Chánh án TAND TP. Hà Nội: Bỏ quy định tòa án thu thập chứng cứ tạo thuận lợi cho người dân hơn

THỤC ANH (GHI)

10:40 23/11/2023

Góp ý dự thảo Luật Toà án nhân dân (sửa đổi), đại biểu Quốc hội Nguyễn Hữu Chính (đoàn TP. Hà Nội đồng tình với sửa đổi về thu thập chứng cứ, cho rằng việc tòa án không có nghĩa vụ thu thập chứng cứ phù hợp với thực tiễn và xu thế hiện nay.

Chiều 22/11, tại kỳ họp thứ 6, Quốc hội đã thảo luận ở hội trường về Luật Toà án nhân dân (sửa đổi). Nhiều ý kiến băn khoăn, tranh luận về quy định toàn án không có nghĩa vụ thu thập chứng cứ.

Bên hành lang Quốc hội, đại biểu Nguyễn Hữu Chính (đoàn TP. Hà Nội), Chánh án TAND Hà Nội đã trao đổi với báo chí quan điểm của ông về những điểm mới trong điều chỉnh nhiệm vụ và quyền hạn thu thập chứng cứ của toà án.

Thưa ông, tại Điều 15 của dự thảo Luật Toà án nhân dân (sửa đổi) về việc thu thập chứng cứ có nhiều điểm mới so với luật hiện hành khi quy định tòa án không có nghĩa vụ thu thập chứng cứ. Quan điểm của đại biểu khi sửa đổi quy định này như thế nào?

Ông Nguyễn Hữu Chính: Việc thu thập chứng cứ quy định tại Điều 15 dự thảo quy định "Tòa án căn cứ vào tài liệu, chứng cứ đã được các bên thu thập chứng cứ, giao nộp, làm rõ tại phiên tòa theo quyết định của pháp luật tố tụng và kết quả tranh tụng tại phiên tòa để xét xử. Tòa án không có nghĩa vụ thu thập chứng cứ". Đây là nội dung hoàn toàn mới so với Luật hiện hành, tôi nhất trí với quy định này bởi một số lý do.

Thứ nhất, việc tòa án không có nghĩa vụ thu thập chứng cứ phù hợp với thực tiễn và xu thế hiện nay, phù hợp với các nguyên tắc pháp luật và các quy định về tố tụng hiện hành. Trong các vụ án hình sự, cơ quan điều tra, Viện kiểm sát có trách nhiệm thu thập chứng cứ để làm căn cứ buộc tội. Nhưng khi thấy việc thu thập chứng cứ chưa đầy đủ, tòa án có quyền yêu cầu trả điều tra bổ sung.

Quy định này hoàn toàn phù hợp với nguyên tắc công bằng và nguyên tắc suy đoán vô tội. Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015 cũng đã quy định quyền, nghĩa vụ cung cấp chứng cứ và chứng minh trở thành nguyên tắc cơ bản. Tòa án xét xử theo hướng chứng cứ đến đâu, xét xử tới đó. Tòa án không tự mình thu thập chứng cứ mà chỉ đóng vai trò hỗ trợ cho đương sự trong một số trường hợp nhất định.

nguyen-huu-chinh — Đại biểu Nguyễn Hữu Chính (đoàn TP. Hà Nội), Chánh án TAND Hà Nội. Ảnh: Phạm Thắng.

Thứ hai, việc đương sự thu thập, giao nộp chứng cứ sẽ làm giảm vai trò của trọng tài của tòa án. Trong thực tiễn áp dụng quy định này cho thấy, nếu toà án tự mình thu thập chứng cứ có thể dẫn đến việc không tránh khỏi những câu hỏi: Tại sao lại thu thập tài liệu này mà không thu thập tài liệu khác? Liệu được thu thập, có lợi hay bất lợi cho bên kia?...

Bên cạnh đó, tòa án đi thu thập tài liệu cho đương sự, vô hình chung đã làm thay việc cho đương sự khiến họ trông chờ, ỷ lại vào tòa án, lâu dài sẽ dẫn đến tình trạng quá tải trong công việc so với biên chế hiện nay và giải quyết vụ án sẽ bị kéo dài.

Thứ ba, việc đương sự tự thu thập, giao nộp chứng cứ phù hợp với thông lệ quốc tế hiện nay. Một số nước tiên tiến trên thế giới hiện nay đã đề cao vai trò bên đương sự trong việc chứng minh sự việc. Đương sự hoặc luật sư của các bên sẽ tiến hành hoạt động thu thập chứng cứ. Trong suốt quá trình tố tụng, bên nguyên đơn và bên bị đơn liên tục công bố chứng cứ lý lẽ, căn cứ pháp lý để chứng minh, biện luận cho quyền lợi hợp pháp của mình trước tòa án.

Pháp luật một số nước như Hoa Kỳ, Anh, Pháp, Úc, Trung Quốc,... nếu một bên từ chối không cung cấp chứng cứ hoặc không trả lời về một vấn đề nào đó thẩm phán sẽ ban hành lệnh buộc người từ chối phải cung cấp chứng cứ hoặc áp dụng các biện pháp chế tài cần thiết. Nếu người không cung cấp chứng cứ là bị đơn thì thẩm phán xét quyết định giải quyết vụ kiện hoàn toàn trên chứng cứ do nguyên đơn xuất trình tại tòa.

Thứ tư, việc thu thập, giao nộp chứng cứ của đương sự vẫn đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của họ. Theo quan điểm của tôi việc bỏ quy định tòa án thu thập chứng cứ đã tạo điều kiện thuận lợi cho người dân hơn. Theo các báo cáo kết quả điều tra xã hội học hiện nay và tài liệu khác liên quan đến việc đánh giá chỉ số thông minh của người Việt Nam trình độ dân trí nước ta ngày càng được nâng cao.

Bên cạnh đó, đội ngũ luật sư tư vấn hiện nay phát triển cả về số lượng và chất lượng. Hiện nay trên toàn quốc có số lượng là 17.918 luật sư, gần 6.000 tổ chức hành nghề luật sư và các trung tâm trợ giúp pháp lý trên các tỉnh, thành phố. Đối với những người yếu thế, có hoàn cảnh khó khăn, những người già, người nghèo trong xã hội còn được cung cấp dịch vụ pháp lý miễn phí.

Như vậy, họ hoàn toàn có quyền có cơ hội tiếp cận với công lý và bình đẳng trước pháp luật. Đương sự vẫn có thể thông qua các tổ chức hành nghề luật sư hoặc trung tâm trợ giúp pháp lý để nhờ họ hỗ trợ việc cung cấp tài liệu, chứng cứ trong toàn bộ quá trình giải quyết vụ kiện.

Sửa đổi Điều 15 lần này còn quy định cụ thể hơn những hỗ trợ của toà án với đương sự. Điểm mới này sẽ tạo hiệu quả gì trong thực tế?

Ông Nguyễn Hữu Chính: Dự thảo hiện nay tại khoản 2, khoản 3, Điều 15 còn quy định là "Tòa án hướng dẫn yêu cầu đương sự thu thập chứng cứ và lập hồ sơ về việc dân sự, vụ án hành chính, tòa án hỗ trợ đương sự là người yếu thế trong xã hội, thu thập chứng cứ cho việc dân sự, vụ án hành chính theo quy định của pháp luật".

Như vậy, dự thảo mới lần này đương sự còn được tạo điều kiện thuận lợi hơn nhiều so với trước kia. Tuy nhiên, theo luật hiện hành và thực tiễn hiện nay, có một số trường hợp khi tòa án yêu cầu thu thập, giao nộp tài liệu liên quan đến một số cơ quan nhà nước và tổ chức còn gặp nhiều khó khăn. Nếu phó mặc cho đương sự tự mình thu thập tài liệu, chứng cứ liên quan đến cơ quan, tổ chức này thì sẽ gặp khó khăn hơn nữa.

Vì vậy, trong dự thảo, tôi đề nghị bổ sung thêm ngoài việc quy định tòa án hỗ trợ là người yếu thế trong xã hội trong việc thu thập chứng cứ, việc dân sự và hành chính, cần bổ sung thêm tòa án hỗ trợ đương sự trong việc xác minh, thu thập tài liệu do các cơ quan nhà nước tổ chức đang lưu giữ, quản lý hồ sơ đó.

Xin trân trọng cảm ơn ông!

Bài liên quan

Đại biểu Quốc hội TP. Hà Nội: Tội phạm mạng lan nhanh hơn điện và tàn phá hơn bão

Đại biểu Quốc hội TP. Hà Nội: Áp Thuế tối thiểu toàn cầu cần sẵn sàng khi nhà đầu tư khiếu kiện

Đại biểu Quốc hội TP. Hà Nội: Bệnh nhân xin giấy chuyển viện rất phiền toái, mệt mỏi

Đại biểu Quốc hội nêu cách giúp Hà Nội thu hút nhân tài hiệu quả

Tags:

Luật Tòa án nhân dân sửa đổi

toà án không phải thu thập chứng cứ

Chánh án TAND TP. Hà Nội

Nguyễn Hữu Chính

Quốc hội

Tags:

Luật Tòa án nhân dân sửa đổi

toà án không phải thu thập chứng cứ

Chánh án TAND TP. Hà Nội

Nguyễn Hữu Chính

Quốc hội

Cùng chuyên mục

Nguyên Giám đốc Sở GD&ĐT tỉnh Thanh Hóa bị bắt

Ông Trần Văn Thức, nguyên Giám đốc Sở GD&ĐT tỉnh Thanh Hóa vừa bị Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Thanh Hoá khởi tố, bắt tạm giam về tội ‘Giả mạo trong công tác’.

Pháp luật - 15/09/2025 13:48

Khẩn trương hoàn thiện các dự án luật để trình Quốc hội vào tháng 10

Tại Phiên họp chuyên đề về xây dựng pháp luật tháng 9/2025, Chính phủ đã thảo luận, cho ý kiến đối với 9 dự án luật quan trọng thuộc các lĩnh vực then chốt của đời sống chính trị, kinh tế, xã hội...

Pháp luật - 15/09/2025 08:57

Khởi tố vụ án mua bán hóa đơn khống gần 50 tỷ đồng ở Quảng Trị

Công an tỉnh Quảng Trị đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can và áp dụng lệnh cấm đi khỏi nơi cư trú đối với 4 bị can liên quan hành vi mua bán trái phép hóa đơn.

Pháp luật - 14/09/2025 17:53

Hồi kết của công ty làm nhà máy thức ăn chăn nuôi nhưng tự ý sản xuất rượu

Agribank chi nhánh Tây Hồ vừa thông báo bán đấu giá một loạt tài sản của một doanh nghiệp đăng ký sản xuất thức ăn chăn nuôi nhưng lại… sản xuất rượu.

Pháp luật - 14/09/2025 09:14

Phó Chánh án TAND TP. Huế bị khởi tố vì nhận hối lộ

Bà Thái Thị Hồng Vân, Phó Chánh án Tòa dân sự TAND TP. Huế vừa bị Cơ quan điều tra Viện KSND tối cao khởi tố để điều tra hành vi "Nhận hối lộ".

Pháp luật - 13/09/2025 19:31

Hà Nội 'chốt' 5 nhóm nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm phòng, chống tham nhũng

Hà Nội triển khai thực hiện Chỉ thị của Bộ Chính trị về tăng cường thể chế hóa công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực.

Pháp luật - 13/09/2025 08:53

Lưu ý về đối tượng, hồ sơ giảm 30% tiền thuê đất năm 2025

Để được giảm 30% tiền thuê đất phải nộp của năm 2025 đối với người thuê đất thuộc đối tượng áp dụng, cần nộp giấy đề nghị chậm nhất vào ngày 30/11.

Pháp luật - 13/09/2025 08:53

Phó Chủ tịch thường trực tỉnh Thanh Hóa bị bắt tạm giam

Ông Nguyễn Văn Thi, Phó Chủ tịch thường trực UBND tỉnh Thanh Hóa vừa bị khởi tố, bắt tạm giam về tội 'lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ'.

Pháp luật - 12/09/2025 21:39

Bắt Chủ tịch Công ty Tập đoàn dự án Hoàng Gia lừa gần 800 tỷ đồng

Đỗ Thanh Tâm, Chủ tịch, Tổng giám đốc CTCP Tập đoàn dự án Hoàng Gia lừa hơn 700 người "đầu tư sinh lời", chiếm đoạt gần 800 tỷ đồng.

Pháp luật - 12/09/2025 08:46

Đà Nẵng triệt phá đường dây lập doanh nghiệp sản xuất yến sào giả

Các nghi phạm lập doanh nghiệp rồi sản xuất, kinh doanh nước yến sào giả, hàm lượng yến thấp, phân phối tại nhiều địa phương, qua đó đánh lừa hàng ngàn người tiêu dùng.

Pháp luật - 12/09/2025 08:27

Trung tâm Thông tin tín dụng quốc gia (CIC) bị hacker tấn công

Trung tâm Thông tin tín dụng quốc gia (CIC) gặp sự cố an ninh mạng, có dấu hiệu tội phạm mạng tấn công, chiếm đoạt dữ liệu cá nhân. Các biện pháp ứng phó, ngăn chặn đã được triển khai khẩn trương.

Pháp luật - 11/09/2025 22:00

Khởi tố Tổng Giám đốc Công ty CP Dược phẩm ABI Pharma

Vũ Thị Thu Huyền, Tổng Giám đốc Công ty CP Dược phẩm ABI Pharma bị Công an tỉnh Lào Cai khởi tố về tội "Sản xuất, buôn bán hàng giả là thực phẩm".

Pháp luật - 11/09/2025 08:50

Cựu Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội bị đề nghị 5 - 6 năm tù

Cựu Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội , ông Phạm Thái Hà bị đề nghị 5 - 6 năm tù với cáo buộc 'Lợi dụng ảnh hưởng đối với người có chức vụ, quyền hạn để trục lợi'.

Pháp luật - 10/09/2025 11:42

Bộ Tài chính trình phương án mức giảm trừ gia cảnh là 15,5 triệu đồng/tháng

Thay vì mức giảm trừ đối với đối tượng nộp thuế là 11 triệu đồng/tháng, mức giảm trừ đối với mỗi người phụ thuộc là 4,4 triệu đồng/tháng như hiện hành, Bộ Tài chính trình phương án mức giảm trừ đối với đối tượng nộp thuế là 15,5 triệu đồng/tháng và mức giảm trừ đối với mỗi người phụ thuộc là 6,2 triệu đồng/tháng.

Pháp luật - 10/09/2025 10:06

Mua bán ngoại tệ 'chợ đen', cẩn thận kẻo bị lừa

Hoạt động mua bán ngoại tệ trái phép là hành vi bị nghiêm cấm, nhưng thị trường chợ đen trên mạng lại đang diễn ra công khai. Đáng nói, trong số những lời dẫn dụ mua bán đó, không ít cái bẫy lừa đảo đã được giăng ra chờ con mồi.

Pháp luật - 09/09/2025 15:13

Cuộc sống kín tiếng của Mạnh 'gỗ' - ông trùm 'người phán xử' xứ Thanh

Không phô trương thanh thế, không biệt thự, xe sang nhưng Mạnh "gỗ" vẫn là cái tên khét tiếng trong thế giới ngầm, được ví là "người phán xử" xứ Thanh.

Pháp luật - 09/09/2025 10:30

Đọc nhiều

Nhân vật

NobleGo - Nền tảng livestream đặt giá BĐS đầu tiên do người Việt phát triển có gì?

Vietcombank và Bệnh viện Chợ Rẫy hợp tác triển khai giải pháp công nghệ thông tin và bệnh án điện tử

Fed hạ lãi suất và thế tiến thoái lưỡng nan của Trung Quốc

TS. Lê Minh Nghĩa tái đắc cử Chủ tịch Hiệp hội Tư vấn tài chính Việt Nam

Quảng Ninh cắt giảm hơn 4.600 tỷ đồng vốn đầu tư công trung hạn

Loạt giao dịch không xuất hiện trên báo cáo của Becamex IJC

TP.HCM có nữ Phó Bí thư Thành ủy

Nguyên Giám đốc Sở GD&ĐT tỉnh Thanh Hóa bị bắt

Nâng chất nhà đầu tư cá nhân

Bộ Tài chính muốn ngân hàng thương mại đầu tư, phân phối chứng chỉ quỹ

Chánh án TAND TP. Hà Nội: Bỏ quy định tòa án thu thập chứng cứ tạo thuận lợi cho người dân hơn

Đại biểu Nguyễn Hữu Chính (đoàn TP. Hà Nội), Chánh án TAND Hà Nội. Ảnh: Phạm Thắng.

Nguyên Giám đốc Sở GD&ĐT tỉnh Thanh Hóa bị bắt

Khẩn trương hoàn thiện các dự án luật để trình Quốc hội vào tháng 10

Khởi tố vụ án mua bán hóa đơn khống gần 50 tỷ đồng ở Quảng Trị

Hồi kết của công ty làm nhà máy thức ăn chăn nuôi nhưng tự ý sản xuất rượu

Phó Chánh án TAND TP. Huế bị khởi tố vì nhận hối lộ

Hà Nội 'chốt' 5 nhóm nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm phòng, chống tham nhũng

Lưu ý về đối tượng, hồ sơ giảm 30% tiền thuê đất năm 2025

Phó Chủ tịch thường trực tỉnh Thanh Hóa bị bắt tạm giam

Bắt Chủ tịch Công ty Tập đoàn dự án Hoàng Gia lừa gần 800 tỷ đồng

Đà Nẵng triệt phá đường dây lập doanh nghiệp sản xuất yến sào giả

Trung tâm Thông tin tín dụng quốc gia (CIC) bị hacker tấn công

Khởi tố Tổng Giám đốc Công ty CP Dược phẩm ABI Pharma

Cựu Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội bị đề nghị 5 - 6 năm tù

Bộ Tài chính trình phương án mức giảm trừ gia cảnh là 15,5 triệu đồng/tháng

Mua bán ngoại tệ 'chợ đen', cẩn thận kẻo bị lừa

Cuộc sống kín tiếng của Mạnh 'gỗ' - ông trùm 'người phán xử' xứ Thanh

Loạt giải pháp thúc đẩy thị trường quản lý quỹ

Loạt điểm mới nâng 'chất' thị trường chứng khoán

Giá chung cư tăng mạnh trên cả thị trường sơ cấp lẫn thứ cấp

Sửa đổi Nghị định 155: 6 nội dung quan trọng tháo gỡ 'điểm nghẽn' cho vốn ngoại

Trung tâm Thông tin tín dụng quốc gia (CIC) bị hacker tấn công

[Gặp gỡ thứ Tư] Chủ tịch Hoàng Gia Phát Group: Kinh doanh để phụng sự và trả nợ cuộc đời

Nữ tiến sĩ đóng góp bền bỉ cho hạnh phúc của trẻ thơ và bình đẳng giới

Cộng đồng mạng mê mẩn 'cô Kim mặt ngầu' đội bắn súng Olympic Hàn Quốc

Chánh án TAND TP. Hà Nội: Bỏ quy định tòa án thu thập chứng cứ tạo thuận lợi cho người dân hơn

Đại biểu Nguyễn Hữu Chính (đoàn TP. Hà Nội), Chánh án TAND Hà Nội. Ảnh: Phạm Thắng.

Đáng đọc