 970 tỷ đồng thu lợi bất chính từ việc "thâu tóm" đất vàng ở trung tâm TP.HCM.

Pháp luật - 25/09/2025 18:39

'Cò' giăng lưới bủa vây, người mua nhà xã hội 'dính' bất cứ lúc nào

Lựa chọn những khách "non" kinh nghiệm, "cò" vẫn giở chiêu bài cũ là dụ khách mua suất ngoại giao để được hưởng số tiền lên đến hàng trăm triệu đồng và đẩy hết rủi ro về phía người mua.

Pháp luật - 25/09/2025 16:35

Đọc nhiều

Nhân vật

Nhà báo Lâm Quang Hiếu làm Tổng biên tập Tạp chí điện tử Tri Thức

Shark Bình: 'Với Crypto, tôi là người tiên phong đã thất bại'

Tân Bí thư Đồng Tháp là ai?

Tấm gương tiêu biểu trong thực thi và lan tỏa văn hóa doanh nghiệp trong Công ty Truyền tải điện 4

Bất động sản CRV chính thức được niêm yết trên sàn HoSE

Nghệ An chuyển mình từ dòng vốn FDI: Nhận định của doanh nghiệp ngoại

Chính phủ Mỹ đóng cửa tác động ra sao đến kinh tế, thị trường chứng khoán?

'Chạy vì trái tim 2025' quyên góp hơn 7 tỷ đồng - lan tỏa yêu thương, tiếp thêm sức mạnh cho gần 2000 trẻ em mắc bệnh tim bẩm sinh

Vinamilk đứng đầu top 25 thương hiệu dẫn đầu 2025 của Forbes Việt Nam

Cuộc đua của thủy sản Sóc Trăng, Sao Ta, Minh Phú vào thị trường Mỹ, Nhật Bản

Chánh án TAND TP. Hà Nội: Bỏ quy định tòa án thu thập chứng cứ tạo thuận lợi cho người dân hơn

Đại biểu Nguyễn Hữu Chính (đoàn TP. Hà Nội), Chánh án TAND Hà Nội. Ảnh: Phạm Thắng.

Shark Bình: 'Với Crypto, tôi là người tiên phong đã thất bại'

AGG: Công ty do Chủ tịch sáng lập bị phạt vì thao túng cổ phiếu

Bắt Giám đốc Công ty TNHH Lý Tuấn

Những chính sách nổi bật có hiệu lực từ tháng 10

Cựu Tổng Giám đốc SJC Lê Thúy Hằng lĩnh án 25 năm tù

Hà Nội quy định việc áp dụng biện pháp yêu cầu ngừng cung cấp dịch vụ, điện, nước

Bùng phát nhiều chiêu trò lừa đảo qua ví điện tử

Khởi tố thêm 4 bị can trong vụ đấu giá mỏ cát tăng hơn 300 lần giá khởi điểm

Ngân hàng đấu giá khoản nợ của 'trùm' buôn siêu xe Phan Công Khanh

Xây nhà trên đất nông nghiệp, nộp phạt rồi có được cấp sổ đỏ?

Bộ Xây dựng báo cáo gì với Thủ tướng sau vụ cháy ở gầm cầu Vĩnh Tuy?

Vô trách nhiệm khi bán dự án số 9 Nguyễn Khoái, cựu lãnh đạo Casumina lĩnh án

Bộ Chính trị đề nghị kỷ luật nguyên Bí thư Tỉnh ủy Thanh Hóa

Tiến độ gỡ vướng các dự án 'dính' kết luận thanh tra, bản án ở Đà Nẵng

13 năm tù cho đại gia Đinh Trường Chinh

'Cò' giăng lưới bủa vây, người mua nhà xã hội 'dính' bất cứ lúc nào

Tập đoàn Phương Trang đề xuất làm hai khu đô thị tại Huế

Sự khác biệt của VPS

PV Power sắp phát hành hơn 725 triệu cổ phiếu

Làm thế nào để người dân mua được nhà giá rẻ?

Nghệ An chuyển mình từ dòng vốn FDI: Bài 2 - Chuyển dịch cơ cấu kinh tế

[Gặp gỡ thứ Tư] Chủ tịch Hoàng Gia Phát Group: Kinh doanh để phụng sự và trả nợ cuộc đời

Nữ tiến sĩ đóng góp bền bỉ cho hạnh phúc của trẻ thơ và bình đẳng giới

Cộng đồng mạng mê mẩn 'cô Kim mặt ngầu' đội bắn súng Olympic Hàn Quốc

Chánh án TAND TP. Hà Nội: Bỏ quy định tòa án thu thập chứng cứ tạo thuận lợi cho người dân hơn

Đại biểu Nguyễn Hữu Chính (đoàn TP. Hà Nội), Chánh án TAND Hà Nội. Ảnh: Phạm Thắng.

Đáng đọc