Căng thẳng kinh tế thế giới: Biến thách thức thành cơ hội cho doanh nghiệp Việt

THU PHƯƠNG
06:43 04/10/2018

Cả hai quốc gia Mỹ - Trung đều đang "ngấm đòn" từ cuộc chiến thương mại vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt. Cuộc chiến này cũng có thể trở thành cơ hội cho những doanh nghiệp tại các nước thứ ba như Việt Nam nếu biết tận dụng thời cơ.

Chiến tranh thương mại: Mỹ - Trung cùng ngấm đòn

Chỉ số quản lý thu mua (PMI) chính thức tháng 9/2018 do chính phủ Trung Quốc công bố ghi nhận mức thấp nhất trong hai năm qua, không tính các tháng nghỉ lễ. Tờ Nikkei Asian Review nhận xét, đây là chỉ báo cho thấy ngành sản xuất nước này bắt đầu chịu tác động của căng thẳng thương mại với Mỹ.

Trước đó số liệu của Bloomberg cũng cho thấy tăng trưởng lợi nhuận công nghiệp của Trung Quốc suy giảm trong tháng 8 và tháng 9. Các công ty tư nhân đang phải chịu nhiều tác động tiêu cực hơn so với các doanh nghiệp nhà nước, và bức tranh toàn cảnh cho các nhà sản xuất Trung Quốc có thể tồi tệ hơn so với các số liệu thống kê chính thức về tăng trưởng.

san xuat trung quoc

Các công ty tư nhân Trung Quốc đang phải chịu nhiều tác động tiêu cực do chiến tranh thương mại.

Trung Quốc cam kết sẽ kích thích tài khóa bằng cách cắt giảm thuế và tăng đầu tư cơ sở hạ tầng để bảo vệ nền kinh tế trước những ảnh hưởng của xung đột thương mại. NHTW Trung Quốc được dự báo sẽ tăng thanh khoản cho hệ thống tài chính.

Với sự leo thang của chiến tranh thương mại Trung-Mỹ, nhiều doanh nghiệp nước ngoài đang lên kế hoạch rút khỏi Trung Quốc. Theo hãng tin Bloomberg, nhiều tập đoàn công nghiệp công nghệ hàng đầu thế giới sản xuất thiết bị điện tử của Đài Loan như Compal, Inventec…. đã sẵn sàng để rút khỏi lãnh thổ Trung Quốc, chuyển đến Đông Âu, Mexico và Đông Nam Á.

Thực tế đã có một số “gã khổng lồ” rời khỏi Trung Quốc Đại lục. Tiêu biểu như ngày 16/7, nhà máy ở Tô Châu của Omron Nhật Bản đã thông báo ngừng sản xuất vĩnh viễn từ ngày hôm đó. Tháng 6 năm nay, cơ sở Samsung Thâm Quyến của Hàn Quốc cũng đóng cửa. Cuối tháng 5, công ty Philips của Hà Lan cũng đóng cửa nhà máy tại Thâm Quyến. Cũng trong tháng 5, tập đoàn Olympus đóng cửa nhà máy Thâm Quyến.

Đầu năm nay, hai “gã khổng lồ” thế giới của Nhật Bản là Điện tử Nitto Denko và Nikon đã nối gót nhau rời khỏi Tô Châu; trước đó, Panasonic, Sharp, Toshiba, Philips, Sony, Honeywell Security, Seagate, đều lần lượt đẩy mạnh rút khỏi Trung Quốc đại lục.

Hiện nay, chẳng hạn như Pou Chen Đài Loan; Samsung Electronics, LG Electronics (LG) của Hàn Quốc; Nikon, Toshiba, Sony, của Nhật Bản đều đã chuẩn bị sẵn sàng rút dây chuyền sản xuất khỏi Trung Quốc để chuyển sang khu vực Đông Nam Á, Ấn Độ, Brazil có mức lương thấp hơn; họ cũng có kế hoạch trực tiếp xây dựng các nhà máy sản xuất tại các thị trường chính như Mỹ, Liên minh châu Âu.

Tổng cộng chính quyền Tổng thống Trump đã áp thuế lên 250 tỷ USD hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc, và Trung Quốc đáp lại cũng đã đánh thuế lên 110 tỷ USD hàng Mỹ.

Cuộc chiến thương mại mà Tổng thống Donald Trump phát động cũng đang khiến nhiều mặt hàng ở Mỹ tăng giá do các nhà sản xuất chuyển chi phí thuế nhập khẩu sang người tiêu dùng.

Tờ The Wall Street Journal cho biết người tiêu dùng ở Mỹ bắt đầu cảm nhận được sức nóng của chiến tranh thương mại khi hàng loạt mặt hàng từ nước ngọt, bia cho đến ô tô, máy kéo tăng giá do Mỹ áp các mức thuế phạt nhắm vào nhôm, thép của nước ngoài cũng như các linh kiện từ Trung Quốc.

Khi chi phí tăng do thuế nhập khẩu nguyên liệu và linh kiện tăng, các nhà sản xuất ở thường phải đưa ra lựa chọn: hoặc là chấp nhận gánh chi phí và chứng kiến lợi nhuận giảm hoặc chuyển chi phí sang cho người tiêu dùng bằng cách tăng giá bán hàng hóa.

Nhiều doanh nghiệp Mỹ đã tăng giá bán sản phẩm do chi phí nhập khẩu nhôm thép và linh kiện tăng. Hãng nước giải khát Coca-Cola mới đây thông báo tăng giá bán bán sản phẩm đối với nhà bán lẻ ở Bắc Mỹ vì chi phí sản xuất tăng gồm cước vận chuyển cũng như chi phí nhựa và nhôm.

cocacola

Coca-Cola thông báo tăng giá bán bán sản phẩm đối với nhà bán lẻ ở Bắc Mỹ vì chi phí sản xuất tăng gồm cước vận chuyển cũng như chi phí nhựa và nhôm.

Từ đầu năm đến nay, giá thép và giá nhôm tại Mỹ đã lần lượt tăng 33% và 11% sau khi ông Trump áp thuế nhập khẩu với thép và nhôm lần ở mức 25% và 10% của nước ngoài hồi tháng 3. Ngoài ra, mức thuế nhập khẩu 25% đánh vào một loạt linh kiện nhập khẩu từ Trung Quốc hồi đầu tháng 7 cũng làm tăng chi phí sản xuất của các công ty Mỹ sử dụng chúng để lắp ráp sản phẩm.

“Chúng tôi phải tìm cách tiếp thị thường xuyên hơn và mạnh mẽ hơn khi giá bán sản phẩm của chúng tôi tăng lên trong thời gian gần đây”, Michael Happe, giám đốc điều hành công ty Winnebago Industries chuyên sản xuất xe nhà lưu động (xe được thiết kế như ngôi nhà di động) ở bang Iowa, nói. Ông không tiết lộ Winnebago Industries tăng giá bán bao nhiêu phần trăm nhưng cho biết đang tiến hành một số thay đổi bao gồm chỉnh sửa mặt bằng sàn xe để cắt giảm chi phí.

Công ty này kinh doanh khấm khá nhờ doanh số bán xe nhà lưu động tăng vọt trong những năm gần đây khi nhu cầu của những khách hàng trẻ tăng lên. Winnebago Industries cho biết đang chi ít nhất 25 triệu USD để mở rộng sản xuất. Song Happe cho biết các biện pháp áp thuế vào các mặt hàng nhôm thép, các căng thẳng thương mại ngày càng lan rộng và lạm phát gia tăng đang phủ một bóng đen lên triển vọng tăng trưởng của Winnebago Industries.

Nhờ gói cắt giảm thuế doanh nghiệp mà Tổng thống Donald Trump thông qua vào cuối năm ngoái, nhiều doanh nghiệp lớn ở Mỹ đã báo lãi lớn trong nửa đầu năm nay. Tuy nhiên, ông Ed Yardeni, giám đốc chiến lược đầu tư ở công ty Yardeni Research ở New York, cho rằng chiến tranh thương mại càng kéo dài thì lợi nhuận của các doanh nghiệp Mỹ khó mà tiếp tục tục duy trì.

Biến thách thức thành cơ hội

Trong báo cáo mới được công bố, công ty tư vấn bất động sản Jones Lang LaSalle (JLL) cho rằng tranh chấp thương mại leo thang sẽ khiến bất động sản công nghiệp Mỹ, Trung sẽ giảm tốc nhưng Việt Nam lại hưởng lợi.

Cụ thể theo JLL, trong bối cảnh tranh chấp thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc leo thang, các nhà đầu tư đang rất e ngại bất động sản công nghiệp bởi lẽ đây là phân khúc chịu ảnh hưởng trực tiếp trong ngành bất động sản thương mại.

Ông Ryan Severino, Trưởng phòng Kinh tế của JLL cho biết thuế quan, cụ thể là hàng rào thuế mà Mỹ áp lên hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc, là một “chi phí tăng thêm nhằm kiềm chế tiêu dùng, từ đó làm giảm nhu cầu về kho bãi để lưu trữ hàng hóa”.

Dù vậy, động thái này khó có thể kìm lại sự tăng trưởng của bất động sản công nghiệp khi mà ngành thương mại điện tử hiện đang bùng nổ và các công ty công nghệ liên tục săn tìm nhà xưởng.

“Trong quý đầu tiên của năm 2018, tỷ lệ trống của khu công nghiệp tại Trung Quốc giữ mức thấp kỷ lục 4,8%. Ngược lại, hàng rào thuế gần như kéo GDP thực ở Mỹ giảm khoảng 10 điểm phần trăm trong vòng 12 đến 18 tháng tới, kéo theo sự sụt giảm 20 điểm phần trăm về tăng trưởng giá thuê công nghiệp”, ông Severino nhận định.

Tuy nhiên, sự tăng trưởng giá thuê đất công nghiệp tại Trung Quốc sẽ thúc đẩy Việt Nam trở thành một trong những điểm đến tiếp theo cho các nhà đầu tư, nhờ vào vị trí địa lý thuận lợi với Trung Quốc và chi phí lao động phải chăng.

Còn theo phân tích từ một công ty chứng khoán, nếu chiến tranh thương mại Mỹ-Trung tiếp tục leo thang lên quy mô toàn diện, cơ hội sẽ đến với rất nhiều nước khác trong vai trò thay thế các mặt hàng xuất khẩu vào hai thị trường Mỹ và Trung Quốc, trong đó có Việt Nam.

Ở các ngành hàng như lắp ráp đồ điện tử, các loại chip, chất bán dẫn, hàng may mặc, da giày, sản xuất đồ chơi trẻ em, đồ dùng thể thao, đồ gỗ nội thất... Việt Nam có cơ hội rất lớn trong việc giành thêm thị phần từ Trung Quốc tại thị trường Mỹ cũng như thu hút thêm vốn FDI vào các ngành hàng này, qua đó tạo thêm việc làm, tăng xuất khẩu, cải thiện cán cân thương mại.

Tuy nhiên, thách thức của Việt Nam là cần quản lý chặt, tránh hiện tượng hàng Trung Quốc “mượn” Việt Nam như một nước trung chuyển để tìm đường xuất khẩu sang Mỹ, tiêu biểu là các mặt hàng sắt thép, đồ gỗ nội thất. Nếu để điều này xảy ra, Việt Nam sẽ bị ảnh hưởng “vạ lây” khi Mỹ tiến hành áp thuế trừng phạt.

Vào lúc 8h30 ngày 5/10/2018, tại Phòng tọa đàm 65 Văn Miếu, Đống Đa, Hà Nội, Tạp chí Nhà Đầu tư/Nhadautu.vn sẽ tổ chức Tọa đàm "Phát triển kinh tế tư nhân thành động lực: Rào cản và giải pháp".

Nội dung chính của Tọa đàm là phân tích cơ hội, thách thức của cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam trong bối cảnh hiện tại và thời gian tới; đồng thời gợi mở những đường hướng, giải pháp, kiến nghị chính sách nhằm phát triển kinh tế tư nhân, góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết TƯ10. Phân tích thực trạng dư luận xã hội đối với khu vực kinh tế tư nhân và các khuyến nghị.

Tòa đàm có sự góp mặt của Lãnh đạo Hiệp hội Doanh nghiệp Đầu tư nước ngoài (VAFIE); Lãnh đạo một số doanh nghiệp tiêu biểu; Lãnh đạo một số bộ, ngành; Một số chuyên gia kinh tế, chuyên gia xã hội học, truyền thông và đại diện một số báo, tạp chí.

  • Cùng chuyên mục
Sôi động thị trường điện gió ở miền Trung

Sôi động thị trường điện gió ở miền Trung

Các địa phương tại miền Trung đang kêu gọi đầu tư hàng loạt dự án điện gió, trong xu hướng thị trường năng lượng tái tạo trên toàn quốc đang có chuyển biến tích cực.

Đầu tư - 07/11/2025 15:35

Hải Phòng gắn tiến độ phát triển nhà ở xã hội vào kịch bản tăng trưởng

Hải Phòng gắn tiến độ phát triển nhà ở xã hội vào kịch bản tăng trưởng

Hải Phòng đang dồn lực tháo gỡ các vướng mắc, đặc biệt về thủ tục hành chính và điều kiện thu nhập để đẩy nhanh tiến độ phát triển nhà ở xã hội.

Đầu tư - 07/11/2025 10:57

Thúc đẩy liên kết giữa FDI và doanh nghiệp trong nước: Yêu cầu bức thiết

Thúc đẩy liên kết giữa FDI và doanh nghiệp trong nước: Yêu cầu bức thiết

Nghị quyết số 50-NQ/TW ngày 20/8/2019 của Bộ Chính trị (về định hướng hoàn thiện thể chế, chính sách, nâng cao chất lượng, hiệu quả hợp tác đầu tư nước ngoài đến năm 2030) đã nhấn mạnh: "Phát triển mạnh mẽ liên kết giữa khu vực đầu tư nước ngoài với khu vực trong nước, nhất là với doanh nghiệp nhỏ và vừa, để nâng cao năng lực nội sinh và sức cạnh tranh của nền kinh tế". Trong 6 năm qua, mặc dù đã có một số chuyển biến tích cực trong việc liên kết FDI với doanh nghiệp trong nước, nhưng kết quả còn cách xa kỳ vọng.

Đầu tư - 07/11/2025 08:50

Đà Nẵng sẽ trở thành 'phòng thí nghiệm' cho các mô hình tài chính mới

Đà Nẵng sẽ trở thành 'phòng thí nghiệm' cho các mô hình tài chính mới

Lãnh đạo TP. Đà Nẵng cho biết, Đà Nẵng xác định sẽ trở thành "phòng thí nghiệm" cho các mô hình tài chính mới, từ tài sản số, tiền số, thanh toán số đến những giải pháp ứng dụng blockchain và trí tuệ nhân tạo…

Đầu tư - 07/11/2025 06:45

Hai tuyến đường sắt trọng điểm trở thành đòn bẩy mới cho Quảng Ninh

Hai tuyến đường sắt trọng điểm trở thành đòn bẩy mới cho Quảng Ninh

Hai tuyến đường sắt trọng điểm sẽ trở thành đòn bẩy để Quảng Ninh phát triển bền vững, hiện đại và liên kết vùng.

Đầu tư - 07/11/2025 06:45

Kết nối chính sách, công nghệ, đầu tư trong lĩnh vực năng lượng

Kết nối chính sách, công nghệ, đầu tư trong lĩnh vực năng lượng

"Tuần lễ năng lượng Việt Nam 2025 là một sự kiện đang đi đúng định hướng của các Nghị quyết quan trọng của Việt Nam, khi đặt trọng tâm vào việc kết nối chính sách - công nghệ - đầu tư, thúc đẩy hợp tác giữa khu vực quản lý nhà nước, các tổ chức quốc tế và cộng đồng doanh nghiệp", ông Trịnh Quốc Vũ Phó Cục trưởng Cục Điện lực, Bộ Công Thương cho biết.

Công nghệ - 06/11/2025 15:52

Gia Lai tìm nhà đầu tư dự án điện gió Hòn Trâu hơn 48.000 tỷ

Gia Lai tìm nhà đầu tư dự án điện gió Hòn Trâu hơn 48.000 tỷ

Dự án Nhà máy điện gió Hòn Trâu - giai đoạn 1 (trên địa bàn Gia Lai) có tổng vốn đầu tư hơn 48.000 tỷ đồng, công suất thiết kế 750MW, sản lượng điện hàng năm khoảng 2,8 tỷ kWh/năm.

Đầu tư - 06/11/2025 12:46

Đề xuất loạt dự án tỷ USD tại miền Trung, tiềm lực của SK thế nào ?

Đề xuất loạt dự án tỷ USD tại miền Trung, tiềm lực của SK thế nào ?

SK – Tập đoàn lớn thứ 2 Hàn Quốc, tổng doanh thu năm 2024 đạt hơn 150 tỷ USD, doanh nghiệp này hiện đang đầu tư hơn 3,5 tỷ USD vào Việt Nam.

Đầu tư - 06/11/2025 11:44

Thu hút FDI 10 tháng đạt hơn 31,5 tỷ USD

Thu hút FDI 10 tháng đạt hơn 31,5 tỷ USD

Theo số liệu Cục Thống kê, Bộ Tài chính vừa công bố, tổng vốn đầu tư nước ngoài đăng ký vào Việt Nam tính đến ngày 31/10 đạt 31,52 tỷ USD, tăng 15,6% so với cùng kỳ năm trước. Vốn thực hiện cũng ước đạt 21,3 tỷ USD, cao nhất 5 năm qua.

Đầu tư - 06/11/2025 11:10

TP.HCM sắp có trung tâm dữ liệu 2 tỷ USD

TP.HCM sắp có trung tâm dữ liệu 2 tỷ USD

Tổng công ty Phát triển Đô thị Kinh Bắc (KBC) vừa ký biên bản ghi nhớ hợp tác với Accelerated Infrastructure Capital (AIC) và VietinBank, phát triển dự án trung tâm dữ liệu 2 tỷ USD tại KCN Tân Phú Trung (TP. HCM).

Đầu tư - 06/11/2025 10:27

Hơn 40 tổ chức, doanh nghiệp quan tâm đến Trung tâm tài chính quốc tế ở Đà Nẵng

Hơn 40 tổ chức, doanh nghiệp quan tâm đến Trung tâm tài chính quốc tế ở Đà Nẵng

Lãnh đạo TP. Đà Nẵng cho biết, đến nay đã có hơn 40 tổ chức, doanh nghiệp quan tâm trở thành thành viên Trung tâm tài chính quốc tế, trong đó có các đối tác đến từ châu Âu.

Đầu tư - 06/11/2025 08:46

Chứng khoán biến động, đâu là chiến lược đầu tư phù hợp?

Chứng khoán biến động, đâu là chiến lược đầu tư phù hợp?

Theo các chuyên gia, việc lựa chọn đầu tư tự thân, qua quỹ mở, hay quỹ ETF sẽ phụ thuộc vào nhu cầu của nhà đầu tư cá nhân.

Đầu tư - 06/11/2025 07:00

InvestingPro và Dragon Capital chính thức hợp tác phân phối chứng chỉ quỹ mở

InvestingPro và Dragon Capital chính thức hợp tác phân phối chứng chỉ quỹ mở

Kể từ ngày 5/11/2025, nhà đầu tư có thể chính thức giao dịch quỹ mở Dragon Capital trên nền tảng InvestingPro - Đại lý phân phối chứng chỉ quỹ mở hàng đầu Việt Nam.

Đầu tư - 05/11/2025 16:36

Tập đoàn tài chính lớn nhất Nhật Bản công bố khoản vay bền vững đầu tiên cho liên doanh lúa gạo tại Việt Nam

Tập đoàn tài chính lớn nhất Nhật Bản công bố khoản vay bền vững đầu tiên cho liên doanh lúa gạo tại Việt Nam

Mitsubishi UFJ Financial Group (MUFG) vừa ký kết thỏa thuận khoản vay liên kết bền vững tại TP.HCM với Angimex-Kitoku, công ty liên doanh Việt Nam - Nhật Bản chuyên về trồng trọt, sản xuất và chế biến lúa gạo tại Đồng bằng sông Cửu Long.

Đầu tư - 05/11/2025 14:55

Nâng tầm quan hệ đối tác Huế - Thụy Sĩ

Nâng tầm quan hệ đối tác Huế - Thụy Sĩ

UBND TP. Huế và Diễn đàn Kinh tế Thụy Sĩ - Việt Nam (SVEF) đã ký kết Bản ghi nhớ hợp tác nhằm thúc đẩy hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư, giáo dục, giao lưu văn hóa.

Đầu tư - 05/11/2025 14:52

Phú Vinh muốn làm nhà ở xã hội hơn 1.000 tỷ tại Nghệ An

Phú Vinh muốn làm nhà ở xã hội hơn 1.000 tỷ tại Nghệ An

Nhà ở xã hội Bình Minh tại phường Vinh Phú, tỉnh Nghệ An dự kiến được xây dựng trên diện tích đất khoảng 3,69 ha, với tổng mức đầu tư hơn 1.000 tỷ đồng.

Đầu tư - 05/11/2025 14:45