Chánh án TAND TP. Hà Nội: Bỏ quy định tòa án thu thập chứng cứ tạo thuận lợi cho người dân hơn

THỤC ANH (GHI)

10:40 23/11/2023

Góp ý dự thảo Luật Toà án nhân dân (sửa đổi), đại biểu Quốc hội Nguyễn Hữu Chính (đoàn TP. Hà Nội đồng tình với sửa đổi về thu thập chứng cứ, cho rằng việc tòa án không có nghĩa vụ thu thập chứng cứ phù hợp với thực tiễn và xu thế hiện nay.

Chiều 22/11, tại kỳ họp thứ 6, Quốc hội đã thảo luận ở hội trường về Luật Toà án nhân dân (sửa đổi). Nhiều ý kiến băn khoăn, tranh luận về quy định toàn án không có nghĩa vụ thu thập chứng cứ.

Bên hành lang Quốc hội, đại biểu Nguyễn Hữu Chính (đoàn TP. Hà Nội), Chánh án TAND Hà Nội đã trao đổi với báo chí quan điểm của ông về những điểm mới trong điều chỉnh nhiệm vụ và quyền hạn thu thập chứng cứ của toà án.

Thưa ông, tại Điều 15 của dự thảo Luật Toà án nhân dân (sửa đổi) về việc thu thập chứng cứ có nhiều điểm mới so với luật hiện hành khi quy định tòa án không có nghĩa vụ thu thập chứng cứ. Quan điểm của đại biểu khi sửa đổi quy định này như thế nào?

Ông Nguyễn Hữu Chính: Việc thu thập chứng cứ quy định tại Điều 15 dự thảo quy định "Tòa án căn cứ vào tài liệu, chứng cứ đã được các bên thu thập chứng cứ, giao nộp, làm rõ tại phiên tòa theo quyết định của pháp luật tố tụng và kết quả tranh tụng tại phiên tòa để xét xử. Tòa án không có nghĩa vụ thu thập chứng cứ". Đây là nội dung hoàn toàn mới so với Luật hiện hành, tôi nhất trí với quy định này bởi một số lý do.

Thứ nhất, việc tòa án không có nghĩa vụ thu thập chứng cứ phù hợp với thực tiễn và xu thế hiện nay, phù hợp với các nguyên tắc pháp luật và các quy định về tố tụng hiện hành. Trong các vụ án hình sự, cơ quan điều tra, Viện kiểm sát có trách nhiệm thu thập chứng cứ để làm căn cứ buộc tội. Nhưng khi thấy việc thu thập chứng cứ chưa đầy đủ, tòa án có quyền yêu cầu trả điều tra bổ sung.

Quy định này hoàn toàn phù hợp với nguyên tắc công bằng và nguyên tắc suy đoán vô tội. Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015 cũng đã quy định quyền, nghĩa vụ cung cấp chứng cứ và chứng minh trở thành nguyên tắc cơ bản. Tòa án xét xử theo hướng chứng cứ đến đâu, xét xử tới đó. Tòa án không tự mình thu thập chứng cứ mà chỉ đóng vai trò hỗ trợ cho đương sự trong một số trường hợp nhất định.

nguyen-huu-chinh — Đại biểu Nguyễn Hữu Chính (đoàn TP. Hà Nội), Chánh án TAND Hà Nội. Ảnh: Phạm Thắng.

Thứ hai, việc đương sự thu thập, giao nộp chứng cứ sẽ làm giảm vai trò của trọng tài của tòa án. Trong thực tiễn áp dụng quy định này cho thấy, nếu toà án tự mình thu thập chứng cứ có thể dẫn đến việc không tránh khỏi những câu hỏi: Tại sao lại thu thập tài liệu này mà không thu thập tài liệu khác? Liệu được thu thập, có lợi hay bất lợi cho bên kia?...

Bên cạnh đó, tòa án đi thu thập tài liệu cho đương sự, vô hình chung đã làm thay việc cho đương sự khiến họ trông chờ, ỷ lại vào tòa án, lâu dài sẽ dẫn đến tình trạng quá tải trong công việc so với biên chế hiện nay và giải quyết vụ án sẽ bị kéo dài.

Thứ ba, việc đương sự tự thu thập, giao nộp chứng cứ phù hợp với thông lệ quốc tế hiện nay. Một số nước tiên tiến trên thế giới hiện nay đã đề cao vai trò bên đương sự trong việc chứng minh sự việc. Đương sự hoặc luật sư của các bên sẽ tiến hành hoạt động thu thập chứng cứ. Trong suốt quá trình tố tụng, bên nguyên đơn và bên bị đơn liên tục công bố chứng cứ lý lẽ, căn cứ pháp lý để chứng minh, biện luận cho quyền lợi hợp pháp của mình trước tòa án.

Pháp luật một số nước như Hoa Kỳ, Anh, Pháp, Úc, Trung Quốc,... nếu một bên từ chối không cung cấp chứng cứ hoặc không trả lời về một vấn đề nào đó thẩm phán sẽ ban hành lệnh buộc người từ chối phải cung cấp chứng cứ hoặc áp dụng các biện pháp chế tài cần thiết. Nếu người không cung cấp chứng cứ là bị đơn thì thẩm phán xét quyết định giải quyết vụ kiện hoàn toàn trên chứng cứ do nguyên đơn xuất trình tại tòa.

Thứ tư, việc thu thập, giao nộp chứng cứ của đương sự vẫn đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của họ. Theo quan điểm của tôi việc bỏ quy định tòa án thu thập chứng cứ đã tạo điều kiện thuận lợi cho người dân hơn. Theo các báo cáo kết quả điều tra xã hội học hiện nay và tài liệu khác liên quan đến việc đánh giá chỉ số thông minh của người Việt Nam trình độ dân trí nước ta ngày càng được nâng cao.

Bên cạnh đó, đội ngũ luật sư tư vấn hiện nay phát triển cả về số lượng và chất lượng. Hiện nay trên toàn quốc có số lượng là 17.918 luật sư, gần 6.000 tổ chức hành nghề luật sư và các trung tâm trợ giúp pháp lý trên các tỉnh, thành phố. Đối với những người yếu thế, có hoàn cảnh khó khăn, những người già, người nghèo trong xã hội còn được cung cấp dịch vụ pháp lý miễn phí.

Như vậy, họ hoàn toàn có quyền có cơ hội tiếp cận với công lý và bình đẳng trước pháp luật. Đương sự vẫn có thể thông qua các tổ chức hành nghề luật sư hoặc trung tâm trợ giúp pháp lý để nhờ họ hỗ trợ việc cung cấp tài liệu, chứng cứ trong toàn bộ quá trình giải quyết vụ kiện.

Sửa đổi Điều 15 lần này còn quy định cụ thể hơn những hỗ trợ của toà án với đương sự. Điểm mới này sẽ tạo hiệu quả gì trong thực tế?

Ông Nguyễn Hữu Chính: Dự thảo hiện nay tại khoản 2, khoản 3, Điều 15 còn quy định là "Tòa án hướng dẫn yêu cầu đương sự thu thập chứng cứ và lập hồ sơ về việc dân sự, vụ án hành chính, tòa án hỗ trợ đương sự là người yếu thế trong xã hội, thu thập chứng cứ cho việc dân sự, vụ án hành chính theo quy định của pháp luật".

Như vậy, dự thảo mới lần này đương sự còn được tạo điều kiện thuận lợi hơn nhiều so với trước kia. Tuy nhiên, theo luật hiện hành và thực tiễn hiện nay, có một số trường hợp khi tòa án yêu cầu thu thập, giao nộp tài liệu liên quan đến một số cơ quan nhà nước và tổ chức còn gặp nhiều khó khăn. Nếu phó mặc cho đương sự tự mình thu thập tài liệu, chứng cứ liên quan đến cơ quan, tổ chức này thì sẽ gặp khó khăn hơn nữa.

Vì vậy, trong dự thảo, tôi đề nghị bổ sung thêm ngoài việc quy định tòa án hỗ trợ là người yếu thế trong xã hội trong việc thu thập chứng cứ, việc dân sự và hành chính, cần bổ sung thêm tòa án hỗ trợ đương sự trong việc xác minh, thu thập tài liệu do các cơ quan nhà nước tổ chức đang lưu giữ, quản lý hồ sơ đó.

Xin trân trọng cảm ơn ông!

Bài liên quan

Đại biểu Quốc hội TP. Hà Nội: Tội phạm mạng lan nhanh hơn điện và tàn phá hơn bão

Đại biểu Quốc hội TP. Hà Nội: Áp Thuế tối thiểu toàn cầu cần sẵn sàng khi nhà đầu tư khiếu kiện

Đại biểu Quốc hội TP. Hà Nội: Bệnh nhân xin giấy chuyển viện rất phiền toái, mệt mỏi

Đại biểu Quốc hội nêu cách giúp Hà Nội thu hút nhân tài hiệu quả

Tags:

Luật Tòa án nhân dân sửa đổi

toà án không phải thu thập chứng cứ

Chánh án TAND TP. Hà Nội

Nguyễn Hữu Chính

Quốc hội

Tags:

Luật Tòa án nhân dân sửa đổi

toà án không phải thu thập chứng cứ

Chánh án TAND TP. Hà Nội

Nguyễn Hữu Chính

Quốc hội

Cùng chuyên mục

Bộ Nội vụ đề xuất bỏ xếp lương viên chức theo thăng hạng chức danh nghề nghiệp

Bộ Nội vụ trình dự thảo Luật Viên chức (sửa đổi) với nhiều điểm mới về tuyển dụng, sử dụng, quản lý và đánh giá viên chức, hướng tới cơ chế minh bạch, cạnh tranh, phát huy năng lực, sàng lọc những trường hợp không đáp ứng yêu cầu.

Pháp luật - 18/08/2025 07:49

Bắt nhóm mua bán hóa đơn trong hoạt động khoáng sản

Giang cùng đồng bọn được xác định đã thực hiện hành vi mua bán trái phép hóa đơn trong hoạt động khoáng sản liên tỉnh với tổng giá trị hàng hóa hơn 11 tỷ đồng.

Pháp luật - 17/08/2025 12:26

Công an dẫn giải vợ ‘siêu lừa’ Mr Hunter về Việt Nam phục vụ điều tra

Cơ quan Cảnh sát điều tra, Bộ Công an cùng Công an TP. Hà Nội vừa dẫn giải đối tượng Ngô Thị Thêu (vợ TikToker Mr Hunter) từ Thái Lan về nước để điều tra vụ án "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Pháp luật - 16/08/2025 15:33

Khởi tố vụ 3 doanh nghiệp trốn thuế

3 doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Quảng Trị đã bị Công an tỉnh này khởi tố vì hành vi trốn thuế, với tổng số tiền gần 80 tỷ đồng.

Pháp luật - 16/08/2025 12:53

Hà Nội liên tiếp phát hiện thực phẩm không rõ nguồn gốc, hết hạn sử dụng

Thời gian qua, TP. Hà Nội liên tiếp kiểm tra, phát hiện nhiều vụ kinh doanh, vận chuyển thực phẩm không rõ nguồn gốc, hết hạn sử dụng.

Pháp luật - 15/08/2025 14:58

Nguyễn Văn Hạ: Từ sáng lập Hahalolo đến phi vụ 'siêu lừa đảo' PaynetCoin tỷ đô

Nguyễn Văn Hạ bị Công an tỉnh Phú Thọ khởi tố liên quan đến đường dây lừa đảo tiền ảo quy mô đặc biệt lớn. Hạ là ông chủ MXH Hahalolo từng có màn ra mắt rầm rộ một thời.

Pháp luật - 15/08/2025 10:25

Cái kết buồn của doanh nghiệp nhựa 65 tuổi

Rạng Đông Holding vừa nhận quyết định mở thủ tục phá sản, là đoạn kết buồn cho doanh nghiệp từng có thời gian làm mưa làm gió trên thị trường nhựa.

Pháp luật - 15/08/2025 07:46

Đề xuất miễn, giảm thuế thu nhập cá nhân một số đối tượng

Bộ Tài chính đề xuất quy định miễn, giảm thuế thu nhập cá nhân (hướng dẫn khoản 2, 3 Điều 10 Nghị quyết số 198/2025/QH15 về một số cơ chế, chính sách đặc biệt phát triển kinh tế tư nhân).

Pháp luật - 14/08/2025 10:19

Vai trò đắc lực của 'Nghĩa trời' trong đường dây buôn lậu vàng khủng

Cơ quan CSĐT Bộ Công an vừa kết thúc điều tra, làm rõ thủ đoạn, mánh khóe hai đường dây vận chuyển 113kg vàng trị giá hơn 250 tỷ đồng tiêu thụ ở nhiều tỉnh, thành phố trong cả nước như, TP Hồ Chí Minh, TP Hà Nội, An Giang, Cà Mau. Đáng lưu ý, Nguyễn Hữu Nghĩa (SN 1981, ngụ phường Châu Đốc, An Giang) đã tiếp tay đắc lực cho ông trùm Nguyễn Hoàng Sa (tức "Tỷ" hoặc "Mon"; SN 1980, ngụ phường Châu Đốc, tỉnh An Giang; hiện đang bỏ trốn) gây án.

Pháp luật - 13/08/2025 06:47

Thứ trưởng Bộ Nội vụ Nguyễn Bá Hoan bị mất việc vì nhận hối lộ

Thủ tướng Phạm Minh Chính kỷ luật bằng hình thức buộc thôi việc đối với ông Nguyễn Bá Hoan, Thứ trưởng Bộ Nội vụ do đã có những vi phạm, khuyết điểm trong công tác.

Pháp luật - 13/08/2025 06:45

Ông Lê Thanh Hải bị xóa tư cách Chủ tịch UBND TP.HCM

Ông Lê Thanh Hải bị xóa tư cách chức vụ Chủ tịch UBND TP.HCM và các chức vụ khác do đã có những vi phạm, khuyết điểm trong công tác.

Pháp luật - 12/08/2025 16:56

4 sổ tay hướng dẫn người nộp thuế thương mại điện tử

Nhằm hỗ trợ người nộp thuế là hộ, cá nhân và tổ chức kinh doanh trên nền tảng thương mại điện tử (TMĐT) thực hiện đầy đủ nghĩa vụ thuế theo đúng quy định, Cục Thuế đã phát hành 4 sổ tay hướng dẫn nghiệp vụ triển khai Nghị định 117/2025/NĐ-CP ngày 9/6/2025 của Chính phủ về quản lý thuế trong kinh doanh TMĐT.

Pháp luật - 12/08/2025 13:43

Đường sản xuất, buôn bán sách giáo khoa giả được phá trước năm học mới như thế nào?

Đọc nhiều

Nhân vật

Nửa đầu năm 2025, Đại gia Thái Lan C.P kiếm 43.000 tỷ đồng tại Việt Nam

Phường Hai Bà Trưng xây dựng đội ngũ cán bộ ‘7 dám'

Nhà sáng lập Vĩnh Thành Đạt: Từ bỏ mối chợ truyền thống đến tiên phong đưa trứng lỏng Việt ra thế giới

Hé lộ siêu dự án gần 80.000 tỷ đồng của Sun Group tại Đà Nẵng

Sôi động cuộc đua thu hút Gen Z của các công ty chứng khoán

NCB ra mắt thẻ visa Tự Hào mừng kỷ niệm 80 năm Quốc Khánh

Xuất khẩu tôm Việt Nam sang Hoa Kỳ giảm 29% trong tháng 7

Ra mắt 'Cổng thông tin thuế hỗ trợ doanh nhân'

Hà Nội chọn 9 nhà thầu xây cầu hơn 10.000 tỷ bắt qua sông Hồng

Khoản phải thu chiếm một nửa tài sản Chứng khoán TPS

Chánh án TAND TP. Hà Nội: Bỏ quy định tòa án thu thập chứng cứ tạo thuận lợi cho người dân hơn

Đại biểu Nguyễn Hữu Chính (đoàn TP. Hà Nội), Chánh án TAND Hà Nội. Ảnh: Phạm Thắng.

Bộ Nội vụ đề xuất bỏ xếp lương viên chức theo thăng hạng chức danh nghề nghiệp

Bắt nhóm mua bán hóa đơn trong hoạt động khoáng sản

Công an dẫn giải vợ ‘siêu lừa’ Mr Hunter về Việt Nam phục vụ điều tra

Khởi tố vụ 3 doanh nghiệp trốn thuế

Hà Nội liên tiếp phát hiện thực phẩm không rõ nguồn gốc, hết hạn sử dụng

Nguyễn Văn Hạ: Từ sáng lập Hahalolo đến phi vụ 'siêu lừa đảo' PaynetCoin tỷ đô

Cái kết buồn của doanh nghiệp nhựa 65 tuổi

Đề xuất miễn, giảm thuế thu nhập cá nhân một số đối tượng

Vai trò đắc lực của 'Nghĩa trời' trong đường dây buôn lậu vàng khủng

Thứ trưởng Bộ Nội vụ Nguyễn Bá Hoan bị mất việc vì nhận hối lộ

Ông Lê Thanh Hải bị xóa tư cách Chủ tịch UBND TP.HCM

4 sổ tay hướng dẫn người nộp thuế thương mại điện tử

Đường sản xuất, buôn bán sách giáo khoa giả được phá trước năm học mới như thế nào?

Bắt giám đốc Công ty dược phẩm Fusi sản xuất 'thực phẩm bảo vệ sức khỏe' giả

Hàng ngàn tấn thịt trâu đông lạnh Ấn Độ biến thành thịt trâu gác bếp Hà Giang

Triệt phá tổ chức tội phạm lừa đảo tiền ảo quy mô lên đến hàng tỷ USD

Chứng khoán VIX chốt lãi GEX và GEE, gom mạnh BSR

Ba nhân sự NamABank vào HĐQT BCG Energy

Sắp khởi công, khánh thành 250 dự án với tổng mức đầu tư triệu tỷ đồng

Đây là các địa phương phát triển nhà ở xã hội 'bùng nổ'

Khi VN-Index liên tục rung lắc, nhà đầu tư nên hành động thế nào?

Nữ tiến sĩ đóng góp bền bỉ cho hạnh phúc của trẻ thơ và bình đẳng giới

Cộng đồng mạng mê mẩn 'cô Kim mặt ngầu' đội bắn súng Olympic Hàn Quốc

Đây là lý do tại sao lễ cưới của người Ấn Độ lại luôn hoành tráng và quyến rũ

Chánh án TAND TP. Hà Nội: Bỏ quy định tòa án thu thập chứng cứ tạo thuận lợi cho người dân hơn

Đại biểu Nguyễn Hữu Chính (đoàn TP. Hà Nội), Chánh án TAND Hà Nội. Ảnh: Phạm Thắng.

Đáng đọc